به گزارش قدس خراسان، یکی از موضوعات مهمی که همواره در سرتیتر خبرهای مشهد و خراسان رضوی قرار میگیرد، موضوع حضور ۳۰میلیونی زائران و نیازهای آنها برای تکریم شایستهتر در شهر مشهد است که رفع بخش عمده این مسائل، به مباحث مالی و بودجهای برمیگردد.
براساس جدولهای منتشر شده از سوی نمایندگان مردم مشهد و کلات در چند هفته اخیر، بودجه کارگروه ملی زیارت که در حوزه زیارت برای چهار شهر مشهد، شیراز، قم و ری در نظر گرفته شده، برای سال آینده ۴۰۰میلیارد تومان است که باید براساس تصمیمگیری کارگروه ملی زیارت میان شهرهای زیارتی تقسیم شود.
هر چند کمبود منابع مالی، یک مشکل جدی در کشور است و در نظر گرفتن عدد ۴۰۰میلیارد تومان آن هم برای چهار شهر زیارتی که تنها در شهر مشهد سالانه ۳۰میلیون زائر تردد میکنند، شوخی است؛ اما این پرسش مطرح میشود که با همه صحبتها، طرح مسئلهها، تکرار بارها و بارها مشکلات حوزه زیارت از سوی مسئولان و رسانهها که در سال جاری در جلسات مختلف و زمانبر عنوان شده است، سهم خراسان رضوی از بودجه زیارت در سال ۱۴۰۳ چه عددی بوده و چه میزان از آن به صورت واقعی به استان رسیده است؟
در ابتدا به نظر میرسید رسیدن به پاسخ این پرسش زمانبر نباشد و در نهایت در گفتوگو با یک نماینده مجلس یا مسئولان مربوط در حوزه زیارت در استان، به پاسخ مورد نظر برسیم؛ اما گویا مطالبهگری در حوزه بودجه زیارت و طرح مسائل آن حتی از سوی برخی از متولیان این حوزه تنها در گلایههایی خلاصه میشود که در جلسات مطرح است و مسئولان اطلاع دقیقی درباره وضعیت این بودجه ندارند!
وقتی به سراغ اخبار مربوط به بودجه زیارت میرویم، مشاهده میکنیم سید جمالالدین حسینی، رئیس سازمان مدیریت و برنامهریزی خراسان رضوی در ۱۴ فروردین ۱۴۰۳ ضمن تأکید بر اولویتدار بودن موضوع زیارت اعلام کرده است: «امسال با عنایت رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور ۵هزار میلیارد ریال به کارگروه ملی زیارت اختصاص یافته که ۶۰درصد از این میزان معادل ۳هزار میلیارد ریال سهم خراسان رضوی است و با تلاشهای انجام گرفته، ۸۰۰میلیارد ریال اعتبار از کارگروه ملی زیارت در سال ۱۴۰۲ به خراسان رضوی اختصاص یافته بود که از این میزان ۴۰۰میلیارد ریال به استان تخصیص یافت».
عددی از بودجه زیارت در سال ۱۴۰۳به استان نرسیده است!
هرچند عدد بودجه زیارت در سال جاری در این خبر ۳۰۰میلیارد تومان ذکر شده بود؛ اما از آنجایی که در جدولهای مقایسهای نمایندگان مشهد که هفتههای اخیر پس از تصویب بودجه در مجلس شورای اسلامی، منتشر شده است، عدد بودجه کارگروه ملی زیارت در سال ۱۴۰۳ قید نشده بود و معاون فرهنگی، اجتماعی و زیارت استانداری خراسان رضوی به عنوان متولی زیارت در استان شناخته میشود، به سراغ حجتالاسلام علی عسگری رفتیم تا در این زمینه به اطلاعات دقیقتری برسیم؛ اما وی در پاسخ به پرسشی مبنی بر اقدامهای صورت گرفته برای جذب بودجه زیارت و تصمیمهای کارگروه زیارت با توجه به دبیری خراسان رضوی در این کارگروه، خبرنگار ما را به مدیرکل هماهنگی امور فرهنگی زائرین استانداری خراسان رضوی ارجاع داد و گفت: «مصوبهای در این زمینه وجود دارد که آقای توسلی آن را بهتر میداند و با وی صحبت کنید». در ادامه پیگیری محمدعلی توسلی مدیرکل هماهنگی امور فرهنگی زائرین استانداری خراسان رضوی در گفتوگو با خبرنگار ما عنوان کرد: «بودجه کارگروه ملی زیارت برای شهرهای زیارتی مشهد، شیراز، قم و ری است که بیشترین بخش بودجه زیارت برای استان خراسان رضوی و مشهد در نظر گرفته میشود و معمولاً سهم استان ما حدود ۵۰ تا ۶۰درصد است و بقیه برای استانهای دیگر در نظر گرفته میشود و در برنامهریزی بودجه سال ۱۴۰۴ آمده که از این بودجه ۵۰ تا ۶۰درصد به مشهد اختصاص پیدا کند ضمن آنکه از بودجه زیارت در سال ۱۴۰۳ با وجود اینکه ۲۴۰میلیارد تومان ابلاغ شده، هنوز عددی به استان نرسیده است».
