به گزارش همشهری آنلاین «اکبر شهسوار» که خود حافظ و قاری قرآن نیز هست، راهکار را در انس با آیات نورانی قرآن پیدا و بند تازه‌ای در زندان شهرستان نی‌ریز فارس برپا کرد؛ بند قرآنی. بندی که زندانیان با انتخاب خود به آنجا می‌روند، پیراهنی سفید می‌پوشند و شیوه‌ای دیگر برای یافتن معنای زندگی پیدا می‌کنند. شهسوار که پیش از این به صدور احکام جایگزین خاصش زبانزد بود، حالا با افتخار می‌گوید که بند قرآنی آمار بازگشت دوباره مجرمان به زندان را به شدت کاهش داده است.
ایده راه‌اندازی بند قرآنی در زندان نی‌ریز فارس به دلیل آمار بالای بازگشت مجرمان به زندان بود. قبل از گپ و گفت درباره بند قرآنی، علت بالا بودن این آمار چیست؟
زندانیان اصطلاحی دارند که می‌گویند طرف شاگرد به زندان می‌آید و استاد خارج می‌شود. به این معنی که هر فوت و فن خلافکاری را هم که نمی‌داند در زندان و در اثر همنشینی با دیگر مجرمان می‌آموزد. این موضوع را بگذارید در کنار آمار بالای زندانیان خرید و فروش مواد مخدر در زندان نی‌ریز. موقعیت جغرافیایی شهرستان نی‌ریز در مسیر ترانزیت مواد مخدر از شرق ر به مرکز کشور است و بیشتر زندانیان به همین جرم در زندان هستند که بعد از آزادی، دوباره همین جرم را تکرار می‌کنند. این در حالی است که یکی از وظایف زندان‌ها بحث اصلاح پذیری زندانیان و دوباره مرتکب جرم نشدن آنان است.
و برای همین امر بند قرآنی را راه انداختید؟
اعلام کردیم هر فردی که تمایل دارد می‌تواند به بند قرآنی بیاید. تسهیلات ویژه‌ای هم برایشان در نظر گرفتیم از جمله مرخصی و مساعدت‌هایی که نیاز داشتند. لباسی به رنگ سفید که نماد پاکی و آرامش هست برای بند قرآنی در نظر گرفتیم. پیراهن‌های سفیدی شبیه لباس طلاب در حوزه، به آنان داده شد.
استقبال برای پیوستن به بند قرآنی چطور بوده‌است و چه آموزش‌هایی در نظر گرفتید؟
خوشبختانه استقبال هم خوب بود. مربی قرآن استخدام کردیم که به صورت تمام وقت و در طول هفته در بند قرآنی حضور دارد. روحانی هم ۳ وعده نماز را به جماعت برگزار می‌کند. کلاس‌های قرآنی هم متنوع و شامل روخوانی و روانخوانی تا قرائت و حفظ است. افراد بسته به شرایط تحصیلی و علاقه خود حضور در کلاس‌ها را انتخاب می‌کنند. در بند قرآنی کتاب‌های علوم دینی هم در کنار رحل و قرآن هست. برای برخی از افراد قلم قرآنی خریداری شده.
حالا که یکی دو سال از راه‌اندازی بند قرآنی می‌گذرد، آماری از بازگشت مجرمان دارید؟
وضعیت به شکل ناباورانه‌ای‌عالی بود. بازگشت افرادی که از بند قرآن ترخیص شدند، نزدیک به صفر است. حتی وضعیت اجتماعی آنان را در شهرستان رصد کردیم و متوجه شدیم که شرایط بهتری دارند. همین هم شد که به صورت رسمی به موسسه قرآنی بیت‌الاحزان در کشور پیوستیم و از آنان خواستیم برای اولین بار مربیان قرآنی خود را به زندان بفرستند تا آموزش‌ها تخصصی باشد و یکی از شعبه‌های این موسسه فعال قرآنی کشور حالا در زندان نی‌ریز فعال است.
