به گزارش خبرنگار ایلنا، تورم و به تبع آن نوسانات قیمت‌ها به یکی از چالش‌های اساسی مردم در مواجهه با هزینه‌های روزمره تبدیل شده است. جدیدترین آمار‌های اقتصادی منتشر شده، این موضوع را گواهی می‌دهد که نوسانات قیمت‌ها تأثیرات مستقیمی بر سبد معیشتی خانوار‌ها گذاشته و قیمت کالاهای اساسی به ویژه خوراکی‌ها را به طور محسوس افزایش داده است. در این برهه این سئوال مطرح است که دلیل گرانی‌ها و تورم روزافزون جامعه چیست؟
میزان فروش آجیل و خشکبار پایین است
صاحب فروشگاه یک آجیل و خشکبار در اراک گفت: علیرغم اینکه در سال‌های گذشته با موضوع تورم مواجه بوده‌ایم، اما با این حال گرانی‌ها در شرایط فعلی سرسام آور است. در سال جاری نسبت به سال گذشته، بر اساس قیمت‌های موجود میزان فروش بسیار پایین آمده است.
صاحب این واحد صنفی در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا، افزود: قدرت خرید مردم با کاهش چشمگیری مواجه بوده و تعداد مشتری‌ها نیز کاهش یافته است. این موضوع با چالش‌های بسیاری همراه است و باید چاره‌ای اندیشیده شود.
وی ادامه داد: البته باید در نظر داشت که قیمت‌ها نیز بسیار متغیر است. هر روز با گرانی، تورم و افزایش قیمت‌ها مواجه هستیم. هر کالایی را که به فروش می‌رسانیم برای آنکه مجدد بتوانیم همان کالا را خریداری کنیم، قطعاً باید قیمت بالاتری پرداخت کنیم.
صاحب این فروشگاه آجیل و خشکبار اظهار داشت: از سوی دیگر قیمت قبوض خدماتی نیز با افزایش چشمگیری همراه شده و تأثیر بسیاری بر هزینه‌های جاری گذاشته است. با این شرایط نه تنها سودی عایدمان نمی‌شود، بلکه با ضرر و زیان نیز روبرو هستیم.
وی تصریح کرد: البته باید این موضوع را نیز در نظر داشت که اقلامی همانند آجیل و خشکبار معمولاً در فصول گرم سال مصرف کمتری در میان مردم دارد. بنابراین این رده صنفی در این فصل قاعدتاً با کاهش مشتری روبرو می شود. هر چند که در بازار شب عید نیز رونق چندانی در فروش آجیل وجود ندارد.
مردم به سمت نانوایی‌ها روی آورده‌اند
متصدی یک واحد نانوایی تافتون در یکی از محله‌های شهر اراک گفت: گرانی‌ها به بازار نان نیز رحم نکرده است. هر بار که اعلام می‌شود قرار است نان گران شود، بدون آنکه در عمل و واقعیت این اتفاق رخ دهد، مردم به سمت نانوایی‌ها هجوم می‌آورند و چندین برابر ظرفیت روزانه خود اقدام به خرید نان می‌کنند!
مسئول این واحد صنفی در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا، افزود: با این اوضاع نمی‌توان آرد موجود را با برنامه‌ریزی مصرف کرد. چرا که هجوم به نانوایی‌ها و خرید بیش از حد نان توسط مردم باعث خواهد شد تا با کمبود آرد مواجه شویم و نتوانیم در تمامی ساعات روز نان پخت کنیم و خدمات‌دهی مناسبی داشته باشیم.
وی ادامه داد: موضوع دیگری که باید به آن اشاره کرد، این است که وقتی می‌خواهیم آرد تهیه کنیم تا نان مصرفی مردم پخت شود، عنوان می‌کنند باید صبر کنیم تا آرد مورد نیاز اختصاص پیدا کند. معلوم نیست این شرایط تا چه زمانی قرار است ادامه پیدا کند.
متصدی این واحد نانوایی تافتون در شهر اراک اظهار داشت: شرایط به گونه‌ای شده است که بعضی از مردم تقاضای خرید نان به صورت نسیه، اقساط و یا حساب دفتری دارند. این موضوع تاکنون به این شدت رواج نداشته است، اما رفته رفته تعداد این افراد بیشتر می‌شود.
