به گزارش مشرق، همراه با موج جدید افزایش اجاره‌بها در تابستان سال ۹۹، برخی رسانه‌ها از پدیده‌ای به نام اجاره پشت بام خبر دادند و تیتر «پشت‌بام‌خوابی در تهران با شبی ۵۰ هزار تومان» در شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌ها بسیار پرتکرار شد؛ موضوعی که واکنش‌های بسیاری را به دنبال داشت از جمله رئیس پلیس پایتخت و رئیس اتحادیه مشاوران املاک پدیده پشت‌بام‌خوابی و اجاره پشت بام را تکذیب کردند.
با وجود دست و پنجه نرم کردن بسیاری از هم‌وطنانمان با گرانی در حوزه‌های مختلف، از اقلام اساسی گرفته تا مسکن و خودرو و ... برخی اخبار با واقعیات موجود منطبق نبوده و علاوه بر انعکاس تصاویر اغراق‌شده و غیرواقعی، اعتبار رسانه‌های انتشاردهنده را زیر سوال می‌برد
در زمره مستاجره‌های خبرساز (مال یا کالایی که اجازه داده می‌شود) در سال‌های گذشته، برخی رسانه‌ها اوایل سال ۱۴۰۰ به موضوع جالبی دیگری پرداختند؛ اجاره غذا از رستوران‌های لاکچری برای تولید محتوا و استوری اینستاگرامی که تعجب بسیاری را به همراه داشت.
در میان اجاره‌های خبرساز که البته نه از سر لاکچری‌گری بلکه با درونمایه اوضاع خرابِ اقتصادی مردم طی روزهای اخیر در برخی رسانه‌ها بازتاب یافت، اجاره لاستیک بود.
اجاره لاستیک برای چه؟
چند روز پیش، گروه رسانه‌ای «شرق» به نقل از «روزگار خودرو» نوشت: «این روزها به حدی هزینه خرید لاستیک خودرو بالا رفته که عده‌ای سراغ اجاره لاستیک برای مقاصد مختلف می‌روند. به عنوان مثال فردی چهار حلقه لاستیک خودرو را برای تعویض پلاک با قیمت ۳.۵ میلیون تومان اجاره می‌دهد.»
این گزارش افزوده «آن طور که به نظر می‌رسد برای تعویض پلاک خودرو نیاز به استفاده از تایر فابریک است. افراد نیز به جای خرید لاستیک نو با هزینه بالا سراغ اجاره آن می‌روند.»
همین رسانه پارسال و در واپسین روزهای بهمن‌ماه گزارش دیگری را منتشر ساخته بود با این مضمون که «وضعیت بازار لاستیک و قیمت‌ها به حدی آشفته است که کار به اجاره لاستیک خودرو رسیده است. ...برخی افراد به دلیل استفاده از لاستیک‌های پهن با مشکل در تعویض پلاک مواجه می‌شوند. این افراد برای تعویض پلاک خودرو، لاستیک اجاره می‌کنند.»
در ادامه این گزارش آمده است: «به عنوان مثال فردی ۴ حلقه لاستیک پاترول را به قیمت ۲.۵ میلیون تومان برای یک روز اجاره می‌دهد. البته این کار برای دریافت معاینه فنی هم انجام می‌شود که نیاز است نظارت بیشتری روی آن صورت گیرد.»
این موضوع مورد توجه رسانه‌های فارسی‌زبان خارجی قرار گرفتT از جمله «رادیو فردا» گزارش داد: اجاره لاستیک ماشین پدیده جدیدی در ایران نیست. با وجود سیاست‌های دولت مبنی بر دونرخی کردن قیمت لاستیک و سهمیه‌بندی فروش آن، بسیاری از کارشناسان، «احتکار» را مهم‌ترین عامل قیمت بالای لاستیک خودرو در ایران عنوان می‌کنند.
تکذیب پدیده اجاره لاستیک
بعد از انتشار این گزارش‌ها، برخی فعالان حوزه لاستیک پدیده اجاره این کالا را تکذیب کردند. از جمله «سیدکاظم پورحسینی» رئیس اتحادیه صنف تعمیرکاران و فروشندگان لاستیک مشهد نهم اسفندماه در گفت‌وگو با «ایسنا» اظهار کرد: گزارش‌هایی که در رسانه‌ها درباره اجاره لاستیک منتشر شده، شایعه است و این مورد را تکذیب می‌کنم.
قیمت برخی انواع لاستیک در سایت ترب (یک حلقه)
وی در خصوص افزایش قیمت لاستیک خودرو در بازار گفت: قیمت لاستیک خودروهای سواری طی سال جاری دو بار به میزان ۸ درصد افزایش داشت. با این حال، در حال حاضر سودآوری این صنعت به طور قابل توجهی کاهش یافته و قیمت لاستیک در بازار از قیمت مصوب پایین‌تر است.
قیمت برخی انواع لاستیک در سایت دی جی کالا (یک جفت)
مردم با گرانی لاستیک چه می‌کنند؟
گرانی لاستیک باعث شده خیلی از دارندگان خودرو به فکر خرید لاستیک دولتی بیافتد. در سال‌های اخیر سامانه تخصیص و توزیع کالا، درگاه استفاده از این نوع خدمات بوده است.
«سامانه تخصیص تایر و روغن‌موتور» درگاهی است که کاربران با ثبت نام در آن به صورت سالانه مجاز به تهیه اقلام مورد نیاز خود هستند؛ سامانه‌ای که البته ورود و ثبت نام در آن بی‌دردسر نیست و به گفته برخی کاربران باید هفت خان رستم را برای نهایی کردن ثبت نام در آن پیمود.
