به گزارش خبرنگار ایرنا، پایتخت تابستانه هخامنشی همدان و پایتخت امپراتوری ایران همصدا بوده است؛ تخت جمشید باستانی پارس نیز مرکز تشریفات و نوروزگاه نیاکان ایرانی بوده است.
چنانکه از سنگ نگارهها و نقش برجستههای تخت جمشید و کاخ آپادانا بر میآید، سران اقوام سرزمین گسترده ایران در آغاز بهار، سرزنده و آراسته به تخت جمشید میآمدند، بهترین داشتههای خطه خود را به شاه ایران زمین پیشکش میکردند و در صلح و دوستی به گفتوگو مینشستند.
صلح، آشتی و پذیرا بودن در فرهنگ و تمدن ایرانی، خصلتهایی پررنگ و ریشه دار است که تا امروز هم ادامه دارد.
نوروز باستانی ایرانزمین سال ۸۸ با عضویت کشور دنیا در فهرست میراث ناملموس جهانی ثبت شد و امسال شمار ملل حوزه نوروز به ۱۳ کشور رسید.
در آستانه نوروز ۱۴۰۴، خانه نیاکانی ایران زمین در شهر باستانی پارسه میزبان سفرای سه کشور نوروزی، نماینده بنیاد ملل نوروز و نماینده یونسکو شد تا بار دیگر همایش نوروز در تخت جمشید برپا شود.
در همایش بینالمللی نوروز، تاریخدانان فارس و کشور از ویژگیهای نوروز باستانی و جلوههای متعدد آن سخن گفتند و سفیران کشورهای تاجیکستان، قزاقستان و ازبکستان از این گفتند که نوروز در میان تاجیکان، قزاقها و ازبکها چگونه بزرگ داشته میشود.
چشم انداز متفاوت نوروز در فارس
ابتدا مدیر پایگاه جهانی تخت جمشید نوروز را تبریک و به مهمانان سرزمین فارس خوش آمد گفت و اظهار کرد: خوشحالیم که نوروز امسال با چشم اندازی ویژه در فارس رقم می خورد.
علیرضا عسکری چاوردی گفت: تنوع قومی ویژگی کشور ایران است و این به خوبی در تخت جمشید و پلکان شرقی کاخ آپادانا به نمایش گذاشته شده است.
او افزود: بر اساس فرمایشات رهبر معظم انقلاب و سخنان رئیس جمهور ایران، هویت و وفاق ملی برای ما اهمیت بالایی دارد و تخت جمشید منبع و منشا وفاق است؛ در روزگار قدرتمندی ایرانیان، کشورهای تحت حمایت ایران از مصر و دره سند و ایندوس تا آسیای مرکزی و آفریقا و سرزمین های عربی با صبر و شکیبایی و صلح و آرامش با هم گفت و گو میکردند و بازتاب هنری آن نیز در تخت جمشید شاهد هستیم.
عسکری با بیان اینکه امروز ۱۳ کشور عضو حوزه نوروز هستند، گفت: مهم است که با حضور سفیران کبرخی از کشورهای نوروزی، این جشن را در خواستگاه آن یعنی تخت جمشید رسیمت بیشتری ببخشیم.
او یادآور شد: اتحاد ایران تاریخی از جنوب و جنوب شرق با ماد در شمال غرب و عیلامیها در جنوب غرب ایران در تخت جمشید گره خورده و این سازماندهی با جشن نوروز آغاز میشود؛ آغاز سال نو هیاتها و سران سرزمین های مختلف، نوروز را همراه با یکدیگر در تخت جمشید جشن می گرفتند.
آنطور که آتوسا مومنی رییس مرکز مطالعات منطقهای پاسداری از میراث ناملموس در آسیای غربی و مرکزی یونسکو نیز به آن اشاره کرد، حضور سفیران کشورهای حوزه نوروز در تخت جمشید اهمیتی معنا داشت.
به گفته او یک دلیل برای ارزشمند و مغتنم شمردن سفرای ملل نوروز در تخت جمشید کافی بود و آن اینکه اگر چه نوروز میراث مشترک ایران فرهنگی است، اما این مردان سخاوتمند بجای جشن گرفتن نوروز در کشور خود، اینجا را انتخاب کردند تا ارزش های نوروزی مشترک را پاس بدارند.
