باشگاه خبرنگاران جوان؛ آزاده محبی- علی تیموری رئیس سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور با اشاره به هفته منابع طبیعی با بیان اینکه حدود ۵ هزارنفر جنگلبان در سازمان فعالیت می کنند، گفت: حدود ۱۳۴ میلیون هکتار از کشور عرصه‌های منابع طبیعی است که از این میزان ۱۷.۵ میلیون هکتار جنگل و بیشه زارها هستند.
وی با بیان اینکه بیش از ۵۰ درصد از عرصه‌های منابع طبیعی مربوط به مراتع است، افزود: ۸۴ میلیون هکتار از این عرصه‌ها جزء مراتع کشور بوده که ۸.۵ درصد آنها از تراکم مناسب برخوردار هستند و بیش از ۶۵ درصد تراکم کم دارد.
معاون وزیر جهاد کشاورزی با اشاره به عرصه‌های بیابانی کشور بیان کرد: بنابر آمار حدود ۳۱ میلیون هکتار از عرصه‌های منابع طبیعی کشور بیابان بوده که ۱۵ میلیون هکتار از آن جزء نقاط بحرانی محسوب می‌شود که این امر اولویت سازمان و جز برنامه‌های جدی ما است.
رئیس سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور با اشاره به اقدامات این سازمان درباره پروژه‌های آبخیزداری، گفت: در برخی از استان‌های کشور بیش از مساحت آن استان نیازمند آبخیزداری داریم؛ در این خصوص حدود ۱۲۵ میلیون هکتار از عرصه‌های کشور قابلیت آبخیزداری دارد که تاکنون ۳۲ میلیون هکتار با روش مختلف آبخیزداری اقدام شده یا در دستور اجرا قرار دارد. گفتنی است که ۲۵ میلیون هکتار از این عرصه‌ها ۲۵ میلیون هکتار مرزی بوده و برای کشور اهمیت بسیار دارد که اگر مدیریت نشود بدلیل مهاجرت افراد ساکن این منطقه توسعه اقتصادی و تثبیت کشاورزی دچار بحران می‌شود.
وی با اشاره به اعتبارات، گفت: سال گذشته اعتبارات مناسب نبود و کمتر از ۲ هزار میلیارد تومان برای آبخیزداری تخصیص داده شد که خوشبختانه امسال با کمک نمایندگان مجلس شورای اسلامی و حساسیت سازمان این اعتبارات در ۳ هفته گذشته از ۳۵ همت اعتبارات عرصه منابع طبیعی ۲۵ همت مربوط به آبخیزداری است که رشد خوبی داشت.
رئیس سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور ادامه داد: شرایط کشور در دو حوزه آب و خاک مناسب نیست و سالانه بر اساس گزارش‌های پژوهشکده آب و خاک سالانه ۲ میلیارد تن فرسایش خاک داریم یعنی بیش از ۱۵ میلیون تن در هر هکتار که نیاز به برنامه جدی داریم.
وی با اشاره به مخاطرات تبخیر آب پشت سدها افزود: یکی دیگر از معضلات کشور رسوب پشت سدها و تبخیر آب است، نگاه وزارت نیرو در حوزه آب میزان ذخیره آب در سد توجه دارد اما به موضوع تبخیر این آب‌های ذخیره شده توجه جدی نمی‌شود.
معاون وزیر جهاد ادامه داد: سالانه ۴۰۰ میلیارد متر مکعب نزولات آسمانی کشور است که متأسفانه ۲۸۰ میلیارد متر مکعب آن تبخیر می‌شود. درحالیکه اگر ۲۰ درصد از این آب‌ها مدیریت شود بسیار می‌تواند در عرصه‌های کشور کارساز باشد.
تیموری با بیان اینکه تمام عناصر دخیل در این بخش باید یکپارچه دیده شوند، گفت: از ۱۴ میلیون هکتار مستعد آبخوان داری در کشور کمتر از ۴۰۰ هکتار پروژه در آن اجرا شده است.
ادامه نشست با اشاره به طرح کاشت یک میلیارد درخت در کشور ط ۴ سال اظهار کرد: توسعه نهال کاری در دستور کار سازمان است و قرار بود طی ۴ سال یک میلیارد درخت در کشور کاشته شود. این طرح از پایان سال ۱۴۰۱ کلید خورد و بر اساس سخنان رهبر معظم انقلاب اگر هر ایرانی سالی ۳ نهال بکارد می‌توان به این عدد رسید.
**۴۴۰ شهرستان درگیر موضوع کاشت نهال هستند
وی افزود: در حال حاضر ۴۴۰ شهرستان کشور درگیر موضوع کاشت نهال هستند و امسال قرار است تلاش شود تا در هفته منابع طبیعی موضوع با روش دیگری جلو برود که هم رویکرد مردمی برای حفظ و صیانت این طرح تغییر کند و هم رویکرد تشکل‌های مردمی.
معاون وزیر جهاد کشاورزی با بیان اینکه امسال نخستین بار نمایشگاه منابع طبیعی برگزار خواهد شد، گفت: این نمایشگاه ۱۴ اسفند یک روز پیش از درختکاری افتتاح می‌شود و برای طرح کاشت یک میلیارد درخت ۲۰۰ نهالستانی که در کشور غیرفعال بودند از سال ۱۴۰۲ فعالیت دوباره خود را آغاز کردند.
