به گزارش خبرنگار علم و فناوری ایسکانیوز؛ جنسن هوانگ، مدیر اجرایی انویدیا، یکی از استثناهای قابل احترام در فهرست میلیاردرهای فناوری بود که پشت سر دونالد ترامپ در مراسم تحلیف ریاست جمهوری در ۲۰ ژانویه قرار داشت. اما چند روز قبل از مراسم تحلیف اعلام کرد که در سفری مشغول به جشن گرفتن سال نو با کارمندان و خانوادههایشان است و نمیتواند در آن شرکت کند. در واقع او رویکردی آرامتر و غیرهیجانیتر نسبت به آدمهایی مثل ایلان ماسک اتخاذ کرد و در عوض مراسم تحلیف ۱۰ روز بعد با دونالد ترامپ قرار ملاقات گذاشت و او را در کاخ سفید دید.
اگر بخواهیم در مورد انویدیا کمی بیشتر صحبت کنیم، باید بگوییم که یک شرکت فناوری چندملیتی آمریکایی است که در ایالت کالیفرنیا مستقر است. این شرکت به واسطه طراحی و توسعه فناوری واحدهای پردازش گرافیکی (GPUها)، واسطهای برنامهنویسی کاربردی (APIها) برای علم داده و محاسبات با عملکرد بالا و همچنین واحدهای سامانه روی یک تراشه (SoCها) برای رایانش همراه (موبایلی) و بازار خودرو شناخته شده است.
انویدیا رهبر جهانی در توسعه سختافزارها و نرمافزارهای هوش مصنوعی است و نوع فعالیتش از رایانش لبه فناوری گرفته تا ابری را شامل میشود و حضورش در صنعت بازی را با کنسولهای بازی دستی و خدمات بازی ابری توسعه داده است.
جنگی که دیپسیک به پا کرد
زمانی که چین هوش مصنوعی خود را با نام دیپسیک معرفی کرد، مثل توپ ترکید و به سرتیتر اخبار کل دنیا تبدیل شد. دیپسیک اعلام کرد که این هوش مصنوعی را با استفاده از دادههای کمتر و با هزینهای ناچیز نسبت به همتایان آمریکایی خود طراحی کرده است. این چتبات با استقبال بسیار خوبی هم در جهان مواجه شد و تعداد دانلود آن از فروشگاه اپل از ChatGPT هم پیشی گرفت. نکته جالب اینجاست که مدل دیپسیک ۳V که اخیرا منتشر شده، با استفاده از تراشههای ۸۰۰H انویدیا آموزش دیده است!
همین امر باعث شد که سرمایهگذاران جهانی سهام شرکتهای فناوری را به دلیل نگرانی از ظهور مدل هوش مصنوعی کمهزینه چینی دیپسیکت فروختند. دلیل این نگرانیها، توانایی دیپسیک در رقابت با شرکتهایی مانند OpenAI با استفاده از تعداد بسیار کمتری از تراشههای انویدیا نسبت به شرکتهای آمریکایی بود.
این مدل تهدیدی برای تسلط شرکتهای پیشرو هوش مصنوعی مانند انویدیا محسوب میشود. این روند باعث کاهش ۵۹۳ میلیارد دلاری ارزش بازار انویدیا شد که بزرگترین کاهش یک روزه ارزش بازار برای هر شرکتی در والاستریت محسوب میشود.
این مساله موجب سقوط ۳/۱ درصدی شاخص «نزدک» شد که عمدتاً تحت تأثیر کاهش نزدیک به ۱۷ درصدی سهام انویدیا قرار گرفت.
برخی این تحول را با لحظه «اسپوتنیک» در تاریخ رقابت فناوری مقایسه میکنند. اسپوتنیک نام نخستین ماهواره مصنوعی جهان است که در سال ۱۹۵۷ توسط اتحاد جماهیر شوروی به فضا پرتاب شد. این رویداد تاریخی به عنوان لحظهای نمادین در آغاز رقابت فضایی بین شوروی و ایالات متحده شناخته میشود.
اصطلاح «لحظه اسپوتنیک» برای اشاره به رخدادی استفاده میشود که باعث شوک و آگاهی ناگهانی از عقبماندگی فناوری یا نیاز به پیشرفت در یک زمینه خاص میشود. در اینجا، از این اصطلاح برای توصیف موفقیت دیپسیک استفاده شده که نشان دهنده چالشی جدی برای پیشرفتهای هوش مصنوعی غرب است.
واکنش انویدیا به دیپسیک
شرکت انویدیا بعد از رونمایی چین از نسخه آخر دیپسیک اعلام کرد پیشرفتهای شرکت هوش مصنوعی چینی دیپسیک نشاندهنده اهمیت تراشههای این شرکت برای بازار چین است و در آینده برای پاسخگویی به تقاضای خدمات دیپسیک، تراشههای بیشتری مورد نیاز خواهد بود.
