به گزارش ایرنا، در دومین گزارش از «کرمانشاهی که ندیده ایم» این بار به شهرستان هرسین در شرق استان کرمانشاه می رویم؛ اگر بخواهیم در یک کلام هرسین را تعریف کنیم باید بگوییم «شهر داستان‌های عاشقانه و تاریخی»؛ شهر شیرین و فرهاد و یادگاری از دوران ایران باستان.

هرسین یکی از نقاط تاریخی و فرهنگی مهم در غرب ایران است که به دلیل موقعیت جغرافیایی خاص خود از دوران باستان تاکنون جزو شهرهای مهم به شمار می آید؛ این منطقه به دلیل مجاورت با کوهستان و دشت های حاصلخیز همیشه محل سکونت انسان و تمدن های مختلف بوده است.

این شهرستان سرسبز که ارتفاع آن از سطح دریا به بیش از یک هزار و ۵۰۰ متر می رسد در منطقه ای کوهستانی و در دامنه رشته کوه زاگرس واقع شده؛ هرسین از شمال به کوه های دالاهو، از شرق به استان همدان، از غرب به شهر کرمانشاه و از جنوب نیز به شهرستان صحنه محدود می شود و به دلیل همین جغرافیای بی نظیر دارای آب و هوای معتدل کوهستانی با زمستان های سرد و تابستان های خنک است.

روایتی موثق‌ درباره ریشه نام «هرسین» متعلق به نگاره‌ ای حک شده بر روی یک ستون آشوری در روستای نجف‌ آباد از توابع فیروز آباد کرمانشاه است؛ در این ستون‌ نگاره از شهری ماد نشین با لفظ «حه‌رزیه‌نو» نام برده شده که با توجه به شرح و توصیف آن قطع به یقین می‌توان گفت همین «هرسین» امروزی است که متاثر از خط و آوا نویسی عربی لفظ «حرسین» به «هرسین» تبدیل شده است.

طبق همین ستون‌ نوشته «حه‌رزیه‌نو»، «زه‌حه‌ردوک» و «زه‌ردوکه» نام‌های هم‌ ریشه و همگی دلالت بر نام شاه‌ نشین‌ها یا شاهک‌ نشین‌ها در زمان حکمرانی سارگون (دودمان سارگونی آخرین دودمان حکومت آشور قبل از میلاد بر قلمروی گسترده‌ای در دنیای باستان حکومت می کردند) حکمرانان محلی آشور بوده و لفظ شاهک‌ نشین نیز به معنای شاه‌ نشین کوچک است که اشاره به فاصله مقام و مرتبه حاکمان محلی از پادشاهان دارد؛ برخی نیز «زه‌ردوکه» را نامی از سلسله ماد و به معنای دلیر برای این منطقه می دانند.

از جمله آثار و اماکن تاریخی و طبیعی بیشمار این شهرستان می توان به تپه گنج دره، روستای گره بان، روستانی برناج، روستای نجوبران، حوض و ساعت سنگی، گور دخمه ها ( برناج، اسحاق وند و سرخ دره)، مجموعه تاریخی بیستون و فرهاد تراش در پارک هرسین اشاره کرد.

بیستون؛ سندی تاریخی از اقتدار ایرانیان باستان

بیستون به‌ عنوان بزرگ‌ ترین‌ سنگ‌ نوشته جهان از جمله آثار تاریخی مربوط به دوره هخامنشیان است که ساخت آن به سال ۵۲۰ پیش از میلاد باز می گردد؛ این سنگ‌ نوشته در ۳۰ کیلومتری شهر کرمانشاه، شهر بیستون از توابع شهرستان هرسین بر دامنه کوه پرآو قرار دارد و در نشست‌ سی‌ام سال ۲۰۰۶ نیز به عنوان یکی از میراث های جهانی یونسکو نیز ثبت شد.

مهمترین اثر این محوطه، کتیبه بیستون (Behistun Inscription) است که به دستور داریوش بزرگ، پادشاه هخامنشی در سده ششم پیش از میلاد بر صخرهای عظیم کوه حکاکی شد؛ این سنگ‌ نوشته در سه نسخه زبان پارسی باستان، اکدی و ایلامی به خط میخی نگاشته شد که روایتگر پیروزی داریوش بر شورشیان و تثبیت حکومت اوست.

از آثار دیگر در این محوطه تاریخی می توان به مجسمه هرکول که تندیسی سنگی از این قهرمان اسطوره های یونان مربوط به دوره سلوکی (سده دوم پیش از میلاد) اشاره کرد؛ همچنین فرهاد تراش، دیواره ای صخره ای که در افسانه ها به فرهاد (معشوق شیرین) نسبت داده می شود در این محوطه باستانی قرار دارد.

از دیگر نقش برجسته های موجود در این محوطه می توان به نقش برجسته پیروزی شاپور اول بر امپراتوران روم در دوره ساسانی اشاره کرد و مورد بعدی کاروانسرای صفوی است که در این منطقه وجود دارد، بنایی از دوره صفویه در مسیر جاده ابریشم بوده و امروزه نیز پذیرای گردشگرانی از سرتاسر دنیاست.

بیستون نه تنها گواهی بر تاریخ ایران از دوران هخامنشی تا اسلامی است، بلکه نمادی از هنر، سیاست و اسطوره شناسی در تمدن های کهن به شمار میرود؛ بازدید از این محوطه سفری به عمق تاریخ و فرهنگ ایران زمین است.

