به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، مرکز خراسان رضوی، پس از سه سال تأخیر و مشکلات اداری و مالکیتی، پروژه مسکن ملی شهر کدکن با امضای افرازنامه بین مالکین و اداره راه و شهرسازی به مرحله جدیدی وارد شده است. افراز ملک مشاع، یک فرآیند حقوقی است که در آن ملک مشترک میان چندین فرد تقسیم می‌شود. این فرآیند برای پایان دادن به مالکیت مشترک و ایجاد مالکیت جداگانه برای هر فرد انجام می‌شود.
این پروژه که برای تأمین مسکن جوانان و اقشار کم‌درآمد طراحی شده، به زودی عملیات ساخت‌وساز آغاز خواهد شد. با این حال، چالش‌هایی مانند انتقال سند به دولت و آماده‌سازی سایت ۱۸ هکتاری همچنان باقی است. شهر تربت‌حیدریه نیز با چالش‌های مشابه در اجرای پروژه‌های مسکن ملی روبهرو است.
پروژه مسکن ملی در شهر کدکن، با جمعیتی حدود ۱۸۰۰ خانوار، بخشی از برنامه‌های دولت برای کاهش بحران مسکن در مناطق کوچک و محروم است و هدفش ارائه تسهیلات کم‌بهره و زمین‌های دولتی برای تأمین واحدهای مسکونی با قیمت مناسب برای متقاضیان است.
نظرات و انتقادات شهروندان کدکنی نسبت به این پروژه ملی
متقاضیان مسکن ملی در کدکن از تأخیر‌های طولانی‌مدت در اجرای این پروژه ابراز نارضایتی کرده‌اند. یکی از متقاضیان که نخواست نامش فاش شود، گفت: ما با امید خانه‌دار شدن در این طرح ثبت‌نام کردیم، اما بعد از سه سال هنوز زمین‌ها تحویل داده نشده است. مسئولان باید تکلیف ما را مشخص کنند. همچنین، برخی از شهروندان از حضور مسئولان محلی در لیست متقاضیان انتقاد کرده‌اند. یکی از شهروندان گفت: «چرا زمین‌هایی که برای جوانان برنامه‌ریزی شده، باید توسط مسئولانی که در شهر‌های دیگر ساکن هستند، تملک شود؟»
دکتر علی رضایی، کارشناس مسکن، در تحلیل این پروژه گفت: چالش‌های پروژه‌های مسکن ملی در ایران عمدتاً ناشی از عدم شفافیت در قوانین مالکیت و نبود هماهنگی میان ادارات مختلف است. دولت باید با اصلاح قوانین و ایجاد یک سیستم یکپارچه، مشکلات مالکیتی را برطرف کند تا پروژه‌ها با سرعت بیشتری پیش بروند.
وی افزود: پروژه مسکن ملی کدکن می‌تواند به عنوان یک نمونه موفق در مناطق کوچک مطرح شود، اما تنها در صورتی که چالش‌های فعلی به سرعت حل شوند.
مرتضی صاحبی، رییس اداره راه و شهرسازی تربت حیدریه، در گفت‌و‌گو با خبرنگار صدا و سیما اعلام گفت: پس از ماه‌ها مذاکره و پیگیری، افرازنامه میان مالکین و اداره راه و شهرسازی به امضا رسیده است. وی افزود: نقشه‌ها تکمیل شده‌اند و به محض انتقال سند، کار تسطیح زمین آغاز خواهد شد. ما تمام تلاش خود را به کار خواهیم بست تا این پروژه بدون تأخیر بیشتر پیش برود.
بر اساس آمار ارائه‌شده توسط شورای اسلامی شهر کدکن، تعداد متقاضیان مسکن ملی در شهر کدکن حدود ۴۰۰ نفر است. از این تعداد، ۲۵۰ متقاضی می‌توانند از زمین‌های اختصاص‌یافته برای این پروژه مسکن دریافت کنند، در حالی که ۲۰۰ واحد مسکونی نیز به مالکین زمین‌ها تعلق خواهد گرفت. در کل، ۴۶۰ واحد مسکونی در این پروژه ساخته خواهد شد.
طبق اعلام شورای اسلامی شهر کدکن، تعیین صلاحیت متقاضیان بر عهده بنیاد مسکن و اداره راه و شهرسازی است. این فرآیند شامل بررسی‌های محلی و تحقیقات میدانی است تا اطمینان حاصل شود که مسکن به متقاضیان حقیقی و نیازمند اختصاص می‌یابد.
