باشگاه خبرنگاران جوان - خانه تکانی در واپسین روز‌های فصل زمستان، در آستانه دگرگونی طبیعت، آغاز سال نو (نوروز) و استقبال از بهار در کانون توجه خانواده‌های ایرانی بوده و با نظافت و پاکیزگی محل سکونت و کار، نوید نو شدن را می‌دهد، با این حال در این ایام که که بسیاری از شهر‌های کشور مانند ۴۴ شهر و ۹۰۳ روستای خراسان رضوی با تنش کمی و کیفی آب مواجه هستند و غالب آن‌ها بر روی خط قرمزآب قرار دارند، مصرف آب بین دو تا سه برابر افزایش می‌یابد.
تقارن ماه مبارک رمضان با سال نو نیز نوید بخش دو بهار برای تحولی ماندگار است، یکی برای تزکیه نفس و دیگری شروع دوباره در پی یک سال کار وتلاش، در این میان آب که عامل طهارت و پاکیزگی روزه داران و حیات بخش طبیعت است بیش از هر زمان نیازبه توجه و حراست دارد تا بتواند همچنان پایدار و ماندگار بماند.
بنا برفرهنگ دیرینه ایرانیان "آب"در خانه تکانی نقش اساسی ایفا می‌کند و با بهره گیری از آن زندگی دچار تحول و پاکیزگی شده و شرایط برای ادامه حیات مهیا می‌شود. در این میان عده‌ای ناخواسته و ندانسته "آب" با ارزش و میایه حیات را با مصرف بی‌رویه و نادرست به هدر داده و مشکلات فراوانی را برای دیگر شهروندان مسئولیت پذیر و متولیان تامین و توزیع آب فراهم می‌آورند.
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب خراسان رضوی در این رابطه می‌گوید: آبفای استان با توجه به استمرار پدیده خشکسالی ناشی از کاهش بارش‌ها که تاثیر منفی بر سفره‌های زیر زمینی به عنوان منابع تامین آب شهر‌ها و ورستا‌های گذاشته است هر ساله تمام امکانات فنی و مهندسی و نیروی انسانی خود را برای تامین آب پایدار مشترکان بکار می‌گیرد تا روند توزیع آب دچار مشکل نشود، با این حال مدیریت مصرف و رعایت صرفه جویی در طول سال به ویژه پیک مصرف و از جمله خانه تکانی ضرورتی اجتناب ناپذیر است.
حسین امامی با اشاره به افت شدید آبدهی ۳۴ دشت از ۳۷ دشت موجود استان، یکی از راه‌های مقابله با این چالش را توجه دادن شهروندان به مشکل بحران آب با مشارکت دستگاه‌های فرهنگی مانند صدا و سیما، آموزش و پرورش و همچنین رسانه‌های نوشتاری و خبرگزاری‌ها برای تبیین شرایط سخت تامین آب شرب شهر‌ها می‌داند و خاطر نشان می‌کند: آموزش در مبحث "آب" بایستی از سنین پایه و از مدارس ابتدایی شروع و تا مقاطع بالاتر ادامه یابد و به کل جامعه تسری داده شود در غیر این صورت اثرگذاری لازم را نخواهد داشت.
وی بارش‌های سال آبی جاری را در مقایسه با سال قبل کاهشی می‌داند و اضافه می‌کند: متاسفانه ۹۷ درصد قلمرو خراسان رضوی همچنان در شرایط دشوار خشکسالی قرا ر دارد و روند تامین آب شرب را با چالش‌های بسیار مواجه کرده و همین پدیده باعث تغییر کیفیت در کنار کمیت آب سفره‌های زیر زمینی شده است.
وی مصرف درست را موثر و مهم می‌داند و ضمن هشدارنسبت به آینده آبی استان خطاب به مشترکان متذکر می‌شود: طی سال گذشته به دلیل کاهش ذخایر آبی، این دغدغه وجود دارد که در آینده برخی پارامتر‌های کیفی آب به سقف استاندارد برسد.
