شناسهٔ خبر: 71774488 - سرویس سیاسی
نسخه قابل چاپ منبع: مشرق | لینک خبر

سرگیجه تحلیلی روزنامه شیدای مذاکره

روزنامه زنجیره‌ای هم‌میهن است که چند روز پس از ابراز ذوق‌زدگی درباره انگاره «میانجی روسی»، مجدداً عقبگرد زده و تیتر زد: مراقب روس‌ها باشید!

صاحب‌خبر -

به گزارش مشرق، روزنامه کیهان در ستون خبر ویژه خود نوشت: هم‌میهن چند روز قبل، تیتر و عکس تمام‌صفحه خود را به سفر وزیر خارجه روسیه به تهران و عنوان «میانجی روسی» اختصاص داد تا چنین القا کند که سفر لاوروف به تهران برای انتقال پیام ترامپ و برای میانجیگری برای مذاکره ایران و آمریکاست.

این گمانه‌زنی موهوم در حالی است که اولاً آینده روابط و مذاکرات روسیه و آمریکا در محاق بلاتکلیفی است و روس‌ها بارها از طرف آمریکایی در روابط دوجانبه رکب خورده‌اند. و ثانیاً مشکل ایران با آمریکا عهدنشناسی و قلدری رژیم آمریکاست.

چند روز از تیتر توأم با هیجان‌زدگی «میانجی روسی» نگذشته بود که هم‌میهن، مجدداً به تنظیمات ضد روسی برگشت و در یادداشتی با عنوان «مراقب روس‏‌ها باشید» نوشت: روسیه درخصوص برنامه هسته‌ای ایران به دنبال راهی میانه است که در چارچوب آن نه بحران به‌طور کامل حل‌وفصل شود و نه چرخه بحران از گردونه خارج شود. براساس شنیده‌ها[!؟]، سرگئی لاوروف در سفر اخیر پیامی را منتقل کرده مبنی بر اینکه ایران باید مسائلش را با آمریکا حل‌وفصل کند و حالا که روسیه در حال مذاکره با آمریکا است، ایران هم زیر چتر میانجیگری روسیه، مذاکره با آمریکا را آغاز کند. مشکل اما این است که ایران در حال حاضر، و به‌خصوص بعد از امضای یادداشت فشار حداکثری درباره ایران، به مذاکره با اروپا روی آورده است. مهم‌ترین مشکل ایران و اروپا نیز ظاهراً بر سر همکاری‌های نظامی ایران و روسیه است.

در چنین شرایطی به نظر می‌رسد که روسیه در حال استفاده از فرصت است تا با توجه به تمایل ترامپ به برقراری صلح در اوکراین و اعمال فشار غیرمعمول بر اوکراین برای پذیرش صلح، در شکاف میان اروپا و آمریکا از یک طرف و شکاف میان ایران و اروپا از سوی دیگر شنا کند. آن‌طور که شنیده‌ها حکم می‌کنند، ظاهراً روسیه به ایران پیشنهاد کرده تا از مذاکره با اروپایی‌ها دست بشوید چراکه اروپایی‌ها در نهایت بدون آمریکایی‌ها کاری از پیش نخواهند برد. در چنین شرایطی اگر ایران به توصیه روسیه عمل کند، این امکان وجود دارد که به کارتی تمام‌عیار در دستان روسیه تبدیل شود و کیست که نداند که سیاست بین‌الملل از نظر روس‌ها عرصه منافع صرف است نه دوستی‌های راهبردی دائم. البته به نظر می‌رسد که پیشنهاد روسیه در تهران با استقبال گرمی مواجه نشده است.

ممکن است متناقض به نظر برسد اما روسیه درحالی‌که پایبندی خود به برجام را اعلام می‌کند، می‌داند که در صورت دستیابی به یک توافق هسته‌ای بین آمریکا و ایران و به دنبال آن لغو تحریم‌های ایران و کاهش همکاری کلی بین تهران و مسکو، مواضع ایران در قبال اوکراین تغییر خواهد کرد. معنای آنچه نوشته شد لزوماً این نیست که روسیه با احیای توافق هسته‌ای و رفع تحریم‌های ایران به کلی مخالف است. روسیه درخصوص برنامه هسته‌ای ایران به دنبال راهی میانه است که در چارچوب آن نه بحران به‌طور کامل حل‌ و فصل شود و نه چرخه بحران از گردونه خارج شود.»

هم‌میهن همچنین در تیتر اصلی خود با عنوان «گـره  را پوتین  هم نمی گشاید؟»، نوشت: برخی از تحلیلگران در ایران معتقدند که روسیه همواره ترجیح داده‏ است که روابط ایران و غرب شکرآب باشد تا تهران مجبور باشد به مسکو پناه ببرد. در چنین شرایطی در میان بسیاری از تحلیلگران ایرانی بدبینی زیادی نسبت به مداخله مسکو در مذاکرات احتمالی ایران و آمریکا وجود دارد. اقدام ترامپ در امضای یادداشت احیای کارزار فشار حداکثری علیه ایران، باعث شد تا جمهوری اسلامی در بالاترین سطح مذاکره با دولت او را منع کند. حالا خبر می‌رسد که ترامپ، در گفت‌وگو با ولادیمیر پوتین، از او خواسته است تا در مذاکرات با تهران کمک کند. اما معلوم نیست در شرایط کنونی آیا ایران حاضر به پذیرش میانجیگری روسیه برای گفت‌وگو با آمریکا خواهد شد یا نه. مسکو چه چیزی را می‌تواند روی میز بگذارد که واسطه‌های دیگر توان ارائه آن را ندارند؟ نعمت‌الله ایزدی سفیر پیشین ایران در روسیه می‌گوید تعارض منافع مانع میانجیگری مفید است. همچنین حسن بهشتی‌پور تحلیلگر معتقد است: مسکو عادت دارد از جیب دیگران خرج کند.