وی تصریح کرد: البته برخی از خیرین هستند که در مجموع سالانه حدود 10 میلیون تومان ودیعه به نانوایی می‌سپارند تا بتوانیم نان را به صورت رایگان در اختیار مردمی که توان خرید ندارند، قرار دهیم. هر چند که این مقدار نیز پاسخگوی نیاز افراد نیازمند نخواهد بود.
تعداد مشتری‌ها کاهش پیدا کرده است
صاحب یک قصابی در شهر اراک گفت: گرانی‌ها بر بازار گوشت و مرغ نیز تأثیر گذاشته است. با وضعیت موجود در بازار و افزایش قیمت‌ها به راحتی می‌توان دریافت که تعداد مشتری‌ها بیش از گذشته کاهش پیدا کرده و این موضوع نشان از کاهش قدرت خرید مردم دارد.
صاحب این واحد صنفی در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا، افزود: شرایط به گونه‌ای رقم خورده است که بسیاری از افرادی که برای خرید گوشت و مرغ مراجعه می‌کنند، تقاضای خرید به صورت نسیه، اقساط و یا حساب دفتری دارند.
وی ادامه داد: متأسفانه بسیاری از این افراد که به شیوه‌های نسیه، اقساط و یا حساب دفتری خرید می‌کنند، برای تسویه‌حساب‌های خود اقدامی نمی‌کنند. حتی برخی از این افراد پس از نخستین خرید دیگر هیچگاه مراجعه نمی‌کنند، چه برسد به اینکه بخواهند حساب‌های خرد را تسویه کنند.
حجم خرید مردم کاهش یافته است
صاحب یکی از مغازه‌های میوه و تره‌بار در مرکز شهر اراک نیز درباره افزایش قیمت‌ها، گفت: قیمت‌های بازار با افزایش تکان دهنده‌ای روبرو است. نمی‌توان درصد مشخصی را برای افزایش قیمت‌ها متصور شد، چرا که گاها به صورت لحظه‌ای با موضوع گرانی‌ها و تورم مواجه هستیم.
مسئول این واحد صنفی در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا، افزود: با شرایطی که به وجود آمده و به دلیل گرانی و تورم بالا در بازار، قدرت خرید مردم کاهش پیدا کرده و حجم مشتری‌ها نیز سیر نزولی به خود گرفته است. با این وضعیت دیگر نمی‌توان هیچگونه شرایط مطلوبی را برای بازار متصور شد.
وی ادامه داد: موضوع اینجاست که میوه و تره‌بار باید روزانه به فروش برسد. بر این اساس و به دلیل تورم و گرانی‌های روزافزون، اگر شرایط برای فروش روزانه محیا نباشد با فاسد شدن اقلام موجود مواجه خواهیم شد و این اتفاق ضرر و زیان‌های بسیاری را به همراه دارد.
صاحب این مغازه میوه و تره‌بار اظهار داشت: هنگامی که حجم خرید مردم کاهش پیدا می‌کند، بالتبع مجبور هستیم حجم کمتری از اقلام را از میادین میوه و تره‌بار خریداری کنیم. در گذشته اگر روزانه 500 کیلوگرم میوه و تره‌بار خریداری می‌کردیم، در حال حاضر مجبور هستیم روزانه 200 کیلوگرم از این اقلام را خریداری کنیم.
وی تصریح کرد: از سویی دیگر قیمت‌های قبوض خدماتی نیز افزایش پیدا کرده است. در این میان اگر ملک و مغازه مورد استفاده نیز استیجاری باشد، باید هزینه‌های اجاره‌بها را نیز تأمین کنیم. با این شرایط نمی‌توان وضعیت خوبی را برای معیشت مردم رقم زد.
افزایش قیمت‌های اقلام و اجناس در بنکداری‌ها
صاحب یک فروشگاه بنکداری در شهر اراک گفت: اکثر اقلام موجود در سوپرمارکت‌ها، هایپرمارکت‌ها و بنکداری‌ها حدود 50 درصد افزایش پیدا کرده است. به دلیل افزایش قیمت‌های تکان دهنده‌ای که وجود دارد، قدرت خریدها کاهش پیدا کرده و حجم مشتری‌ها نیز با سیر نزولی همراه است.
