به‌گزارش قدس آنلاین، قاچاق کالا در سال‌های اخیر همواره یکی از معضلات جدی در کشور بوده و خسارت‌های فراوانی به بخش‌های تولیدی و وارداتی و درنهایت به اقتصاد کلان کشور وارد کرده است. از طرف دیگر اقتصاد مقاومتی اهدافی دارد که ورود حجم بالای کالای قاچاق به داخل کشور، امکان تحقق آن‌ها را مختل می‌کند.
از این رو می‌توان با قاطعیت مدعی شد یکی از موانع اصلی بی‌اثر بودن سیاست اقتصاد مقاومتی، قاچاق عمده کالا به کشور است. از سوی دیگر به گفته کارشناسان پایین بودن ریسک قاچاق، مشکلات موجود در واردات قانونی کالا، نداشتن اختیارات لازم و عملکرد ضعیف ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز ازجمله عواملی است که قاچاق کالا در کشور را افزایش داده است.
آنچه مسلم است قاچاق کالا اثرات مخربی بر بخش‌های مختلف اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشور وارد می‌کند. رهبر معظم انقلاب نیز بارها بر ضرورت مبارزه جدی با قاچاق کالا تأکید کرده‌اند. ایشان یکی از اقدام‌های لازم برای تحقق اقتصاد مقاومتی را «مبارزه جدی با فساد، ویژه‌خواری و قاچاق در کشور» عنوان کرده‌اند. قاچاق کالا علاوه بر هزینه‌هایی که برای مبارزه با آن به کشور تحمیل می‌کند، مضرات فراوان دیگری نظیر خروج ارز از کشور، کاهش خرید محصولات تولید داخلی، کاهش درآمد حاصل از اخذ تعرفه واردات کالا و… دارد که با آسیب‌شناسی و ریشه‌یابی مسئله قاچاق کالا همراه با ارائه راهکارها و عملی کردن آن‌ها، می‌توان آثار مخرب آن را کاهش داد. به عنوان مثال؛ پرونده چای دبش که با اتهام‌های سنگین قاچاق سازمان‌یافته، اخلال کلان در نظام اقتصادی و پرداخت رشوه همراه بوده، به یکی از جنجالی‌ترین پرونده‌های اقتصادی کشور تبدیل شده است. این پرونده با ۶۱ متهم و صدور احکام برای ۴۲ نفر از آن‌ها، ابعاد گسترده‌ای از فساد و تخلف‌های مالی را فاش کرده است.
با این اوصاف و با هدف بررسی پدیده قاچاق کالا از منظر متولیان مبارزه با آن، با سردار جلال امینی، رئیس پلیس مبارزه با قاچاق کالا و ارز پلیس امنیت اقتصادی فراجا به گفت‌وگو نشستیم که در ادامه می‌خوانید.
مجازات‌ها بازدارنده نیست
سردار جلال امینی درباره مهم‌ترین چالش‌های فعلی مقابله با قاچاق به خبرنگار ما گفت: معمولاً قاچاق کالا در پوشش محموله‌های پُستی انجام می‌شود و به ما اجازه بازرسی از خودروهای حامل کالاهای پستی و انبار توشه راه‌آهن به دلیل برداشت متفاوت حقوقی از اصل۲۵ قانون اساسی داده نمی‌شود. افزایش قاچاق به رویه ملوانی به‌دلیل نبود سیاست‌گذاری لازم و آیین‌نامه ابلاغی اخیر هیئت وزیران (مغایرت ماده۶ آیین‌نامه اجرایی تبصره یک ماده یک و تبصره یک ماده۲ قانون ساماندهی و نظارت بر تجارت مرزی (کولبری و ملوانی) با بند ح ماده۲ ق م ب ق) نیز یکی از چالش‌ها در زمینه مبارزه با قاچاق کالاست.
