lیراث باشکوه تجاوز آمریکا به عراق، چیزی جز ویرانی نبود و اکنون که به‌دلیل سال‌ها جنگ و درگیری، زیرساخت‌های تامین انرژی در عراق فرسوده و ناکارآمد شده و دولت عراق نیازمند واردات گاز ایران برای تامین سوخت نیروگاه‌های برق خود است می‌کوشد تا بار دیگر بغداد را قربانی فشارهای به‌اصطلاح حداکثری خود کند.نگاهی به شرایط انرژی در عراق نشان می‌دهد نزدیک به سه دهه است که پرونده برق در این کشور به علت متغیرهای گوناگون، تبدیل به معمای سردرگمی شده که تاکنون هیچ‌یک از دولت‌هایی که پس از ۲۰۰۳ در عراق بر سر کار آمده‌اند، نتوانسته‌اند آن را حل‌وفصل کنند و به همین جهت، عراق به واردات برق و گاز از کشورهای همسایه، به‌ویژه ایران، وابسته شده است.اما حالا تحریم‌های آمریکا علیه ایران و فشارهای سیاسی و اقتصادی واشنگتن بر بغداد، باعث کاهش صادرات برق ایران به این کشور شده که تبعات سیاسی، اجتماعی و حتی امنیتی به دنبال دارد. واشنگتن در چارچوب سیاست «فشار حداکثری» علیه ایران، به عراق فشار می‌آورد تا وابستگی خود به برق کشورمان را کاهش داده و به‌جای آن از منابع انرژی جایگزین استفاده کند. پیش از این، آمریکا به عراق معافیت‌هایی اعطا می‌کرد که به این کشور اجازه می‌داد برق مورد نیاز خود را از ایران تأمین کند. این معافیت‌ها از سال ۲۰۱۸ و در زمان دولت اول ترامپ آغاز شد و سپس در دولت جو بایدن نیز ادامه یافت.
چشمداشت به منابع
این اولین بار نیست که واشنگتن از پرونده برق به‌عنوان سلاحی علیه عراق استفاده می‌کند.درسال ۲۰۱۲ به‌دنبال کاهش صادرات برق به عراق قطع طولانی‌مدت و نامنظم برق در اوج گرمای معروف تموز، بهانه‌ای برای ازسرگیری اعتراضات اجتماعی دوباره در این کشور شد که نتیجه آن دست‌کم دو کشته و ده‌ها زخمی در بغداد بوده است. در آن زمان در استان‌های جنوبی و مرکزی عراق که دما از ۵۰ درجه فراتر رفت، معترضان از شدت خشم و عصبانیت، شماری از مدیران برق استانی و شهری را مجبور به استعفا کردند و برخی از آنها نیز بر ورودی ادارات برق قفل و زنجیر زدند. زمانی که دولت وقت عراق تصمیم گرفت برای حل معضل برق این کشور شرکت جنرال‌الکتریک آمریکا را که سال‌ها جز دردسر هیچ گام موثری برای حل معضل برق این کشور برنداشته بود کنار گذاشته و با شرکت زیمنس قرارداد امضا کند، دولت اول ترامپ به‌طور مستقیم در این قضیه دخالت کرد و اجازه نداد که شرکت زیمنس آلمان برای عملیاتی‌کردن قرارداد وارد عراق شود. درحقیقت واشنگتن نشان داده علاوه بر این‌که از واردات انرژی عراق از ایران جلوگیری می‌کند، تلاش جدی برای ایجاد جایگزین‌های عملی نیز در این کشور ندارد. مقامات بغداد می‌دانند که عراق آمادگی قطع گاز ایران را ندارد، اما آمریکایی‌ها می‌خواهند بدون توجه به نتیجه، این کشور را در یک عمل انجام‌شده جدید قرار دهند.
تامین انرژی مورد نیاز
بررسی‌ها نشان می‌دهد که عراق سالانه به‌طور متوسط به حدود ۱۲۰۰ تا ۱۵۰۰ مگاوات برق از ایران نیاز دارد تا کمبود انرژی خود را جبران کند. مقامات عراقی اذعان دارند که در کوتاه‌مدت جایگزینی برای واردات انرژی از ایران وجود ندارد و این موضوع می‌تواند مشکلات جدی در تأمین برق، به‌ویژه در ماه‌های تابستان، ایجاد کند. این واردات به‌ویژه در فصل تابستان که مصرف برق به‌دلیل استفاده از سیستم‌های خنک‌کننده افزایش می‌یابد، حیاتی است. در این میان بیشترین آسیب از دخالت مستقیم آمریکا در اعمال فشار علیه دولت عراق، نصیب مردم این کشور می‌شود. این درحالی‌است که مقامات آمریکا می‌گویند به ثبات عراق اهمیت می‌دهند و جایگزین‌های تازه به آنها پیشنهاد می‌کنند، اما حتی زمانی که مقامات آمریکایی درباره پروژه‌های اتصال برق عراق به کشورهای حاشیه خلیج‌فارس صحبت کردند، مشخص بود که این موضوع چیزی جز مصرف رسانه‌ای نیست، زیرا پروژه‌های مذکور سال‌ها طول می‌کشد تا اجرا شوند، در‌حالی‌که بحران عراق همین اکنون و نه چند سال دیگر در حال تشدید است.