وی ادامه داد: سال گذشته ۲۴۰ میلیون اصله نهال تولید و کاشته شد که ۵۰ درصد نهال‌ها توسط بخش خصوصی تولید شده بودند. این عدد امسال به ۱۶۵ میلیون نهال رسید.
تیموری با اشاره به فضاهای سبز کشور افزود: تعیین شده سرانه فضای سبز برای هر ایرانی ۱۷۰۰ متر باشد که در جهان به طور میانگین برای هر فرد ۵۶۰۰ متر است. بنا بر طرح تعریف شده در کشور باید امسال به عدد ۲۵۰۰ متر می‌رسیدیم که این گونه نشد. اما با کاشت نهال و درخت می‌توانیم به سرانه افزایش فضای سبز کمک کنیم.
تیموری با بیان اینکه تا کنون ۶۵ میلیون درخت مثمر پرورش پیدا کرده که توسط معاونت باغبانی تحویل مردم می‌شود، گفت: اعتبارات مسئله مهمی است و امسال ۴ درصد اعتبارات پرداخت شده است.
وی بر استفاده از فناوری‌ها در حفاظت از جنگل‌ها تاکید کرد و گفت: در کشورهایی مانند ترکیه این کار با فناوری‌های نوین انجام می‌شود.
تیموری اعتبار را مشکل اصلی در منابع طبیعی دانست و افزود: در حال حاضر ۲۰ شهر و ۸ هزار روستا در معرض سیل قرار دارد و در این راستا اگر همه قوا جمع شوند نمی‌توانند به اندازه مردم در حفظ منابع طبیعی مؤثر باشند. بدین منظور با دهیاری‌ها و شوراها جلساتی داریم که آنها را درباره حفاظت از منابع طبیعی و جلوگیری از آتش سوزی‌ها آموزش دهیم.
رئیس سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور با بیان اینکه در ۹۵ مورد از آتش‌سوزی‌ها عوامل انسانی نقش دارد، گفت: باید در این زمینه همکاری مردمی را بیشتر داشته باشیم.
تیموری ادامه داد: زمانی که نقشه آب کشور را وزارت نیرو طراحی می‌کند باید به خاک، فضای سبز و مدیریت منابع طبیعی هم توجه داشته باشد، طرح لایحه خاک هنوز کامل تصویب نشده ۹ ماده آن در حال مطالعه است، باید در این زمینه فرهنگ سازی شود و باید نگاه پایدار به منابع طبیعی داشته باشند.
به گفته وی، ایران ۳۰۰ هزار نهال برای کشت در کانون‌های گرد و غبار به عراق داد و همکاری نزدیک با سایر کشورهای همسایه نیز در حال انجام است. همچنین با دانشگاه‌های چین هم در این زمینه همکاری می‌کنیم و تیر ماه سال آینده همایش جنگل‌های زاگرس را خواهیم داشت.
معاون وزیر جهاد کشاورزی در پاسخ به اقدامات مقابله با تغییر اقلیم در تخریب منابع طبیعی هم عنوان کرد: با مهمترین مؤسسات از جمله هواشناسی، تحقیقات جنگل‌ها و منابع طبیعی قرار است تا ۶ ماه آینده سندی تشکیل شود تا مسائل اقلیمی به صورت بر خط تهیه و تأثیر آن بر منابع طبیعی و جنگل ارزیابی می‌شود.
به گفته رئیس سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور، پویش کاشت نهال در ۴۴۰ شهرستان انجام می‌شود و ۱۹ اسفند هم در سطح کشور به صورت ملی برگزار خواهد شد.
روش های مدیریت جنگل های شمال تغییر کرد
وی با بیان اینکه مدیریت عرصه‌های جنگلی با بهره‌برداری از چوب آنها آغاز شد، گفت: مجلس شورای اسلامی در سال ۱۳۹۶ در برنامه ششم تلنگری در این خصوص زد و بهره‌برداری از چوب جنگل‌ها ممنوع شد. البته پیش از این هم روش‌های مدیریت جنگل‌های شمال در سازمان منابع طبیعی تغییر کرده بود.
وی افزود: در برنامه ششم به سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور توصیه شد طرح صیانت از جنگل‌ها را در دستور کار خود قرار داده و مدیریت پایدار جنگل‌های شمال تدوین شود.
معاون وزیر جهاد کشاورزی عنوان کرد: از ۱۰۳ حوضه آبخیزداری کشور برای کمتر از ۱۰ درصد برنامه تدوین شده اگر این موضوع به طور جدی پیگیری و عملیاتی شود می‌توانیم طرح صیانت از جنگل‌ها به ویژه مدیریت پایدار جنگل هیرکانی را به سرانجام برسانیم.
رئیس سازمان جنگل ها گفت: در برنامه هفتم فقط بحث جمع‌آوری چوب‌های ناشی از سیل مطرح است تا بنا بر مصوبه مجلس به دستور رئیس سازمان منابع طبیعی انجام شود.