شاید اعداد اعلامی از سوی مسئولان استانداری خراسان رضوی با عدد اعلامی رئیس سازمان مدیریت و برنامهریزی استان اختلافات اندکی دارد که بود ونبودش تأثیری در رفع مشکلات حوزه زیارت ندارد؛ اما این نکته مطرح میشود که چرا باید همین میزان سهم اندک در نظر گرفته شده برای استان محقق نشود و در این زمینه نقش نمایندگان مجلس چیست؟
جذب بودجه زیارت نیاز به ارائه طرحهای مرتبط از سوی متولیان استانی دارد
در طرح این پرسش که بودجه کارگروه ملی زیارت در سال جاری چه عددی بوده و چه میزان از آن برای مشهد و خراسان رضوی محقق شده است، به سراغ احسان عظیمی راد، نماینده مردم مشهد و کلات به عنوان سخنگوی مجمع نمایندگان خراسان رضوی رفتیم که او ضمن اعلام بیاطلاعی از اعداد دقیق به خبرنگار ما گفت: «این اعداد را باید از سازمان مدیریت و برنامه بگیرم و سپس به شما اعلام کنم» و میثم ظهوریان، دیگر نماینده مردم مشهد و کلات که عضو کمیسیون اقتصاد مجلس شورای اسلامی است نیز ضمن اعلام بیاطلاعی از اعداد بودجه سال ۱۴۰۳ توضیح داد: «دو مبلغ، خاص مسئله زیارت در مصوبه بودجه ۱۴۰۴ در مجلس دیده شد. نخستین مبلغ مربوط به بودجه ۴۰۰میلیارد تومانی زیارت است که به شهرهای مشهد، قم، شیراز و ری تخصیص پیدا خواهد کرد و دوم مربوط به عوارض ورودی فرودگاههای کشور است که طبق متن قانون به شهر مشهد و سایر مقاصد گردشگری تخصیص مییابد که البته در این مقاصد بر مشهد به طور ویژه تأکید شده است. طبیعتاً جذب بودجه و افزایش سهم استان و شهر مشهد در این بودجه در درجه نخست نیاز به ابتکار و پیشروی نهادهای مرتبط در استان در زمینه ارائه طرحهای مرتبط با موضوع دارد. در این زمینه در گذشته نیز مشکلات زیادی وجود داشته و اغلب طرحهای مناسبی به منظور جذب این بودجه ارائه نمیشده است. در درجه دوم نمایندگان و مدیران ارشد استانی نیز میتوانند از طریق پیگیری، کمک زیادی به نقد شدن این بودجه و افزایش سهم مشهد و استان داشته باشند. در حال حاضر زیرساختها در برخی از بخشهای زنجیره زیارت دارای مشکلات فراوانی است. راههای استان، اقامتگاهها به ویژه اقامتگاههای ارزانقیمت و مناسب طبقات محروم و همچنین مکملهای تفریحی متناسب با زیارت از جمله مهمترین خلأهای موجود در زنجیره زیارت در مشهد است که ارائه طرحهای مناسب در این حوزهها میتواند به جذب سهم بیشتر از بودجههای مرتبط کمک کند».