پس حافظان قرآن هم از دل زندان بیرون می‌آیند؟
حافظان چند جز تا کل قرآن داریم. حتی پیرمرد ۶۰ ساله‌ای که سواد ندارد، در مسیر حفظ قرآن است. فرد دیگری بود که حافظ قرآن شد و حالا بعد از گذراندن دوران حبس خود به عنوان مربی به ما در بند قرآنی کمک می‌کند. فرد دیگری هم بعد از آزادی به موسسه بیت‌الاحزان کرمان معرفی کردیم و مشغول کار شده‌است. چند مورد هم در مساجد مشغول آموزش قرآن شده‌اند. در مسابقات کشوری در رشته‌های حفظ ۳ جزء، ۱۵ جزء، ۲۰ جزء، موضوعی و قرائت قرآن کریم رتبه نخست استان داشتیم.
پس موضوع اصلاح سبک زندگی که مد نظر شماست، کماکان محقق شده‌است؟
اعتقاد من بر حسب تجربه این است که زندانی‌ها یکی از نزدیک‌ترین افراد به خدا هستند. زندگی‌شان در بن بست کامل است و پشیمان هستند. معمولا توبه کردند، مستاصل هستند و دنبال راه چاره برای بازگشت به زندگی هستند. قرآن به ما راه و رسم زندگی را نشان می‌دهد. معمولا افرادی که از بند قرآنی به مرخصی می‌روند، دقیق و سر ساعت برمی گردند. اما در بندهای دیگر معمولا دیرکرد یا غیبت دیده می‌شود. همین نظم و مسئولیت‌پذیری در تمام وجوه زندگی شخصی افراد بند قرآنی دیده می‌شود.
از آنجا که حافظ کل قرآن هم هستید، تجربه آموزش در بند قرآنی هم دارید؟
تدریس نکردم، اما هر هفته با آنان گپ می‌زنم و از احوال‌شان می‌پرسم. برخی می‌گویند انس با قرآن آنان را از فکر خودکشی نجات داده. برخی می‌گویند آرامش بیشتری دارند. از افرادی که در مسیر حفظ هستند، می‌پرسم کدام سوره هستند و برای من می‌خوانند. ایرادی باشد با هم رفع می‌کنیم. یک نکته جالب و شیرین برای من این است که در زندان نی‌ریز جرم بیشتر افراد در زمینه مواد مخدر است و در بین آنان افرادی از سیستان و بلوچستان و کرمان و اهل سنت هستند. در بند قرآنی شیعه و سنی کنار هم نماز جماعت می‌خوانند و کاملا دوست و رفیق هستند.
از زبان بند قرآنی‌ها
- من تحمل زندان کشیدن نداشتم. حالا که ۴ جز حفظ هستم، آرامشم بیشتر شده و مطمئنم در پس این روزها اتفاقات خوبی می‌افتد.
- خدا می‌گوید هر کسی از یاد من رو برگرداند، زندگی برایش سخت می‌شود. مشکلات ما به خاطر دوری از راه خداست.
- امیدوارم این نوری که در قلبم نشسته ماندگار باشد.
احکام جایگزین آقای دادستان
اکبر شهسوار در ۱۱ سالگی حافظ کل قرآن شد. او که دانشجوی دکترا رشته حقوق گرایش جزا و جرم‌شناسی است، از سال ۱۳۹۴ کارش را به عنوان دادیار شعبه دوم دادسرای نی‌ریز شروع کرد. در کارنامه او احکام جایگزین هم به چشم می‌خورد. درباره یکی از این احکام می‌گوید: «جوانی برای خانمی در خیابان مزاحمت ایجاد کرده بود، بعد از رضایت شاکی در خصوص جنبه عمومی جرم، آن جوان را مکلف به حفظ ۱۵ حدیث در خصوص حرمت و مذمت ایجاد رابطه با نامحرم و ایجاد مزاحمت برای آنان کردم و جوان می‌بایست بعد از حفظ، احادیث را به صورت بروشور در مساجد شهر نصب کند و علاوه بر آن مکلف به حفظ سوره‌هایی از قرآن نیز شد.»