امامی سپس سنت خانه تکانی ایرانیان را یادآور می‌شود و با اشاره به نزدیک شدن به روز‌های پایان سال ۱۴۰۳ می‌گوید: ایرانیی‌ها از دیر باز این سنت زیبا را به پا می‌دارند و بر این باورند که با دور ریختن وسایل قدیمی کهنه و جایگزین کردن وسایل نو، به زندگی طراوت و شادابی خاصی می‌دهند و خود را برای نو شدن سال و آمدن فصل زیبا و با طراوت بهار مهیا می‌کنند، البته نفس نظافت و توجه به پاکیزگی از دستورات اولیه اسلام است ولی خانواده‌ها حتما در حین خانه تکانی، حساسیت لازم در قبال "آب" را ازدست ندهند و با خوب و بهینه مصرف کردن، شرایط برخورداری همگان را از این مایه حیات فراهم سازند.
وی از تولید میانگین آب شهری و روستایی به ازای هر نفر ۲۷۴ لیتر در شبانه روز در استان خراسان رضوی خبر می‌دهد و می‌گوید: این رقم با توجه به وضعیت سفره‌های زیر زمینی و کاهش بارندگی قابل قبول نیست و ضرورت رعایت الگوی مصرف و مدیریت بهینه سازی روش‌های صحیح مصرف آب و استفاده از وسایل کاهنده مصرف و جداسازی آب شرب از فضای سبز را دو چندان کرده است.
وی همچنین ادامه می‌دهد: در کشور ایران سهم مصرف آب در بخش کشاورزی حدود ۹۰ درصد، شرب ۸ درصد و صنعت و معدن ۲ درصد است، در صورتی‌که در کشور‌های توسعه یافته سهم بخش کشاورزی ۳۰ درصد، شرب و بهداشت ۱۱ درصد و سهم بخش صنعت و معدن ۵۹ درصد است.
وی به مقایسه مصرف آب در برخی کشور‌ها با ایران می‌پردازد و می‌افزاید: سرانه مصرف آب به عوامل متعددی از جمله شرایط اقلیمی و وضعیت آب و هوایی، نوع فرهنگ هر منطقه، تعرفه و قوانین بازدارنده، تجهیزات کاهنده مصرف، وضعیت بهداشتی و ... بستگی دارد. به طور کلی در اکثر کشور‌های توسعه یافته به دلیل وجود زیرساخت‌های مناسب و قوانین بازدارنده و تعرفه‌های بالا، سرانه مصرف آب از ایران کمتر است.
به گفته وی هر چند بسیاری از هم استانی ها، با درک وضعیت موجود همکاری خوبی با این شرکت داشته و دارند و حتی به عنوان حامیان آب وارد میدان شده و به امر اطلاع رسانی و ارشاد دیگران می‌پردازند ولی باید توجه داشت برخورداری از آب سالم و پایداربه مشارکت گسترده و همگانی و توجه به اصل مهم مدیریت مصرف و عزم ملی و نگاه به آینده واستفاده از تجارب ارزنده پیشینیان درحفظ آب و اصلاح روش‌های مصرف نیازدارد.
امامی تاکید می‌کند: وقتی کشت دو محصول کشاورزی مانند خربزه و هندوانه در شهرستان‌های تربت جام و تایباد به اندازه مصرف دو ماه مشترکان استان منابع آبی رامصرف می‌کند باید در استفاده از آب‌های زیرزمینی حساس‌تر باشیم و باور کنیم برای تغییر خیلی دیر تصمیم گرفته‌ایم و امروز اگر هر دستگاه و هر مسئول و هر فردی از خودش شروع کند شاهد تحول خوب در راستای حفظ آب، این نعمت بزرگ خدادادی خواهیم بود و خواهیم توانست در نگه داشت سهم آیندگان قدمی ارزشمند برداریم در غیر این صورت هیچ پاسخی برای نسل آینده نخواهیم داشت.
منبع: وزارت نیرو