صاحب‌خبر - گروه اقتصادی: دکتر فرشاد مومنی با بیان اینکه هیچ کدام از لوازم تک نرخی کردن ارز، اکنون در اختیار ایران نیست ، گفت: گزارشهای رسمی می گویند سال 89، تعداد فقرای این کشور حدود 10 میلیون نفر و 1395 از 13 میلیون نفر بالاتر رفته و سال 1400 به رقمی بالغ بر 25 میلیون و 600 هزار نفر رسیده است و گزارشهای هنوز انتشار نیافته به لحاظ تحلیلی و برآوردی می گویند ما نزدیک به این می شویم که 30 میلیون نفر از جمعیت زیر خط فقر قرار گیرند. ببینید چقدر شرم آور است! وقتی شما نام مسائل چند وجهی و بحران ساز و مشکوک و فاسد را «ناترازی» می گذارید و باب بحث عمیق عالمانه برای فهم ریشه های گرفتاری را می بندید، آثارش برای مردم با فقرزایی ظاهر می شود. این استاد دانشگاه تاکید کرد: غیرت ما راجع به فقر از بین رفته و سیاستهای فقرزا را نمی بینیم. گویی به طور کلی، یک نگرش راهبردی دورمدت از کل فرایندهای تصمیم گیری و تخصیص منابع ما رخت بر بسته است. مومنی با بیان اینکه ماجرای ناترازی انرژی از نیمه اول دهه 1380 آغاز شد، گفت: در نیمه اول دهه 1380، یعنی در هنگامه اوج گیری قیمت نفت، رندانی پیدا شدند و گفتند مسائل مربوط به انرژی و به ویژه بازار جهانی نفت و گاز، مسائلی بسیار پیچیده است. با عنوان اینکه پیچیده است، رسیدگی آن از سوی مجلس را رندانه حذف کردند؛ این گونه که گفتند این موضوعات وقت گیر و تخصصی است و یک باره بپذیرید که از کل عایدات ارزی حاصل از این صادرات خام فروشانه، 14.5 درصد را به شرکت ملی نفت بدهیم. در یک دوره بالغ بر ربع قرن، آن 14.5 درصدهای دلاری، پرداخته شده چند 10 میلیارد دلار هم عزیزان در حیطه نفت و گاز و بقیه حاملها، بدهی ارزی ایجاد کردند و وزیر نفت دولت مرحوم رئیسی مصاحبه کرد و گفت ما از نظر بحران سرمایه گذاری برای استمرار همین خام فروشی به آستانه وضعیت هشدار رسیده ایم و اگر طی 8 ساله منتهی به اولین دهه 1400، بالغ بر 240 میلیارد دلار سرمایه گذاری صورت نگیرد، ایران حتی برای نیازهای جاری انرژی خود، نیازمند واردات خواهد شد! فسادها را زیر عنوان «ناترازی» می پوشانند. به گزارش جماران، متن گزارش این نشست بدین شرح است: دکتر فرشاد مومنی، استاد تمام اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی، در نشست «دلالت های تخصیصی - نهادی جزئیات قسمت دوم لایحه بودجه ۱۴۰۴» در موسسه مطالعات دین و اقتصاد، تصریح کرد: پس از انتظار نسبتا طولانی که قسمت دوم لایحه بودجه 1404 در اختیار قرار گرفته است، می توانیم دقیق تر درباره چشم انداز اقتصاد ایران در 1404 صحبت کنیم. یکی از مهم ترین عناوینی که برای سند بودجه درنظر گرفته می شود، این است که این سند، سند پیش بینی است. در اقتصادی که در آن، از همه نظر مداخله های دولت در اقتصاد دست بالا را دارد، این سند و ویژگی های آن، تصویر روشنی را به عنوان آینه در برابر ما قرار می دهد. در سند بودجه 1404، با انبوهی از عدم شفافیت ها روبرو هستیم وی با بیان اینکه در بودجه 1404 به جز چند تغییر صوری که سطوحی از تمایل ناچیز و نزدیک به صفر برای اصلاح نظام بودجه ریزی را به نمایش می گذارد، تمام مشکلات نظام بودجه ریزی کشور همچنان تداوم یافته است، گفت: شاید آنچه که یکی از مهم ترین ریشه های تداوم همه بحرانهایی که با آن دست به گریبان هستیم و غم انگیزترین قسمت ماجرای بودجه 1404 هم است، این است در این سند با انبوهی از