شناسهٔ خبر: 71802406 - سرویس فرهنگی
نسخه قابل چاپ منبع: ایبنا | لینک خبر

یادداشت؛

نگاهی به زبان داستانی و تعلیق‌های «به رنگ تار چشم‌هایش»

هرمزگان - در کتاب «به رنگ تار چشم‌هایش» تثبیت فضا، شخصیت و صورت مسئله جایگاه والایی دارد. شخصیت‌ها روندی را طی می‌کنند که مخاطب در نهایت به داستان می‌رسد.

صاحب‌خبر -

سرویس استان‌های خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) - اعظم سعادت‌فر، منتقد ادبی: مجموعه داستان «به رنگ تار چشم‌هایش» به قلم وحید اصالت‌فر نگاشته شده و این مجموعه شامل ۱۲ داستان است که با داستان «چه کسی مرا کشت؟» آغاز می‌شود و با داستان «کوپه‌ی آخر» به پایان می‌رسد.

از نظر ادبیات داستانی نقاط قبل‌توجه زیادی در این مجموعه وجود دارد که آن را شاخص می‌کند.

این مجموعه حاصل ایده‌پردازی نویسنده و نگاه موشکافانه اوست زیرا جزئیات جهان پیرامونش را می‌شکافد، زوایای مختلفش را می‌کاود و در نهایت دست می‌گذارد روی نقطه ای که کمتر کسی به آن پرداخته و یا دیده است و این نشانگر آن است که نویسنده جامعه‌اش را خوب می‌شناسد.

نویسنده، معضلات جامعه را درک کرده و در داستان‌ها به خوبی از آن بهره گرفته است؛ البته به جرأت می‌توان گفت تجربه زیسته نویسنده نیز در این مهم دخیل است.

خصوصیت قابل توجه این مجموعه، پیرنگ‌های شسته و رُفته‌ای است که هر داستان به خود اختصاص می‌دهد. در ادبیات داستانی ایران، یکی مشکلات ضعف شناخت پیرنگ است، اما در این مجموعه پیرنگ‌ها قدرتمند ظاهر شده است. نویسنده پیرنگ را خوب می‌شناسد. به عبارتی می‌داند داستان کجا اتفاق می‌افتد و داستانش را با استفاده درست از عناصر متن دراماتیک پرداخت می‌کند.

از ویژگی‌های دیگر این مجموعه، زبان داستانی آن است. برای مثال در داستان «زار» از این مجموعه، زبان عینی داستان به‌شدت داستانی است و در داستان «ونگ زن» زبان روایی با همان قدرت داستانی پیش می‌رود.

در این مجموعه، تثبیت فضا، اتمسفر، شخصیت و صورت مسئله جایگاه والایی دارد. شخصیت‌ها روندی را طی می‌کنند و در نهایت مخاطب به داستان می‌رسد. برش زمانی بر مبنای نیاز داستان به اتفاقات داستانی، کوتاه یا بلند انتخاب شده‌اند. برای مثال در داستان «چه کسی مرا کشت؟» برش کوتاه و سر ضرب و در داستان «چهار چریک» بلند انتخاب شده است.

تعلیق‌های به‌جا و در کنارش قلم روان، دست مخاطب را می‌گیرد و تا نقطه پایان با خود دنبال می‌کند. در بعضی داستان‌ها مثل داستان «چه کسی مرا کشت؟» و «زشت و زیبا» نویسنده بازی فرمی راه می‌اندازد و داستانش را به زیبایی جلو می‌برد. برخلاف بعضی فرم‌ها که درک داستان را قدری مخدوش می‌کنند، در اینجا نویسنده از فرم بهره می‌گیرد تا بیشتر شفاف‌سازی کند و پیرنگ را به سرانجام برساند.

انتخاب درست زاویه دید و گاهی نخبگانی آن، برای مثال؛ در داستان «ونگ زن» داستان را خاص و منحصر به فرد می‌کند. شخصیت داستان‌ها با زاویه دید من راوی، چه مرد مثلاً در داستان «به رنگ تار چشم‌هایش» و چه زن برای مثال در داستان «خاکستر» به خوبی پرداخت شده‌اند و نویسنده تا حدود بسیار زیادی از پس راوی غیر هم جنس برآمده است.

با این‌حال نویسنده این امکان را داشت که سوم شخص محدود را بیشتر فعال کند. مخصوصاً جاهایی که من راوی شخصیت زن است و در این مورد، این امکان، برای نویسنده مرد انتخاب برتر است.

آنچه در این مجموعه کمتر به چشم می‌خورد، پرداخت به بدن است. نویسنده به عمد یا غیر کارکرد بسیار کمی از بدن گرفته است. جای خالی آن حس می‌شود. فعال کردن این امکان می‌توانست به غنای مجموعه کمک بسزایی کند. با توجه به نکات فوق، این مجموعه اثر قابل تقدیری به شمار می‌رود.

از وحید اصالت فر تاکنون هفت کتاب به‌چاپ رسیده است. چهار رمان به نام‌های «پهنه بیکران عشق»، «می‌خواهم بیدار بمانم»، «یک عالم بی‌کسی» و «معبر آزادی» و سه مجموعه داستان کوتاه به نام‌های «ونگ زن»، «صدای زنگ چراغ» و «به رنگ تار چشم‌هایش» از وی نیز به بازار کتاب آمده است.

دو مجموعه داستان مشترک هم دارد که یکی از آن‌ها را خودش جمع آوری کرده به نام «نت‌های زندگی» و دیگری به نام «داستان زندگی من، تو، ما» سرپرست نویسندگان بوده است.

وی دبیر انجمن حلقه داستان خوزستان در اهواز است و سال پیش اولین دوره جشنواره داستان کوتاه «اکسیر قلم» را به عنوان دبیر جشنواره برگزار کرد.

اصالت‌فر متولد ۱۳۵۹ زاده دزفول، بزرگ شده شوش دانیال و ساکن اهواز است. وی مدرک رشته علوم سیاسی در مقطع کارشناسی ارشد را در کارنامه تحصیلی خود دارد.

به گزارش ایبنا، مجموعه داستان «به رنگ تار چشم‌هایش» از «وحید اصالت‌فر» توسط انتشارات «پلات» در قطع رقعی به قیمت ۱۱۰ هزار تومان، بهار سال ۱۴۰۳ به بازار کتاب آمد.