تحریم ایران یا عراق
آمریکا با اعمال تحریم‌های شدید علیه ایران، تلاش کرده است تا روابط اقتصادی عراق با ایران را محدود کند. این محدودیت‌ها نگرانی‌های گسترده‌ای را در مردم عراق به‌وجود آورده است،چراکه کاهش بیشتر برق در این کشور یک بحران جدی به دنبال دارد.البته آمریکایی‌ها با این اقدام هم به‌دنبال منزوی‌کردن ایران هستند و هم می‌خواهند ازهمراهی عراقی‌ها با ایران جلوگیری کنند.این اقدام آمریکا، رویکردی تکراری است که مردم عراق نیز از آن باخبر هستند.به‌عنوان‌مثال زمانی که واشنگتن وعده داد برای تامین برق لبنان از طریق مصر و اردن به این کشور کمک می‌کند هیچ حمایت واقعی ارائه نکرد و فقط می‌خواست مانع از ورود نفت ایران شود. در حقیقت آمریکا می‌خواهد عراق را به زمین بازی برای تسویه‌حساب باایران مبدل کند. در این میان وزیر امور خارجه کشورمان بر تعهد جمهوری اسلامی ایران به دولت عراق برای تعامل جهت رفع اقدامات غیرقانونی آمریکا تأکید کرده است.
واکنش مقامات عراقی
درهمین حال مقامات عراقی بارها اعلام کرده‌اند که تحریم‌های آمریکا علیه ایران، منافع ملی عراق را تحت تاثیر قرار می‌دهد و حتی برخی از سیاستمداران عراقی به‌صراحت از آمریکا به‌دلیل دخالت در امور داخلی عراق و ایجاد محدودیت‌های اقتصادی انتقاد کرده‌اند. مقام‌های عراقی می‌گویند این‌که اختیار خودمان را به دست آمریکا بدهیم، نمی‌تواند منافع ما را حفظ کند. بسیاری از عراقی‌ها معتقدند که آمریکا به‌جای کمک به ثبات و توسعه عراق، منافع خود را در اولویت قرار داده و گرایش‌های ضدآمریکایی در عراق بار دیگر افزایش یافته است. کارشناسان تاکید دارند مداخلات آمریکا، دیگر به محاصره نظامی و امنیتی عراق خلاصه نمی‌شود، بلکه فراتر از آن تلاش برای ترسیم نقشه جدیدی از نفوذ اقتصادی و سیاسی از طریق اعمال فشار بر منابع انرژی را دنبال می‌کند.تحلیلگران می‌گویند واشنگتن امیدوار است نه‌تنها ایران را از نظر اقتصادی منزوی کند، بلکه همزمان به بهانه تامین برق از منابع انرژی گسترده عراق بهره ببرد.
چشمداشت به منابع
این اولین بار نیست که واشنگتن از پرونده برق به‌عنوان سلاحی علیه عراق استفاده می‌کند.درسال ۲۰۱۲ به‌دنبال کاهش صادرات برق به عراق قطع طولانی‌مدت و نامنظم برق در اوج گرمای معروف تموز، بهانه‌ای برای ازسرگیری اعتراضات اجتماعی دوباره در این کشور شد که نتیجه آن دست‌کم دو کشته و ده‌ها زخمی در بغداد بوده است. در آن زمان در استان‌های جنوبی و مرکزی عراق که دما از ۵۰ درجه فراتر رفت، معترضان از شدت خشم و عصبانیت، شماری از مدیران برق استانی و شهری را مجبور به استعفا کردند و برخی از آنها نیز بر ورودی ادارات برق قفل و زنجیر زدند. زمانی که دولت وقت عراق تصمیم گرفت برای حل معضل برق این کشور شرکت جنرال‌الکتریک آمریکا را که سال‌ها جز دردسر هیچ گام موثری برای حل معضل برق این کشور برنداشته بود کنار گذاشته و با شرکت زیمنس قرارداد امضا کند، دولت اول ترامپ به‌طور مستقیم در این قضیه دخالت کرد و اجازه نداد که شرکت زیمنس آلمان برای عملیاتی‌کردن قرارداد وارد عراق شود. درحقیقت واشنگتن نشان داده علاوه بر این‌که از واردات انرژی عراق از ایران جلوگیری می‌کند، تلاش جدی برای ایجاد جایگزین‌های عملی نیز در این کشور ندارد. مقامات بغداد می‌دانند که عراق آمادگی قطع گاز ایران را ندارد، اما آمریکایی‌ها می‌خواهند بدون توجه به نتیجه، این کشور را در یک عمل انجام‌شده جدید قرار دهند.
