به گزارش خبرنگار ایکنا، نشست رویکردهای نوین در آموزش احکام خمس به همت بنیاد بینالمللی احیای فرهنگ خمس، امروز دوشنبه ۲۰ اسفندماه در سیودومین نمایشگاه بینالمللی قرآن کریم با سخنرانی حجتالاسلام محمدحسین فلاحزاده، عضو هیئت استفتائات دفتر مقام معظم رهبری برگزار شد.
حجتالاسلام فلاحزاده، در این نشست با اشاره به اینکه یکسری واجبات مالی، عبادی و اجتماعی است، گفت: سرلوحه واجبات مالی خمس و زکات است. البته در مورد خمس این شبهه را وارد میکنند که تنها یک آیه در قرآن در خصوص خمس وجود دارد و آن هم مربوط به غنائم جنگی است اما آیات زیادی در مورد زکات وجود دارد پس زکات مهمتر است.
وی در پاسخ به این شبهه گفت: نماد واجبات اقتصادی زکات است و نماد واجبات عبادی نماز است. در قرآن کریم ۲۳ مورد زکات و نماز با هم آمده است. پس چرا وقتی نماز بیان شده، روزه، حج و ... بیان نشده است و اگر اوصاف مومنان اقامه نماز و پرداخت زکات است، پس آیا روزه واجب نیست چرا روزه در کنار این دو بیان نشده است؟ باید در پاسخ به این سؤالها گفت که منظور از نماز در این آیات نماز مصطلح نیست بلکه نماز نمادی از عبادات است و منظور از زکات صرف زکات نیست بلکه زکات نماد واجبات اقتصادی است.
وی یادآوری کرد که در مهمترین آیهای که در مورد زکات در قرآن وجود دارد واژه زکات نیامده ولی همه فقها گفتهاند مقصود زکات است و در مهمترین آیهای که مصارف زکات در آن بیان شده هم لفظ زکات نیامده است. پس آنجا که در کنار نماز زکات ذکر شده تمام واجبات مالی مد نظر است.
وی در ادامه سخنان خود به روشهای ترویج خمس اشاره کرد و گفت: برای ترویج خمس باید ابتدا واجبات مالی را مطرح کنیم چون دیون مردم، مظالم، اشیای گمشده و زکات کمتر از خمس اهمیت ندارند و باید با بحث واجبات مالی بحث خمس را آغاز کنیم. یکی از روشهای بیان احکام، روش سوالی است. اگر احکام و احادیث خمس را بیان کنیم، نیازی به وادار کردن مردم به پرداخت خمس نیست بلکه اگر مردم اهمیت پرداخت خمس، آثار و برکات پرداخت خمس و عقوبتهایی که برای ترک خمس بیان شده را بیاموزند خودشان به سمت پرداخت خمس میروند.
حجتالاسلام فلاحزاده ادامه داد: بهترین شیوه بیان احکام خمس این است که ابتدا به مردم یادآوری کنیم که سلامت، توان مالی، موقعیت اجتماعی، و ... را خداوند به شما عنایت کرده است، اگر باور دارید که خداوند همه اینها را به شما داده همان خداوند نیز دستور داده اگر بعد از مصارف زندگی چیزی باقی ماند، یک پنجم آن را خمس بدهید.
وی تصریح کرد: خمس بر کسی واجب است که اضافه بر مصرف خود دارد. اسلام نفرموده صرفهجویی کنید تا خمس پرداخت کنید بلکه گفته خودتان از داشتههایتان استفاده کنید اگر چیزی اضافه آمد یک پنجم آن اندوخته را پرداخت کنید. حتی در احکام آمده است که اگر شخصی در زندگی نیاز به خادم یا خادمه دارد هزینهای که برای داشتن خادم میپردازد هم جزو هزینههای زندگی اوست و نباید خمس آن را پرداخت کند.
این کارشناس فقه اضافه کرد: مالیات و عوارض نیز جزو هزینههای زندگی شماست و از آنچه اضافه ماند باید خمس دهید. در ذات مومنان عمل به احکام هست اما ممکن است مردم غفلت کنند. شبهات نیز در بیتوجهی به پرداخت خمس بی تاثیر نیست. مثلا مردم فکر میکنند زندگی کارمندی خمس ندارد یا محاسبه میکنند که باید اقساط بپردازند پس خمس بر آنها واجب نیست.
وی به مبلغان پیشنهاد کرد به مردم یادآوری کنند که به لطف خدا سالم هستند و درآمد دارند پس باید به شکرانه این سلامتی به احکام عمل کنند. هر کسی خمس بر او واجب شد یعنی درآمد بیشتری به لطف الهی دارد. عمده افرادی که به واجبات عمل نمیکنند آگاه نیستند و اگر آگاه شوند به واجبات عمل میکنند. ما باید مردم را به حساب و کتاب اموالشان دعوت کنیم.
حجتالاسلام فلاحزاده اضافه کرد: شبهای قدر یک جلسهاش دعا باشد یک جلسه توبه از گناه و یک جلسه بیان وظایف مالی. خمس حقالله و حقالناس است. چون خداوند آن را تعیین کرده و مصارف آن برای مردم است. امام صادق(ع) فرمودند اینکه لیلهالقدر از هزار ماه خیر بیشتری دارد یعنی هرکار خیری در شب قدر انجام دهیم ۳۰ هزار برابر ارزش دارد و از ۳۰ هزار ماه برتر است. اگر شب قدر هزار تومان صدقه بدهید ثواب آن را در ۳۰ هزار ضرب کنید. اگر شب قدر هزار تومان صدقه بدهید مثل این است که در غیر رمضان ۳۰ میلیون صدقه دادهاید. واجبات مالی مهمتر از صدقه است پس در شب قدر وضعیت مالتان را محاسبه کنید و خمس مالتان را بدهید.
وی به مردم توصیه کرد: حساب مالیتان را انجام دهید و اگر چیزی اضافه نیامد خیالتان راحت باشد. اینطور نیست که بر همه اموال خمس تعلق بگیرد و وقتی خمس مالی را دادی سال دیگر نباید خمس آن را پرداخت کنی. صدقات، کفارات و ... ردیف بودجه فقرا است و باید این ردیف بودجه را پرداخت کنیم.
حجتالاسلام فلاحزاده:
خمس؛ واجبی که حق الناس و حق الله است
عضو هیئت استفتائات دفتر مقام معظم رهبری با اشاره به اینکه خمس حق الله و حق الناس است، گفت: باید مردم را به محاسبه اموالشان دعوت کنیم.
صاحبخبر -
∎