متأسفانه با وجود پیگیری دو روزه این موضوع موفق نشدیم با محسن زنگنه، رئیس مجمع نمایندگان خراسان رضوی و عضو کمیسیون تلفیق مجلس شورای اسلامی، حجتالاسلام نصرالله پژمانفر، رئیس کمیسیون اصل ۹۰ مجلس شورای اسلامی و حسن اخلاقی امیری، عضو کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی به عنوان دیگر متولیان بودجه زیارت در مجلس شورای اسلامی صحبت کنیم؛ اما میشود گفت در حالی نمایندگان مردم مشهد خبر ردیف بودجه ۴۰۰میلیارد تومانی برای زیارت را پیگیری و مصوب کردهاند که از میزان بودجه زیارت سال جاری و اینکه از ردیف اعتبار مصوب شده سال ۱۴۰۳ در مجلس شورای اسلامی چه میزانی در کارگروه ملی زیارت به استان خراسان رضوی اختصاص داده شده و آیا از این عدد ناچیز، سهمی واقعی به حساب استان واریز شده یا نه، اطلاع درستی ندارند، پس بر چه مبنایی برای اختصاص ردیف بودجه ۴۰۰میلیارد تومانی تلاش کردهاند؟
کورسوی امید برای رسیدن به پاسخی درباره وضعیت بودجه زیارت در سال ۱۴۰۳ ارتباط با معاون سابق فرهنگی، اجتماعی و زیارت استانداری خراسان رضوی یعنی حجتالاسلام حجت گنابادینژاد بود که بیش از نیمی از سال را در این سمت جایگاه دولتی داشت و دبیر سابق کارگروه ملی زیارت که استاندار وقت خراسان رضوی بود، به او که معاون مرتبطش در این حوزه بود، تفویض اختیار کرده و میتوانست وضعیت را تشریح کند؛ اما وی هم با این استدلال که در حال حاضر جایگاه قانونی ندارد، پرسشهای ما را بیپاسخ گذاشت و پیشنهاد داد برای گرفتن پاسخ به سراغ سازمان برنامه و بودجه در استان یا نمایندگان مرتبط در مجلس شورای اسلامی برویم!
به هر حال برگزاری جلسه شورای برنامهریزی و توسعه استانداری خراسان رضوی در چند روز گذشته اتفاقی بود که میتوانست ما را به پاسخ پرسشهایمان برساند. در این جلسه سید جمالالدین حسینی، رئیس سازمان مدیریت و برنامهریزی خراسان رضوی گفت: در کل سال ۱۴۰۳بودجه زیارت ۲۰میلیارد تومان برای هزینهها و ۴۵۰میلیارد تومان هم برای تملک داراییها اختصاص یافته که در سال ۱۴۰۴ همان ۲۰میلیارد تومان هزینه منظور شده و ۴۰۰میلیارد تومان تملک دارایی است که نسبت به سال گذشته با کاهش مواجه بوده است.
از آنجایی که در این پاسخ نیز ابهاماتی مانند اینکه آیا این اعداد بودجه در نظر گرفته شده، برای خراسان رضوی است یا همه چهار شهر زیارتی در آن شریک هستند و اینکه چه میزان از آن به صورت واقعی به استان رسیده، باقی است، پس همچنان این پیگیریها ادامه پیدا کرد.
بودجه زیارت دردی از مشهد دوا نمیکند
برگزاری نخستین نشست خبری رضا جمشیدی، معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری خراسان رضوی در روزهای گذشته، دیگر رویدادی بود که میتوانست در این زمینه ما را به نتیجه برساند. در این نشست، جمشیدی در پاسخ به پرسش خبرنگار ما به دلیل حضور نداشتن رئیس سازمان مدیریت و برنامهریزی درباره توضیح اعدادی که وی برای بودجه زیارت اعلام کرده بود عنوان کرد: در بودجه زیارت ردیفی ایجاد شد بابت کمک به ساخت موزه و زائرسراهای آستان قدس رضوی که این ردیف ۵۰۰میلیارد تومان اعتبار داشت. سازمان برنامه و بودجه ۳۰۰میلیارد تومان را ابلاغ کرد و این عدد به صورت ۱۰۰درصد در سال ۱۴۰۳ تخصیص پیدا کرد و نسبت به قانون ۶۰درصد ابلاغ و تخصیص یافته است.
