به گزارش خبرنگار ایکنا، نشست گزارش تولید اثر پژوهشی تفسیر امام رضا(ع) شامگاه پنجشنبه، ۱۶ اسفندماه با حضور محمود کریمی، عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق(ع) و مؤلف مجموعه تفسیری امام رضا(ع)، همزمان با سی و دومین نمایشگاه بین‌المللی قرآن کریم در شبستان اصلی مصلای امام خمینی(ره) تهران برگزار شد.
عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق(ع) در ابتدای این نشست با بیان اینکه توسل به اهل بیت(ع) در بین شیعیان نهادینه شده است گفت: برای عبادت و زیارت بهتر ائمه اطهار(ع) باید ابعاد شخصیت و زندگی آن بزرگواران را درک کرد تا بتوانیم پیوند قرآن و عترت را با همه وجود عملیاتی کنیم. امروز ما مجموعه‌های روایی اهل بیت(ع) را در اختیار داریم و این مجموعه‌ها در قرون متمادی به صورت‌های مختلف با شرح و سند به دست ما رسیده و قابل استفاده مخاطبان بوده است.
وی افزود: خلأیی که در این زمینه وجود دارد بحث تفسیر قرآن اهل بیت(ع) بود و اینکه این تفاسیر چه ویژگی‌های داشته و دارند. در این بین تلاش شد تا روایات تفسیری امام رضا(ع) از منابع تفسیری مختلف جمع‌آوری شود. همچنین منابع اولیه حدیثی و روایات را جمع‌آوری کردیم و مجموعه تفسیری امام رضا(ع) را در دو مجلد به سامان رساندیم.
عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق(ع) ادامه داد: ضرورتی که احساس شد این بود که ما تفسیر امام رضا(ع) را مبنا قرار دهیم و در این خصوص پژوهش‌های بسیاری برای آن انجام دادیم و آن هم به دلیل پیوند قرآن و عترت و نور اهل بیت(ع) بود. این نور تشیع ایرانی‌ها را به ارمغان آورد. بعد از حضور امام رضا(ع) در خراسان، فیض این حضرت به مردم این سرزمین رسید و ملت ایران نهایت استفاده را از این امام رئوف بردند.
کریمی تصریح کرد: نکته دیگر این بود که ما بعد از پیامبر اکرم(ص) دو منبع بیشتر نداریم یکی کتاب خدا و قرآن و دیگری عترت است. البته باید ببینیم از عترت چگونه می‌توانیم در کنار قرآن بهره ببریم درحالی که بهترین مفسران قرآن اهل بیت(ع) هستند. داشتن این دو با هم برای ما هدایت کامل را به ارمغان می‌آورد.
وی با تأکید بر اینکه ائمه باطن و حقیقت قرآن هستند، تصریح کرد: اگر بخواهیم الگویی برای حقیقت قرآنی داشته باشیم قطعاً باید به سراغ اهل بیت(ع) برویم و ما نیز در این زمینه به سراغ امام رضا(ع) رفتیم. نکته دیگر در این کار روش تفسیر است. باید ببینیم چه الگو و منبعی را در کنار خود قرار دهیم که براساس آموزه‌های قرآن کریم باشد.
مؤلف مجموعه تفسیری امام رضا(ع)، بیان کرد: پیامبر(ص) و اهل بیت(ع) مفسران قرآن هستند و اگر بخواهیم روشی را برای تفسیر قرآن در نظر بگیریم باید از اهل بیت(ع) کمک بگیریم. اهل بیت راسخین در علم هستند و آنها می‌توانند مفاهیم قرآن را برای ما کشف کنند و به ما نوری دهند که بتوانیم از آن در فهم آیات قرآن و زندگی بهره‌مند شویم.
