استقامت - ایستادگی و پایداری بر حق معنا می دهد . کلمه ای با چهره های ژدف در کلام خدا و منشعبات و مشتقات قرآنی که از اولین سوره کتاب حکبم ، سوره فاتحه ، ابن سوره واجب در افامه نمازهای واجب و نوافل هردوره ، له صورت صراط مستقیم که باطنش همان علی امیرالمومنان و راه اوست تا آخرین سوره قرآن و استفامت و پایداری برابر شیاطین و استعاذه از شرّ وسواس خناسان با پناه بردن به پروروگار توانا ، همه جا حضور دارد .
در لغت عرب و عجم ، برای عدم پذیرش حق و پافشاری بر باطل از کلمات عربی و فارسی استقامت و ایستادگی و طلب مقاومت ودرخواست پایداری بهره نمی گیرند . عناد و لجبازی و زورگویی کلماتی برای عدم پذیرش حق است . در قرآن حکیم معنای استقامت ، همان استواری و عدم پذیرش شرک و کفر ، یعنی طلب حق مطلق ، پایداری بر عبودیت حق متعال است و استقامت اصیل ، همان درخواست و تاکید بر مقاومت برابر شرک و کفر و نفاق و پایداری بر حق و ایمان و عقل و اخلاص درعبودیت ناب و عمل صالح در اجرای اوامر الهی ، یقین بر توحید و جان توحید ولایت الهی و جهد و غلبه بر نفس اماره بالسوء و شیطان ملعون است که می کوشد مقاومت و استقامت انسان مومن را در هم بشکند . روزه یکی از مهمترین تمرین ها برای این استقامت است . بدین سان استقامت بر قرآن و عترت ، دو امانت جدا ناپذیر و ریشه ای هدایت در دنیا اولین تکلیف و روح آزمون بشری است ..
حصرت آدم به سبب تزلزل عزم و اراده در استقامت کامل بر فرمان حق ، جزء پیامبران اولوالعزم محسوب نشد و برای ترک امر الهی و دچار شدن به اغوای خصم مبین و معرفی شده اش ، محکوم به هبوط یعنی آزمایش دشوارتر استقامت ، در زمین گشت . این بار او برای توبه به استقامتی بس دشوارتر از استقامت بر امر الهی در بهشت عدن ، گشت . موضوع کل ماجرای آزمایش آدمی در دنیا برای امتحان تجدید شده اش ، همین امتحان استقامت در دنیایی است که انسان در محاصره و تهاجم دشمنانش قرار دارد برای شکستن استقامتش بر صراط مستقیم . آدمی از هرسو ، از جانب نفس امر کننده اش به بدی که بدترین دشمن داخلی اوست و شیطان خصیم که بی رحم ترین خصم خارجی اوست به عدم پایداری بر پیمان حق سوق داده می شود . شیاطین جنی و انسی و خناسان در او وسوسه ی ترس از مرگ و حب مال و فرزند و مقام و محبوبیت های فریبا و شهوات و حفظ اعتبار دنیوی و آبروی ظاهری و هراس از کف دادن محبوب های دنیوی اش را مسلط می کنند تا بدین وسباه اراده او را در پیمان توبه و آرمایش استقامت به شکست بکشانند ؛آرمونی که یکبار در بهشت عدن با ناکامی انسان و پیروزی دشمن و رقیب خصیم و قسم خورده اش پایان یافت . و خداوند هشدار داد تنها به بندگان خالص اهل ایمان ناب و مقاومت برابر کفر و دارای استقامت اوست که شیطان دسترسی ندارد .
دو کمک و یاری خداوند به آفریده محبوبش ، انسان برای توبه هدیه وحی و کلام الله و نیز نعمت بزرگ و برترین نعمت ، نعمت ولایت و پیروی و محبت نسبت به پنج نور مقدس و امامان و‌نعصومان هادی و بارانهای رحمت در خشکسال رمین و ماهان منیر در شب دیجور جدایی است که تا ابد نماد عالیترین عبودیت و استقامت ناب و مطلق باقی خواهند بود . آیات قرآن مجید ، و مجد این اهل عصمت ذاتی ، برای انسان ، جاودانه ، بیانگر و هدایتگر و کلمات تامه پایداری بر حق خواهند بود . پیروان خالص آنان ، در عصر آخرالزمان ، از شکست در آزمون مقاومت و استقامت در دنیا ، مصون هستند .