وی اظهار کرد: فارغ از این اعداد باید گفت ۳۰۰ یا ۴۰۰میلیارد تومان کارگروه ملی زیارت، اگر همه آن مربوط به خراسان رضوی باشد و تخصیص ۱۰۰درصدی پیدا کند هم هیچ مشکلی را از مشهد و خراسان رضوی حل نخواهد کرد و با این عدد نباید انتظار خدمترسانی در خور شأن زائران را داشت. تأمین اعتبار چه برای موضوع زائران و اتباع خارجی و هر آنچه جمعیت خراسان رضوی لازم دارد، ضروری است ضمن آنکه بودجه خراسان رضوی متناسب با جمعیت نیست و جمعیت، شاخص مهمی است و جمعیت زائری که از امکانات استان استفاده میکنند، در جایی از بودجه اعتباری برای آنها دیده نشده و باید در این زمینه مطالبهگری با یک ادبیات قابل قبول شکل بگیرد و در حال حاضر نیاز و امکانات زائر از جیب شهروندان و بودجه خراسان رضوی تأمین میشود. پس نباید به این اعداد محدود شد.
سیستم کارشناس زیارت برای پاسخ به عدد تخصیص یافته از بودجه در دسترس نیست!
تأکید بر صحبتهای معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری خراسان رضوی واقعیت شرایط موجود ماست و باید بر آن صحه گذاشت؛ اما از آنجایی که در این جلسه هم به پاسخ پرسشها نرسیدیم، به پیگیریها از سازمان مدیریت و برنامهریزی ادامه دادیم و در نهایت این آمار به صورت مکتوب به دست این رسانه رسید که «بودجه سال جاری ۴۵۵میلیارد تومان تملک دارایی و ۲۰میلیارد تومان هزینهای است که این عدد در لایحه بودجه ۱۴۰۴ برای تملک دارایی ۴۰۰میلیارد تومان و ۲۲میلیارد تومان هزینهای است و این بودجهها همان بودجه کارگروه ملی زیارت است که در جدول شماره ۹ ماده واحده قانون بودجه سال ۱۴۰۴ کل کشور درج شده و مشترک با سه شهر زیارتی دیگر است».
در این پاسخ درباره میزان سهم خراسان رضوی از بودجه سال ۱۴۰۳ آمده است: «از ۴۵۵میلیارد تومان تملک دارایی، ۲۴۶/۴۵۰میلیارد تومان به خراسان رضوی اختصاص یافته و از ۲۰میلیارد تومان هزینهای، ۱۰/۸۰۰میلیارد تومان به خراسان رضوی اختصاص دارد و در مجموع به خراسان رضوی از بودجه کارگروه ملی زیارت ۵۴/۱۶درصد تعلق گرفته و بودجه کارگروه ملی زیارت برای سال ۱۴۰۴ نسبت به سال جاری ۱۱/۱۵درصد کاهش داشته است».
در پاسخ مکتوب ارائه شده به صورت مشخص عنوان نشده است از دو عدد ۱۰/۸۰۰میلیارد تومان هزینه و ۲۴۶/۴۵۰ میلیارد تومان تملک دارایی اختصاص یافته به صورت واقعی چه میزان به دست خراسان رضوی رسیده یا به عبارتی تخصیص یافته است و باید گفت برخلاف پیگیریهای چندین روزه، در نهایت متأسفانه با وجود اینکه موضوع زیارت بزرگترین مسئله استان تعریف میشود، مسئولان مرتبط در این حوزه به صورت مشخص اعلام نظر نمیکنند که از همین بودجه ناچیز چه مقدار به خراسان رضوی تخصیص پیدا کرده تا بتوان گامهای دیگری را در راستای مطالبهگری برداشت.
از سازمان مدیریت و برنامهریزی و دیگر مسئولان مرتبط، عدد تخصیص یافته پیگیری شد؛ اما ضمن تأکید بر اینکه باید درباره این موضوع سازمان مدیریت و برنامهریزی اظهارنظر کند، پیگیری از این سازمان برای شفافسازی، ما را به این پاسخ رساند که کارشناس مربوط به حوزه زیارت با توجه به اینکه ساعتی از وقت اداری گذشته و به سیستمش دسترسی ندارد، نمیتواند تا وقت اداری فردا پاسخگو باشد!
همین مسئله گواه این است که هرچند در طول سال و برنامهها و جلسات مختلف، مسئولان بحث نگاه ملی به زیارت و ضرورت و اهمیت بودجه این حوزه را گوشزد و مطالبه میکنند؛ اما در پاسخ به یک پرسش ساده که چه عددی در سال جاری به دست استان رسیده است، ناتوانند و همه چیز در سیستم کارشناس مربوط به زیارت در سازمان مدیریت و برنامهریزی است!
