به گزارش روابط عمومی معاونت امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به نقل از خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، نشست فعالان صنعت چاپ با مدیرکل دفتر چاپ و نشر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با حضور بابک عابدین، رئیس اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان صنعت چاپ و عباس زارع، مدیرکل دفتر چاپ و نشر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی (سه‌شنبه ۲۱ اسفندماه) برگزار شد.
بابک عابدین، رئیس اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان صنعت چاپ در سخنانی با اشاره به اهمیت تعامل دولت با بخش خصوصی، عنوان کرد: به‌عنوان فعال بخش خصوصی و بازوی مشورتی، کنارتان هستیم، صنعت چاپ از ارکان اصلی زنجیره تامین فرهنگی و اقتصادی کشور است اما با چالش‌های متعددی مثل فرسودگی تجهیزات روبه‌رو است که بهره‌وری را در عرصه ارائه خدمات موثر به صنایع دیگر کاهش می‌دهد.
وی ادامه داد: رشد این صنعت از نظر فناوری بسیار سریع است و سرعت آن با توجه به توسعه هوش مصنوعی و استفاده در اتوماسیون تولید افزایش یافته است؛ بنابراین با بی‌توجهی به عرصه‌های داخلی و بین‌المللی به مشکل مواجه خواهیم شد و ممکن است بازار صادراتی از دست برود و نتوانیم با استاندارد جهانی کار را جلو ببریم.
عابدین با بیان اینکه فرآیند تولید ۹۰ درصد کالاهای چاپی با سرمایه‌گذاری بخش خصوصی تامین شده است، افزود: اگر تجهیزات و ماشین‌آلات، به‌روز نشود به‌دلیل نیاز بازار به استانداردهای جدید، ممکن است است بازار داخلی را به واردکنندگان خارجی ببازیم.
وی با اشاره به مبحث آموزش نیروی انسانی و ارتقای مهارت‌ها، گفت: در این زمینه ایجاد دوره‌های آموزشی تخصصی با همکاری دانشگاه‌ها و موسسات فنی یک ضرورت است؛ همچنین تدوین استانداردهای مهارتی جدید در زمینه چاپ دیجیتال، بسته‌بندی نوین و فناوری‌های پیشرفته نیز می‌تواند به رشد صنعت چاپ کمک کند.
به‌گفته عابدین، برگزاری دوره‌های کارآموزی و کارگاه‌های تخصصی برای جذب نیروی جوان و کاهش شکاف مهارتی و صنعت نیز یک ضروت است که باید به آن توجه شود.
سهم ناچیز ایران در صنعت چاپ جهان
وی در ادامه به مبحث تسهیل امور صادراتی و گسترش بازارهای بین‌المللی اشاره کرد و افزود: شناسایی فرصت‌های صادراتی در کشورهای منطقه و تسهیل رویه‌های گمرکی، موضوعی جدی است که باید به آن توجه داشت؛ از سوی دیگر حمایت از حضور شرکت‌های چاپ و بسته‌بندی ایران در نمایشگاه‌های بین‌المللی نیز می‌تواند به توسعه صنعت چاپ ایران در بازارهای خارجی کمک کند.
وی همچنینن در نظر گرفتن مشوق‌های مالیاتی برای صادرکنندگان فعال در این حوزه را یک ضرورت دانست و تاکید کرد: در این حوزه پیشنهاد می‌کنم که کارگروه ویژه‌ای برای بررسی موانع صادرات و تدوین راهکارهای عملی تشکیل شود، طبق آمار و ارقام درآمد جهانی صنعت چاپ حدود ۱۲۰۰ میلیارد دلار است که سهم ترکیه حدود ۳۰ میلیارد دلار و امارات ۳ میلیارد دلار است.
عابدین با اشاره به سهم ۳ میلیارد دلاری ایران در این بازار، گفت: این در حالی است که با توجه به ذخائر معدنی ایران در مواد پلیمری، ظرفیت در این حوزه از ترکیه بیشتر است؛ به همین دلیل تسهیل رویه‌های گمرکی برای صادرکنندگان اهمیت دارد.
وی با بیان اینکه می‌توان در این حوزه تغییرات حداقلی داشت تا امور درآمدزایی برای کشور از طریق صنعت چاپ تسهیل شود، افزود: امروز مطالبات ما در وزارت صمت در میان موارد مختلف گم می‌شود، در این میان رفتن صنعت چاپ به سمت وزارت صمت در حالی که ما دفتر تخصصی چاپ در وزارت فرهنگ داریم، یک اشتباه است.
