همراه با تعطیلی مدارس به علت محدودیت های انرژی و کمبود برق، مسئله ای مشابه به دوران کرونا رخ داد، آموزش مجازی! موضوع مهمی که مورد توجه دغدغهمندان حوزه رسانه و آموزش و پرورش قرار گرفته است. تعطیلی مداوم و آموزش مجازی علاوه بر اینکه در شرایط کنونی پر هزینه و آسیب زا است، در دراز مدت موجب لطمه به کشور و نظام آموزش و پرورش می شود. افزون بر این موجب برانگیختن نگرانی دانش آموزان و والدین نیز شده است.
حفظ ذخایر سوخت و استمرار تولید برق نیروگاهها مستلزم اجرای کامل و دقیق برنامههای مدیریت مصرف برق در کشور است اما آنچه مسلم است مدیریت مصرف برق نباید مانع از تحصیل دانش آموزان شود؛ تعطیلی بی رویه مدارس و حتی عدم تاکید مسئولان نظام آموزشی بر برگزاری غیرحضوری کلاسهای درس لطمات جبران ناپذیری به روند آموزشی در کشور زده است. برخی از معلمان، علاقه مند به برگزاری کلاسهای درس به صورت غیرحضوری هستند اما مدیران مدارس به دلیل نبود دستور از ادارت کل مبنی بر برگزاری کلاسهای غیرحضوری، معلمان را از برگزاری کلاسهای درس به شیوه مجازی منصرف میکنند. در برخی از ادارت کل نیز به صراحت آمده است که معلمان کلاسهای درس را به صورت مجازی هم برگزار نکنند.
در حالی که وزارت آموزش و پرورش همواره بر برگزاری تاکید میکنند؛ معلوم نیست ادارات کل آموزش و پرورش شهرستانها و نواحی و مناطق آموزش و پرورش چگونه هیچ نظارتی بر برگزاری کلاسهای درس به شیوه مجازی ندارند. بر اساس گزارش مرکز مطالعات تیمز ایران از هر پنج دانش آموز، دو نفر یاد نمیگیرد و ۲۱ درصد از دانش آموزان عملکرد بسیار ضعیفی دارند و طبعا این وضعیت ناشی از روشهای نامناسب آموزشی، حمایت ناکافی از مدارس دولتی و دانش آموزان و اختلالات اینترنت است.
کارشناسان این حوزه نیز معتقدند تدریس برخی از دروس به صورت غیرحضوری و در فضای آنلاین به ویژه در پایههای ابتدایی جواب نمیدهد و بازدهی نخواهد داشت. این موضوع آثار مخربی در توسعه نیروی انسانی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی جامعه ما خواهد داشت.
تعطیلی مدارس مسئولیتپذیری را از دانشآموز میگیرد
حمیدصادقیان، مشاور و کارشناس صدا و سیما در گفتوگو با قدس گفت: حضور در مدرسه از چند بعد ارزشمند است. اینکه دانش آموز در مدرسه بار علمی خوبی داشته باشد قسمتی از ماجرا است، بعد دیگر یادگیری اخلاقیات و همچنین یادگیری روابط اجتماعی است. به این وسیله بچه ها یاد می گیرند در اجتماع حضور فعال و موثر داشته باشند و از خواسته ها و اعتقادات خود نیز محافظت کنند، از طرفی مباحث شخصیتی مثل مسئولیت پذیری و تاب آوری را در مدرسه به آنها آموزش می دهیم.
او در ادامه اظهار کرد: متأسفانه بخاطر کمبود انرژی تعطیلاتی شکل میگیرد و اولین جایی که تعطیل میشود مدارس است! به این طریق شاید از نگاهی در بحث انرژی صرفه جویی به عمل می آوریم و برخی نگاهشان به مسئله اینگونه باشد که اتفاقی نمی افتد و نهایتا بچه ها به صورت مجازی درس میخوانند ولی فکر این را نمی کنند بچه ای که در شرایط رشدی قرار میگیرد باید بحث مسئولیت پذیری را در این مکان ها آموزش ببیند. بچه ای که با هر فشار کوچکی مثل سرما و گرما تعطیل میشود و از فضای آموزشی دور میشود درواقع در خانه ساعت خوابش بیشتر میشود و با گوشی در پلتفرم ها مجازی سر میکند، عملا از درس عقب می ماند و از آموزش هایی که باید برای چالش و سختی های زندگی ببیند غافل میشویم.
