به گزارش ایلنا به نقل از روابط عمومی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، حجت‌الاسلام والمسلمین نجف لکزایی، عضو هئیت علمی دانشگاه باقرالعلوم(ع) در هفتمین روز از ماه مبارک رمضان و در ادامه سلسله نشست‌های مدرسه حکمرانی اسلامی با موضوع دیگری با عنوان «دلالت‌های حکمرانی سوره مبارک صف» که امروز شنبه ۱۸ اسفندماه در پژوهشکده فرهنگ و معارف قرآن کریم وابسته به دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم برگزار شد، اظهار کرد: حکمرانی به تعبیری به این معناست که نهاد‌های دولتی، غیر دولتی، رسمی و غیر رسمی، تمام کنشگران ذی ربط در راستای حل مشکلات بکوشند و ریشه مسائل را بیابند.
رئیس پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی با بیان اینکه خداوند راه حل مشکلات را در قرآن آورده و اول باید مسئله اصلی و چیستی حکمرانی را بدانیم، افزود: واکاوی و یافتن راه حل مشکلات در قرآن بسیار حائز اهمیت است و جامعه اسلامی نیز امروز بایستی به این سو حرکت کند.
وی ابراز کرد: حکمرانی به معنای سنتی همان حکومت است و حکمرانی جدید معنای متفاوتی دارد و از آن به عنوان مسئله جدید مطرح شده و دولت تنها یکی از کنشگران است و این نوع همگرایی نخبگان و آحاد جامعه را می‌طلبد.
حجت‌الاسلام والمسلمین لکزایی تصریح کرد: حکمرانی فرآیند راهبری کنشگران در یک قلمرو برای رسیدن به هدف قابل سنجش بین ذی نفعان رسمی و غیر رسمی از طریق تسهیل‌گری برای ارائه خدمات عمومی با اعمال قدرت مشروع و ارزش‌ها است.
رئیس پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی گفت: اولین بحث شیوه‌های حکمرانی مطرح است و در تعاریف مختلف آمده که به اداره کشور یا تعامل و تعاون و سلطه و شراکت تلقی شده است.
وی ادامه داد: بحث دوم مرتبط با حکمرانی، کنشگران هستند که در برخی تعاریف به ذی نفعان و ذی حقان و ذی ربطان قلمداد شده که به حوزه اقتصاد و جامعه و دولت مرتبط می‌شود.
حجت‌الاسلام والمسلمین لکزایی عنوان کرد: بحث سوم نیز کارکرد‌های حکمرانی است که سیاستگذاری می‌کند و به تعبیری خط مشی گذاری و مشی گذاری و پایش و ارزیابی است و به تسهیل‌گری و ارائه خدمات نیز اتلاق می‌شود.
حکمرانی به حل مشکلات و ایجاد توسعه در جامعه می‌پردازد
رئیس پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی اذعان کرد: بحث چهارم اهداف حکمرانی است، چراکه به حل مشکلات و ایجاد توسعه در جامعه می‌پردازد تا عقب ماندگی‌ها مرتفع شوند و این امر با اجماع سازی و همگرایی نهاد و آحاد مردم محقق می‌شود و برخی دیگر اهداف حکمرانی را حل تعارضات و توسعه اقتصادی و ارائه چارچوب تحلیل می‌دانند.
وی یادآور شد: بحث چهارم نیز قلمروی حکمرانی است که در سطح جهانی از جمله امنیت جهانی و گاهی در سطح کشور و فروملی در سطوح روستا و شهرستان مطرح شود.
حجت‌الاسلام والمسلمین لکزایی اظهار کرد: حکمرانی فاقد از ارزش نیست و چنین چیزی در جهان وجود ندارد و همواره هنجار‌ها و علایقی در این راستا وجود دارد.
رئیس پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی بیان کرد: حکمرانی در اسلام به معنای فرآیند هدایت امور عمومی نه افراد خاصی، در تمامی سطوح و ابعاد در ارتباط با کنشگران از مبدا تا مقصد تلقی می‌شود که در بستر‌های مکانی و زمانی مشخص مطرح است.
حکمرانی اسلامی به فرآیندی هدایت گر به سوی سعادت اتلاق می‌شود
وی گفت: حکمرانی اسلامی به فرآیند راهبری و هدایت همه جانبه فرد و جامعه و جهان از مبدأ تا مقصد به منظور هدایت و حرکت به سوی سعادت معنا می‌شود که حل آن، نیازمند کنشگران است.
حجت‌الاسلام والمسلمین لکزایی با بیان این سؤال که مسئله مطرح در سوره صف چیست و مسئله پیچیده‌ای که سوره صف می‌خواهد حل کند، در چیست؟ تصریح کرد: در سوره صف به این مسئله اشاره دارد که دشمنان می‌خواهند نور اسلام را خاموش کنند و همواره تهدید مشرکین و ظالمان پیش روی آنان است.