چیزی از مسایل حیاتی انسانی وجود ندارد که راه و طریق و راهنمایی آن در قرآن و بیان عترت برای بندگان خدا به ودیعه نهاده نشده باشد . آن کس که می خواهد آدمی عبد حق متعال باشد یعنی راه آدمیت را بپیماید و آدم و عبد تربیت شود و با ایمان ، و حق پرستی و خشنودی رب العالمین دنیا را ترک کند و به جاودانگی در رضوان‌حق تعالی بپیوندد ، در اسلام این صراط مستقیم را خواهد یافت . او علی است که با حق است و حق با علی است . ماه رمضان ماه نزول قرآن مجید و گواهی گواه اعظم ، حجت بالغه خدا و ماه شهادت علی و صعودش به عالطترین جایگاه قرب و وحدت وجودش با حق است که او خود چون محمد اسم جامع .الله و تجلی کامل رب العالمین است . و جز ذات الهی و استقلال در ربوبیت محل ظهور جامع اسماء الحسنی اوست .و او فراتر از استقامت بر حق ، او عین استقامت حق است .
استقامت یکی از آن مهمترین نورهای رازگشای هستی آدم هاست .
(ق و م) ریشه ای است که کلمات نورانی مقاومت و استقامت ، فام ، قیام ، و انبوه مشتقات دیگرش و فعل ها و نامها یش قرآن حکبم را‌مشحون از راز رستگاری یعنی پایداری و استقامت برحق کرده است . اگر فقط لین کلمات همچون :استقیموا، استقم ، اقبموا ،استقاموا ، اقاموا ، اقامه ، قائم ، قائمه ، استقما ، مستقیم ، یستقیم ، قوامین ...که به قبام و فوم و بالاخره به القیامه ختم می شود ، پشت سر هم ردیف شوند ، سطور فراوانی را به خود اختصاص خواهند داد و اگر فقط ترجمه آیاتی که این کلمات ، در آن جای گرفته اند نوشته شود باید رساله ای نوشت و اگر در باره هر کلمه شرحی فشرده برای روشنگری نقشش در قرآن و زندگی آدمی مکتوب شود کتاب باید فراهم آید.
تکته مهمتر آن است که چنانچه در قرآن کمی تاُمل و تدبر کنیم ناگهان کشف می کنیم و به روشنی می بیتیم ده ها برابر آیاتی که مستقیما کلماتی دال بر ایستادگی و پایداری از ریشه ق و م هستند فراوان آیات دیگر ، در معنا بیانگر ماجرای ایستادگی یا عدم ایستادگی آدم و اقوام و موُمنان و کافران و منافقان و مشرکان و مجرمان و خود آدم حضرات نوح و ابراهیم و موسی وعیسی و محمد صلوات اله علیهم و کل انبیا و امتهاشان چون هود و لوط و عاد و ثمود و بنی اسراییل و نصاری و .....تا امت محمد و آل محمد صلوات الله علیهم است .مثلا داستان آزمایش حضرت آدم علیه السلام و درخت و اغوای ابلیس مگر جز ناپایداری بر گوشزد و هدابت حضرت حق و عواقب هواناکش چیز دیگری است است ؟ در دیگر اقوام و قوم یهود هم چنبن است :
ماجرای طلب لت و گوساله سامری و قربانی گاو و پیامبر کشی بنی اسرائیل مگر نشان دیگری از عدم استقامت بر حق نیست؟ و همبن طور در دیگر آیات مگر همه تبشیر و انذار قرآن و عترت در باره همین پایداری و ناپایداری بر حق نیست؟
تدبر در آیات استقامت فرقان و کلام معصوم عظمت جایگاه استقامت بر حق چون روح قرآن و جان عترت فاش می سازد .
در باره استقامت حرف بسیار است . و نگاه تاربخی به پافشاری و ایتقامت ایرانیان بر عام حقیقت شناسی و جستجوی سلمان وار حق، خود داستان جذابو درس آموز و حق طلب ریگری است . اساطیر و شاهنامه پر از حکمت این جستجو و استقامت بر حق و طرد ناحق بشمار می آید . چیزی که کمالش را در قرآن کریم تابان و به فراوانی خروشان و جوشان در آیات استقامت مستقیم و در همه آیات چون روح آیه می یابیم .
استقامت و ایران
اگر بخواهیم نسبت استقامت و ایران را تبار شناسی کنیم و تا امروز ادامه اش دهیم ، دست کم باید پنج عصر را بپژوهیم
۱_عصر اساطیر و پیشینیان و پیشدادیان
۲_عصر امپراطوری ایرانی ،
۳_عصر عصر ظهور قرآن و استقامت محمدی و علوی در صدر اسلام در دوران رسول الله و علی ولی الله همزمان با خلفا و سلسله های غاصب اموی و عباسی تا پایان غیبت صغری
۴_عصر غیبت کبری و حکمت های غدصب با نقاب اسلام و تمدن اسلامی
۴_عصر مشروطه و عصر شکست مشروطه ی مشروعه و ظهور پهلوی
۵_عصر انقلاب اسلامی و جمهوری اسلامی که عصر احیای بازگشت ره قرآن و عترت و عصر پیشا ظهور و حکمرانی ولایت فقیه و احیای امامت و امت میروزی استقامت قرآنی است.
در ماه مبارک استقامت ماه رمصان ، ان شاءالله ، استقامت ایمان ایرانی را در این ادوار تاریخی مرور خواهیم کرد .