این کارشناس با تاکید بر اینکه برخی تعطیلی مدارس و آموزش را محدود به چند فرمول و نکته علمی می دانند، بیان کرد: به مرور زمان آسیبی که در کرونا به سر دانش آموزان آمد را دوباره شاهد خواهیم بود. این تعطیلات پیامدهایی مثل بی مسئولیتی، بی علاقگی به درس، پایه های درسی ضعیف، نمره های غیر واقعی را در پی دارد؛ این اتفاق اینبار در بحث انرژی در حال تکرار است. بچه هایی که مسئولیت پذیری را یاد نگرفتند پا به عرصه اجتماع می گذارند و در بحث ازدواج و سرکار و... با سختی مواجه می شوند و اینجاست که تحمل کمترین سختی را ندارند و شروع به شکایت میکنند و درگیر ناامیدی می شوند.
صادقیان معتقد است که تعطیلات بی پایه و اساس هرچند که به نفع منافع دولت باشد، اگر اصولی نباشد می تواند موجب عقب ماندگی از سایر کشورها شود و در این رابطه افزود: ما در مواقع کمبود انرژی حتی به تعطیل نشدن کارخانه ها فکر می کنیم چون چرخه اقتصاد بهم می ریزد و در واقع به آسیب های آنی دقت میکنیم ولی مسئله این است که بسیاری از آسیب هایی که الان به چشم نمی آید، در دراز مدت بسیار سنگین خواهد بود مانند تعطیلی مدارس. به نظرم توجه نداریم که با این وضع در آینده افت تحصیلی یا بی انگیزگی درسی به وجود می آید. همانطور که در این سال ها شاهد هستیم میانگین تحصیلی پایین آمده و این نشان دهنده عدم رغبت دانش آموزان برای درس خواندن است؛ همچنین گزارش ها نشان دهنده این موضوع است که بچه ها در سن پایین به دلیل عادت به تنبلی تمایلی به مدرسه در مقاطع بالاتر ندارند.
او در پایان با اشاره به دانش آموزان کنکوری عنوان کرد: از طرفی باید به فکر کنکور بچه ها باشیم. به اندازه کافی کنکور تغییرات دارد. تعطیلی زیاد و بی دلیل برای بچه های کنکوری که با تغییرات آنی کنکوری ضربه سنگینی می بینند هم مشکلی بزرگ به شمار می رود. واقعیت این است که ماحصل این تعطیلات اجباری و توقف آموزش حضوری این است که بنیه آموزشی مدارس و دانشآموزان ضعیف شده، به طوری که در حال حاضر خروجی این موضوع را در دوران دبیرستان و نتایج کنکور به صورت عینی میبینیم.
برنامهریزی مانع آسیب خوردن از تعطیلات اجباری است
سیما فردوسی مدرس و کارشناس تلویزیون نیز در گفتوگو با قدس در پاسخ به مزایا و معایب تعطیلات ناشی از انرژی گفت: دانش آموزان باید در زندگی، نظم داشته باشند و به هر دلیلی که تعطیلی پیش آمد، باید بدانند که به معنای رهایی درس و تفریح نیست. آنها باید برنامه ریزی داشته باشند و در زمان تعطیلات از وقت خود با برنامه ریزی بهترین بهره را ببرند.
این کارشناس با تاکید بر اینکه برنامه ریزی می تواند مانع آسیب درسی دانش آموزان در تعطیلات شود، تصریح کرد: وظیفه والدین است که در این برهه ، مسئولیت پذیری، مهارت های تنظیم برنامه و زمان بندی حل مسئله را آموزش دهند و به وضعیت تحصیل آنها نظارت داشته باشند و بهتر است در این شرایط مهارت سازگاری خود را بالا ببرند.
او در پایان افزود: با این وجود آموزش و پرورش و باید به یک جمعبندی برسد و برنامهریزی مدونی برای آموزش و پرورش نسل حاضر و سرمایه آینده کشور داشته باشد.