رئیس پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی ادامه داد: این تهدیدات در مسائل داخلی و خارجی مطرح می‌شود و مسئله داخلی این است که مشکل عدم حضور و ضعف حضور مسلمانان در عرصه تأمین امنیت و دفاع حکمرانی و کوتاهی مسلمانان در دفاع از اسلام و ایستادن در مقابل دشمن است.
وی افزود: اصل هویت اسلام و جامعه مدینه و اسلامی در خطر است که منشأ خارجی آن تهدید و منشأ داخلی آن، ضعف مسلمانان است که دشمن با غلبه بر این دو می‌تواند با اهداف شوم خود یعنی خاموش کردن شعله‌های فروزان اسلامی برسد.
حجت‌الاسلام والمسلمین لکزایی عنوان کرد: راه حل رفع تهدید، رفع ضعف درونی است و این مقوله را سوره صف تصریح داشته و عین این ماجرا در قوم بنی اسرائیل و حضرت عیسی نیز اتفاق افتاده است که پیروان دین الهی از دفاع و حمایت از دین الهی کوتاهی کردند.
رئیس پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی اذعان کرد: جنس تهدیدات پیش روی مسلمانان از دو نوع سخت و نرم است و راهکار نیز باید در این راستا باشد و به تعبیری در گرو تغییر نوع تفکر و مقابله با دشمن می‌باشد.
وی ادامه داد: کشف مسئله داخلی به شکاف بین نظر و عمل اتلاق می‌شود و این امر نیازمند آسیب‌شناسی و ریشه‌یابی است که سر منشأ آن ضعف در جهاد نظامی و اقتصادی و اطاعت رهبری و ایمان به خداوند است.
حجت‌الاسلام والمسلمین لکزایی گفت: اولین مرحله برای حل مشکلات به گفته سوره صف در میان گذاشتن مسائل با مردم است و سپس با توجه به ریشه‌یابی مسئله نرم‌افزاری، ارائه راه حل است که در این راستا باید تقویت ایمان مردم در دستور کار قرار گیرد که این امر زمینه مشارکت بیشتر و کیفی مردم و در نهایت حل مشکلات جامعه را فراهم می‌کند.
رئیس پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی اذعان کرد: پس از ریشه‌یابی مسائل سیاستگذاری و تنظیم‌گری و تسهیل‌گری باید انجام شود و پس از آن دشمن‌شناسی مرزبندی و بین فاسقین و ظالمین و به تعبیری تشکیل شبکه ایمانی بایستی حاصل شود.
وی ابراز کرد: در آیه نخست سوره صف آمده که خداوند گفته آنچه در زمین و آسمان است، پرودگار را تسبیح می‌کند، ولی گا‌هاً دیده می‌شود که برخی انسان‌ها گفته‌های خداوند را نقض می‌کنند، اما عالم جنود خدا است و می‌تواند هر چیزی را نابود و آباد سازد.
حجت‌الاسلام والمسلمین لکزایی اظهار کرد: تمام عالم خدا را تسبیح می‌کند و غالب غیر مغلوب است و به تعبیری عزیز حکیم است زیرا قدرتمندی است که همچون قدرت‌های دنیوی جنایات انجام نمی‌دهد.
ایمان، لازمه تسبیح‌گویی انسان نزد خداوند است
رئیس پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی عنوان کرد: سوره صف تأکید دارد که نسبت مؤمنان با خداوند و لوازم تسبیح انسان نظیر ایمان را بایستی بدانیم، ضمن اینکه آن باید متعهدانه و آگاهانه و در نهایت منجر به عمل صالح باشد و از لوازم تعهد، عمل به وعده و صداقت است.
وی بیان کرد: سوره صف راهکاری ارائه می‌دهد که انسان اگر به گفته‌های خداوند عمل کند، به سعادت و تعالی می‌رسد و در این راستا سه دستور می‌دهد که ۸۹ خطاب در قرآن آمده که به حکمرانی مردمی دلالت دارد و خداوند عموم مردم را با عبارت «ای کسانی که ایمان آوردید» مورد توجه قرار داده است.
حجت‌الاسلام والمسلمین لکزایی گفت: مؤمنان در سوره صف با عنوان کنشگران حکمرانی اسلامی عنوان می‌شوند که آنان با عدم تبعیت از خداوند به یک مسئله تبدیل شده‌اند که این مسئله در قضیه جنگ احد نمایان است.
