به گزارش جام جم آنلاین از فارس، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی رافائل گروسی در اظهارات خود در ژاپن به این موضوع اشاره کرد که ایران باید ثابت کند که به دنبال فعالیتهای تسلیحاتی نیست. وی همچنین بر لزوم رسیدن به یک توافق جدید به جای برجام تأکید کرد و گفت که زمان برای حل مسائل هستهای ایران رو به پایان است.
آژانس بینالمللی انرژی اتمی نیز اخیراً در گزارش جدید خود از افزایش ذخایر اورانیوم غنیشده ایران خبر داده است. طبق این گزارش، ایران تا ۸ فوریه امسال به ۲۷۴ کیلوگرم اورانیوم غنیشده تا خلوص ۶۰ درصد دست یافته است که نشاندهنده افزایش ۹۲.۵ کیلوگرم نسبت به گزارش قبلی این آژانس در نوامبر ۲۰۲۴ است.
آژانس بینالمللی انرژی اتمی این افزایش را یک نگرانی جدی خوانده و تأکید کرده است که چنین ذخایری میتواند برای تولید تسلیحات هستهای به کار رود، اگرچه مقامات ایرانی همواره بر صلحآمیز بودن برنامه هستهای خود تأکید کردهاند.
واکنش ایران به گزارش آژانس
در پاسخ به این گزارش، مقامات ایرانی بارها اعلام کردهاند که برنامه هستهای کشور کاملاً صلحآمیز است و هیچگونه قصدی برای ساخت سلاح هستهای ندارند. سازمان انرژی اتمی ایران همچنین در واکنش به اظهارات اخیر رافائل گروسی، مدیرکل آژانس، بیانیهای صادر کرده و از آژانس خواسته است که بیطرفی و حرفهایگری خود را حفظ کند.
عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس یعقوب رضازاده نیز میگوید مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی نباید برای فریب افکار عمومی تلاش و با طرح موضوعات بی اساس ذهنها را به مسیر نادرستی منحرف کند. انتظار میرود که گروسی فردی حرفهای، بیطرف و بهدور از جانبداری سیاسی رفتار کند، اما مواضع وی در مورد جمهوری اسلامی اینچنین نیست.
نقدهای داخلی و خارجی به عملکرد آژانس
محمدعلی بصیری، کارشناس سیاسی، همچنین بر این باور است که اقدامات اخیر آژانس بینالمللی انرژی اتمی در قبال ایران بیشتر بهعنوان ابزاری برای فشار یا چانهزنی سیاسی عمل میکند که در راستای تحقق اهداف قدرتطلبانه است. او معتقد است که اگر این سازمان از نقش بیطرف خود خارج شود، مذاکرات را پیچیدهتر و زمانبرتر خواهد کرد و احتمالاً ممکن است این رفتارها شرایط را به بنبست برساند.
کارشناسان خارجی، اما دیدگاه تندتری نسبت به مواضع آژانس اتخاذ میکنند؛ تحلیلگر عمانی علی المعشنی میگوید ایران باید به سمت ساخت بمب اتمی حرکت کند، اگر ایران به سلاح هستهای تجهیز شود میبینید که رفتارهای بین المللی با ایران تغییر میکند.
سخنگوی وزارت خارجه با بیان اینکه «استفاده سیاسی از آژانس، جایگاه حرفهای این سازمان مهم بینالمللی را مخدوش میکند» گفت: استفاده ابزاری از آژانس را برای سوءاستفاده از آن در روند مذاکرات رفع تحریمها قویا مردود میدانیم.
دیپلمات ایرانی رامین مهمانپرست معتقد است پرونده هستهای ایران سالهاست که جنبه سیاسی پیدا کرده و به همین دلیل آژانس بینالمللی انرژی اتمی با ایران، که یک عضو متعهد است، برخورد تبعیضآمیز میکند.
در حالی که برخی از تحلیلگران و مقامات ایرانی اقدامات اخیر آژانس را بهعنوان تلاش برای فشار سیاسی میبینند، سوالات اساسی درباره تأثیر سیاستهای آژانس بر روند مذاکرات هستهای و تعاملات بینالمللی باقی میماند.
کارشناسان میگویند در این شرایط، ادامه گفتگوها و یافتن راهحلی برای حفظ ثبات در منطقه و رعایت اصول قانونی و حقوقی در مذاکرات هستهای ضروری به نظر میرسد. با توجه به تحولات اخیر، آینده مذاکرات هستهای ایران و آژانس بینالمللی انرژی اتمی بستگی به میزان رعایت انصاف و حرفهایگری در این سازمان خواهد داشت.