وی افزود: عدم تجمیع و دسترسی فراجا به برخی سامانه‌های نظارت بر فرایند تجارت و همچنین ضعف در انسداد خلأهای مرزی خشکی(معابر) و دریایی(خورها) یکی دیگر از عوامل قاچاق در کشور محسوب می‌شود. اطاله دادرسی پرونده‌های کلان و سازمان‌یافته قاچاق کالا و ارز در مراجع رسیدگی‌کننده برخلاف ماده۴۵ قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز، اعمال نفوذ در مراجع رسیدگی و بازدارنده نبودن مجازات‌ها را نیز می‌توان از چالش‌های این زمینه دانست.
سردار امینی در مورد اصلاح و تسریع فرایند مبارزه با قاچاق بیان کرد: اصلاح، ساماندهی و بهبود فرایندهای تجاری در مبادی رسمی، ساماندهی منشأهای شکل‌گیری قاچاق در بنادر ملوانی، مناطق آزاد تجاری و بازارچه‌های مرزی و مدیریت جدی بر مرزها را می‌توان یکی از راه‌های مبارزه با قاچاق کالا و ارز عنوان کرد.
وی اظهار کرد: تجمیع سامانه‌های مرتبط با فرایند تجاری، بازسازی و ساماندهی انبارها توسط وزارت صمت، ایجاد زیرساخت‌های لازم نظیر ایکس‌ری، باسکول، دوربین پلاک‌خوان و... در ایستگاه‌های بازرسی برای مقابله مؤثر با قاچاق کالا و ارز، همراهی مناسب مسئولان استانی با سیاست‌های کلان ابلاغی و تسریع در روند رسیدگی به پرونده‌های کلان و سازمان‌یافته قاچاق کالا و ارز می‌تواند مؤثر واقع شود.
افزایش خودروهای شوتی تا باندهای سازمان‌یافته بزرگ
رئیس پلیس مبارزه با قاچاق کالا و ارز پلیس امنیت اقتصادی فراجا در مورد تغییرات در الگوهای قاچاق کالا نیز اظهار کرد: در سال‌های اخیر متأسفانه شاهد افزایش فعالیت خودروهای شوتی هستیم که با سرعت‌های غیرمجاز و حرکات مخاطره‌آمیز خود، علاوه بر انتقال بار قاچاق، سلامت و امنیت سایر شهروندان را نیز به خطر می‌اندازد که این پدیده به‌خاطر ساماندهی نشدن منشأهای شکل‌گیری قاچاق به‌خصوص در بنادر ملوانی در جنوب کشور است.
سردار امینی درباره مهم‌ترین پرونده‌های قاچاق کالا که توسط پلیس امنیت اقتصادی فراجا کشف شده است، گفت: مهم‌ترین پرونده‌هایی که توسط پلیس امنیت اقتصادی کشف شده‌اند عبارت‌اند از کشف ۶۹۰هزار بارنامه صوری، کشف ۳۳۸ میلیون لیتر انواع فراورده‌های نفتی به ارزش ۷هزارو۶۹۵ همت به همراه ۳۰۰ میلیون لیتر سوخت قاچاق (مال از دست رفته) به ارزش ۱۲همت. انهدام باند قاچاق سازمان‌یافته لوازم خودرو قاچاق توسط پلیس امنیت اقتصادی ف. ا. ویژه غرب استان تهران به ارزش ۲۰۰ میلیارد تومان. توقیف چندین فروند شناور، انهدام باندهای سازمان‌یافته قاچاق کالا و کشف انواع لوازم یدکی خودرو، لوازم آرایشی، تجهیزات پزشکی و آزمایشگاهی، تجهیزات الکترونیکی، انهدام باند سازمان‌یافته قاچاق لوازم خانگی و کشف ۲۸هزارو۵۳۸ دستگاه لوازم خانگی به ارزش تقریبی ۴هزار میلیارد تومان توسط پلیس امنیت اقتصادی غرب استان تهران، کشف ۴۴هزار و۲۱۹ قلم دارو و ۶۴هزارو۳۷۶ قلم انواع واکسن به ارزش ۳۸میلیارد تومان، شناسایی و انهدام باند سازمان‌یافته و کشف ۲۵ دستگاه خودرو خارجی لوکس قاچاق به ارزش ۴۱۰میلیارد تومان در استان زنجان، انهدام باند قاچاق خودروهای لوکس خارجی در استان گلستان، کشف ۱۳دستگاه خودرو به ارزش ۱۵۶میلیارد تومان، توقیف یک فروند شناور یدک‌کش و کشف ۳۴ دستگاه انواع ماشین‌آلات راه‌سازی قاچاق به ارزش ۱۸۰ میلیارد تومان توسط مرزبانی استان خوزستان ازجمله مهم‌ترین پرونده‌هایی بوده که توسط پلیس امنیت اقتصادی فراجا کشف و ضبط شده است.
