به گزارش خبرگزاری ایمنا، آموزش و پرورش به عنوان نهادی تأثیرگذار در شکل‌دهی هویت فرهنگی و ملی دانش‌آموزان، نقش بسزایی در معرفی مفاخر ملی ایفا می‌کند. با گنجاندن زندگی و دستاوردهای شخصیت‌های برجسته تاریخی، علمی، ادبی و هنری در برنامه‌های درسی، دانش‌آموزان با میراث غنی کشور خود آشنا می‌شوند و این آشنایی نه تنها موجب تقویت حس افتخار و تعلق ملی می‌شود، بلکه الهام‌بش نسل جوان برای تلاش و پویایی در راستای حفظ و توسعه این میراث است.

علاوه بر این، آموزش و پرورش با برگزاری مراسم بزرگداشت، اردوهای فرهنگی و مسابقات علمی و هنری، فضایی برای تجلیل از مفاخر ملی فراهم می‌کند؛ این فعالیت‌ها به دانش‌آموزان کمک می‌کند تا با نقش این شخصیت‌ها در پیشرفت جامعه آشنا شوند و از آنها به عنوان الگوهای موفقیت و ایثار الهام بگیرند، از طرفی آموزش و پرورش نه تنها وظیفه تقویت و رشد شناختی دانش‌آموزان را بر عهده دارد، بلکه یکی از مهم‌ترین وظایف آن پیشبرد فرهنگ و هنر و انتقال ارزش‌های ملی به نسل‌های آینده در راستای پرورش چند ساحتی است.

تلاش می‌کنیم حضور اسطوره‌ها و مفاخر ملی در کتاب‌های درسی پررنگ‌تر شود

علیرضا کاظمی، وزیر آموزش‌وپرورش در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا درباره جایگاه اسطوره‌ها و مفاخر ملی در محتوای کتاب‌های درسی اظهار می‌کند: اسطوره‌ها همواره بخشی جدایی‌ناپذیر از فرهنگ و تاریخ ما بوده‌اند و در محتوای آموزشی نیز جایگاه ویژه‌ای دارند؛ این عناصر فرهنگی نه تنها در گذشته حضور پررنگی داشته‌اند، بلکه در حال حاضر و آینده نیز به شکل‌های مختلف و متنوعی در کتاب‌های درسی معرفی خواهند شد.

وی با بیان اینکه قالب ارائه و معرفی اسطوره‌ها و مفاخر ملی ممکن است در پایه‌های تحصیلی مختلف جابه‌جا شود، اما اصل وجود آن‌ها در محتوای درسی حفظ خواهد شد، می‌افزاید: تلاش می‌کنیم حضور چنین اسطوره‌ها و مفاخر ملی را در کتاب‌های درسی پررنگ‌تر و تأثیرگذارتر کنیم.

لطیفی با اشاره به اقدام‌های انجام شده در راستای معرفی مفاخر ملی و شهدا به دانش‌آموزان با استفاده از ظرفیت‌هایی غیر از کتاب‌های درسی عنوان کرد: سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی در سال‌های اخیر، در قالب مجله‌های رشد دانش‌آموزی و محتواهای چندرسانه‌ای همچون فیلم و پویانمایی در قالب رمزینه‌های پاسخ سریع نیز به این موضوع پرداخته است و بر آن اهتمام ورزیده است.

بر این اساس، معرفی مفاخر ملی و شهدا به دانش‌آموزان نیازمند تلاش مستمر و متنوع است تا این نسل جوان با افتخار و احترام به تاریخ و فرهنگ کشورشان آشنا شوند و احساس مسئولیت و تعهد بیشتری نسبت به آینده وطن خود پیدا کنند و با شناخت هرچه بیشتر و گسترده‌تر مفاخر ملی و تاریخی بتوانند از رفتار و سبک زندگی آنها الگو بگیرند و در فعالیت‌های شخصی خود از آن بهره ببرند.

آموزش به کودکان و نوجوانان درباره مفاخر ملی و شهدای کشورمان یکی از راه‌های مؤثر برای تقویت هویت ملی و افزایش حس احترام و تعهد نسبت به وطن است؛ این امر می‌تواند از طریق برنامه‌های درسی مدرسه، برنامه‌های فرهنگی و حتی فعالیت‌های خانوادگی انجام شود.