عدم شفافیت ها روبرو هستیم که متاسفانه در بعضی از زمینه ها به طور چشم گیری نسبت به گذشته افزایش پیدا کرده و حکایت از این دارد که نظام تصمیم گیری اقتصادی کشور، تمایلی برای آشکار کردن کانونهای اصلی آسیب پذیری اقتصاد ملی ندارد و این مقاومت شکننده و پرخسارت، در برابر شفافیت، نشان دهنده صوری بودن اظهارتمایل و اظهار نیاز به اصحاب اندیشه و عمل است. این اقتصاددان ادامه داد: طنز تلخی است که مقامات کلیدی کشور از این دانشگاه به آن دانشگاه و از این فرهنگستان به آن فرهنگستان می روند و در جلساتی شرکت می کنند و می گویند از اهل دانایی استمداد می کنیم، اما ابتدایی ترین داده ها را برای اینکه اهل دانایی بتوانند مشارکت موثر و اعتلابخشی در سرنوشت کشور داشته باشند، از آنها دریغ می کنند. از جنبه دینی، این طنز بسیار تلخ تر می شود، وقتی اطلاعات را غیرشفاف ، دستکاری شده و غیرگویا منتشر می کنید، به این معنا است که کل ظرفیت دانایی نظام ملی را از کارکرد می اندازید، به این دلیل که مطالعه و توصیه کارشناسی، از درون روبرو شدن شفاف و گستاخانه با واقعیت امکان پذیر می شود. اما شما خلاف آن عمل می کنید، بنابراین حتی اظهارتمایل صوری خودتان را هم به چالش می کشید. الزامات قانونی برای تحقق اهدافی که در اسناد بالادست آمده وجود ندارد رئیس موسسه مطالعات دین و اقتصاد با بیان اینکه همه مشکلات بودجه نویسی در کشور بر سرجای خود است و این سند همچنان بر اساس الزامهای قانونی، سند بودجه 1404، سندی غیربرنامه ای است، اظهارداشت: تعریف کلاسیک بودجه مدرن این است که این سند، برشی یک ساله از یک برنامه میان مدت است. نه در اظهارات مقامات رسمی و نه در گزارشهایی که منتشر کردند، چیزی درخصوص الزامات قانونی برای تحقق اهدافی که در اسناد بالادست آمده، مشاهده نمی کنید. برای نمونه، ادایی توخالی، در نزدیک به چهار برنامه است که همواره تکرار می شود و همواره هم منابع ارزی و ریالی که نظام ملی در کادر بودجه مجوز هزینه کردش را به حکومتگران گرامی می دهد، بسیار فراتر از چیزی است که در اسنادبالادست درنظر گرفته شده و مثلا قرار است رشد 8 درصد سالانه محقق کند ، اما صرف نظر از کیفیت رشد در شرایط کنونی و ویژگی خاص اقتصاد سیاسی و اقتصاد سیاسی بین المللی ایران، که خود ماجراهایی دارد، حتی از نظر عدد و رقم صوری هم خوش بینانه ترین برآوردها از رشد انتظاری، بسیار بسیار کمتر از الزام قانونی است. به جای نوشتن برنامه باکیفیت ادای برنامه ریزی درمی آوردند برای نجات از این شرایط، هیچ چیز به اندازه برنامه باکیفیت راهگشایی ندارد به گفته مومنی ؛ وقتی عزیزان به جای نوشتن برنامه باکیفیت ادای برنامه ریزی درمی آوردند، خودشان در عمل بزرگترین بی اعتنایی کننده به آن برنامه هم هستند و شگفت از آن دستگاه های نظارتی که به این مناسبات تلخ نظاره می کنند و حتی یک آخ هم نمی گویند. در این آشفته بازار بی برنامه گی، طنز تلخ تر و فاجعه سازتر و نگران کننده تر این است که به هزار و یک دلیل، اصحاب خرد و دانایی، ناصحانه به حکومت گرامی گفته اند که در شرایطی که شما بی شمار بحران اقتصادی و بی شمارتر بحرانهای اجتماعی، فرهنگی و سیاسی دارید، و میان این بحرانها ، تعامل و درهم تنیدگی تمام عیار وجود دارد، برای نجات و برون رفت از این شرایط، هیچ چیز به اندازه یک برنامه باکیفیت راهگشایی ندارد. بنابراین فرار از مواجهه مبتنی بر برنامه