انویدیا در بیانیه خود گفت: فعالیتهای دیپسیک نشان میدهد که چگونه میتوان مدلهای جدید را با استفاده از تکنیکهایی توسعه داد که از مدلهای دردسترس و محاسباتی که کاملاً مطابق با قوانین کنترل صادرات است، بهره ببرند.
یکی از مقالات پژوهشی دیپسیک نشان میدهد این شرکت از حدود ۲ هزار تراشه H۸۰۰ انویدیا استفاده کرده است. تراشههای مذکور با قوانین کنترل صادرات ایالات متحده که در سال ۲۰۲۲ وضع شده بود، تطابق دارند، اما کارشناسان میگویند که این قوانین تأثیر چندانی بر پیشرفت چین در زمینه هوش مصنوعی نخواهد داشت.
قوانین کنترل صادرات میکروتراشهها از سوی آمریکا با هدف محدود کردن پیشرفت چین در زمینه ابرکامپیوترهایی طراحی شده است که برای توسعه سلاحهای هستهای و سیستمهای هوش مصنوعی استفاده میشوند.
«جیمی گودریچ»، مشاور ارشد یک موسسه تحلیل فناوری، میگوید: تعداد بسیاری ابرکامپیوتر در چین وجود دارد که تعداد قابل توجهی از تراشههای انویدیا را که در زمان خرید قانونی بودند، به کار گرفتهاند. دیپسیک از این تراشهها برای یادگیری چگونگی بهبود کارایی خود استفاده کرده و همچنین بهبود کارایی محاسباتی یکی از اهداف اصلی شرکتهای هوش مصنوعی آمریکایی نیز بوده است.
او میافزاید: دیپسیک یکشبه ظاهر نشده است. این شرکت سالها در حال توسعه مدلها بوده و تیم قوی هم داشته است. اگر به منابع محاسباتی بیشتری دسترسی داشتند، نمیتوان حدس زد که تا چه حد توانمند میشدند.
جنسن هوانگ نیز در مصاحبهای با اشاره به مدل جدید دیپسیک و فوقالعاده خواندن تواناییهای آن گفت که دیپسیک اگرچه پذیرش هوش مصنوعی را در بازار آسان میکند، اما هنوز یک مدل کامل نیست و نیاز به آموزش دارد.
به گفته او، اینکه بازار تصور میکند با وجود چتبات دیپسیک دیگر نیازی به انجام محاسبات و استفاده از منابع محاسباتی نداریم، تصور اشتباهی است.
هوانگ گفت: دیپسیک باعث میشود که فرصتهای زیادی در بازار برای ارتقای توانایی مدلهای هوش مصنوعی ایجاد شود و همین عامل، پذیرش هوش مصنوعی را تسریع میکند، البته با وجود پیشرفتهای دیپسیک در مدلهای هوش مصنوعی پیش از آموزش، باز هم این مدل برای پس از آموزش خود به منابع مختلفی نیاز دارد.
دیدار ترامپ و هوانگ
جنسن هوانگ و ترامپ ۱۰ روز بعد از مراسم تحلیف ترامپ یکدیگر را در کاخ سفید ملاقات کردند. به گزارش منابع خبری، محور اصلی این نشست بررسی فعالیتهای دیپسیک و همچنین اعمال محدودیتهای جدید بر صادرات تراشههای هوش مصنوعی بوده است. اگرچه جزئیات دقیق این گفتوگوها منتشر نشده است، اما ترامپ در سخنانی کوتاه، هوانگ را فردی «جنتلمن» توصیف کرد و در واکنش به نتایج جلسه گفت: نمیتوانم بگویم چه تصمیمی اتخاذ خواهد شد، اما گفتوگوی بسیار خوبی داشتیم!
دیدار میان یکی از تاثیرگذارترین افراد در صنعت نیمههادی و رئیسجمهور آمریکا نشان دهنده اهمیت روزافزون هوش مصنوعی و جنگ فناوری میان قدرتهای جهانی است. تصمیمات دولت آمریکا در قبال چین، به ویژه در حوزه صادرات تراشهها، میتواند تاثیر عمیقی بر بازار فناوری و آینده انویدیا بگذارد. از سوی دیگر، اینکه دیپسیک چنان پیشرفتی داشته که باعث نگرانی کاخ سفید شده، نشان از رقابت فشرده میان چین و آمریکا در این حوزه دارد.
هوانگ در این جلسه به اهمیت سرمایهگذاری در تحقیق و توسعه و زیرساختهای دیجیتال اشاره کرد. او همچنین بر نیاز به سیاستهای حمایتی که بتواند نوآوری و خلاقیت را تقویت کند، تاکید کرد.
سخنگوی انویدیا در بیانیهای اعلام کرد: جنسن و رئیسجمهور درباره اهمیت تقویت فناوری و حفظ رهبری ایالات متحده در حوزه هوش مصنوعی صحبت کردند.
