حسن گوهرپور شنبه ۱۱ اسفند در بخش جنبی سومین دوره جشنواره ملی شب‌های موسیقی هگمتانه با موضوع «موسیقی و رسانه»، اظهار کرد: هر دو مفهوم «موسیقی و رسانه» دارای وجوه اساطیری هستند، اگرچه امروز ما شناخت دیگری از مفهوم «رسانه» داریم؛ و آن را ختم به اطلاع‌رسانی‌های مکتوب، مجازی، پیام‌رسان‌ها و ... می‌دانیم، اما هر دو همپای تاریخ، قدمت دارند. 

وی با اشاره به وجه اساطیری موسیقی، گفت: درباره‌ آنچه می‌‎خواهیم در باب آن سخن بگوییم، تاریخی مه‌آلود وجود دارد، تاریخی که همسان و همنوا با زیست اولیه انسان بوده است. موسیقی وجه اساطیری دارد، این وجه اساطیری خاصیتی از آن ساخته که می‌تواند تاثیرات شگرفی بر زندگی معنوی انسان در تمام طول تاریخ داشته باشد. 

گوهرپور با اشاره به شخصیت‌های اساطیری یونان و نسبت زندگی آن‌ها با موسیقی به «پرسفونه» (دختر زئوس و دمتر، و ملکه‌ جهان زیرین و همسر خدای مردگان هادس)، گفت: نوای موسیقی وقتی مادر «پرسفونه» در زمان مفقودشدن دخترش دنبال او می‌گردد در اسطوره‌ها جاریست؛ وقتی مادرش در حال خشک کردن سبزی‌ها و شکوفه‌های جهان است جاری است و وقتی مادرش «پرسفونه» را از جهان زیرین به جهان بالا می‌آورد و همه جا را دوباره سبز می‌کند باز هم نمایان است و از دل اساطیر به گوش می‌رسد به علاوه اینکه موسیقی در آن زمان به مثابه رسانه عمل می‌کرده است. 

این پژوهشگر حوزه فلسفه و هنر در ادامه با آوردن نمونه‌هایی از جمله زندگی «گیل‌گمش»، «کورش»، «ادیپ» که از اساطیر هستند و همنوایی آن‌ها با موسیقی زندگی، ادامه داد: ریتم زندگی در اسطوره، نسبت مستقیم با موسیقی دارد، هر جایی از زندگی اساطیر که واکاوی می‌شود، نمودهایی از موسیقی قابل شنیدن است. اساساً ریتم زندگی اساطیر ریتیمی موسیقایی است. 

این عضو انجمن علمی نقد ادبی ایران از منظر دیگر، رسانه را هم دارای وجوهی تاریخی و اساطیری دانست و گفت: «هِرمِس» خدای سرعت و روشنایی و پیام‌رسان المپ‌نشینان است. بر همین اساس، هر جایی که نامی از موسیقی در مقام نواهای مبهم تاریخی می‌آید، رسانه هم در دل آن جا دارد. هم‌اینجاست که رسانه و موسیقی هر دو در وجهی از اسطوره با هم، همراه هستند. 

گوهرپور بعد از مقایسه‌ این دو مفهوم، به جهان معاصر و روزگار معاصر آمد و نسبت این دو را با هم، نسبتی همراه تقلیل و تصغیر دانست و افزود: امروز رسانه کارش شده بازتاب رویدادهای موسیقی؛ در صورتی که اساساً کار رسانه در این دوره باید گفتمان‌سازی فرهنگی برای رسوخ‌دادن موسیقی در لایه‌های مختلف جامعه و همه طبقات باشد. آن نوع از موسیقی که امروز به صورت قانونی در کشور تولید و توزیع می‌شود باید به شکل درست‌تری اطلاع‌رسانی شود. 

وی با بیان اینکه موزیسین‌ها هم باید از امکان رسانه به درستی استفاده کنند؛ هم اهالی رسانه، هم اهالی موسیقی باید به هم نزدیک‌تر شوند، اظهار کرد: اگر می‌خواهیم چرخه‌ موسیقی؛ از خلق اثر تا فروشگاه (از آهنگ‌سازی و آموزش تا فروش ساز و تولیدات موسیقی) به درستی بچرخد، باید تلاش کنیم این دو حوزه بیش از امروز به هم نزدیک شوند.

این پژوهشگر حوزه فلسفه و هنر با اشاره به اینکه باید تلاش کنیم این دو حوزه و اهالی آن بدانند که چه جایگاهی در دوران تاریخی داشته‌اند، تصریح کرد: مگر ما تاریخ ادبیات‌مان را فراموش کرده‌ایم جایی که شیخ شوریده‌دستار در دفتر چهارم مثنوی و در «سبب هجرت ابراهیم ادهم قدس الله سره و ترک ملک خراسان» می‌گوید: «ناله‌ی سرنا و تهدید دهل/چیزکی ماند بدان ناقور کل/ پس حکیمان گفته‌اند این لحنها/ از دوار چرخ بگرفتیم ما/ بانگ گردشهای چرخست این که خلق می‌سرایندش به تنبور و به حلق / مؤمنان گویند که آثار بهشت / نغز گردانید هر آواز زشت/ ما همه اجزای آدم بوده‌ایم/ در بهشت آن لحن‌ها بشنوده‌ایم/ گرچه بر ما ریخت آب و گل شکی/ یادمان آمد از آنها چیزکی.» جایگاه موسیقی و رسانه با این نسبتی که در طول تاریخ با هم داشته‌اند، امروز چندان مورد قبول نیست.

انتهای پیام