سامانه‌ای که به سختی می‌توان در آن ثبت نام کرد
برای بررسی در این زمینه، به یکی از مراکز عرضه لاستیک دولتی در بزرگراه فتح، محدوده شیر پاستوریزه مراجعه شد. به گفته اکثر کسانی که لاستیک خودروشان تعویض می‌شد «با هزار مکافات در سامانه ثبت نام کرده بودند!»
یکی از این افراد اظهار تاسف می‌کرد که خبر نداشته برای هر کد ملی دارای خودرو می‌شود چهار حلقه لاستیک درخواست کرد و تنها یک جفت سفارش داده است.
دیگری که از کارکنان یکی از نهادهای دولتی بود، گفت سازمانشان کار ثبت نام لاستیک دولتی را انجام داده و مکان و موقع دریافت این کالا را هم اعلام کرده و با یکی از همکارانش آماده تا لاستیک خودرواش را دریافت دارد.
در برخی گزارش‌های منتشر شده در مورد اجاره لاستیک اشاره شده افرادی که لاستیک‌های غیراستاندارد زیر خودروهایشان انداخته‌اند، برای تعویض پلاک یا معاینه فنی دست به اجاره لاستیک می‌زنند؛ موضوعی که الزاما ربطی به فشار مالی روی صاحب خودرو ندارد و بیشتر به «اسپرت‌بازی» یا شاید گرانقیمت بودن خودرو مربوط است
«حمید» از پرسنل دخانیات هم در گفت‌وگویی اظهار داشت نزدیک به ۱۰ بار به یکی از مراکز توزیع لاستیک دولتی در نزدیکی خیابان قزوین سر زده و عاقبت توانسته یک جفت لاستیک برای خودرو ۲۰۶ خود تهیه کند.
در حال حاضر، برای تهیه یک جفت لاستیک برندهای پرتیراژ داخلی مانند «بارز»، «کویر»، «ایران تایر» یا «یزد تایر» با پهنای معمولی و استاندارد (۱۸۵ میلیمتری) بین سه میلیون و چهارصد تا سه میلیون و هشتصد هزار تومان باید هزینه کرد. این در حالی است که در سامانه، یک حلقه لاستیک یک میلیون و هشتصد هزار تومانی در بازار آزاد، مبلغ یک میلیون و سیصد و پنجاه هزار تومان قیمت خورده که حدود ۲۵ درصد ارزانتر است.
در مجموع و به گزارش رسانه‌های مختلف، تهیه لاستیک از سامانه تخصیص کالاهای دولتی با وجود زحمات فراوان این کار باعث می‌شد ۱۰ تا ۳۵ درصد لاستیک ارزانتر به دست مشتری برسد.
آیا کار به اجاره لاستیک کشیده است؟
بعد از انتشار اخبار اجاره لاستیک، یکی از اولین موضوعاتی که به ذهن می‌رسد اینکه به جای اجاره لاستیک با اعداد و ارقامی انتشار یافته، چرا یک راننده برای خودرواش روی گزینه لاستیک دولتی فکر نکند چون می‌تواند به جای اجاره، با پرداختن قدری پول بیشتر صاحب لاستیک نو شود.
در برخی گزارش‌های منتشر شده در مورد اجاره لاستیک اشاره شده، افرادی که لاستیک‌های غیراستاندارد زیر خودروهایشان انداخته‌اند، برای تعویض پلاک یا معاینه فنی دست به اجاره لاستیک می‌زنند؛ موضوعی که الزاما ربطی به فشار مالی روی صاحب خودرو ندارد و بیشتر به «اسپرت‌بازی» یا شاید لاکچری بودن خودرو (البته در قیاس با خودروهای وطنی) مربوط است.
موضوع دیگر آن که بسیاری از افرادی که خودروهای وطنی تهیه می‌کنند، برای اطمینان از چسبندگی بیشتر لاستیک روی جاده، لاستیک‌های استاندارد و فابریک را با انواع پهن‌تر معاوضه می‌کنند و لاستیک‌هایشان را برای فروش در فضای مجازی می‌گذارند.
بعضی هم برای احتیاط، لاستیک‌های کارکرده‌شان را با لاستیک خارجی یا نو عوض می‌کنند و کارکرده‌ها را در سایت‌هایی مانند «دیوار» یا «شیپور» عرضه می‌کنند.
برخی آگهی‌های لاستیکی در اپلیکشن دیوار
با سر زدن به این اپلیکیشن‌ها می‌توان مواردی را یافت که حتی بعضا از نظر دردسرهای ثبت‌نام یا بهای لاستیک دولتی به صرفه‌ترند.
به عنوان مثال در این سایت‌ها می‌توان با قیمتی کمتر از یک میلیون تومان یک حلقه لاستیک کم‌کارکرد یا به اصطلاح دارای آج بالای ۷۰، هشتاد درصد را پیدا کرد و به بهایی به اندازه میزانی که برای اجاره چهار حلقه لاستیک در گزارش‌های چند روز اخیر اشاره شد، یعنی سه میلیون و پانصد هزار تومان، چهار حلقه لاستیک استاندارد سرپا و سالم تهیه کرد.
با توجه به جمیع این جهات باید گفت، با وجود دست و پنجه نرم کردن بسیاری از هم‌وطنانمان با گرانی در حوزه‌های مختلف، از اقلام اساسی گرفته تا مسکن و خودرو و ... برخی اخبار با واقعیات موجود منطبق نبوده و علاوه بر انعکاس تصاویر اغراق‌شده و غیرواقعی، اعتبار رسانه‌های انتشاردهنده را زیر سوال می‌برد.