به گزارش پایگاه خبری 598، مرحوم آیت الله مجتهدی تهرانی در یکی از سخنرانی‌های خود به «شرح دعای روز دوازدهم ماه مبارک رمضان» پرداختند که تقدیم شما فرهیختگان می‌شود.
«اللَّهُمَّ زَیِّنِّی فِیْهِ بِالسِّتْرِ وَالعَفافِ، وَاسْتُرْنِی فِیْهِ بِلِباسِ القُنُوعِ وَالکَفافِ، وَاحْمِلْنِی فِیْهِ عَلی العَدْلِ وَالاِنْصافِ، وَآمِنِّی فِیْهِ مِنْ کُلِّ ما أَخافُ بِعِصْمَتِکَ یا عِصْمَةَ الخائِفِینَ.»
«خدایا زینت ده مرا در آن با پوشش و پاکدامنی، و بپوشانم در آن جامه قناعت و خودداری، و وادارم نما در آن بر عدل و انصاف، و آسوده‌ام دار در آن از هر چیز که می‌ترسم، به نگاه‌داری خودت، ای نگه‌دار ترسناکان.»
* فراز اول دعا؛ اللَّهُمَّ زَیِّنِّی فِیْهِ بِالسِّتْرِ وَالعَفافِ
بسم الله الرحمن الرحیم؛ «اللَّهُمَّ زَیِّنِّی فِیْهِ بِالسِّتْرِ وَالعَفافِ»؛ در این دعای شریف، از خداوند متعال درخواست می‌کنیم که ما را در ماه رمضان به دو صفت ارزشمند آراسته سازد: ستر (پوشاندن عیوب دیگران) و عفاف (پاکدامنی و عفت نفس).
«ستر» به معنای پرده‌پوشی بر عیوب و لغزش‌های دیگران است. انسان مؤمن به جای تمرکز بر نقاط ضعف دیگران و افشای آن‌ها، باید عیوب مردم را بپوشاند.
در روایات آمده است که هرکس عیب مؤمنی را بپوشاند، خداوند چهل روز عبادت او را در نامه اعمالش ثبت می‌کند.
متأسفانه برخی افراد همچون مگس هستند که به جای نشستن بر روی گل‌ها، بر روی پلیدی‌ها می‌نشینند و دائماً به دنبال عیب‌جویی از دیگران هستند.
«عفاف» نیز به معنای پاکدامنی و خویشتن‌داری است. انسان عفیف کسی است که چشم به مال دیگران ندارد، به نوامیس مردم نگاه نمی‌کند، دروغ نمی‌گوید و از حرام دوری می‌کند.
حدیث شریف می‌فرماید: «خوشا به حال کسی که به عیب خود پرداخته و به عیب دیگران کاری ندارد».
در این دعا از خداوند می‌خواهیم ما را به گونه‌ای تربیت کند که اولاً، عیوب و گناهان دیگران را نادیده بگیریم و بپوشانیم و ثانیاً، خودمان نیز از گناه و لغزش به دور باشیم و عفت نفس داشته باشیم.
این دو صفت از ویژگی‌های اساسی مؤمن واقعی است که باید در ماه مبارک رمضان بیش از پیش به آن‌ها توجه کنیم.
* فراز دوم دعا؛ وَاسْتُرْنِی فِیْهِ بِلِباسِ القُنُوعِ وَالکَفافِ
«وَاسْتُرْنِی فِیْهِ بِلِباسِ القُنُوعِ وَالکَفافِ»؛ در ادامه دعای روز دوازدهم ماه رمضان، از خداوند درخواست می‌کنیم که ما را با دو پوشش ارزشمند مستور سازد:
لباس قناعت و لباس کفاف.
«قناعت» به معنای راضی بودن به اندک و بسنده کردن به آنچه که داریم است.
«کفاف» نیز به معنای داشتن به اندازه نیاز و کفایت است، نه بیشتر و نه کمتر. این دو صفت از فضائل اخلاقی برجسته‌ای هستند که در آموزه‌های دینی بسیار بر آن‌ها تأکید شده است.
در روایتی از پیامبر اکرم(ص) نقل شده که حضرت با چوپانی برخورد کردند و از او مقداری شیر درخواست نمودند.
چوپان با کمال میل شیر را تقدیم کرد و حضرت برای او دعا کردند که خداوند زندگی‌اش را در حد کفاف قرار دهد.
سپس با شخص دیگری مواجه شدند که از آوردن شیر خودداری کرد، اما پیامبر(ص) برای او دعا کردند که خداوند ثروت فراوان به او عطا کند.
اصحاب از این تفاوت در دعا تعجب کردند و پیامبر(ص) در پاسخ فرمودند:
«دعای حقیقی همان است که برای چوپان کردم، زیرا مال زیاد انسان را گرفتار می‌کند و دغدغه‌های فراوانی به همراه دارد، اما زندگی در حد کفاف آرامش‌بخش است.»
این داستان به ما می‌آموزد که ثروت فراوان لزوماً به معنای آسایش نیست. چه بسا کسی که چندین خانه دارد اما گرفتار نگهداری و مدیریت آن‌هاست، در حالی که فرد قانع با داشته‌های اندک خود در آرامش زندگی می‌کند.
نمونه دیگر از قناعت را می‌توان در سیره امام علی(ع) مشاهده کرد. روایت شده که روزی شخصی برای ایشان کاسه‌ای برنج آورد، اما حضرت فرمودند: «همین مقدار برای من کافی است، بقیه را بین فقرا تقسیم کن.» ایشان همواره به اندازه نیاز روزانه خود برمی‌داشتند و زیاده‌خواهی نمی‌کردند.