وی گفت: تفسیر امام رضا(ع) یک تصویر کلی از اهل بیت(ع) را در مورد قرآن به ما ارائه می‌دهد. شخصیت امام رضا نه تنها به عنوان یک تفسیر بلکه در مقام پاسخگویی در هر دوره‌ای حائز اهمیت است. ما در این مجموعه تفسیری که مجموع روایات حضرت را شامل می‌شود در دو جلد فراهم آوردیم. در جلد اول مباحث نظری در مورد روش‌های تفسیر و مبانی تفسیری اهل بیت(ع) و در فصل دوم مقدمه‌ای بر علوم قرآنی را شامل اعجاز و تفسیر به رأی داریم.
کریمی افزود: در بخش دوم به تفسیر ترتیبی قرآن کریم می‌پردازیم. ما روایات را دسته‌بندی کردیم و برای آیاتی که تفسیر امام رضا وجود داشت در ذیل اشاره کردیم و روایات تفسیری را هم ذکر کردیم. بخش دوم جلد اول از تفسیر سوره فاتحه تا کهف و جلد دوم از سوره مریم تا توحید را داریم و نهایتاً هم یک بخش تفسیر موضوعی داریم که در این بخش هم روایاتی است که به صورت خاص مانند توحید، عصمت و... به آیات اشاره نشده است. در تفسیر ترتیبی چینش سور، اعراب، حرکات، ذکر منابع و سند کامل روایات تفسیری را قرار داده‌ایم.
کریمی با بیان اینکه مجموعه تفسیری امام رضا(ع) برای پیوند قرآن و اهل‌بیت(ع) تلاش می‌کند، بیان کرد: کسانی که در زندگی خود به قرآن یا اهل بیت(ع) به طور جداگانه توجه می‌کنند در امور با مشکل مواجه می‌شوند بنابراین برای رسیدن به سعادت و هدایت باید به قرآن و اهل‌بیت(ع) در کنار یکدیگر اهمیت داد تا به این وسیله معرفت حاصل شود.
وی فراگرفتن روش تفسیر صحیح را یکی از ویژگی‌های این اثر دانست و گفت: علامه طباطبایی(ره) اظهار کرده است که باید روایات صحیح تفسیری داشته باشیم و با این روش به انس با قرآن دست پیدا می‌کنیم، بنابراین سعی کردیم با توجه به این مطلب به پژوهش و گردآوری روایات مختلف درباره امام رضا(ع) بپردازیم. لذا تفسیر آیات در این اثر بر اساس ترتیب آیات الهی در مصحف شریف است و برای تألیف این کتاب احادیثی از کتب مختلف شیعه و سنی استخراج شده است.
این مؤلف با اشاره به اینکه مجموعه تفسیری امام رضا(ع) دو فصل دارد، افزود: مباحث نظری درباره علوم قرآنی و رویکردهای مختلف روایات تفسیری که امام رضا(ع) داشته است از جمله مباحث مطرح در این اثر است؛ همچنین سیره علمی و تفسیری امام رضا(ع) و اصحاب و شاگردان امام که سیره تفسیری داشتند و مقدمه کوتاهی در باب علوم قرآن در این اثر نگاشته شده است.
کریمی در پایان به منابع مورد استفاده در این اثر اشاره کرد و افزود: کتب اربعه شیعه، بصائرالدرجات، تفسیر ابراهیم قمی، تفسیر عیاشی و تفسیر منسوب به امام عسکری(ع) از جمله این منابع هستند.
کتاب دو جلدی «تفسیر امام رضا (ع)» به همت محمود کریمی و محسن دیمه‌کار تدوین شده که در آن روایات تفسیری امام رضا(ع) در کتاب‌های مختلف وجود داشته و مجموعه روایات، سؤال‌هایی که درباره قرآن از امام شده و جواب‌هایی که امام(ع) پاسخ داده، در آن آمده است.
این کتاب در ابتدا به زبان عربی منتشر شده بود و محمود کریمی و محسن دیمه‌کار آن را به زبان فارسی ترجمه و ارائه کردند.
انتهای پیام