در این همایش سفیران سه کشور حاضر، یک به یک نوروز را تبریک گفتند و شمهای از آیین های نوروزی کشور خود را برای فارسیها معرفی کردند.
نوروز غنی ترین جشن و آیین جهان متمدن است
سفیر تاجیکستان گفت: نوروز غنی ترین و قوی ترین جشن و آیین جهان متمدن است؛ بسیاری از جشنهای جهانی در دورهای مشخص پر رنگ بودند اما با تغییر پایههای جهان شناختی از صحنه به در رفتند اما نوروز همچنان به مسیر خود ادامه میدهد.
زاهدی نظام الدین شمس الدین زاده افزود: تا زمانی که فرهنگ و تمدن ایران باستانی پایدار است، نوروز نیز باقی میماند.
او اظهار کرد: نوروز هدیه فرهنگی ایران تاریخی برای فرهنگ و تاریخ جهان است و بدون ایران نمیتوان فرهنگ و تاریخ جهان را تصور کرد.
سفیر تاجیکستان ادامه داد: امروز نوروز جهانی شده و تنها محدود به ایران و کشورهای همسایه نیست بلکه ۱۳ کشور در آن حوزه تمدنی کشورهای عضو نوروز در حال شکل گیری است.
او گفت: نوروز قوم ها و ملتهای مختلف را به هم پیوند داده و حلقه پیوند کشورهایی است که به نوروز ارج میگذارند.
وی یادآور شد: تاجیکان نوروز از قدیم تا امروز، نوروز را گرامی میدارند و وطن خودشان را مانند اقوام دیگر ایران تاریخی وطنی نوروزی میدانند.
او در پایان سخنانش گفت: به رسم تاجیکان میگویم که هر روزتان نوروز باد و نوروزتان پیروز باد.
میتوانیم سازمان بورس ملل نوروز را ایجاد کنیم، هواپیمایی و خطوط حمل و نقل ملل نوروز راه اندازی کنیم، بانک جهانی نوروز را بدون سهم خواهی بیشتر ایجاد کنیم، دانشگاههای سراسری نوروز را ایجاد کنیم و استاندارد جهانی نوروز را با بهترین کیفیت بسازیم.
خبرهای نوروزی سفیر ازبکستان از توسعه روابط با ایران
سفیر ازبکستان دیگر سخنران همایش بینالمللی نوروز در تخت جمشید بود. فریدالدین نصریوف هم نوروز باستانی به مردم ایران تبریک گفت و نوروزی نیک و شاد را برای آنها آرزو کرد.
او به همزمانی نوروز با ماه مبارک رمضان نیز اشاره کرد و گفت: هر دوی این مناسبتها را تبریک میگویم.
نصریوف عنوان کرد: شعار زیبای ازبکستان برای نوروز امسال این است که «نوروز، ارزشهایت پایدار باد».
سفیر ازبکستان برخی از آیینهای نوروزی ملت ازبک مانند درختکاری، پخت سمنو، حلیم و آش پلو و برگزاری جشنوارههای مختلف موسیقی و ورزش های باستانی مانند اسب سواری را برشمرد و اظهار کرد: یکی از اهداف رئیس جمهور ازبکستان، ایجاد فضای بهتر و هماهنگ با دیگر کشورهای این حوزه در جشنهای نوروز است.
نصریوف به ملاقات اخیر رئیس جمهور ایران و ازبکستان در عشق آباد ترکمنستان نیز اشاره کرد و گفت: روابط خوب اقتصادی و دیگر حوزهها میان دو کشور در حال شکل گری است.
او اعلام کرد: روابط جدید اقتصادی ازبکستان و ایران تا ۲ میلیون دلار در حال بررسی است و حضور ایران در نمایشگاه نمایشگاه ساخت ازبکستان ۲۰۲۵ نیز در دست بررسی است.
او ادامه داد: یکی از نشستهای یونسکوکه ۴۰ سال در پاریس برگزار میشده، قرار است امسال در سمرقند ازبکستان برگزار شود و برگزاری این رویداد جهانی در یکی از کشورهای حوزه نوروز ارزشمند است.
