محمد ماکویی؛ از نظر من اگر مجلس نشینان محترم "همتی" به خرج داده و قانون زمان را به تصویب برسانند اتفاقات خوب و بسیار خوبی در مملکت میافتد؛ بی آنکه نیاز باشد اعمال شاقی همچون مبارزه با تحریمها و برخورد با مفاسد اقتصادی کلان صورت گیرد.
قانون زمان چیزی نیست که لزوم آن فقط برای نگارنده واضح و مبرهن شده باشد. سالها پیش مرحومه پروین اعتصامی به درستی به ارزش زمان اشاره کرده است:
دست حسرت گزی ار یک درمت فوت شود
هیچت از عمر تلف کرده پشیمانی نیست؟
در اقتصاد مهندسی چیزی به نام ارزش زمانی پول وجود دارد. بر اساس این ارزش، یک ریال امروز نه یک ریال پارسال است و نه یک ریال سال دیگر خواهد بود.
بدین ترتیب؛ چرا کارگر و کارمندی که حقوق خود را با ۴ ماه (و حتی بیشتر) تاخیر دریافت میکند میباید به دشت همان دستمزد توافقی رضایت دهد و مبلغی اضافه، وفق ارزش زمانی پول، به او تخصیص داده نشود؟
اگر ما هر شخصیت حقیقی و حقوقی را وفق عایدی یا دستمزد و یا سوابق تحصیلی و تجربه کاری و تخصص دارای ارزش ریالی بدانیم و مطابق این ارزش به هیچکس اجازه ندهیم بابت تاخیر در پرداخت حقوق یا درآمد شخصیت حساب پس ندهد قطعا حرکت رو به جلو کشور، اگر وجود داشته باشد، شتاب بیشتری خواهد گرفت.
دکتر وارد مطب شده و بیمار را با ۳ ساعت تاخیر ویزیت میکند. اگر مبلغ دریافتی او از بیمار بسیار کمتر شود و یا حتی او مجبور باشد مبلغی هم به عنوان خسارت به بیمار بپردازد تاخیرات او روز به روز کمتر و کمتر شده و چه بسا روزی وی را قبل از همه بیماران، حاضر و آماده در مطب، ببینیم.
معلوم است که وقت پزشک محترم هم ارزش دارد و بیماری که با تاخیر خود را به مطب رسانده باید بیش از دیگر مراجعه کنندگان نقره داغ شود!
هواپیما با تاخیر یکساعته پرواز میکند؛ اما هیچ کارمند و کارگری از اینکه به موقع سر کار نمیرسد ناراحت نیست، چرا که خوب میداند دست کم به اندازه ساعات کاری حقوق دریافت خواهد کرد.
این امر روحیه مردم را هم تغییر میدهد و چه بسا شمار فراوانی از مسافرین پرواز از ته دل دعای "خدا کند تاخیر داشته باشد" را به اندرونی سینه جای دهند.
مسلم است که اگر بخواهیم مواردی که باعث خوشحالی بیشتر مردم میشود را تک به تک بشماریم نیاز به وقت و حوصله بسیاری داریم و حتی در این حالت هم موارد بیشماری از دستمان قسر در میروند؛ لذا بهتر است به همین مختصر بسنده کرده و تنها در پاسخ آنهایی که میگویند همین الان هم در عملیات عمرانی بابت تاخیرات غیر مجاز تاوانی در نظر گرفته میشود اعلام نماییم که هم مشاور و پیمانکار با تجربه خوب میداند که چطور کلیه تاخیرات غیر مجاز را مجاز اعلام کند و تقصیر کارهای دیر انجام داده یا انجام نداده را گردن دیگران بیندازد و هم کسی یا ارگان و سازمان و اداره و ... در کار نیست که به این فکر کند که اگر تاخیر کار این نبوده، پس قطعا کار آن یکی بوده و لذا اگر نمیتوان این یکی را جریمه کرد، چرا جریمه آن یکی هم ایراد دارد؟!