گروه اقتصادی: طبق دادههای مرکز آمار، در اغلب ماههای امسال تورم ماهانه دهک اول بالاتر از دهک دهم بوده است.به گزارش اکوایران، تورم یکی از شاخصهای مهم اقتصادی است که مستقیما روی قدرت خرید خانوار اثر میگذارد. پژوهشگران این شاخص را از جنبههای متفاوتی بررسی میکنند؛ یکی از رایجترین مقایسهها در این حوزه، مقایسه تورم در دهک اول و دهک دهم است. طبق استانداردهای آماری، به 10 درصد فقیرترین خانوارها دهک اول و به 10 درصد ثروتمندترین خانوارها دهک دهم گفته میشود. دادههای مرکز آمار گواهی میدهد که در طول سال جاری، تورم دهک اول در اغلب ماهها بالاتر از تورم دهک دهم بوده است. این نشان میدهد که تورم بیشتر به سفره فقرا اصابت کرده است.
∎
تورم، راهی برای سنجش تغییرات قیمتی
در ادبیات اقتصادی تورم به معنای تغییر مستمر سطح عمومی قیمتها است. بر این اساس، تورم مثبت به این معناست که سطح قیمت در عمده کالاها به طور مداوم در حال افزایش است.
این شاخص هم برای کل کشور و هم برای دهکهای مختلف هزینهای محاسبه میشود. منظور از دهک هزینهای این است که اگر کل خانوارهای کشور از کمترین تا بیشترین هزینه مرتب شوند، هر 10 درصد نماینده یک دهک هزینهای میشود. بر این اساس دهک اول نماینده 10 درصد فقیرترین و دهک دهم نماینده 10 درصد ثروتمندترین خواهد بود.
دادههای رسمی مرکز آمار نشان میدهد که در سال جاری، تورم ماهانه دهک اول بجز سه ماه، بالاتر از تورم ماهانه دهک دهم بوده است. اختلاف تورم بین این دو دهک خصوصا در پاییز امسال شدت گرفته است.
به بیان دقیقتر، در فروردین و اردیبهشت امسال تورم ماهانه دهک دهم بالاتر از دهک اول بوده است. این نرخ در فروردین برای دو دهک یاد شده به ترتیب 2.8 درصد و 2.4 درصد بوده است. در اردیبهشت نیز تورم ماهانه دهک اول 0.8 واحد درصد بالاتر از دهک دهم بوده است.
این روند از ماه سوم سال معکوس میشود. در خرداد ماه تورم فقرا حدود 0.5 واحد درصد بالاتر از تورم ثروتمندان بوده است. اوج این اختلاف اما در پاییز به ثبت رسیده است. شکاف بین تورم فقیر و غنی در سال جدید از مرداد ماه از سر گرفته شده، در شهریور تداوم یافته و در آبان به حداکثر مقدار خود در سال 1403 رسیده است. در این ماه، تورم دهک اول 1.3 واحد درصد بالاتر از دهک دهم بوده که نشان میدهد فشار تورمی پاییزه بیشتر معطوف به سفره فقرا بوده است.
این شکاف در آذر ماه کم شده اما همچنان ادامه داشته تا این که دوباره در بهمن ماه شدت گرفته و به 1.07 واحد درصد رسیده است. این آخرین آماریست که مرکز آمار منتشر کرده است.بر اساس این اطلاعات، تورم ماهانه دهک اول در بهمن ماه 4.9 درصد بوده در حالی که این نرخ برای دهک دهم در سطح 3.8 درصد به ثبت رسیده است. بررسیهای بیشتر نشان میدهد که فشار تورمی در این ماه بیشتر از سمت خوراکیها بوده است. از آن جایی که این اقدام ضریب اهمیت بالایی در سبد مصرف فقرا دارد، بیشتر روی تورم ماهانه همین گروه اثر گذاشته است.
در ادبیات اقتصادی تورم به معنای تغییر مستمر سطح عمومی قیمتها است. بر این اساس، تورم مثبت به این معناست که سطح قیمت در عمده کالاها به طور مداوم در حال افزایش است.
این شاخص هم برای کل کشور و هم برای دهکهای مختلف هزینهای محاسبه میشود. منظور از دهک هزینهای این است که اگر کل خانوارهای کشور از کمترین تا بیشترین هزینه مرتب شوند، هر 10 درصد نماینده یک دهک هزینهای میشود. بر این اساس دهک اول نماینده 10 درصد فقیرترین و دهک دهم نماینده 10 درصد ثروتمندترین خواهد بود.
دادههای رسمی مرکز آمار نشان میدهد که در سال جاری، تورم ماهانه دهک اول بجز سه ماه، بالاتر از تورم ماهانه دهک دهم بوده است. اختلاف تورم بین این دو دهک خصوصا در پاییز امسال شدت گرفته است.
به بیان دقیقتر، در فروردین و اردیبهشت امسال تورم ماهانه دهک دهم بالاتر از دهک اول بوده است. این نرخ در فروردین برای دو دهک یاد شده به ترتیب 2.8 درصد و 2.4 درصد بوده است. در اردیبهشت نیز تورم ماهانه دهک اول 0.8 واحد درصد بالاتر از دهک دهم بوده است.
این روند از ماه سوم سال معکوس میشود. در خرداد ماه تورم فقرا حدود 0.5 واحد درصد بالاتر از تورم ثروتمندان بوده است. اوج این اختلاف اما در پاییز به ثبت رسیده است. شکاف بین تورم فقیر و غنی در سال جدید از مرداد ماه از سر گرفته شده، در شهریور تداوم یافته و در آبان به حداکثر مقدار خود در سال 1403 رسیده است. در این ماه، تورم دهک اول 1.3 واحد درصد بالاتر از دهک دهم بوده که نشان میدهد فشار تورمی پاییزه بیشتر معطوف به سفره فقرا بوده است.
این شکاف در آذر ماه کم شده اما همچنان ادامه داشته تا این که دوباره در بهمن ماه شدت گرفته و به 1.07 واحد درصد رسیده است. این آخرین آماریست که مرکز آمار منتشر کرده است.بر اساس این اطلاعات، تورم ماهانه دهک اول در بهمن ماه 4.9 درصد بوده در حالی که این نرخ برای دهک دهم در سطح 3.8 درصد به ثبت رسیده است. بررسیهای بیشتر نشان میدهد که فشار تورمی در این ماه بیشتر از سمت خوراکیها بوده است. از آن جایی که این اقدام ضریب اهمیت بالایی در سبد مصرف فقرا دارد، بیشتر روی تورم ماهانه همین گروه اثر گذاشته است.