امیدواریم مسئولان استان برای وصول شدن همین اعتبار ناچیز در سال پیش رو عزم خود را جزم کنند و ابتدا با بهروزرسانی اطلاعات خود و اینکه بودجه زیارت چه نیازی را میتواند از استان برطرف کند، نسبت به وضعیت موجود اشراف پیدا کنند و سپس برای آینده برنامهریزی در خور شأن مشهدالرضا(ع) را داشته باشند.
هر چند کمبود منابع مالی، یک مشکل جدی در کشور است و در نظر گرفتن عدد ۴۰۰میلیارد تومان آن هم برای چهار شهر زیارتی که تنها در شهر مشهد سالانه ۳۰میلیون زائر تردد میکنند، شوخی است؛ اما این پرسش مطرح میشود که با همه صحبتها، طرح مسئلهها، تکرار بارها و بارها مشکلات حوزه زیارت از سوی مسئولان و رسانهها که در سال جاری در جلسات مختلف و زمانبر عنوان شده است، سهم خراسان رضوی از بودجه زیارت در سال ۱۴۰۳ چه عددی بوده و چه میزان از آن به صورت واقعی به استان رسیده است؟
در ابتدا به نظر میرسید رسیدن به پاسخ این پرسش زمانبر نباشد و در نهایت در گفتوگو با یک نماینده مجلس یا مسئولان مربوط در حوزه زیارت در استان، به پاسخ مورد نظر برسیم؛ اما گویا مطالبهگری در حوزه بودجه زیارت و طرح مسائل آن حتی از سوی برخی از متولیان این حوزه تنها در گلایههایی خلاصه میشود که در جلسات مطرح است و مسئولان اطلاع دقیقی درباره وضعیت این بودجه ندارند!
وقتی به سراغ اخبار مربوط به بودجه زیارت میرویم، مشاهده میکنیم سید جمالالدین حسینی، رئیس سازمان مدیریت و برنامهریزی خراسان رضوی در ۱۴ فروردین ۱۴۰۳ ضمن تأکید بر اولویتدار بودن موضوع زیارت اعلام کرده است: «امسال با عنایت رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور ۵هزار میلیارد ریال به کارگروه ملی زیارت اختصاص یافته که ۶۰درصد از این میزان معادل ۳هزار میلیارد ریال سهم خراسان رضوی است و با تلاشهای انجام گرفته، ۸۰۰میلیارد ریال اعتبار از کارگروه ملی زیارت در سال ۱۴۰۲ به خراسان رضوی اختصاص یافته بود که از این میزان ۴۰۰میلیارد ریال به استان تخصیص یافت».
عددی از بودجه زیارت در سال ۱۴۰۳به استان نرسیده است!
هرچند عدد بودجه زیارت در سال جاری در این خبر ۳۰۰میلیارد تومان ذکر شده بود؛ اما از آنجایی که در جدولهای مقایسهای نمایندگان مشهد که هفتههای اخیر پس از تصویب بودجه در مجلس شورای اسلامی، منتشر شده است، عدد بودجه کارگروه ملی زیارت در سال ۱۴۰۳ قید نشده بود و معاون فرهنگی، اجتماعی و زیارت استانداری خراسان رضوی به عنوان متولی زیارت در استان شناخته میشود، به سراغ حجتالاسلام علی عسگری رفتیم تا در این زمینه به اطلاعات دقیقتری برسیم؛ اما وی در پاسخ به پرسشی مبنی بر اقدامهای صورت گرفته برای جذب بودجه زیارت و تصمیمهای کارگروه زیارت با توجه به دبیری خراسان رضوی در این کارگروه، خبرنگار ما را به مدیرکل هماهنگی امور فرهنگی زائرین استانداری خراسان رضوی ارجاع داد و گفت: «مصوبهای در این زمینه وجود دارد که آقای توسلی آن را بهتر میداند و با وی صحبت کنید». در ادامه پیگیری محمدعلی توسلی مدیرکل هماهنگی امور فرهنگی زائرین استانداری خراسان رضوی در گفتوگو با خبرنگار ما عنوان کرد: «بودجه کارگروه ملی زیارت برای شهرهای زیارتی مشهد، شیراز، قم و ری است که بیشترین بخش بودجه زیارت برای استان خراسان رضوی و مشهد در نظر گرفته میشود و معمولاً سهم استان ما حدود ۵۰ تا ۶۰درصد است و بقیه برای استانهای دیگر در نظر گرفته میشود و در برنامهریزی بودجه سال ۱۴۰۴ آمده که از این بودجه ۵۰ تا ۶۰درصد به مشهد اختصاص پیدا کند ضمن آنکه از بودجه زیارت در سال ۱۴۰۳ با وجود اینکه ۲۴۰میلیارد تومان ابلاغ شده، هنوز عددی به استان نرسیده است».
