رهبر انقلاب اسلامی در دیدار اخیر خود با مسئولان نظام، در بخشی از سخنان خود بر لزوم اصلاح نظام ارزی کشور و تقویت پول ملی تأکید کردند. ایشان به ویژه در زمینه بازگشت ارزهای صادراتی، بر اهمیت آن برای ثبات اقتصادی کشور اشاره کردند.
به گزارش سرویس اقتصادی تابناک، حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در این خصوص فرمودند: «در مورد ارز، برگشت ارزهای کسانی که درآمد صادراتی ارزی دارند، خیلی مهم است. من شنیدم زمان مرحوم آقای رئیسی (رحمة الله علیه) گفته شد که برخی از شرکت‌های بزرگ، یعنی شرکت‌های کلان و مهم و بزرگ دولتی که مال دولت هم هست، اینها صادرات دارند، درآمد ارزی دارند که ارزِ این درآمد برنمیگردد به بانک مرکزی. ایشان یک فکری کرده بود، علاجی درست کرده بود و آن اینکه این شرکت‌ها متعهّد بشوند هر کدام یک کار بزرگی را در کشور انجام بدهند؛ مثلاً فرض کنید که در فلان منطقه آب شرب و آب مثلاً کشاورزیِ فلان منطقه‌ی کم‌آب را تأمین کنند، یا فلان پالایشگاه را بزنند یا نیروگاهِ مثلاً فرض کنید دویست مگاواتی، سیصد مگاواتی را تولید کنند؛ قول داده بودند. دو سه ماه بعد، من از ایشان پرسیدم، گفتم که این کاری که بنا بود این شرکت‌ها بکنند به کجا رسید، ایشان اطّلاعی نداشت. گفت من سؤال میکنم به شما جواب میدهم. بعد از مثلاً یک هفته، دو هفته، ایشان یک گزارشی به من دادند، گفتند این گزارش را اینها دادند. من نگاه کردم دیدم این گزارش مهمل است؛ پوچ! اصلاً این گزارش نشان‌دهنده‌ی هیچ اقدامی نیست، [بلکه]یک مقدار عدد و رقم پشت سر هم گذاشته‌اند. ایشان دنبال این کار بود. خب اینها جزو کار‌هایی است که باید انجام بگیرد.»
رهبر انقلاب در ادامه تأکید کردند: «درآمد ارزی اگر متعلّق به شرکتی است که مال خود دولت است، خب چطور این در اختیار دولت قرار نمیگیرد؟ در اختیار بانک مرکزی قرار نمیگیرد؟ چرا؟ برای این باید فکری بشود، کار اساسی باید انجام بگیرد؛ یعنی اینها همه چیز‌هایی است که در همین گشایش معیشت مردم مؤثّر است.»
سخنان رهبر انقلاب به وضوح بر لزوم تسریع در بازگشت ارزهای صادراتی غیرنفتی به چرخه اقتصادی کشور تأکید دارد. این امر، که مستلزم همکاری هماهنگ قوای سه‌گانه، سازمان‌های مختلف و بانک مرکزی است، نیازمند برنامه‌ریزی‌های مدون، دقیق و کارآمد می‌باشد. بی‌تردید، هرچه سهم ارزهای صادراتی وارد شده به سیستم اقتصادی کشور بیشتر شود، این امر می‌تواند به کاهش التهابات موجود در بازار ارز، ایجاد ثبات اقتصادی و مدیریت مؤثرتر تورم منجر شود.
ارز صادراتی پتروشیمی ها به کشور بازمی گردد؟
این در حالی است که آمار‌های رسمی گمرک نشان می‌دهد که از ابتدای سال جاری تا پایان بهمن‌ماه، صادرات غیرنفتی کشور به میزان ۵۳ میلیارد و ۳۷۶ میلیون دلار رسیده است. در این میان، محصولات پتروشیمی با ارزشی معادل ۲۳ میلیارد و ۵۰۰ میلیون دلار، سهم عمده‌ای از صادرات غیرنفتی کشور را به خود اختصاص داده‌اند. این آمار نشان می‌دهد که صنعت پتروشیمی نقشی حیاتی در اقتصاد کشور ایفا می‌کند، اما چالش اصلی در بازگشت ارزهای صادراتی به کشور، به ویژه در این بخش، همچنان ادامه دارد.
سوالی که مطرح می‌شود این است که کدام یک از شرکت‌های پتروشیمی در بازگشت ارزهای صادراتی تعلل داشته‌اند؟ آیا ابرهلدینگ صنایع پتروشیمی خلیج فارس، که بیشترین میزان صادرات پتروشیمی را دارد، در این زمینه کوتاهی کرده است؟
این مسأله، که در سخنان رهبر انقلاب نیز به نوعی مطرح شد، نیازمند شفاف‌سازی فوری از سوی پاک نژاد، وزیر نفت است. باید مشخص شود که در سال‌های اخیر، به ویژه در سال جاری، چه میزان از تعهدات ارزی توسط پتروشیمی خلیج فارس به مرحله اجرا درآمده و رفع شده است و در حال حاضر چند درصد از ارزهای صادراتی پتروشیمی‌ها همچنان آن سوی مرزهاست؟
وزیر نفت باید شخصاً این موضوع را پیگیری کند و گزارشی دقیق و شفاف از عملکرد پتروشیمی‌ها، به ویژه پتروشیمی خلیج فارس، در بازگشت ارزهای صادراتی ارائه دهد تا ابهامات پیرامون عدم بازگشت ارز صادراتی این شرکت بزرگ برطرف شود. این اقدام می‌تواند گام مؤثری در جهت حل مشکلات اقتصادی کشور و جلب اعتماد عمومی باشد.
∎