تشدید محدودیت صادرات تراشههای هوش مصنوعی
دولت ترامپ قصد دارد در بهار امسال محدودیتهای بیشتری بر صادرات تراشههای هوش مصنوعی اعمال کند تا ضمن حفظ برتری فناوری آمریکا و متحدانش، از دسترسی چین به این فناوری جلوگیری کند. هدف از این اقدام، حفظ مزیت محاسباتی پیشرفته برای آمریکا و متحدانش است، در حالی که دولت ترامپ همچنان به دنبال راههای جدیدی برای محدود کردن دسترسی چین به این فناوریها خواهد بود.
ترامپ ظاهراً معتقد است ظهور استارتاپ چینی دیپسیک به این معناست که شرکتهای آمریکایی دیگر نیازی به سرمایهگذاریهای هنگفت برای توسعه مدلهای جایگزین ارزان قیمت ندارند.
این جلسه و واکنشهای پس از آن نشان میدهد که رقابت میان چین و آمریکا در حوزه هوش مصنوعی به مرحلهای حساس رسیده است. سیاستهای آمریکا برای محدود کردن صادرات تراشهها ممکن است سرعت پیشرفت چین را کند کند، اما ظهور دیپسیک نشان میدهد که چین در حال یافتن مسیرهای جایگزین است. سوال اصلی اینجاست که آیا آمریکا میتواند با سیاستهای محدود کننده، سلطه فناوری خود را حفظ کند یا این اقدامات صرفاً انگیزه چین را برای خودکفایی بیشتر تقویت خواهد کرد؟
گفتنی است که این محدودیتها به دولت جو بایدن برمی گردد. در سال ۲۰۲۲، دولت بایدن فروش قویترین تراشه هوش مصنوعی انویدیا، یعنی H۱۰۰، به چین را ممنوع کرد. در واکنش به این ممنوعیت، انویدیا مدل H۸۰۰ را معرفی کرد که قدرت پردازشی آن کمی کمتر از حد مجاز صادراتی تنظیم شده بود تا همچنان در بازار چین عرضه شود.
اما در سال ۲۰۲۳، دولت بایدن مدل H۸۰۰ را نیز تحت تحریم قرار داد و در نتیجه، انویدیا مدل H۲۰ را به عنوان جایگزین جدید معرفی کرد.
محدودیتهای جدید بر تراشههای H۲۰
بر اساس گزارش منابع آگاه، دولت ترامپ در حال بررسی اعمال محدودیتهای سختگیرانهتر بر صادرات تراشههای H۲۰ انویدیا به چین است. به گفته این منابع، این بحثها هنوز در مراحل اولیه قرار دارد، اما ایده محدود کردن فروش تراشههای پیشرفته به چین از دوران ریاست جمهوری جو بایدن مطرح بوده است.
تراشههای H۲۰که برای بازار چین طراحی شدهاند، بهگونهای توسعه یافتهاند که با محدودیتهای صادراتی دولت بایدن مطابقت داشته باشند، اما همچنان توانایی اجرای نرمافزارهای هوش مصنوعی را دارند.
انویدیا از ۲ طرف میخورد
در مورد انویدیا ۲ اهرم اصلی وجود دارد که دولت آمریکا ممکن است با اعمال آنها به شرکت انویدیا ضربه بزند؛ نخست تشدید محدودیت فروش مستقیم GPU به چین است. انویدیا در حال حاضر یک GPU کوچک شده به نام H۲۰ را برای فروش در بازار چین تولید میکند، اما گفته میشود که دولت ترامپ قصد دارد فروش این تراشه را نیز محدود کند.
«دیلن پاتل»، از شرکت مشاوره «سمی آنالیز» معتقد است که انویدیا در پاسخ به این تهدید، تولید H۲۰ را متوقف میکند. او همچنین معتقد است که انویدیا بیش از یک میلیون دستگاه از آن را در ۹ ماه منتهی به پایان ژانویه تولید کرده است. این شرکت تراشهساز به آرامی به دولت آمریکا توضیح میدهد که قدرت پردازشی تراشه H۲۰ در کمک به چین برای دستیابی به رویاهای هوش مصنوعیاش، کمتر از تراشههای گیمینگ معمولی است که به این کشور میفروشد. با این حال گفته میشود که استفاده این تراشه در چین برای کاربردهای هوش مصنوعی به شدت در حال افزایش است.
دومین اهرم تجاری آمریکا جلوگیری از دسترسی شرکتهای چینی به GPUها از طریق کشورهای سوم است که هدف چارچوب گسترش هوش مصنوعی است، این هدف از طریق چارچوب انتشار هوش مصنوعی دنبال میشود که یک قانون موقتی است که چند روز پیش از ترک دفتر ریاستجمهوری توسط جو بایدن معرفی شد. هدف این قانون توقف قاچاق GPUها به چین و جلوگیری از دسترسی شرکتهای چینی به زیرساختهای هوش مصنوعی آمریکا از طریق مراکز داده کشورهای دیگر است. در صورتی که اجرای این قانون لغو نشود، در اواسط ماه مه اجرایی خواهد شد.
انتهای پیام/