دراین‌باره سید مصطفی آذرکیش، معاون آموزش متوسطه وزارت آموزش و پرورش در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا با اشاره به ضرورت بهره‌گیری از ظرفیت‌های فرهنگی برای ترویج فرهنگ ایثار و شهادت در نظام تعلیم و تربیت اظهار کرده بود: در راستای ترویج و نهادینه‌سازی فرهنگ ایثار و شهادت در میان نسل جوان و نوجوان، ضرورت بهره‌گیری از تمام ظرفیت‌های فرهنگی، اجتماعی و آموزشی بیش از پیش احساس می‌شود و این مهم تنها با مشارکت همه‌جانبه نهادها، خانواده‌ها و متولیان امر تعلیم و تربیت محقق خواهد شد.

وی اضافه کرده بود: خانواده‌ها به عنوان نخستین نهاد تربیتی، همواره تلاش می‌کنند تا با انتقال ارزش‌هایی همچون ایثار، فداکاری و ازخودگذشتگی به فرزندان خود، روحیه جرئت، اعتماد به نفس و مسئولیت‌پذیری را در آنها تقویت کنند؛ این ارزش‌ها به‌ویژه در سنین مختلف رشد می‌تواند به عنوان الگوهای رفتاری مورد توجه کودکان و نوجوانان قرار گیرد.

معاون آموزش متوسطه وزارت آموزش‌وپرورش ادامه داده بود: در این راستا نظام تعلیم و تربیت نیز نقش بسزایی ایفا می‌کند، سند تحول بنیادین آموزش و پرورش با تأکید بر تعمیق تربیت اسلامی و تقویت باورهای دینی و انقلابی، راهکارهایی را برای توانمندسازی مربیان و دانش‌آموزان در جهت وفاداری به ارزش‌های انقلاب اسلامی و مقابله هوشمندانه با توطئه‌های دشمنان ارائه کرده است. راهکارهای این سند بر استفاده از ظرفیت‌های برنامه‌های آموزشی و تربیتی، مشارکت خانواده‌ها و سایر نهادهای فرهنگی و حضور فعال دانش‌آموزان در برنامه‌های سیاسی، اجتماعی و انقلابی تأکید دارد.

آذرکیش با بیان اینکه برنامه‌ریزی‌های متنوعی برای دستیابی به این اهداف در نظر گرفته شده است، عنوان کرده بود: در دوره‌های مختلف سنی، از روش‌های متفاوتی برای معرفی فرهنگ ایثار و شهادت استفاده می‌شود، استفاده از نمادها، الگوها و تولید آثار هنری در دوره ابتدایی می‌تواند به ترویج این فرهنگ کمک کند، در حالی که در دوره‌های متوسطه اول و دوم، با توجه به اقتضائات سنی نوجوانان، برنامه‌هایی همچون گفتمان‌سازی، معرفی سبک زندگی شهدا و برگزاری مسابقات و جشنواره‌های مرتبط با این موضوع در دستور کار قرار می‌گیرد.

علی لطیفی، رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی وزارت آموزش‌وپرورش نیز پیش‌تر در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا با اشاره به چگونگی نقش‌آفرینی کتاب‌های درسی در ترویج فرهنگ ایثار و شهادت اظهار کرد: کتاب‌های درسی تنها منابع آموزشی نیستند، بلکه یکی از ابزارهای شکل‌دهنده شخصیت و بینش نسل کودک و نوجوان هستند و نوع محتوایی که در آن‌ها ارائه می‌شود، در نهادینه کردن مفاهیم و ارزش‌های فرهنگی و اجتماعی اثرگذار است.

وی افزود: در دوره ابتدایی، به‌طور معمول با استفاده از داستان‌ها و خاطرات جالب و جذاب درباره دفاع مقدس و مفاهیمی همچون ایثار و شهادت یا ارائه برخی اطلاعات مهم و ضروری مرتبط با رویدادهای دفاع مقدس در کتاب‌های مختلف درسی، علاوه‌بر اینکه به تثبیت مضمون‌های مرتبط با شهادت و ایثار به شیوه‌ای قابل فهم برای کودکان پرداخته می‌شود، سعی شده است ارزشمندی رفتار فداکارانه به منزله یک رفتار انسانی متعالی در زندگی روزمره نیز برجسته شود.

رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی وزارت آموزش‌وپرورش به اهمیت پرداختن به موضوعات ایثار و شهادت در دوره‌های متوسطه اشاره کرد و ادامه داد: در این دوره تحصیلی، در کتاب‌های درسی سعی شده است با استفاده از مستندات تاریخی، زندگی‌نامه شهدا و آثار ادبی دفاع مقدس، دانش‌آموزان با تاریخ سرزمین‌شان و داستان‌های واقعی فداکاری این قهرمانان ملی آشنا شوند.