رئیس پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی اذعان کرد: در سوره صف آمده که کنشگران مؤمن باید صداقت، وفای به عهد و عمل به مقتضیات ایمان داشته باشند و در این آیه به دو دسته مؤمنان متعهد و غیر متعهد اشاره شده که مؤمن متعهد اهل آینده‌نگری است و صداقت دارد و مؤمن غیر متعهد نیز نسبت به مسائل ناآگاه است و شکاف بین نظر و عمل دارد که این مسئله موجب بروز نفاق و غفلت شده است.
وی افزود: در سوره صف نیز آمده که «کبر مقتا عندالله ان تقولوا ما لا تفعلون» خداوند بغض شدیدی توأم با دشمنی را با افرادی که عمل و رفتار همسانی ندارد، الحاق می‌کند که این مسئله یک مصیبت و معضل است.
حجت‌الاسلام والمسلمن لکزایی اظهار کرد: در ادامه این آیه، آمده که خداوند کسانی را دوست دارد که در راه او با دشمن مبارزه می‌کنند، منتهی نظم دارند و به تعبیری نظم ولایی دارند و تابع فرمانده الهی هستند؛ ضمن اینکه آن‌ها تاب‌آوری به اندازه فولاد دارند که اینها کنشگران حقیقی اسلام هستند و هیچ ویروس ترسی وارد آن‌ها نمی‌شوند.
رئیس پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی گفت: خداوند در سوره صف سیاستگذاری کرده و مرز بین حب و بغض خودش را مورهن ساخته و در قرآن تأکید داشته که مؤمن باید از معارضه با رهبری و عدم اطاعت و کج کار کردی اجتناب کند، چراکه موجب بغض و خشم الهی خواهد شد.
وی تصریح کرد: خداوند می‌گوید «والله لا یهدی القوم الفاسقین» اگر از خداوند و معبود اطاعت نکردند، به عضویت در اهل فاسق در آمده و از لطایف الهی بی بهره می‌شوند.
حجت‌الاسلام والمسلمین لکزایی یادآور شد: خداوند در قرآن آورده که «یریدون لیطفوا نور الله بأفواههم» معبود امیدواری می‌دهد و به یاری اهل ایمان می‌آید که در این راستا کنشگران معارض نیز با مؤمن ستیز می‌کند و این جنگ در سطح جهان مطرح است.
رئیس پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی گفت: در قرآن آمده که «هو الذی ارسل رسوله بالهدی» تهدید دشمن تا زمانی که دین حق به عنوان یک آئین حکمرانی در جهان جاری و ساری شود، به عداوت ادامه خواهد داد.
دین حق و قرآن به ارائه نقشه حرکت برای مسیر انسان می‌پردازد
وی یادآور شد: دین حق و قرآن به ارائه نقشه حرکت می‌پردازد و به عنوان نقشه حکمرانی و استراتژیک جامعه مطرح است و قرآن همواره سیاستگذاری کلان داشته است.
حجت‌الاسلام والمسلمین لکزایی اظهار کرد: خداوند می‌گوید که باید با دید کلان و جهانی باید برنامه‌ریزی و سیاستگذاری کرد تا قرآن و دین اسلام در سطح جهانی گسترش یابد، ضمن اینکه نظام سلطه و مستکبر نیز با آن به مخالفت می‌پردازد.
رئیس پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی بیان کرد: خداوند در خطابی در سوره صف آورده که «هل ادلکم تجاره تنجیکم من عذاب العلیم» خداوند می‌خواهد انسان را نجات دهد که این امر در گروی تبعیت از ولایت یعنی خداوند و رسول خداوند است و آنان بایستی کنش دفاعی، دشمن‌شناسی، بصیرت‌شناسی، اطاعت از اولیا داشته باشند.
حجت‌الاسلام والمسلمین لکزایی گفت: خداوند می‌گوید مادامی که ایمان آوردید باید عمل کنید و جهاد کنید و این جهاد به جهات مختلف اقتصادی و مالی قسم می‌شود و اگر این تجارت بین خداوند و فرد به وجود بیاید، انسان به دستاورد‌هایی از جمله بهشت، مساکن طیبه و دستاورد‌های مادی دست پیدا می‌کند.
وی عنوان کرد: به تعبیر آیه «ذلک الفوز العظیم» خداوند به انسان در گرو ایمان، دستاورد‌ها و خدمات مادی عطا می‌کند و خداوند همواره تأکید دارد که انسان باید به ولایت الهی اصالت دهد و در این راستا بشارت‌هایی عطا می‌کند.
رئیس پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی خاطرنشان کرد: خداوند می‌گوید ای کسانی که ایمان آوردید، اگر می‌خواهید در مقابل دشمنان پیروز شوید، در وهله نخست به یاوری خداوند و به اقامه دین بپردازید، قطعاً شما را بر دشمن پیروز می‌گردانم و نیرو‌های نظام عالم در خدمت شما قرار می‌گیرند.