میادین و پارک ها و خیابان ، زیر سقف خانه ها، جلوی درب مغازه، ورودی اداره ها یا جلوی ورزشگاهی، در هر محله و منطقه مسکونی این سگ های ولگرد و بی صاحب چرخ می زنند و البته تصاویر و مشاهدات عینی شهروندان هم گویای همین نکته است.
سگ های پرسه زن آزاد، از عوامل مهم ایجاد اختلال در زیستگاه و همچنین بروز ترس در حیات وحش به شمار می آیند و حضور آنها باعث کاهش حضور پستانداران و پرندگان ( به ویژه پرندگان زمین زی) در زیستگاه می شود، حضور این سگ در محیط های شهری و روستایی نیز آسیب ها و تهدیدات گوناگونی را متوجه انسانها می کنند، از مهمترین معضلات و مشکلات ناشی از افزایش سگ های پرسه زن آزاد، شیوع بیماری های قابل انتقال از سگ به انسان است. سگ ها مسبب انتقال بیش از ۳۰۰ بیماری مشترک بین انسان و دام به انسانها از جمله هاری، کیست هیداتیک، سالک، کالا آزار، لاروهای مهاجر احشایی بروسلوز و لپتوسپیروز هستند.
سگ های ولگرد علاوه بر ایجاد خطر برای انسان ها، در انقراض حداقل ۱۱ گونه حیات وحش نقش داشته و همچنین یک تهدید بالقوه برای ۱۸۸ گونه به شمار می روندبررسی ها نشان می دهد اغلب این بیماری ها، از طرق مختلفی مانند گازگرفتگی توسط سگ یا تماس با آن به انسان منتقل می شود، مستندات اداره بیماری های مشترک انسان و حیوان وزارت بهداشت نشان می دهد در ایران فقط در سال ،۱۴۰۱ حدود ۳۲۰ هزار و ۱۱ مورد حیوان گزیدگی ثبت شده که نزدیک به ۸۱ درصد این موارد مربوط به سگ ها بوده است.
جمع آوری سگهای ولگرد، یک وظیفه اساسی و اجتنابناپذیر است که نیازمند تعامل میان دستگاههای مختلف میباشد که این روزها پرسه آزاد این سگها نه تنها برای جامعه، بلکه برای خودشان نیز خطراتی را به همراه دارند. آلودگی، بیماریها، حملات به انسانها و سایر حیوانات، آسیب به محیط زیست و ایجاد رعب و وحشت در جامعه تنها بخشی از مشکلاتی هستند که از این سگهای ولگرد ناشی میشود.
هر روز به تعداد سگهای ولگرد در مناطق شهری و حتی روستایی در کهگیلویه افزوده میشود و با حضور در خیابانها و کوچه ها شاهد جولان بیش از پیش آنها در همه مناطق شهری هستم و گویا این سگ های بلاصاحب مراکز شهری را به قرق خود درآوردند.
با توجه به افزایش چشمگیر حضور سگهای ولگرد در میادین، پارکها و خیابانها بررسی ها نشان می دهد که مهمترین دلایل افزایش حضور سگهای ولگرد در مناطق شهری، ضعف در مدیریت جمعیت این حیوانات، نبود برنامههای جامع برای عقیمسازی و کنترل زاد و ولد و همچنین کمبود اقدامات بهموقع برای جمعآوری و نگهداری آنها در پناهگاههای مشخص است.
پرسه زدن سگهای ولگرد در مناطف مختلف شهری در شهرهای مختلف کهگیلویه و بویراحمد به یک چالش جدی برای شهروندان تبدیل شده است
در شهرستان کهگیلویه جولان گ های بی صاحب به یک چالش جدی در مدیریت شهری تبدیل شده است.
فرمانداری این شهرستان ساماندهی سگهای ولگرد را به عنوان یک ماموریت مهم به نهادهای متولی(شهرداری ها، محیط زیست، دامپزشکی، دهیاری ها و شبکه بهداشت و درمان) واگذار کرد.