تامین انرژی مورد نیاز
بررسی‌ها نشان می‌دهد که عراق سالانه به‌طور متوسط به حدود ۱۲۰۰ تا ۱۵۰۰ مگاوات برق از ایران نیاز دارد تا کمبود انرژی خود را جبران کند. مقامات عراقی اذعان دارند که در کوتاه‌مدت جایگزینی برای واردات انرژی از ایران وجود ندارد و این موضوع می‌تواند مشکلات جدی در تأمین برق، به‌ویژه در ماه‌های تابستان، ایجاد کند. این واردات به‌ویژه در فصل تابستان که مصرف برق به‌دلیل استفاده از سیستم‌های خنک‌کننده افزایش می‌یابد، حیاتی است. در این میان بیشترین آسیب از دخالت مستقیم آمریکا در اعمال فشار علیه دولت عراق، نصیب مردم این کشور می‌شود. این درحالی‌است که مقامات آمریکا می‌گویند به ثبات عراق اهمیت می‌دهند و جایگزین‌های تازه به آنها پیشنهاد می‌کنند، اما حتی زمانی که مقامات آمریکایی درباره پروژه‌های اتصال برق عراق به کشورهای حاشیه خلیج‌فارس صحبت کردند، مشخص بود که این موضوع چیزی جز مصرف رسانه‌ای نیست، زیرا پروژه‌های مذکور سال‌ها طول می‌کشد تا اجرا شوند، در‌حالی‌که بحران عراق همین اکنون و نه چند سال دیگر در حال تشدید است.
تحریم ایران یا عراق
آمریکا با اعمال تحریم‌های شدید علیه ایران، تلاش کرده است تا روابط اقتصادی عراق با ایران را محدود کند. این محدودیت‌ها نگرانی‌های گسترده‌ای را در مردم عراق به‌وجود آورده است،چراکه کاهش بیشتر برق در این کشور یک بحران جدی به دنبال دارد.البته آمریکایی‌ها با این اقدام هم به‌دنبال منزوی‌کردن ایران هستند و هم می‌خواهند ازهمراهی عراقی‌ها با ایران جلوگیری کنند.این اقدام آمریکا، رویکردی تکراری است که مردم عراق نیز از آن باخبر هستند.به‌عنوان‌مثال زمانی که واشنگتن وعده داد برای تامین برق لبنان از طریق مصر و اردن به این کشور کمک می‌کند هیچ حمایت واقعی ارائه نکرد و فقط می‌خواست مانع از ورود نفت ایران شود. در حقیقت آمریکا می‌خواهد عراق را به زمین بازی برای تسویه‌حساب باایران مبدل کند. در این میان وزیر امور خارجه کشورمان بر تعهد جمهوری اسلامی ایران به دولت عراق برای تعامل جهت رفع اقدامات غیرقانونی آمریکا تأکید کرده است.
واکنش مقامات عراقی
درهمین حال مقامات عراقی بارها اعلام کرده‌اند که تحریم‌های آمریکا علیه ایران، منافع ملی عراق را تحت تاثیر قرار می‌دهد و حتی برخی از سیاستمداران عراقی به‌صراحت از آمریکا به‌دلیل دخالت در امور داخلی عراق و ایجاد محدودیت‌های اقتصادی انتقاد کرده‌اند. مقام‌های عراقی می‌گویند این‌که اختیار خودمان را به دست آمریکا بدهیم، نمی‌تواند منافع ما را حفظ کند. بسیاری از عراقی‌ها معتقدند که آمریکا به‌جای کمک به ثبات و توسعه عراق، منافع خود را در اولویت قرار داده و گرایش‌های ضدآمریکایی در عراق بار دیگر افزایش یافته است. کارشناسان تاکید دارند مداخلات آمریکا، دیگر به محاصره نظامی و امنیتی عراق خلاصه نمی‌شود، بلکه فراتر از آن تلاش برای ترسیم نقشه جدیدی از نفوذ اقتصادی و سیاسی از طریق اعمال فشار بر منابع انرژی را دنبال می‌کند.تحلیلگران می‌گویند واشنگتن امیدوار است نه‌تنها ایران را از نظر اقتصادی منزوی کند، بلکه همزمان به بهانه تامین برق از منابع انرژی گسترده عراق بهره ببرد.