به گزارش ایرنا از روابط‌عمومی، سیزدهمین جشن مستقل سینمای مستند ایران (نخستین دوره آکادمی سینمای مستند ایران) در تالار قلم کتابخانه ملی با حضور تعدادی از مستندسازان و اهالی هنر برگزار شد.
نهاد صنفی یک نهاد کنش‌گر است نه یک نهاد واکنشی
محمد شکیبانیا رئیس سیزدهمین جشن مستقل سینمای مستند ایران در این مراسم با تاکید بر اینکه جشن مستقل سینمای مستند یک اتفاق صنفی است و توسط خانه سینما و صنوف مستند خانه سینما برگزار می‌شود، عنوان کرد: نهاد صنفی یک نهاد کنش‌گر است نه یک نهاد واکنشی و این جشن، کنش ما به اتفاقات روز جامعه است.
وی ادامه داد: وظیفه یک نهاد صنفی، برقرارکردن گفت‌وگو است نه جلوگیری از گفت‌وگو و قهر کردن؛ نهاد صنفی یک میانجی برای صیانت و حفاظت از منافع اعضای خود است تا بتواند در میانه روزگار بایستد و صدای کارگردانان و هنرمندان را به تصمیم‌گیرندگان برساند و گمان می‌کنیم که آکادمی سینمای مستند در ادامه نیز باید چنین باشد.
رئیس سیزدهمین جشن مستقل سینمای مستند ایران درباره ساز و کار این مراسم افزود: کسانی که عضو آکادمی هستند افرادی هستند که در دوازده دوره قبلی، تندیس این جشن را گرفته‌اند یا جزو داوران و پیشکسوتان سینمای مستند هستند و یا اهالی فرهنگ و هنر و اندیشه‌اند. گروهی متشکل از ۲۵۶ نفر را شکل دادند و فیلم های راه‌یافته به جشن سینمای مستند را که ۸۸ اثر بود تماشا کردند. در مرحله دوم که فهرست کوتاه مشخص شد و نامزدها در هر رشته تعیین شدند، ۲۵۵ نفر انتخاب‌هایشان را در این ۱۱ رشته اعلام کردند که ما امشب برگزیدگان و برترین‌ها را خواهیم شناخت.
شکیبانیا در توضیح این بخش مراسم گفت: این جایزه سامانه هاشور است که به ما خیلی کمک کردند. ما در این دوره جایزه بهترین گوینده گفتارمتن نداشتیم و برای فتح باب این جایزه در دوره‌های بعد دوسنان هاشور تصمیم گرفتند جایزه‌ای به آقای پورصمیمی بدهند که صدای گرم و خلاقشان باعث شد سینمای مستند دیده شود.
آذری‌پور نیز اظهار کرد: هاشور برای تشکر از تمام نامزدها هدیه ناقابلی در نظر گرفته که اشتراک یک ساله هاشور است و این جایزه در اختیار همه کاندیداها قرار خواهد گرفت.
تجلیل از مهدی جعفری
در این بخش با حضور محسن استادعلی از محمد جعفری کارگردان پیشکسوت سینمای مستند تجلیل شد.
استادعلی در سخنانی اظهار کرد: به عنوان کسی که سال ها آموزش دیدم، او (محمد جعفری) معلم من بود. محمد جعفری دست های خود را قلاب کرد تا روی شانه‌هایش بایستیم و درسی که به من داد این بود که می‌گفت باید در فیلم ها صدای کسانی باشیم که بی‌صدا هستند.
وی در بخش پایانی اظهارات خود گفت: علاوه بر صاحبان افتخار و پیشکسوتان و داوران ادوار قبل، عده‌ای هم از سوی هیات رئیسه به عنوان اعضای مدعو به این آکادمی معرفی شدند که حدود ۲۰ نفر از اهالی فرهنگ و هنر بودند که در سینمای مستند نیستند و به عنوان مثل می‌توان یک استاد دانشگاه یا یک نویسنده و جستارنویس را از اعضای مدعو این آکادمی دانست.
در بخش دیگر مراسم به مناسبت صدمین سال ساخت مستند «علف» به کارگردانی مریان کادول کوپر و ارنست شودساک کلیپی از تولیدات مهم تاریخ سینمای مستند ایران پخش شد.
تجلیل از پنج دبیر دوره‌های قبلی جشن مستند سینمای ایران
در این بخش از حمید سهیلی دبیر چهارمین جشن سینمای مستند با حضور مهرداد زاهدیان و همسر و فرزند حمید سهیلی تجلیل شد. سپس از رامین حیدری فاروقی دبیر پنجمین جشن سینمای مستند با حضور محمد صوفی تجلیل شد.