یکی دیگر از دلایل و افزایش شمار زیاد سگهای ولگرد دسترسی آسان سگهای ولگرد به زبالههای شهری و منابع غذایی در محیطهای شلوغ و پر رفتوآمد است که علاوه بر ایجاد ترس برای شهروندان به منبعی برای شیوع بیماریهای قابل انتقال بین حیوان و انسان تبدیل شده اند.
معضلات و مشکلات سگهای ولگرد
مهمترین معضلات و مشکلات ناشی از افزایش جمعیت سگهای ولگرد، شیوع بیماریهای قابل انتقال بین حیوان و انسان، افزایش آن در جمعیت دامی و انسان و انتقال بسیاری از بیماریها از سگ به انسان میباشد و از جمله مهمترین آنها میتوان به بیماریهایی نظیر هاری، کیست هیداتیک، سالک،کالاآزار، لاروهای مهاجر احشایی بروسلوز و لپتوسپیروز اشاره نمود که اجرای دستورالعمل کنترل جمعیت سگهای ولگرد از سوی متولیان بیش از پیش ضروری است.
فرمانداری شهرستان کهگیلویه با توجه به چالش سگهای ولگرد و برای جلوگیری از خطرات آسیب زای آنها با تشکیل کمیته ساماندهی سگهای ولگرد وظایف نهادهای مختلف در این راستا را مشخص کرد.
سید حمزه محقق زاده که جمع آوری سگهای ولگرد را یکی از دغدغه های اصلی شهروندان دانست در این جلسه تاکید کرد که باید از سوی نهادهای مختلف از جمله شهرداری ، محیط زیست، دامپزشکی، دهیاری ها و شبکه بهداشت و درمان برنامه های مناسب و راهبردی در رابطه با این چالش اجرایی شود.
فعال شدن اکیپ های زنده گیری در شهرستان
وی هر چند رفع چالش سگهای ولگرد را نیازمند برنامه بلند مدت و کاربردی از سوی نهادهای مختلف دانست ولی بر فعال شدن اکیپ های زندگیری سگهای بلاصاحب و ولگرد در سطح شهر دهدشت تاکید کرد و خواستار اقدام فوری در این زمینه شد.
محقق زاده همچنین تشکیل کارگروه های تخصصی و مشورتی از دانشگاهیان، دامپزشکان، متخصصان محیطزیست، متخصصان بهداشت و درمان در رابطه با رفع این چالش را بسیار مهم و تاثیرگذار دانست.
وی در این جلسه به شهرداران، دهیاران و محیطزیست تاکید داشت که باید در اقدامی مشترک و همزمان در سطح حوزههای استحفاظی با زندهگیری سگها آنها را به یک مرکز نگهداری انتقال دهند.
سگهای ولگرد همه جا هستند. مسالهای که در سالهای اخیر به ترس و وحشت بسیاری از مردم تبدیل شده است. به خصوص در حاشیه شهرها که مدیریت ضعیفتر است و امکانات و پول کمتری وجود دارد.
از طرف دیگر بسیاری از مردم از روی ترحم و مهربانی با غذا دادن به این حیوان در افزایش جمعیت آن نقش دارند.
شهرداریها و دهیاریها نیز نمیتوانند درصد بالایی از این حیوان را عقیم سازی کنند، بنابراین جمعیت این سگها روز به روز در حال افزایش است و هر لحظه امکان تهاجم و حمله آنها به مردم و به خصوص کودکان وجود دارد.
موضوعی که باید آن را در کنار سایر آسیبها و معضلات اجتماعی قرار داد، اما با توجه به مشکلات اقتصادی موجود در جامعه معلوم نیست، رفع آن تا چه اندازه در اولویت باشد.
بیشتر بخوانید:
چالش سگهای ولگرد: از آسیبهای زیستمحیطی تا وحشت اجتماعی
موضوع جمع آوری سگ های ولگرد در شهرهای کهگیلویه وبویراحمد بی نتیجه مانده است