شاید اعداد اعلامی از سوی مسئولان استانداری خراسان رضوی با عدد اعلامی رئیس سازمان مدیریت و برنامهریزی استان اختلافات اندکی دارد که بود ونبودش تأثیری در رفع مشکلات حوزه زیارت ندارد؛ اما این نکته مطرح میشود که چرا باید همین میزان سهم اندک در نظر گرفته شده برای استان محقق نشود و در این زمینه نقش نمایندگان مجلس چیست؟
جذب بودجه زیارت نیاز به ارائه طرحهای مرتبط از سوی متولیان استانی دارد
در طرح این پرسش که بودجه کارگروه ملی زیارت در سال جاری چه عددی بوده و چه میزان از آن برای مشهد و خراسان رضوی محقق شده است، به سراغ احسان عظیمی راد، نماینده مردم مشهد و کلات به عنوان سخنگوی مجمع نمایندگان خراسان رضوی رفتیم که او ضمن اعلام بیاطلاعی از اعداد دقیق به خبرنگار ما گفت: «این اعداد را باید از سازمان مدیریت و برنامه بگیرم و سپس به شما اعلام کنم» و میثم ظهوریان، دیگر نماینده مردم مشهد و کلات که عضو کمیسیون اقتصاد مجلس شورای اسلامی است نیز ضمن اعلام بیاطلاعی از اعداد بودجه سال ۱۴۰۳ توضیح داد: «دو مبلغ، خاص مسئله زیارت در مصوبه بودجه ۱۴۰۴ در مجلس دیده شد. نخستین مبلغ مربوط به بودجه ۴۰۰میلیارد تومانی زیارت است که به شهرهای مشهد، قم، شیراز و ری تخصیص پیدا خواهد کرد و دوم مربوط به عوارض ورودی فرودگاههای کشور است که طبق متن قانون به شهر مشهد و سایر مقاصد گردشگری تخصیص مییابد که البته در این مقاصد بر مشهد به طور ویژه تأکید شده است. طبیعتاً جذب بودجه و افزایش سهم استان و شهر مشهد در این بودجه در درجه نخست نیاز به ابتکار و پیشروی نهادهای مرتبط در استان در زمینه ارائه طرحهای مرتبط با موضوع دارد. در این زمینه در گذشته نیز مشکلات زیادی وجود داشته و اغلب طرحهای مناسبی به منظور جذب این بودجه ارائه نمیشده است. در درجه دوم نمایندگان و مدیران ارشد استانی نیز میتوانند از طریق پیگیری، کمک زیادی به نقد شدن این بودجه و افزایش سهم مشهد و استان داشته باشند. در حال حاضر زیرساختها در برخی از بخشهای زنجیره زیارت دارای مشکلات فراوانی است. راههای استان، اقامتگاهها به ویژه اقامتگاههای ارزانقیمت و مناسب طبقات محروم و همچنین مکملهای تفریحی متناسب با زیارت از جمله مهمترین خلأهای موجود در زنجیره زیارت در مشهد است که ارائه طرحهای مناسب در این حوزهها میتواند به جذب سهم بیشتر از بودجههای مرتبط کمک کند».