محمد صوفی نیز اظهار کرد: سال ۱۳۷۴ من دانشجوی سینما شدم، همان سال اول استاد جوانی داشتیم که همه دانشجوها عاشق ایشان شدند. با وجود فاصله سنی کم، ایشان در اوج جوانی استاد فیلمنامه‌نویسی شده بودند و همه ما با جوانی فوق‌العاده کاریزماتیک، با دانش و باهوش روبرو بودیم. سال ها موفقیت ایشان را دنبال می‌کردم و دو دوره پیاپی در انجمن در کنار ایشان بودم و خیلی چیزها از ایشان یاد گرفتم.
سپس از ارد زند دبیر دوره ششم جشن سینمای مستند با حضور شهرام درخشان تجلیل شد و از مجید خالقی سروش دبیر دوره هفتم هم با حضور محسن خان‌جهانی و از محبوبه هنریان دبیر دوره هشتم با حضور سام کلانتری تجلیل شد.
محبوبه هنریان با حضور روی صحنه اظهار کرد: سیزده سال پیش آخرین باری بود که اجازه ساخت فیلم داشتم. سیزده سال سکوت بود اما قطعا تسلیم نبود، این سال‌ها یادآور عمری از دست رفته است اما درعین حال نشان‌دهنده توانی است که ما را به جلو پیش می‌برد، دوران تقلاهای زیادی بود و سنگ هایی که بر سر راهمان گذاشته شد که راهمان را سخت‌تر کند و شاید باعث دشواری راهمان شد اما قطعا متوقفمان نکرد.
هنریان در بخش پایانی اظهاراتش با اشاره به اینکه دیگر راهی برای فعالیت حرفه‌ای باقی نمانده است، تأکید کرد: امیدوارم شاهد روزی باشیم که یک فیلمساز بین صدا و دوربینش و بقایش یکی را انتخاب نکند و با امید به دیده شدن اثرش در وطن خودش و در میان مردمش، مجبور به عبور از جاده‌های پر سنگلاخ نشود.
سپس مرتضی رزاق‌کریمی و علیرضا حسینی دبیر هیات رییسه خانه سینما و آرا شاوردیان نماینده مسیحیان ارمنی در مجلس شورای اسلامی، برای بزرگداشت دیگرانوهی هواکیمیان روی صحنه حاضر شدند.
حال سینمای مستند اصلا خوب نیست
در بخش دیگر مراسم با حضور محسن استادعلی از محمد جعفری، کارگردان پیشکسوت سینمای مستند تجلیل شد.
مهدی جعفری نیز اظهار کرد: خارج از تعارف باید بگویم حال سینمای مستند اصلا خوب نیست، الان سینماگران جوان ما حاشیه امنی ندارند، با آن نجابت خودشان رو به شغل‌هایی آورده‌اند که در شأنشان نیست و حتی بعضی هایشان در خانه پدری زندگی می‌کنند. ما وقتی به آن طرف دنیا می‌رویم، ایران را بهشت مستندسازان می‌دانند؛ چون کشوری پر از نکته و سوژه است و ما می‌گوییم که ما آنقدر مصون نیستیم و امنیت نداریم. من حتی یک فریم هم در شبکه مستند فیلم نساخته‌ام و نمی‌دانم این همه رانت‌خواری و تبعیض برای چیست.
در نهایت به همه نامزدها لوح تقدیری داده شد و سپس برگزیده هر بخش تندیس شیر سنگی را دریافت کرد.
بهترین موسیقی
خشایارر روانگر برای مستند «شهر» - مهدی خسروی برای مستند «شوهر ایران خانم» - علی صمدپور برای مستند «طعم آب» - یونس اسکندری برای مستند «فرار از قصر» و صبا ندایی برای مستند «کشیم عاشق»
تندیس شیر سنگی بهترین موسیقی بر اساس آرای اعضای آکادمی سینمای مستند به صبا ندایی برای مستند «کشیم عاشق» اهدا شد.
بهترین صدا (صدابرداری و صداگذاری)
محسن عسگری‌زاده و مینا مشهدی مهدی برای مستند «دبستان پارسی» - شاهین پورداداشی و انسیه ملکی برای مستند «رخ» - حسین قورچیان برای مستند «سایه سلطان» - بهروز نورانی‌پور برای مستند «سه نهزارم» - حسین خانی و امین شریفی برای مستند «قوی‌دل» - امیر آقاعبدالهی و حسن مهدوی برای مستند «کشیم عاشق»
تندیس شیر سنگی بهترین صدا بر اساس آرای اعضای آکادمی سینمای مستند به صورت مشترک به امیر آقاعبدالهی و حسن مهدوی برای مستند «کشیم عاشق» و شاهین پورداداشی و انسیه ملکی برای مستند «رخ» اهدا شد.
بهترین تدوین
بهمن کیارستمی برای مستند «آمپاس» - محدثه گلچین عارفی برای مستند «تب آینه» - حسن نقاشی برای مستند «دبستان پارسی» - علی فراهانی صدر برای مستند «قوی دل» و آرش زاهدی برای مستند «کشیم عاشق»
تندیس شیر سنگی بهترین تدوین بر اساس آرای اعضای آکادمی سینمای مستند به بهمن کیارستمی برای فیلم «آمپاس» تعلق گرفت.
