افسانه بابا مارتا

بابا مارتا یا مادربزرگ مارس یک افسانه بلغاری است. او به‌عنوان زنی سرسخت شناخته می‌شود که داستانی در مورد خصومت او با برادرانش ژانویه و فوریه وجود دارد. نسخه‌های مختلفی از این داستان وجود دارد. باور بر این است که خورشید فقط زمانی که او می‌خندد، می‌درخشد. در یکی از نسخه‌های این داستان، بابا مارتا برای بهار آماده می‌شود و آخرین بار پیش از زمستان بعدی، تشک و تخت را تمیز می‌کند و پرزهای آن را به زمین می‌ریزد که همچون برف به نظر می‌رسد و نشان‌دهنده پایان بارش برف در سال است. بلغاری‌ها اعتقاد دارند که وقتی بابا مارتا عصبانی می‌شود، هوا سرد و طوفانی می‌شود و با لبخند زدنش، خورشید نمایان می‌شود و هوا گرم می‌شود.

مارتنیسا بیشتر به شکل بازوبند یا عروسک‌های نخی ساخته می‌شود و تقریباً همه بلغاری‌ها آن را دارند. سنت این است که این ریسمان‌ها را تا زمانی که پرستو یا لک‌لک دیده شود، بپوشند. سپس مارتنیسا را برمی‌دارند و روی درختان آویزان می‌کنند تا آمدن بهار را نشان دهند. دختران دوشیزه مارتنیسا را به سمت چپ لباس خود آویزان می‌کنند، در حالی که پسران مجرد آن را بر انگشت کوچک دست چپ خود می‌بندند. مردان متأهل نیز مارتنیسا را به جوراب پای راست خود می‌بندند. این سنت ریشه‌های پیش از مسیحیت دارد و یکی از قدیمی‌ترین آیین‌هایی است که هنوز در اروپا به‌عنوان بخشی از فرهنگ مسیحی ادامه دارد.