در سند لایحه بودجه و بسنده کردن به چند عدد و رقم و اسم آن را ایجاد شفافیت و یا برنامه ای عمل کردن، گذاشتن، چیزی بیشتر از یک خودفریبی فرصت سوز و فاجعه ساز نیست. این شرایط، یکی از شرایط شگفت انگیز تاریخ اقتصادی ایران خواهد بود به گزارش جماران، وی ابراز عقیده کرد: وقتی که شما ارزیابی ها از سند قانون برنامه هفتم را حتی در کادر دستگاه های رسمی، مشاهده می کنید، اذعان می کنند که این سند یکی از بی کیفیت ترین و شاید بی کیفیت ترین سند در تاریخ برنامه ریزی ایران است. چقدر کارشناسان دولت فعلی را نصیحت کردند که این سند را اصلاح کنید، کوچکترین اهتمامی به اصلاح سند بالادست بودجه، یعنی قانون برنامه هفتم، صورت نگرفته است و من نمی دانم اینها را باید حمل بر چه کرد! هیچ راه نجاتی برای ایران، به جز تکیه بر یک برنامه باکیفیت میان مدت وجود ندارد و حکومت گرامی، چه در قالب دولت و مجلس و چه در قالب سایر نهادهای نظارتی، کوچکترین اهتمامی در این زمینه از خود نشان نمی دهند و گویی از این مناسبات آرامش می گیرند و یا نفع می برند. این شرایط، یکی از شرایط شگفت انگیز در تاریخ اقتصادی ایران خواهد بود که ثبت می شود. استاد گروه برنامه ریزی و توسعه اقتصادی دانشگاه علامه طباطبایی، افزود: اکنون روشن نیست بابت این همه منابع ارزی و ریالی که صرف می شود کشور چه به دست می آورد!؟ آنها که مسئولیت به عهده گرفتند باید پاسخگوی چه کارنامه ای باشند!؟ هیچ چیزی وجود ندارد و آن اهدافی هم که با همه بی کیفیتی وجود دارد، اگر محقق نشود، گزافه گویان رانت جو، هیچ مواخذه ای نخواهند شد؛ یعنی ساختار انگیزشی هم این گونه نیست که به آنها انگیزه ای دهد که تعهد خود را بالا ببرند. ماجرای ناترازی انرژی از نیمه اول دهه 1380 آغاز شد پیوندهای مشکوک به نفع بیگانگان در این مناسبات بی شمار است وی تاکید کرد: نظام تصمیم گیری و تبلیغات رسمی کشوری که با این همه بحرانهای چند لایه و چند وجهی روبرو است، اسم این شکافهای بحرانی و این عدم تعادلهای ساختاری و نهادی را « ناترازی» گذاشته است! گویا با چرتکه می توان آن را شناخت و با رویکرد چرتکه ای هم می توان آن را حل و فصل کرد. برای اینکه ببینید این وضعیت چگونه به چارچوبهای مشکوک و روندهایی که منافع بیرونی ها در آن کاملا روشن است اما هیچ نسبتی با منافع ملی ندارد، به آنچه که نام آن را ناترازی انرژی گذاشته اند نگاه کنید! این مساله در اساس در نیمه اول دهه 1380 از کانال پشت کردن به شفافیت درباره مسائل حیطه نفت و گاز و انرژی در کشور آغاز شد. هزاران درس در اینها وجود دارد که اگر نظام ملی پویا و بالنده ای داشتیم، از این درسها عبرت می گرفتند خطا و فسادهای زیاد شد و پیوندهای مشکوک به نفع بیگانگان در این مناسبات بی شمار است. اما اگر همه آنها را هم حمل بر صحت کنیم، حداقل می توانیم یاد بگیریم و بگوییم اینها ناترازی نیست که بتوان با چهار عمل اصلی آنها را شناخت و مسائل ریشه دار بسیار عمیق در درون آن وجود دارد. تعهد دادند به این روز نیافتیم، اما ... به گفته مومنی؛ در نیمه اول دهه 1380، یعنی در هنگامه اوج گیری قیمت نفت، رندانی پیدا شدند و گفتند مسائل مربوط به انرژی و به ویژه بازار جهانی نفت و گاز، مسائلی بسیار پیچیده است. با عنوان اینکه پیچیده است، رسیدگی آن از سوی مجلس را رندانه حذف کردند؛ این گونه که گفتند این موضوعات وقت گیر و تخصصی است و یک باره بپذیرید