بهترین تصویربرداری
رضا تیموری برای مستند «رخ» - مهدی آزادی برای مستند «شوهر ایران خانم» - هادی زهره کاشانی برای مستند «قوی دل» - امین آقاعبدالهی برای مستند «کشیم عاشق» - الهام اسدی، هاشم مرادی و مرتضی نجفی برای مستند «کی باد تنها می‌گذرد
تندیس شیر سنگی بهترین تصویربرداری بر اساس آرای اعضای آکادمی سینمای مستند به مهدی آزادی برای مستند «شوهر ایران خانم» تعلق گرفت.
بهترین پژوهش
حسن نقاشی برای مستند «دبستان پارسی» - حنیف شهپرراد برای مستند «شهر» - احسان عمادی و زهره ترابی برای مستند «فرار از قصر» - آرش خلیلیو علی رستم‌آبادی برای مستند «قوی دل» و مهوش شیخ‌الاسلامی و جمشید صادق برای مستند «موسیو مارکف»
تندیس شیر سنگی بهترین پژوهش بر اساس آرای اعضای آکادمی سینمای مستند مشترکاً به مهوش شیخ‌الاسلامی و جمشید صادق برای «موسیو مارکف» و حسن نقاشی برای مستند «دبستان پارسی» اهدا شد.
بهترین کارگردانی مستند کوتاه
مهدی زمانپور کیاسری برای مستند «آب باد خاک نان» - مهدی باقری برای مستند «پرواز بر فراز سرزمین خورشید» - هادی شریعتی برای مستند «سایه سلطان» - مرجان خسروی برای مستند «شوهر ایران خانم» - امیر آقاعبدلهی برای مستند «کشیم عاشق»
تندیس شیر سنگی بهترین کارگردانی مستند کوتاه بر اساس آرای اعضای آکادمی سینمای مستند به امیر آقاعبدالهی برای «کشیم عاشق» اهدا شد.
بهترین تهیه‌کنندگی مستند کوتاه
مهدی باقری برای مستند «پرواز بر فراز سرزمین خورشید» - هادی شریعتی، حسین فتح‌الهی و حامد طالشلار برای مستند «سایه سلطان» - میلاد خسروی برای مستند «شوهر ایران خانم» - بهروز نورانی پور برای مستند «نان سرد» و سام کلانتری برای مستند «کشیم عاشق»
تندیس شیر سنگی بهترین تهیه‌کنندگی مستند کوتاه بر اساس آرای اعضای آکادمی سینمای مستند به سام کلانتری برای مستند کشیم عاشق اهدا شد.
بهترین کارگردانی مستند نیمه بلند
توفیق حیدری برای مستند «تورگی» - حسن نقاشی برای مستند «دبستان پارسی» - نگین احمدی برای مستند «دروازه رویاها» - بهروز نورانی‌پور باری مستند «سه نهزارم» - محمدصادق اسماعیلی برای مستند «گیسه‌لو»
تندیس شیر سنگی بهترین کارگردانی مستند نیمه‌بلند بر اساس آرای اعضای آکادمی سینمای مستند به حسن نقاشی برای مستند «دبستان پارسی» اهدا شد.
بهترین تهیه‌کننده مستند نیمه‌بلند
حسن نقاشی برای مستند «دبستان پارسی» - بهروز نورانی‌پور برای مستند «سه نهزارم» - محمدصادق اسماعیلی برای مستند «گیسه‌لو» - محمد کارت برای مستندهای «آسانسور» و «تورگی»
تندیس شیر سنگی بهترین تهیه‌کنندگی مستند نیمه بلند بر اساس آرای اعضای آکادمی سینمای مستند به بهروز نورانی‌پور برای مستند «سه نهزارم» تعلق گرفت.
بهترین کارگردانی مستند بلند
مریم الهامیان و مصطفی حاجی‌قاسمی برای مستند «خانواده خلج»- حنیف شهپرراد برای مستند «شهر»- فتح‌الله امیری و نیما عسگری برای مستند «قلمرو» - علی فراهانی صدر برای مستند «قوی‌دل» - مهوش شیخ‌الاسلامی برای مستند «موسیو مارکف»
تندیس شیر سنگی بهترین کارگردانی مستند بلند بر اساس آرای آکادمی سینمای مستند ایران به علی فراهانی‌صدر برای مستند «قوی‌دل» تعلق گرفت.
بهترین تهیه‌کنندگی مستند بلند
مریم الهامیان برای مستند «خانواده خلج» - فتح‌الله امیری برای مستند «قلمرو» - آرش صادقی و سام کلانتری برای مستند «رخ » - حسام اسلامی برای مستند «فرار از قصر» و سعید الهی برای مستند «قوی‌دل»
تندیس شیرسنگی بهترین تهیه‌کنندگی مستند بلند بر اساس آرای آکادمی سینمای مستند به مریم الهامیان برای مستند «خانواده خلج» اهدا شد.