متأسفانه با وجود پیگیری دو روزه این موضوع موفق نشدیم با محسن زنگنه، رئیس مجمع نمایندگان خراسان رضوی و عضو کمیسیون تلفیق مجلس شورای اسلامی، حجتالاسلام نصرالله پژمانفر، رئیس کمیسیون اصل ۹۰ مجلس شورای اسلامی و حسن اخلاقی امیری، عضو کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی به عنوان دیگر متولیان بودجه زیارت در مجلس شورای اسلامی صحبت کنیم؛ اما میشود گفت در حالی نمایندگان مردم مشهد خبر ردیف بودجه ۴۰۰میلیارد تومانی برای زیارت را پیگیری و مصوب کردهاند که از میزان بودجه زیارت سال جاری و اینکه از ردیف اعتبار مصوب شده سال ۱۴۰۳ در مجلس شورای اسلامی چه میزانی در کارگروه ملی زیارت به استان خراسان رضوی اختصاص داده شده و آیا از این عدد ناچیز، سهمی واقعی به حساب استان واریز شده یا نه، اطلاع درستی ندارند، پس بر چه مبنایی برای اختصاص ردیف بودجه ۴۰۰میلیارد تومانی تلاش کردهاند؟
کورسوی امید برای رسیدن به پاسخی درباره وضعیت بودجه زیارت در سال ۱۴۰۳ ارتباط با معاون سابق فرهنگی، اجتماعی و زیارت استانداری خراسان رضوی یعنی حجتالاسلام حجت گنابادینژاد بود که بیش از نیمی از سال را در این سمت جایگاه دولتی داشت و دبیر سابق کارگروه ملی زیارت که استاندار وقت خراسان رضوی بود، به او که معاون مرتبطش در این حوزه بود، تفویض اختیار کرده و میتوانست وضعیت را تشریح کند؛ اما وی هم با این استدلال که در حال حاضر جایگاه قانونی ندارد، پرسشهای ما را بیپاسخ گذاشت و پیشنهاد داد برای گرفتن پاسخ به سراغ سازمان برنامه و بودجه در استان یا نمایندگان مرتبط در مجلس شورای اسلامی برویم!
به هر حال برگزاری جلسه شورای برنامهریزی و توسعه استانداری خراسان رضوی در چند روز گذشته اتفاقی بود که میتوانست ما را به پاسخ پرسشهایمان برساند. در این جلسه سید جمالالدین حسینی، رئیس سازمان مدیریت و برنامهریزی خراسان رضوی گفت: در کل سال ۱۴۰۳بودجه زیارت ۲۰میلیارد تومان برای هزینهها و ۴۵۰میلیارد تومان هم برای تملک داراییها اختصاص یافته که در سال ۱۴۰۴ همان ۲۰میلیارد تومان هزینه منظور شده و ۴۰۰میلیارد تومان تملک دارایی است که نسبت به سال گذشته با کاهش مواجه بوده است.
از آنجایی که در این پاسخ نیز ابهاماتی مانند اینکه آیا این اعداد بودجه در نظر گرفته شده، برای خراسان رضوی است یا همه چهار شهر زیارتی در آن شریک هستند و اینکه چه میزان از آن به صورت واقعی به استان رسیده، باقی است، پس همچنان این پیگیریها ادامه پیدا کرد.
بودجه زیارت دردی از مشهد دوا نمیکند
برگزاری نخستین نشست خبری رضا جمشیدی، معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری خراسان رضوی در روزهای گذشته، دیگر رویدادی بود که میتوانست در این زمینه ما را به نتیجه برساند. در این نشست، جمشیدی در پاسخ به پرسش خبرنگار ما به دلیل حضور نداشتن رئیس سازمان مدیریت و برنامهریزی درباره توضیح اعدادی که وی برای بودجه زیارت اعلام کرده بود عنوان کرد: در بودجه زیارت ردیفی ایجاد شد بابت کمک به ساخت موزه و زائرسراهای آستان قدس رضوی که این ردیف ۵۰۰میلیارد تومان اعتبار داشت. سازمان برنامه و بودجه ۳۰۰میلیارد تومان را ابلاغ کرد و این عدد به صورت ۱۰۰درصد در سال ۱۴۰۳ تخصیص پیدا کرد و نسبت به قانون ۶۰درصد ابلاغ و تخصیص یافته است.
وی اظهار کرد: فارغ از این اعداد باید گفت ۳۰۰ یا ۴۰۰میلیارد تومان کارگروه ملی زیارت، اگر همه آن مربوط به خراسان رضوی باشد و تخصیص ۱۰۰درصدی پیدا کند هم هیچ مشکلی را از مشهد و خراسان رضوی حل نخواهد کرد و با این عدد نباید انتظار خدمترسانی در خور شأن زائران را داشت. تأمین اعتبار چه برای موضوع زائران و اتباع خارجی و هر آنچه جمعیت خراسان رضوی لازم دارد، ضروری است ضمن آنکه بودجه خراسان رضوی متناسب با جمعیت نیست و جمعیت، شاخص مهمی است و جمعیت زائری که از امکانات استان استفاده میکنند، در جایی از بودجه اعتباری برای آنها دیده نشده و باید در این زمینه مطالبهگری با یک ادبیات قابل قبول شکل بگیرد و در حال حاضر نیاز و امکانات زائر از جیب شهروندان و بودجه خراسان رضوی تأمین میشود. پس نباید به این اعداد محدود شد.
