با پایان دی‌ماه، حجم نقدینگی کشور به بیش از ۹ هزار و ۷۲۳ هزار میلیارد تومان رسید، رقمی که بررسی اجزای تشکیل‌دهنده آن، نکات قابل‌تأملی را درباره روند تغییرات پول و شبه‌پول نشان می‌دهد.
به گزارش سرویس اقتصادی تابناک، اطلاعات رسمی منتشرشده از سوی بانک مرکزی نشان می‌دهد که نقدینگی در پایان دی‌ماه نسبت به مدت مشابه سال قبل، ۲۸.۴ درصد رشد داشته است. از این میزان، سهم پول ۲۴.۵ درصد معادل ۲ هزار و ۳۸۰ هزار میلیارد تومان بوده که خود نسبت به دی‌ماه سال قبل، ۲۹.۱ درصد افزایش داشته است.
افزایش اسکناس در دست مردم
در ترکیب پول، میزان اسکناس و مسکوک در دست اشخاص به ۱۵۰ هزار و ۵۷۰ میلیارد تومان رسیده که نسبت به سال گذشته ۱۸ درصد افزایش داشته است. با این حال، سهم اسکناس در دست مردم از کل نقدینگی تنها ۱.۵ درصد است.
بخش عمده دیگر پول، سپرده‌های دیداری است. این سپرده‌ها که در نظام بانکی بدون سود بوده و در هر لحظه قابل‌برداشت هستند، در پایان دی‌ماه به ۲ هزار و ۲۲۹ هزار میلیارد تومان رسیده‌اند. این رقم در مقایسه با سال گذشته، رشدی ۳۰ درصدی را نشان می‌دهد و سهم آن از کل نقدینگی به ۲۲.۹ درصد رسیده است.
شبه‌پول؛ سهم غالب در نقدینگی
در مقابل، بخش عمده نقدینگی در قالب شبه‌پول قرار دارد. حجم شبه‌پول که شامل سپرده‌های بانکی مانند قرض‌الحسنه، سپرده‌های کوتاه‌مدت و بلندمدت است، در دی‌ماه به ۷ هزار و ۳۴۳ هزار میلیارد تومان رسیده است که نسبت به دی ماه سال قبل، ۲۸.۲ درصد رشد دارد و این بخش همچنان سهم غالب نقدینگی را در اختیار دارد.
بررسی جزئیات نشان می‌دهد که حجم سپرده‌های قرض‌الحسنه به یک هزار و ۱۷ هزار میلیارد تومان رسیده که نسبت به سال قبل، ۵۶.۸ درصد افزایش داشته است. سپرده‌های کوتاه‌مدت نیز در ابتدای زمستان ۱ هزار و ۹۸۴ هزار میلیارد تومان بوده که رشد ۲۱.۸ درصدی را نشان می‌دهد. همچنین سپرده‌های یک‌ساله به ۱ هزار و ۵۵۳ هزار میلیارد تومان رسیده که نسبت به سال گذشته ۲۱.۶ درصد افزایش داشته است.
بنابراین، آمارها حاکی از آن است که نقدینگی در اقتصاد ایران همچنان در حال رشد بوده و ترکیب آن تغییرات قابل توجهی را تجربه می‌کند. رشد پول و سپرده‌های دیداری نشان از افزایش نقدینگی در دسترس و گردش بالاتر آن دارد، درحالی‌که همچنان بخش عمده نقدینگی در قالب شبه‌پول باقی مانده است. این روند می‌تواند بر تورم، نرخ بهره و سیاست های پولی بانک مرکزی تأثیر قابل توجهی داشته باشد.
∎