صاحب این واحد صنفی در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا، افزود: 2 تا 3 روز نخست هر برج که یارانه‌ها واریز می‌شود، مردم به سوپرمارکت‌ها، هایپرمارکت‌ها و بنکداری‌ها مراجعه می‌کنند و بیش از نیاز خود اقدام به خرید اقلام و اجناس مورد نیاز خود می‌کنند و تا جایی که امکان داشته انبارهای خانگی خود را مملو از این اجناس کرده‌اند.
وی ادامه داد: از سوی دیگر هنگامی که اقدام به خریداری اجناس و اقلام می‌کنیم، قیمت‌های خرید نیز همواره با سیر صعودی همراه است. به گونه‌ای که این قیمت‌ها بالاتر از قیمت همان کالا است که به مشتری فروخته شده است. این وضعیت به شدت نگران کننده است.
صاحب این فروشگاه بنکداری به موضوع نرخ‌گذاری کالاها اشاره کرده و در این خصوص اظهار داشت: این موضوع که عنوان شده کالاها با قیمت‌های دلخواه فروخته می‌شود، صحت ندارد. قیمت‌ها بر اساس نرخ اتحادیه محاسبه می‌شود و تنها 10 الی 15 درصد به عنوان سود بر روی قیمت اجناس کشیده می‌شود.
مردم از پس هزینه‌های روزمره خود بر نمی‌آیند
یکی از افرادی که در گوشه‌ای از بازار روی نیمکت پیاده‌رو نشسته بود، گفت: مشکلات مردم زیاد و بیش از حد تصور است. 60 درصد مردم حتی از پس هزینه‌های روزمره خود بر نمی‌آیند. در این میان اگر بیماری خاصی نیز پیش بیاید، تأمین هزینه‌های درمان، کمر مردم را خم می‌کند.
خانمی که با چند کیسه کوچک خرید خود در بازار قدم می‌زد، اظهار داشت: دغدغه‌های تمامی مردم تورم و گرانی‌های بیش از حد است. شاید اگر در گذشته با 500 هزار تومان تمامی مایحتاج یک هفته را خریداری می‌کردیم، در حال حاضر این 500 هزار تومان مخارج یک روز را هم تأمین نمی‌کند.
فردی دیگری که برای خرید به بازار آمده بود، تصریح کرد: بسیاری از اقلام مصرفی را دیگر نمی‌توانیم خریداری کنیم. حتی اگر مجبور به خرید باشیم، بالاجبار باید اقلام و اجناس مورد نیاز خود را با حجم پایین تهیه کنیم. این وضعیت مردم را بیش از پیش مستأصل می‌کند.
آقای نسبتاً مسنی که در گوشه‌ای از بازار به مردم چشم دوخته بود، بیان کرد: بسیاری از سران کشور و افراد بالادستی جامعه که حقوق‌های کلان و نجومی دریافت می‌کنند، هیچگاه نمی‌توانند مشکلات مردم زیردست و قشر کم درآمد جامعه را درک کنند. چرا که در میان مردم جامعه زندگی نکرده‌اند.
اصناف توزیع‌کننده گرانی هستند؛ باعث گرانی نیستند
رئیس اتاق اصناف مرکز استان مرکزی با تأکید بر اینکه در درجه نخست اصناف تنها توزیع‌کننده گرانی هستند و باعث گرانی نیستند، گفت: یکی از عوامل گرانی در استان، رفتارهای برخی از مسئولین و یا پایلوت شدن این استان برای طرح‌هایی است که از سوی کشور ابلاغ می‌شود. شرایط به گونه‌ای است که گرانی به گردن واحد صنفی می‌افتد.
مجید بسطامی در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا، افزود: این استان همواره نخستین استانی است که بسیاری از طرح‌ها در آن اجرا می‌شود. این طرح‌ها باعث شده تا برخی از عمده‌فروش‌های شهر را از دست بدهیم و این افراد از استان مرکزی و شهرستان اراک به پایتخت مهاجرت کنند و یا شغل دیگری را جایگزین کنند.