آیینهای ۱۰ روزه نوروز در قزاقستان و نمود شباهتهایی آشنا
سفیر قزاقستان در سخنرانی خود علاوه بر تبریک نوروز آیینهای نوروزی این کشور را معرفی کرد که در بسیاری از موارد بسیار به آیین و رسوم مردم ایران نزدیک بود.
اونتالاپ اونالبایف با بیان اینکه قزاقستان سال ۲۰۲۴ عضو ملل حوزه نوروز شده، گفت: به منظور تحکیم این پیوند، هر سال ۱۰ روز منتهی به این جشن، ۱۴ تا ۲۴ مارس، آیینهای نوروزی در این کشور برنامه ریزی و انجام میشود.
او عنوان کرد: نخستین روز، روز دیدار، نامگذاری شده و مردم از از همسایگان و بزرگان دید و بازدید میکنند و یا در خانه خود از مهمانان پذیرایی میکنند، دومین روز، روز رحمت و خیریه است؛ این روز روز آشتی با دیگران و کمک به نیازمندان است و سومین روز، روز خانواده نامگذاری شده است تا به ارتقای ارزشهای خانوادگی و اجتماعی پرداخته شود.
سفیر قزاقستان ادامه داد: در این روز مردم از تازه عروسی و دامادها بازدید میکنند و مراسم عروسی جوانان نیز در این روز برگزار میشود.
به گفته او روز فرهنگ و سنت های ملی از دیگر مناسبتهای قزاقها در جشنهای ۱۰ روزه نوروز است و به این مناسبت جشنواره های متعدد از جمله غذاهای محلی و صنایع دستی برگزار میکنند.
روز ملی لباس یکی دیگر از مناسبتهای نوروزی در این کشور است و در این روز مردم با لباس ملی قزاقستان بر سر کار خود و در ادارات حاضر میشوند، برگزاری جشنوارههای قومی هم از دیگر برنامههای این روز است.
سفیر قزاقستان افزود: در روز ملی ورزش، مسابقات ملی ورزشهای باستانی مانند اسب سواری تیر اندازی و یازیهای بومی و محلی برگزار میشود و در روز همبستگی پیام تبریک رئیس جمهور برای مردم پخش میشود. و در روز پاکیزگی مردم به خیابان و طبیعت می روند و همه جا را تمیز میکنند، در این روز به تمیزترین خیابانها و خانه ها نشانی داده می شود.
به گفته او در قزاقستان روز عید، همه جا جشن و شادی حاکم است و همه نوروز را جشن میگیرند.
سفیر قزاقستان یک پیشنهاد هم داشت و آن اینکه، آیین بین المللی نوروز که امسال به میزبانی تخت جمشید ایران برگزار شده، هر سال در یکی از کشورهای حوزه نوروز برگزار شود.
نوروز بهانه ای برای اتحادهای ثروتساز
امروز ۱۳ کشور عضو بنیاد نوروز هستند و آنطور که نماینده یونسکو گفته، با تدبیر موانع عضویت دیگر کشورها در پرونده ثبت جهانی نوروز، هر روز شاهد گسترده تر شدن این حوزه فرهنگی خواهیم بود.
رئیس بنیاد نوروز هم در این آیین گفت: ما می توانیم با درس گرفتن از گذشته و تاریخ زندگی ملل نوروز، راهکارهایی زیبا را با حفظ ارزشهای اصیل قومی و ملی خود به طور جدی احیا کنیم.
امیر عبدی پور اظهار کرد: ارتباط ملل نوروز می تواند تنها به برپایی جشن نوروز محدود نماند؛ چرا که مفاهیم ثروت با اتحاد عاشقانه شروع میشود.
او پیشنهاد کرد: میتوانیم سازمان بورس ملل نوروز را ایجاد کنیم، هواپیمایی و خطوط حمل و نقل ملل نوروز راه اندازی کنیم، بانک جهانی نوروز را بدون سهم خواهی بیشتر ایجاد کنیم، دانشگاههای سراسری نوروز را ایجاد کنیم و استاندارد جهانی نوروز را با بهترین کیفیت بسازیم.