شناسهٔ خبر: 71712375 - سرویس علمی-فناوری
نسخه قابل چاپ منبع: عصر ایران | لینک خبر

کدام موجودات بیشتر سرطان می‌گیرند؟

دهه‌ها دانشمندان درگیر یک معما بودند: چرا با افزایش اندازه بدن گونه‌های جانوری، نرخ سرطان افزایش پیدا نمی‌کند؟

صاحب‌خبر -

این تناقض را برای اولین بار ریچارد پتو (Richard Peto) در سال ۱۹۷۷ مطرح کرد. اما یک پژوهش جدید، این معما را حل کرده و نشان داده که در واقع گونه‌های بزرگ‌تر مانند زرافه‌ها و مارهای پیتون، نسبت به گونه‌های کوچک‌تر مثل خفاش‌ها و قورباغه‌ها، بیشتر در معرض سرطان هستند.

به گزارش یک پزشک، این تحقیق نشان داده که جهش‌های ناگهانی در افزایش اندازه بدن یک گونه، به نوعی باعث کاهش نرخ سرطان در آن می‌شود. این یعنی در طول تکامل، حیواناتی که بزرگ‌تر شده‌اند، همزمان راهکارهای دفاعی ویژه‌ای در برابر سرطان پیدا کرده‌اند.

سرطان معمولاً از جهش‌های ژنتیکی (Gene Mutations) در سلول‌ها ناشی می‌شود که منجر به تقسیم غیرقابل‌کنترل سلولی می‌شود. از آنجایی که حیوانات بزرگ‌تر، تعداد سلول‌های بیشتری دارند، منطقی است که احتمال وقوع این جهش‌ها در آن‌ها بیشتر باشد. همچنین طول عمر بیشتر این حیوانات، می‌تواند ریسک ابتلا به سرطان را افزایش دهد. اما پژوهش‌های پیشین موفق به یافتن این ارتباط نشده بودند.

چگونه یک روش آماری جدید، پارادوکس را حل کرد؟

جورج باتلر (George Butler)، زیست‌شناس محاسباتی از دانشگاه کالج لندن، و همکارانش معتقدند که دلیل این ابهام در مطالعات قبلی، نمونه‌گیری ناکافی از گونه‌های مختلف و روش‌های آماری اشتباه بوده است. این مطالعات معمولاً تحت تأثیر تنوع زیاد میان افراد یک گونه قرار می‌گرفتند و نتایج را مخدوش می‌کردند.

اما در این پژوهش جدید، از یک رویکرد آماری متفاوت استفاده شد که از این سوگیری (Bias) جلوگیری کرد. محققان داده‌های مربوط به ۲۶۳ گونه از دوزیستان، پرندگان، پستانداران و خزندگان را بررسی کردند و میزان شیوع سرطان در آن‌ها را تجزیه و تحلیل نمودند. این روش باعث شد الگوی مورد انتظار، یعنی افزایش نرخ سرطان در گونه‌های بزرگ‌تر، به‌وضوح دیده شود.

آیا استثناهایی هم وجود دارند؟

البته همیشه استثناهایی در علم وجود دارد. مثلاً بوجریگار (Budgerigar)، یک گونه کوچک از طوطی که کمتر از ۳۰ گرم وزن دارد، ۴۰ برابر بیشتر از حد انتظار، به سرطان مبتلا می‌شود. از سوی دیگر، فیل‌ها که به سرعت به اندازه‌ای بزرگ‌تر از حد معمول تکامل یافته‌اند، نرخ سرطانی مشابه با حیواناتی دارند که یک‌دهم آن‌ها وزن دارند، مانند ببرها.

جوانا بیکر (Joanna Baker)، زیست‌شناس فرگشتی از دانشگاه ردینگ، توضیح می‌دهد که وقتی گونه‌ای مجبور به رشد سریع در اندازه می‌شود، همزمان مکانیزم‌های دفاعی در برابر سرطان را نیز توسعه می‌دهد.

آینده‌ای روشن برای تحقیقات سرطان

این یافته‌ها نه‌تنها پارادوکس پتو را حل می‌کنند، بلکه می‌توانند به درمان‌های جدید برای سرطان منجر شوند. برخی از حیوانات، به‌طور طبیعی راه‌هایی برای مبارزه با سرطان یافته‌اند. مطالعه این گونه‌ها می‌تواند بینش‌های ارزشمندی در مورد مکانیسم‌های دفاعی بدن در برابر سرطان ارائه دهد و مسیرهای جدیدی برای درمان این بیماری باز کند.

جورج باتلر تأکید می‌کند که شناسایی گونه‌هایی که به‌طور طبیعی در برابر سرطان مقاوم‌تر هستند، می‌تواند مسیرهای تحقیقاتی جدید و هیجان‌انگیزی برای درمان این بیماری باز کند.