وی ادامه داد: از عوامل دیگری که سبب می‌شود با چالش روبرو شویم، تصمیمات و رفتارهای اشتباه دولت در خصوص ارزهایی است که به واحدهای تولیدی اختصاص می‌دهد. واحدهای تولیدی باید ارز خود را تأمین کنند. اما متأسفانه اختصاص ارز به واحدهای تولیدی باعث کمبود کالا و گرانی می‌شود.
رئیس اتاق اصناف مرکز استان مرکزی اظهار داشت: واحد صنفی با توجه به سرمایه‌ای که در اختیار دارد، می‌تواند خود را مدیریت کند. اما متأسفانه شرایط موجود باعث متضرر شدن واحد صنفی می‌شود. مسئول واحد صنفی عقیده دارد باید جنس را ارزان خریداری کند تا بتواند ارزان به فروش برساند و باعث گردش کار در واحد صنفی بشود.
بسطامی تصریح کرد: نخستین قشری که از بالا رفتن قیمت‌ها متضرر می‌شود، اصناف هستند. چرا که هر گاه قیمت کالا افزایش یابد، فروش واحد صنفی کاهش پیدا می‌کند. بر این اساس برای تأمین کردن موجودی و مواد اولیه، با مشکل مواجه می‌شود. سرمایه صنفی ریال نیست، بلکه کالایی است که در واحد صنفی موجود دارد.
وی بیان داشت: قیمت تمام شده واحدهای صنفی و هزینه‌هایی که به این واحدها تحمیل می‌شود، تأثیر بسزایی بر گرانی کالاها دارد. مهمترین موضوع اجاره‌بها است که متأسفانه در 2 سال اخیر حدود 200 تا 300 درصد افزایش پیدا کرده است. یکی از این عوامل هزینه کارگر است که هر ساله حدود 30 تا 40 درصد افزایش دارد.
رئیس اتاق اصناف مرکز استان مرکزی تأکید کرد: یکی از عوامل تأثیرگذار در قیمت فرآورده‌های میوه اصلاح الگوی کشت است که سال‌ها توسط اداره جهاد کشاورزی مغفول مانده است. متأسفانه هر سال شاهد این موضوع هستیم که این الگوی کشت رعایت نمی‌شود. زمانی که تولید کاهش پیدا کند، مسلماً در زمان توزیع با مشکل مواجه می‌شویم.
بسطامی ابراز داشت: میوه و تره‌بار یک بازار اختصاصی است که در این بازار گرما، سرما، آفت‌زدن، کرایه حمل‌ونقل و ... تأثیر بسزایی دارد. همچنین تأثیر قیمت دلار بر کالاهای داخلی از جمله باز میوه و تره‌بار بسیار زیاد است، چرا که برای فرایندهای تبدیلی نرخ محصول با دلار محاسبه می‌شود. بر این اساس دلار بر قیمت این بازار تأثیرگذار است.
وی اضافه کرد: در خصوص نان بحث‌های متفاوتی وجود دارد. تنها بخش کوچکی از هزینه نانوایی‌ها برای آرد است که دولت سوبسید بالایی برای آن پرداخت می‌کند. اما در قیمت تمام شده نان، موارد زیادی مانند حقوق کارگر، بیمه، اجاره‌بها، هزینه‌های تأمین انرژی، مایه‌خمیر و ... نیز دخیل هستند و سبب خواهد شد تا قیمت نان افزایش یابد.
دست‌فرمان اقتصادی دولت چهاردهم دست‌فرمان خوبی نیست
رئیس مجمع نمایندگان استان مرکزی که به عنوان نماینده مردم اراک، کمیجان و خنداب در مجلس حضور دارد با بیان اینکه متأسفانه شرایط معیشتی مردم خوب نیست، گفت: این موضوع به دلیل سیاست‌های اشتباهی است که برخی از مسئولین کشور به وجود آوردند و با تغییر نرخ رسمی در مرکز مبادله ارز و طلا، این مشکلات را رقم زده‌اند.