سیستم کارشناس زیارت برای پاسخ به عدد تخصیص یافته از بودجه در دسترس نیست!
تأکید بر صحبتهای معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری خراسان رضوی واقعیت شرایط موجود ماست و باید بر آن صحه گذاشت؛ اما از آنجایی که در این جلسه هم به پاسخ پرسشها نرسیدیم، به پیگیریها از سازمان مدیریت و برنامهریزی ادامه دادیم و در نهایت این آمار به صورت مکتوب به دست این رسانه رسید که «بودجه سال جاری ۴۵۵میلیارد تومان تملک دارایی و ۲۰میلیارد تومان هزینهای است که این عدد در لایحه بودجه ۱۴۰۴ برای تملک دارایی ۴۰۰میلیارد تومان و ۲۲میلیارد تومان هزینهای است و این بودجهها همان بودجه کارگروه ملی زیارت است که در جدول شماره ۹ ماده واحده قانون بودجه سال ۱۴۰۴ کل کشور درج شده و مشترک با سه شهر زیارتی دیگر است».
در این پاسخ درباره میزان سهم خراسان رضوی از بودجه سال ۱۴۰۳ آمده است: «از ۴۵۵میلیارد تومان تملک دارایی، ۲۴۶/۴۵۰میلیارد تومان به خراسان رضوی اختصاص یافته و از ۲۰میلیارد تومان هزینهای، ۱۰/۸۰۰میلیارد تومان به خراسان رضوی اختصاص دارد و در مجموع به خراسان رضوی از بودجه کارگروه ملی زیارت ۵۴/۱۶درصد تعلق گرفته و بودجه کارگروه ملی زیارت برای سال ۱۴۰۴ نسبت به سال جاری ۱۱/۱۵درصد کاهش داشته است».
در پاسخ مکتوب ارائه شده به صورت مشخص عنوان نشده است از دو عدد ۱۰/۸۰۰میلیارد تومان هزینه و ۲۴۶/۴۵۰ میلیارد تومان تملک دارایی اختصاص یافته به صورت واقعی چه میزان به دست خراسان رضوی رسیده یا به عبارتی تخصیص یافته است و باید گفت برخلاف پیگیریهای چندین روزه، در نهایت متأسفانه با وجود اینکه موضوع زیارت بزرگترین مسئله استان تعریف میشود، مسئولان مرتبط در این حوزه به صورت مشخص اعلام نظر نمیکنند که از همین بودجه ناچیز چه مقدار به خراسان رضوی تخصیص پیدا کرده تا بتوان گامهای دیگری را در راستای مطالبهگری برداشت.
از سازمان مدیریت و برنامهریزی و دیگر مسئولان مرتبط، عدد تخصیص یافته پیگیری شد؛ اما ضمن تأکید بر اینکه باید درباره این موضوع سازمان مدیریت و برنامهریزی اظهارنظر کند، پیگیری از این سازمان برای شفافسازی، ما را به این پاسخ رساند که کارشناس مربوط به حوزه زیارت با توجه به اینکه ساعتی از وقت اداری گذشته و به سیستمش دسترسی ندارد، نمیتواند تا وقت اداری فردا پاسخگو باشد!
همین مسئله گواه این است که هرچند در طول سال و برنامهها و جلسات مختلف، مسئولان بحث نگاه ملی به زیارت و ضرورت و اهمیت بودجه این حوزه را گوشزد و مطالبه میکنند؛ اما در پاسخ به یک پرسش ساده که چه عددی در سال جاری به دست استان رسیده است، ناتوانند و همه چیز در سیستم کارشناس مربوط به زیارت در سازمان مدیریت و برنامهریزی است!
امیدواریم مسئولان استان برای وصول شدن همین اعتبار ناچیز در سال پیش رو عزم خود را جزم کنند و ابتدا با بهروزرسانی اطلاعات خود و اینکه بودجه زیارت چه نیازی را میتواند از استان برطرف کند، نسبت به وضعیت موجود اشراف پیدا کنند و سپس برای آینده برنامهریزی در خور شأن مشهدالرضا(ع) را داشته باشند.