وضعیت پروژه‌های مسکن ملی در تربت‌حیدریه
حسین عرب زوزنی، رییس بنیاد مسکن شهرستان تربت حیدریه، نیز اعلام کرد که قطعه‌بندی زمین‌ها انجام شده و آماده واگذاری به متقاضیان است. وی تأکید کرد: بنیاد مسکن آماده است تا تسهیلات کم بهره و نظارت بر ساخت‌وساز را ارائه دهد. هدف ما این است که این پروژه به سرعت به نتیجه برسد.
حسین عرب زوزنی افزود: در مقایسه با کدکن، شهر تربت‌حیدریه شاهد آغاز فاز ۳ نهضت ملی مسکن به مساحت ۱۶۰ هکتار است. در تربت‌حیدریه ۱۰ هزار و ۱۶۴ نفر ثبت‌نام کرده‌اند که از این تعداد ۲ هزار و ۱۲۶ نفر تائید نهایی شده‌اند. فاز نخست این پروژه در اراضی کوی امام خمینی (ره) به استعداد ۱۸ هکتار آماده‌سازی و به برخی متقاضیان تحویل شده است.
با وجود پیشرفت‌های اخیر، پروژه مسکن ملی کدکن با چالش‌های متعددی روبهرو است. یکی از اصلی‌ترین مشکلات، انتقال سند زمین‌ها به نام دولت است که تاکنون به دلیل اختلافات با مالکین به تأخیر افتاده بود. علاوه بر این، آماده‌سازی سایت ۱۸ هکتاری کدکن نیز با مشکلاتی مواجه شده است. شهرداری کدکن به دلیل نداشتن ماشین‌آلات لازم، درخواست فسخ قرارداد را داده و این موضوع باعث تأخیر در آغاز عملیات تسطیح زمین شده است.
ابراهیم زنگنه، شهردار کدکن، در این باره گفت: توان ماشین آلات کدکن و از طرفی وضعیت بلاتکلیف زمین‌های مسکن ملی و همچنین طولانی شدن زمان اجرا، قیمت گذاری‌های اولیه با قیمت‌های روز مطابقت نداشت و این موضوع باعث شد تا قرارداد با شهرداری لغو شود. اکنون اداره کل شهرسازی باید نسبت به تعیین پیمانکار جدید اقدام کند.
سخن آخر:
پروژه مسکن ملی کدکن با وجود چالش‌های اداری و فنی، به مرحله‌ای جدید وارد شده است. امضای افرازنامه و حل اختلافات با مالکین، امیدها را برای آغاز ساخت‌وساز افزایش داده است. با این حال، موفقیت نهایی این پروژه به توانایی مسئولان در رفع موانع باقی‌مانده و تحویل به موقع واحد‌ها به متقاضیان بستگی دارد.
گرانی مسکن و زمین در کدکن، به ویژه با افزایش مهاجرت روستاییان به این شهر، فشار زیادی بر بازار مسکن وارد کرده است. این افزایش تقاضا باعث شده است که قیمت مسکن و اجاره‌بها در کدکن به طور قابل توجهی افزایش یابد، که این موضوع به نوبه خود مشکلاتی را برای جوانان و خانواده‌های کم‌درآمد ایجاد کرده است. بسیاری از جوانان به دلیل ناتوانی در خرید یا اجاره مسکن، با مشکل اسکان مواجه هستند و این موضوع می‌تواند به کاهش رشد جمعیت و افزایش نارضایتی‌های اجتماعی منجر شود.
در مقایسه، شهر تربت‌حیدریه نیز با چالش‌های مشابهی در اجرای پروژه‌های مسکن ملی مواجه است که نشان‌دهنده نیاز به بهبود مدیریت و هماهنگی بیشتر در سطح ملی است. اگر پروژه مسکن ملی کدکن به درستی اجرا شود، می‌تواند به کاهش بحران مسکن در این شهر کمک کند و امیدها را برای جوانان و خانواده‌های کم‌درآمد زنده نگه دارد. این پروژه نه تنها می‌تواند به بحران مسکن در کدکن پاسخ دهد، بلکه می‌تواند به عنوان الگویی برای سایر شهر‌های کوچک در کشور مطرح شود.
خبرنگار: رضا فرح پور
سردبیر: محسن هدایتی فر