در این فراز از دعا از خداوند می‌خواهیم که در ماه رمضان، لباس قناعت بر ما بپوشاند تا دستمان پیش مردم دراز نشود و بتوانیم زندگی خود را آبرومندانه اداره کنیم. همان‌طور که در حدیث آمده است:
«قناعت توانگر کند مرد را» و «هرکس قناعت پیشه کند، در چشم مردم عزیز می‌شود.»
امام علی(ع) می‌فرمایند: «مَن قَنَعَ عَزّ و مَن طَمَعَ ذَلّ؛ یعنی هرکس قناعت کند عزیز می‌شود و هرکس طمع ورزد ذلیل می‌گردد».
بنابراین، باید از خداوند بخواهیم که ما را با لباس قناعت و کفاف بپوشاند تا هم در زندگی آرامش داشته باشیم و هم در نزد خدا و خلق عزیز باشیم.
* فراز سوم دعا؛ وَاحْمِلْنِی فِیْهِ عَلی العَدْلِ وَالاِنْصافِ
«وَاحْمِلْنِی فِیْهِ عَلی العَدْلِ وَالاِنْصافِ»؛ در ادامه دعای روز دوازدهم ماه رمضان، از خداوند متعال درخواست می‌کنیم که ما را بر مسیر عدل و انصاف استوار سازد.
عدالت و انصاف از ارکان مهم اخلاق اسلامی هستند که تحقق آن‌ها در جامعه موجب گسترش امنیت و اعتماد میان افراد می‌شود.
سیره بزرگان دین در رعایت عدالت و انصاف آموزنده است.
در روایات آمده که حضرت علی(ع) هنگامی که قصد خرید گوشت داشتند، به قصاب می‌فرمودند: «هر گوشتی که به همه مردم می‌دهی، به من نیز همان را بده. اگر بخواهی قطعات بهتر را به من بدهی و قسمت‌های نامرغوب را به پیرزن‌ها و سایر مردم، من چنین گوشتی نمی‌خواهم.»
همچنین نقل شده که ایشان برای خرید نان، شخصاً به نانوایی می‌رفتند و در صف می‌ایستادند.
اگر ده نفر جلوتر از ایشان در صف ایستاده بودند، صبر می‌کردند تا نوبت آن‌ها تمام شود و سپس نان می‌گرفتند. این نوع رفتار بیانگر عدالت‌خواهی و رعایت حقوق مردم است.
در نزدیکی مرقد حضرت معصومه(س) در قم، مزار عالم بزرگواری به نام حاج قاسم کبیر قرار دارد که از علمای مجتهد و اولیای الهی بوده است.
روی سنگ قبر ایشان نوشته شده است که ایشان به عدالت و انصاف مشهور بوده‌اند.
در جامعه امروز، رعایت عدالت و انصاف اهمیت ویژه‌ای دارد؛ به‌ویژه کسانی که لباس روحانیت بر تن دارند، باید بیش از دیگران به این اصل پایبند باشند.
اگر روحانیون در صف نانوایی یا قصابی بخواهند از موقعیت خود سوءاستفاده کنند و خارج از نوبت خدمت دریافت کنند، موجب بدبینی مردم نسبت به روحانیت می‌شوند.
بهتر است انسان در مواقع شلوغی، بردباری به خرج دهد و در زمان‌های خلوت‌تر برای رفع نیازهای خود اقدام کند تا حقی از کسی ضایع نشود.
اگر بنا باشد فردی گوشت مرغوب دریافت کند و به پیرزنان و ضعیفان قسمت‌های نامرغوب داده شود، این خلاف عدالت و انصاف است.
* فراز پایانی دعا؛ وَآمِنِّی فِیْهِ مِنْ کُلِّ ما أَخافُ بِعِصْمَتِکَ یا عِصْمَةَ الخائِفِینَ
«وَآمِنِّی فِیْهِ مِنْ کُلِّ ما أَخافُ بِعِصْمَتِکَ یا عِصْمَةَ الخائِفِینَ»؛ در پایان دعای روز دوازدهم ماه رمضان، از خداوند متعال درخواست می‌کنیم که ما را از هر آنچه می‌ترسیم، در امان نگه دارد.
عبارت «آمِنِّی فِیْهِ مِنْ کُلِّ ما أَخافُ»؛ به معنای «مرا در این ماه از هرآنچه از آن می‌ترسم ایمن گردان» است.
انسان در زندگی با ترس‌های گوناگونی مواجه است - ترس از گناه، ترس از انحراف، ترس از آینده نامعلوم، ترس از بیماری، و ترس از مرگ.
در این فراز، از خداوند می‌خواهیم که پناهگاه ما باشد و ما را از این ترس‌ها محافظت کند.
«بِعِصْمَتِکَ یا عِصْمَةَ الخائِفِینَ»؛ به معنای «به واسطه نگهداری‌ات، ای پناه ترسندگان» است.
کلمه «عصمت» در اینجا به معنای حفظ و نگهداری است. خداوند متعال پناهگاه همه کسانی است که در ترس و اضطراب به سوی او روی می‌آورند.
هنگامی که انسان با نام خدا و توسل به او فریاد می‌زند، خداوند او را در پناه خود می‌گیرد و از گزند آسیب‌ها محفوظ می‌دارد.
با این دعای زیبا و پرمعنا، از خداوند متعال می‌خواهیم که دعاهای ما را در این روز دوازدهم ماه مبارک رمضان مستجاب گرداند، قلوب ما را شفا بخشد و توفیق روزه‌داری و بهره‌مندی از برکات این ماه عظیم را به همه ما عنایت فرماید.
برای دانلود صوت اینجا را کلیک کنید
∎