تپه گنج دره؛ مکانی که انسان نخستین از دوران پارینه سنگی عبور کرد

اگر بخواهیم به پیشینه تاریخی هرسین بپردازیم باید به دوره های قبل از میلاد برویم؛ تپه گنج دره با قدمتی ۱۰ هزار ساله و تمدنی نزدیک به ۹ هزار سال از اولین سکونتگاه های دائمی و اولین روستاهای ایران در دوران نوسنگی است؛ زمانی که بشر با عبور از دوران پارینه سنگی پا به دنیای جدید می گذارد و زندگی نو را آغاز می کند.

این تپه از قدیمی ترین سکونتگاه های انسان در ایران است و در کاوش های باستان شناسی در این منطقه نشانه هایی از آغاز کشاورزی و اهلی کردن حیوانات در فلات ایران پیدا شد؛ موزه ایران باستان در تهران برخی از آثار کشف شده از این تپه را به نمایش گذاشته است اما بازدید از خودِ محوطه برای علاقه مندان به باستان شناسی قطعا جالب است.

گَرَه بان؛ روستایی خاص با معماری اروپایی

گَرَه بان روستایی خاص که حال و هوای شهرهای اروپایی را در دل رشته کوه های زاگرس برای گردشگران به ارمغان می آورد و پُر است از معنویات؛ تقدس این روستا نزد مردمان اهل حق(یارسان) به واسطه وجود مکانی به نام «اجاق حضرت آقا بخش» و اجاق دیگر بزرگان این فرقه است.

در سفر به گره بان بیشتر مسافران می‌ توانند از اقامت رایگان و غذای نذری برخوردار شوند که مهمان‌ نوازی روستاییان را نشان می دهد البته در ماه‌های اردیبهشت، مرداد، آبان و اسفند امکان بازدید از روستا وجود ندارد زیرا در این ماه‌ ها روستاییان به تعمیر ساختمان‌ ها، رسیدگی به امور داخلی، کاشت و برداشت مزارع و باغات می‌پردازند؛ طایفه‌ای که در گره‌بان زندگی می کنند از خاندان آتش بیگی‌ها بوده و به مشعشعی شناخته می‌شوند.

یکی از محصولات باکیفیتی که در گره بان تولید می شود و شهرت جهانی دارد گُلاب این روستا است؛ بیشترین حجم گلاب به دست آمده در این روستا به دلیل مرغوبیت بسیار بالا به کشورهای اروپایی صادر می‌ شود؛ فرانسه از گلاب گره بان در صنعت عطرسازی خود استفاده می کند.

برای بازدید از این روستای زیبا می توان با استفاده از اپلیکیشن های مسیریاب به آنجا رسید؛ در مسیر جاده کرمانشاه به هرسین و در کنار پل چِهر، جاده ای فرعی به سمت گوردخمه‌های اسحاق‌ وند و گوردخمه سرخ‌ ده وجود دارد که پس از بازدید از این اماکن جذاب می توان مسیر را به سمت روستا ادامه داد و در کنار رودخانه سیمره به گره‌بان دیدنی رسید.

در پارک شهر یا همان پارک هرسین می توان از حوض سنگی، ساعت سنگی، سراب هرسین و فرهاد تراش «در جای جای استان کرمانشاه، صدها اثر تاریخی و قدیمی وجود دارد که نام آن‌ها فرهاد تراش (فرای‌تاش) شناخته می شوند؛ این آثار شامل انواع سازه‌های سنگی هستند که نشان از یک جور تراش خوردگی دارند و گویای کار دست انسان است» بازدید کرد.

از چالش های موجود در شهرستان هرسین می توان به کم آبی به دلیل کاهش منابع آب زیرزمینی و خشکسالی های اخیر اشاره کرد؛ همچنین بیکاری یکی دیگر از چالش های مهم این شهرستان است و جوانان به دلیل محدودیت فرصت های شغلی مجبور به مهاجرت به شهرهای بزرگ می شوند.

هرسین به عنوان دروازه ای به تاریخ کهن ایران، ترکیبی از طبیعت بکر و میراث چندین هزارساله است؛ پیشنهاد می شود بازدید از این منطقه را با یک راهنمای محلی یا تورهای تخصصی باستانشناسی برنامه ریزی کنید تا از جزئیات پنهان آن لذت ببرید.

به گزارش ایرنا، وجود چهار هزار و ۲۰۰ اثر ثبت شده ملی، سه اثر ثبت شده جهانی و ده‌ها اثر گردشگری که هنوز به ثبت نرسیده اند حاکی از استعداد بالای کرمانشاه در بخش گردشگری است.

بیستون و تاق بستان، معبد آناهیتا، طاق گرا، گور دخمه اسحاق وند، تکایای بیگلربیگی و معاون الملک، بوستان کوهستان، بازار سنتی، سراب های نیلوفر، هرسین، صحنه، روانسر، غار قوری قلعه، غار پراو، کاروانسراهای شاه عباسی و ماهیدشت و آبشار پیران از مهمترین آثار تاریخی و طبیعی گردشگری در استان کرمانشاه است.

۲۷ هتل، سه هتل آپارتمان، ۱۹ مهمانپذیر، هفت سفره خانه، ۱۵ واحد پذیرایی بین راهی منفرد، ۱۷ رستوران بین راهی، ۱۴ مجتمع گردشگری، حدود ۲۰ اقامتگاه بوم گردی، ۵۰ خانه مسافر دارای مجوز موقت در استان کرمانشاه وجود دارد.

استان کرمانشاه ۲ میلیون نفر جمعیت ساکن در ۲ هزار و ۵۹۵ روستا و ۳۴ شهر دارد.