دهه‌ها وابستگی اروپا به حمایت نظامی آمریکا، اختلافات بر سر تأمین مالی هزینه‌های دفاعی، و ابهام در مورد نقش بازدارندگی هسته‌ای فرانسه، نشان می‌دهد که پر کردن خلأ ناشی از توقف کمک‌های نظامی واشنگتن به اوکراین برای اتحادیه اروپا کار ساده‌ای نخواهد بود. رهبران اروپایی روز پنجشنبه ششم مارس (۱۶ اسفند) بر سر افزایش هزینه‌های دفاعی و ادامه حمایت از اوکراین در جهانی که با تغییر خط‌مشی آمریکا تحت رهبری دونالد ترامپ دگرگون شده، توافق کردند. نشست دفاعی سران اتحادیه اروپا در بروکسل در حالی برگزار شد که نگرانی‌ها درباره احتمال حمله روسیه به یکی از کشورهای عضو اتحادیه اروپا پس از جنگ در اوکراین افزایش یافته است. همچنین این باور تقویت شده که اروپا دیگر نمی‌تواند بر روی حمایت نظامی آمریکا حساب باز کند. آنتونیو کوستا، رئیس شورای اروپا که ریاست این نشست را برعهده داشت، به خبرنگاران گفت: «امروز نشان دادیم که اتحادیه اروپا در حال قد علم کردن در برابر چالش‌هاست، در حال ساختن اروپایی با توان دفاعی قوی‌تر است و در کنار اوکراین می‌ایستد». رهبران اتحادیه اروپا از پیشنهادهای کمیسیون اروپا که این هفته ارائه شد، استقبال کردند. این پیشنهادها شامل انعطاف‌پذیری مالی بیشتر برای هزینه‌کردهای دفاعی و همچنین امکان استقراض مشترک تا سقف ۱۵۰ میلیارد یورو برای وام‌دهی به دولت‌های عضو جهت تقویت نیروهای نظامی‌شان است. در بیانیه‌ای مشترک که تمامی ۲۷ کشور عضو اتحادیه اروپا بر آن توافق کردند، از وزرای مربوطه خواسته شده است که این پیشنهادها را با فوریت و دقت مورد بررسی قرار دهند. دونالد تاسک، نخست‌وزیر لهستان در نشست ویژه دفاعی بروکسل گفت: «اروپا باید این چالش، این رقابت تسلیحاتی را بپذیرد و باید در آن پیروز شود.» او افزود: «اروپا به‌عنوان یک کل، واقعا توانایی پیروزی در هرگونه رویارویی نظامی، مالی و اقتصادی با روسیه را دارد». امانوئل ماکرون، رئیس‌جمهوری فرانسه که روز چهارشنبه به رای‌دهندگان فرانسوی هشدار داده بود که روسیه تهدیدی برای فرانسه و اروپا محسوب می‌شود، تأکید کرد که این اقدامات تازه اول راه است.» او پس از نشست اتحادیه اروپا گفت: «فارغ از آنچه در اوکراین رخ دهد، ما باید توان دفاعی مستقل خود را در اروپا بسازیم». رهبران اتحادیه اروپا حمایت خود از اوکراین را اعلام کردند، اما این بیانیه بدون مشارکت ویکتور اوربان، نخست‌وزیر ملی‌گرای مجارستان که از متحدان ترامپ به شمار می‌رود و روابط نزدیکی با مسکو برقرار کرده، به تصویب رسید. در این بیانیه، ۲۶ رهبر دیگر اتحادیه اروپا تأکید کردند که هیچ مذاکره‌ای درباره اوکراین نباید بدون حضور خود اوکراین انجام شود. همچنین بر تداوم ارائه کمک به این کشور متعهد شدند. بر اساس گزارش ناتو، واشنگتن در سال ۲۰۲۴ میلادی بیش از ۴۰ درصد کمک‌های نظامی اوکراین را تأمین کرد. بخشی از این کمک‌ها برای اروپا قابل جایگزینی نیست. با این حال، برخی رهبران همچنان امیدوارند که دست‌کم در اظهارات علنی خود بتوانند واشنگتن را به ادامه حمایت از اوکراین ترغیب کنند. اولاف شولتس، صدراعظم آلمان گفت: «ما باید با ذهنی خونسرد و هوشمندانه مطمئن شویم که حمایت آمریکا در ماه‌ها و سال‌های آینده نیز تضمین شده باشد، چرا که اوکراین برای دفاع از خود به این حمایت نیاز دارد». امانوئل ماکرون اعلام کرد که رهبران اتحادیه اروپا از درخواست زلنسکی برای حمایت از ایده آتش‌بس میان نیروهای روسیه و اوکراین در هوا و دریا پشتیبانی کرده‌اند. زلنسکی به رهبران اروپا گفت که چنین آتش‌بسی فرصتی برای آزمایش اراده مسکو در پایان دادن به جنگ سه‌ساله خود خواهد بود. امانوئل ماکرون پیش‌تر اعلام کرده بود که فرانسه آماده است درباره گسترش چتر حمایتی زرادخانه هسته‌ای خود برای شرکای اروپایی گفت‌وگو کند. این پیشنهاد با واکنش‌های مثبت اما محتاطانه‌ای مواجه شد. برخی، مانند هیتاناس ناوسدا، رئیس‌جمهوری لیتوانی گفتند که چنین «چتر هسته‌ای، بازدارندگی بسیار جدی در برابر روسیه خواهد بود.» لهستان نیز این ایده را شایسته بررسی دانست، در حالی که برخی دیگر، از جمله مقامات جمهوری چک، بر لزوم حفظ نقش ایالات متحده در امنیت اروپا تأکید کردند.