[فرشته کیانی] رهبران عرب سهشنبه در مصر نشستی اضطراری برای بررسی آینده غزه برگزار کردند. در این نشست با حضور تعدادی از سران و نمایندگان کشورهای عربی و آنتونیو گوترش، دبیر کل سازمان ملل طرح مصر برای غزه پس از جنگ که به حدود 2 میلیون فلسطینی اجازه میدهد در این منطقه باقی بمانند و در مقابل طرح دونالد ترامپ ارائه شد، به تصویب رسید. ترامپ پیشتر طرحی برای کوچاندن اجباری مردم غزه و تبدیل این منطقه به یک مقصد ساحلی ارائه کرده بود. نشست قاهره دومین نشست عربی در دو هفته اخیر درباره مسئله فلسطین و اوضاع غزه بود. این نشست اضطراری سومین نشست فوقالعاده درباره غزه است که طی ۱۶ ماه برگزار شده است.
جزئیات طرح عربی برای بازسازی غزه
در طرح پس از جنگِ مصر برای غزه، که «طرح عربی» نیز نامیده میشود، بازسازی غزه با بودجهای بالغ بر ۵۳ میلیارد دلار طی پنج سال بدون جابهجایی جمعیت آن اجرا میشود. در نشست قاهره سران عرب خواستار استقرار نیروهای حافظ صلح بینالمللی در کرانه باختری و غزه شدند و بر حفظ ارتباط بین کرانه باختری و غزه، راهحل دو دولتی و تداوم توافق آتشبس تأکید کردند. مرحله نخست این طرح شامل پاکسازی بیش از ۵۰ میلیون تن آوار به جا مانده از بمبارانهای اسرائیل و نیز آغاز عملیات خنثیسازی بمبهای عمل نکرده است. طرح مصر برای بازسازی غزه شامل تشکیل کمیته «اداره غزه» برای مدیریت امور غزه در دوره انتقالی ۶ ماهه است. کمیتهای که مستقل و متشکل از «تکنوکراتهای» غیرجناحی است و در مرحله کنونی در حال تشکیل است تا بتواند بهصورت منسجم وارد غزه شود و زیرنظر خود فلسطینیها، غزه را در مرحله بعد اداره کند. براساس این طرح، مصر و اردن در تلاش برای آموزش نیروهای پلیس فلسطینی برای آمادگی جهت استقرار آنها در غزه هستند. این طرح شامل تأمین مسکنهای فوری و موقت برای فلسطینیهایی است که منازل خود را از دست دادهاند و شامل برنامههای حمایت اجتماعی و تأمین ۲۰۰ هزار واحد مسکونی دائمی است.
روایت میدلایستآی از جایگاه حماس در آینده غزه
به گزارش «میدلایستآی» از طرح مصر، تشکیلات خودگردان فلسطین (PA) بر مدیریت بازسازی از طریق کمیته اداره غزه برای 6ماه اول نظارت می کند. این کمیته زیر چتر دولت فلسطین مستقر در رامالله فعالیت خواهد کرد. در مورد جناحهای مسلح فلسطینی مانند حماس، این طرح از وجود آنها بهعنوان «یک چالش کلیدی» یاد و تأکید میکند که حضور آنها فقط درصورتی برای همیشه حل خواهد شد که علل ریشهای مقاومت مسلحانه از طریق یک روند سیاسی که حقوق فلسطینیان را حمایت میکند، بررسی شود.
استقبال حماس از مخالفت اعراب با تخلیه اهالی غزه
حماس با استقبال از برگزاری نشست قاهره در بیانیهای از مواضع مخالف رهبران عرب با طرحهای کوچ اجباری و پروژههای الحاق و نیز حمایت آنها از حقوق ملت فلسطین در داشتن آزادی و حق تعیین سرنوشت قدردانی و اعلام کرد موضع عربی واحد، یک پیام تاریخی است مبنی بر اینکه فاجعه «نکبه» فلسطینیها (تأسیس رژیم صهیونیستی) تکرار نخواهد شد.
حماس: سلاح مقاومت خط قرمز ماست
افزون بر این، سامی ابوزهری، یکی از مقامات ارشد حماس، سهشنبه به رویترز گفت که سلاح مقاومت حماس خط قرمز است و قابل مذاکره نیست. ما به هیچ وجه معامله آن را با بازسازی یا ورود کمک نمیپذیریم. اسامه حمدان، یکی از مقامات ارشد حماس، نیز ماه گذشته گفت که این گروه خلع سلاح نخواهد شد و حتی ممکن است پس از جنگ در غزه رشد کند.
مخالفت آمریکا و اسرائیل با طرح عربی
تصویب این طرح واکنشهایی در پی داشت. هر چند بدر عبدالعاطی، وزیر خارجه مصر، در کنفرانس مطبوعاتی پایان این نشست گفت که رایزنیهایی با طرف آمریکایی و اروپایی برای هماهنگی درباره طرح مصر در حال انجام است، به گزارش «سیانان»، دولت آمریکا فقط ساعاتی پس از پایان نشست قاهره با رد طرح کشورهای عربی، گفت: «رئیسجمهوری بر دیدگاه خود که شامل اخراج ساکنان فلسطینی از این سرزمین و تبدیل آن به «ریوی یرا» (یک منطقه ساحلی) متعلق به آمریکاست، میایستد.» برایان هیوز، سخنگوی شورای امنیت ملی آمریکا، ادعا کرد: «این طرح به واقعیت شرایط کنونی غزه که آن را غیرقابل سکونت کرده، نپرداخته است. ساکنان غزه نمیتوانند در منطقهای ویران و مملو از مهمات منفجرنشده زیر آوار زندگی کنند. ترامپ روی دیدگاه خود برای بازسازی غزه بدون حماس ایستاده است.» اسرائیل نیز با حمله شدید به بیانیه نشست قاهره، مدعی شد که این بیانیه واقعیتهای جدید پس از هفتم اکتبر را نادیده گرفته و آن را «شکستخورده در درک واقعیتهای جدید» توصیف کرد. تلآویو از کشورهای منطقه خواست تا از آنچه «قید و بندهای گذشته» میخواند، رها شوند و برای ایجاد «ثبات و امنیت» همکاری کنند.
سیانان: آینده طرح مصر نامعلوم است
به گزارش «سیانان»، اگرچه کشورهای عربی طرح مصر را تأیید کردند، اما میزان حمایت منطقهای از آن همچنان نامشخص است. بهویژه آنکه رهبران عربستان و امارات در این نشست غایب بودند. در همین حال، رئیسجمهور الجزایر این نشست را به علت آنچه انحصار تصمیمگیریها توسط گروهی محدود از کشورهای عربی نامید، تحریم کرد. الجزایر قصد دارد پس از عید فطر، نشستی با حضور کشورهای عربی و با هدف تدوین راهکاری برای مشارکت همه کشورهای عربی در حل بحران غزه و احیای ابتکار صلح عربی برگزار کند.