رئیس پلیس مبارزه با قاچاق کالا و ارز پلیس امنیت اقتصادی فراجا تأکید کرد: وضع قوانین سختگیرانه با ضمانت اجرایی بالا، فرهنگ‌سازی و تشویق مردم از نخریدن کالاهای قاچاق و افزایش کیفیت تولیدات داخلی ازجمله مهم‌ترین نکاتی است که می‌تواند در راستای مقابله با قاچاق کالا تأثیر ایجابی داشته باشد.
تشکیل ۳هزار پرونده برای قاچاق چوب
وی در مورد افزایش قاچاق چوب طی سالیان اخیر در کشور اذعان کرد: با توجه به اهمیت فراورده‌های جنگلی و ضرورت جلوگیری از قاچاق آن، قرارگاهی با مشارکت فعال استان‌های شمالی کشور تشکیل شد که با همکاری سازمان‌های مرتبط، با قاچاقچیان این حوزه با جدیت مقابله می‌شود. درخصوص مبارزه با قاچاق فراورده‌های جنگلی با تلاش‌های صورت گرفته در سال جاری بیش از ۱۳هزارو ۱۸۲ تن انواع چوب و فراورده‌های جنگلی به ارزش بیش از ۲۸۵ میلیارد تومان و همچنین بیش از ۳هزار پرونده برای متهمانی که در این حوزه فعال بودند تشکیل شده است.
سردار امینی در مورد قاچاق زعفران ایران به کشورهای همسایه و حاشیه خلیج‌فارس نیز خاطرنشان کرد: درخصوص مبارزه با قاچاق زعفران با تلاش‌های صورت گرفته مقدار ۵۳کیلو و ۶۹۰گرم گل زعفران و همچنین ۴ تن و ۶۶۰ کیلوگرم به ارزش بیش از ۳میلیارد و ۵۰۰میلیون تومان کشف و ضبط و همچنین ۱۶ متهم دخیل در این زمینه دستگیر شدند.
وی در مورد پرونده قاچاق سوخت هواپیما در هرمزگان نیز تصریح کرد: قاچاق سوخت هواپیما با تشکیل پرونده قضایی در این استان در حالی پیگیری است. تعدادی از متهمان بازداشت شده و پرونده در حال تحقیقات اولیه است. این پرونده به علت اهمیت و حساسیت به دستور رئیس دادگستری استان هرمزگان در حال پیگیری است.
رئیس پلیس مبارزه با قاچاق کالا و ارز پلیس امنیت اقتصادی فراجا در پایان با تأکید بر همکاری شهروندان با پلیس امنیت بیان کرد: با توجه به نزدیک شدن به آخر سال از شهروندان درخواست می‌شود برای همکاری با پلیس امنیت اقتصادی درخصوص ارائه اطلاعات مربوط به هرگونه جرایم اقتصادی احتکار کالاهای اساسی با شماره تلفن ۰۹۶۳۰۰ در تماس باشند.
خبرنگار: خدابخش حکیمی