نادرقلی ابراهیمی در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا، افزود: متأسفانه دست‌فرمان اقتصادی دولت چهاردهم، دست‌فرمان خوبی نیست. متأسفانه در این رابطه تصمیمات نادرستی در اعلام قیمت رسمی ارز آزاد اتخاذ شده و با رساندن ارز نیمایی به ارز آزاد، مشکلات و معضلات بسیاری برای مردم ایجاد شده است.
وی از این مسئله که وضعیت تنظیم بازار در کشور به خوبی اداره نمی‌شود و این مسئله سبب شده تا مردم با مشکلاتی مواجه شوند ابزار ناخرسندی کرده و ادامه داد: مسئله بعدی، موضوع تولید بسیار انبوه و مناسب انواع نیازهای اولیه مردم است که این تولیدات به وفور وجود دارد. اما متأسفانه تنظیم بازار مناسب نیست.
رئیس مجمع نمایندگان استان مرکزی اظهار داشت: چندین جلسه وزرای مربوطه که در حوزه تنظیم بازار فعالیت دارند را به مجلس فراخوانده و تذکر جدی داده‌ایم. در این رابطه از وزرا خواسته شده که نظارت بر بازار را تقویت کنند تا محصولاتی که تولید می‌شود، بدون واسطه و با حداقل قیمت و بالاترین کیفیت به دست مردم برسد.
ابراهیمی تصریح کرد: با گشایش‌هایی که در منابع ارزی صورت گرفته، بخش اعظمی از کمبودها و نیازهای بازار از طریق واردات برخی از اقلامی که مورد نیاز بوده، تأمین شده است. باید در نظر داشت که واردات این اقلام به کشور برای تنظیم بازار انجام شده و برای جبران کمبود تولید نبوده است.
وی بیان داشت: امیدواریم که کنترل و تنظیم بازار در سطح کشور و استان‌ها به بهترین نحو اجرایی شود و در این رابطه دستگاه‌های اجرایی ذیربط به خوبی عمل کنند. در مجلس نیز این موضوع را با جدیت پایش خواهیم کرد. هر جایی که احساس شود به مسائل این حوزه توجه خاصی نمی‌شود، قطعاً از ابزار نظارتی مجلس استفاده خواهیم کرد.
رئیس مجمع نمایندگان استان مرکزی به اقدامات انجام شده برای کاهش قیمت‌ها در بازار شب عید اشاره داشته و تأکید کرد: تلاش خواهیم کرد تا کاهش قیمت‌ها برای بازار شب عید اتفاق بیفتد. با اقداماتی که در این راستا انجام شده و با فشاری که به دولت وارد کرده‌ایم در 2 مرحله کالابرگ در اختیار مردم قرار خواهد گرفت.
ابراهیمی به زمان اعطای کالابرگ مرحله اول اشاره کرده و در این خصوص ابراز داشت: کالابرگ مرحله اول تا روز یکشنبه 12 اسفند ماه در اختیار مردم قرار می‌گیرد که به دهک‌های 1 تا 3 تعلق خواهد گرفت. در این مرحله از اعطای کالابرگ‌ها، به ازای هر نفر یک فقره کالابرگ 500 هزار تومانی به مردم ارائه می‌شود.
وی اضافه کرد: تا پیش از عید نوروز نیز یک مرحله دیگر کالابرگ در اختیار مردم قرار می‌گیرد که به دهک‌های 1 تا 7 تعلق خواهد گرفت. در کالابرگ مرحله دوم برای دهک‌های 1 تا 3، به ازای هر نفر کالابرگ 500 هزار تومانی و برای دهک‌های 4 تا 7 نیز به ازای هر نفر کالابرگ 350 هزار تومانی به مردم ارائه خواهد شد.
رئیس مجمع نمایندگان استان مرکزی که به عنوان نماینده مردم اراک، کمیجان و خنداب در مجلس حضور دارد در رابطه با اقدامات انجام شده برای اعطای کالابرگ‌ها، گفت: با این اقدام بخشی از نیاز تقریباً 60 میلیون نفر از جمعیت کشور که تا دهک 7 هستند، برطرف شده و در این رابطه اقلام ضروری سفره و معیشت مردم تأمین خواهد شد.
گزارش: شایسته سلامی