رئیس اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان صنعت چاپ همچنین درباره بازگشت امور اجرایی صنعت چاپ و بسته‌بندی به وزارت فرهنگ، توضیح داد: امروز یکپارچه سازی نظارت و سیاست‌گذاری‌ها تحت مدیریت وزارت فرهنگ، هماهنگی با سایر نهادهای مرتبط برای کاهش تداخل‌های اجرایی و افزایش کارآمدی در تصمیم‌گیری‌ها و ایجاد سامانه جامع برای نظارت بر عملکرد واحدهای چاپی، تسهیل صدور مجوزها و ساماندهی وضعیت صنفی یک ضرورت است.
نوسازی خطوط تولید یک ضرورت
عابدین در ادامه با اشاره به ضرورت نوسازی خطوط تولید و ناوگان صنعت چاپ کشور، گفت: در دهه ۷۰ وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، تفاهم‌نامه‌ای با بانک مرکزی امضا کرده که از طریق آن، به چاپخانه‌ها وام اعطا می‌شد، یک وام ۱۶ درصدی که به تناسب طرح‌های توجیهی به چاپخانه‌های واجد شرایط اعطا می‌شد. با این وام‌ها تغییرات خوبی در نوسازی ناوگان صنعت چاپ انجام شد.
وی ادامه داد: تعریف مشوق‌های مالی برای واردات ماشین‌آلات مدرن و سرمایه‌گذاری در فناوری‌های چاپ پیشرفته و ایجاد صندوق حمایت از نوسازی صنعت چاپ با مشارکت بخش خصوصی و دولتی می‌تواند روند این نوسازی را ارتقا دهد.
عابدین همچنین درباره تحقیق و توسعه (R&D) و حمایت از واحدهای کوچک و متوسط نیز گفت: ایجاد مراکز تحقیقاتی در حوزه چاپ هوشمند، بسته‌بندی پایدار و فناوری‌های جدید، حمایت از استارت‌آپ‌ها و کسب و کارهای کوچک نوآور در صنعت چاپ، همچنین تامین زیرساخت‌های مناسب برای رشد کسب و کارهای نوپا در صنعت چاپ نیز به پویایی صنعت چاپ کمک می‌کند.
وی با طرح این موضوع که ۶۵ درصد ماشین‌آلات چاپ ایران فرسوده هستند، عنوان کرد: چاپخانه‌ها به نوسازی نیاز دارند و بی‌توجهی به آن آسیب‌های زیادی به همراه دارد، زیرا ظرفیت تولید را کاهش می‌دهد، ضایعات را افزایش می‌دهد و منابع را هدر می‌دهد.
عابدین همچنین پیشنهاد کرد؛ یک کارگروه مشترک متشکل از نمایندگان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان صنعت چاپ و فعالان صنعت چاپ تشکیل شود تا برنامه‌ای جامع برای اجرایی‌سازی این پیشنهادات تدوین شود.
در بخش دیگر این نشست، عباس زارع با اشاره به سابقه حضور خود در صنعت چاپ از سال‌های نوجوانی، گفت: یکی از دغدغه‌های من در طول سال‌های مختلف این بود که چرا در میان همه حوزه‌های وزارت فرهنگ، صنعت چاپ دیده نمی‌شود، همه اولویت‌های دیگر دیده می‌شود اما به چاپ کمتر پرداخته می‌شود.
وی افزود: در این میان تلاش می‌کنم وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی متوجه حساسیت و اهمیت صنعت چاپ شود، طبق ماده ۲ بند ۱۶ قانون اهداف و ماموریت‌های وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، متولی صنعت چاپ، وزارت فرهنگ است و به همین دلیل باید همه جوانب صنعت چاپ را ببینیم.
زارع با بیان اینکه اکنون نیازمند جمع‌آوری اطلاعات و آمار در صنعت چاپ هستیم، ادامه داد: در نخستین روزهای حضورم در دفتر چاپ متوجه شدم که ۴۵ هزار تُن ثبت سفارش واردات کالا در صنعت چاپ و ۲۹۸ کد تعرفه برای واردات داریم، در این حوزه معتقدم که این رویه باید حتماً اصلاح شود.
وی ادامه داد: این در حالی است که زمانی باید اجازه واردات کالاهای چاپی داشته باشیم که توان تولید آن‌ها در داخل کشور نباشد، اگر واردات، کاهش یابد چاپخانه‌ها جان دوباره‌ای می‌گیرند، گاهی واردات یک قلم کالا چند برابر بودجه وزارت فرهنگ است.
زارع با بیان اینکه باید جایگاه صنعت چاپ را در وزارتخانه احیا کنیم، گفت: با واگذاری صنعت چاپ به وزارت صمت، موافق نیستیم و با تمام توان از آن دفاع خواهیم کردیم.
پایان این نشست، جمعی از چاپخانه‌داران به طرح نکته نظرات خود درباره صنعت چاپ، مثل لزوم ممنوعیت واردات ماشین‌آلات مستعمل، تشکیل کمیته چهارجانبه آموزش در وزارت فرهنگ و آموزش و رسیدگی به نوشتن دفاتر مالیات برارزش افزوده پرداختند.