که از کل عایدات ارزی حاصل از این صادرات خام فروشانه، 14.5 درصد را به شرکت ملی نفت بدهیم و آنها در ازای آن تعهد دهند که ما هیچ مشکل سرمایه گذاری روبرو نشویم و هیچ مشکلی هم در هیچ یک از عرصه های حاملهای انرژی نداشته باشیم و همه نیازهای نظام ملی هم در عرصه های تولید و مصرف تامین شود. اکنون بحث بر سر این است که در یک دوره بالغ بر ربع قرن، آن 14.5 درصدهای دلاری، پرداخته شده چند 10 میلیارد دلار هم عزیزان در حیطه نفت و گاز و بقیه حاملها، بدهی ارزی ایجاد کردند و وزیر نفت دولت مرحوم رئیسی مصاحبه کرد و گفت ما از نظر بحران سرمایه گذاری برای استمرار همین خام فروشی به آستانه وضعیت هشدار رسیده ایم و اگر طی 8 ساله منتهی به اولین دهه 1400، بالغ بر 240 میلیارد دلار سرمایه گذاری صورت نگیرد، ایران حتی برای نیازهای جاری انرژی خود، نیازمند واردات خواهد شد! حرکت رو به جلو پیش کش! این که از این محل بخواهد کسب درآمد ارزی کند به کنار! ماجرا از اینجا شروع شده! فسادهایی که زیر عنوان «ناترازی»، پوشانده می شوند! تعطیلی مدارس، عریان ترین شیوه نابودسازی آینده به دست خود است این اقتصاددان ادامه داد: عزیزان آن 14.5 درصدها را گرفتند، چند 10 میلیارد دلار هم بدهی خارجی ایجاد کردند و یک خلاء 240 میلیارد دلاری هم بنا به تصریح خودشان در حیطه سرمایه گذاری نفت و گاز وجود دارد، بعد اسم آن را می گذارند ناترازی! ببینید پشت سر این چه پخت و پزها و فسادهایی وجود دارد! هیچ کس مطالبه پاسخگویی نمی کند که آنها که تعهد دادند، به ما بگویند چه شده که به این روز افتاده ایم!؟ ذیل عنوان مشکوک «ناترازی» تمام این مباحث حذف و از گردونه یادگیری نظام ملی، فهم و درک پیچیدگی های مساله خارج شده است. ببینید چقدر به فساد، منافع خارجی ها و زمین گیر کردن این اقتصاد و جامعه مربوط است! هزاران میلیارد دلار سرمایه گذاری صنعتی در این کشور شده و این تعداد تعطیل می شود! تمام اینها بازتاب این فساد، ناکارآمدی و بی اهلیتی و ناشایستگی است! مدارس را تعطیل می کنید، این عریان ترین و قبیح ترین شیوه نابودسازی آینده به دست خود است. ذیل عنوان ناترازی، کشور چه هزینه هایی می پردازد! وقتی تولید را لطمه می زنید، یعنی اتکا دست نشانده محور به خارجی ها زیاد می شود مومنی با انتقاد از دستوراتی که به تولیدکننده ها درخصوص تعطیلی واحدها می دهند و تعهدی درباره برق و گاز تولیدکننده ها داده نمی شود، تاکید کرد: همه اینها یعنی ضربه های مهلک به بنیه تولیدی کشور و از دریچه اقتصاد سیاسی، وقتی تولید را لطمه می زنید، یعنی اتکا دست نشانده محور به خارجی ها زیاد می شود. وقتی تولید را خفه کردید، ارز مورد نیاز برای وارداتتان را از کجا می خواهید بیاورید!؟ تاریخ اقتصادی 250 ساله اخیر ایران را بخوانید تا ببینید این نابخردی های مشکوک و معطوف به زیان نظام ملی و تهدید امنیت ملی و هم زدن حلیم منافع خارجی ها در ایران، به چه بهایی تمام شده! حکومتهای قبلی، وقتی با بحران کمبود منابع ارزی روبرو بودند، تمام نوامیش کشور را در اختیار خارجی ها قرار می دادند، عزیزان مثل اینکه ننگ کاپیتولاسیون را یادشان رفته! و ننگهای بسیار بزرگتری؛ مانند اینکه ما در تاریخمان، سالهایی را داشته ایم که بزرگترین ناموس یک اقتصاد ملی، یعنی امتیاز انحصاری نشر اسکناس را به خارجی ها واگذار کرده اند! یعنی این گونه رواج ناموس فروشی انجام شده است. مفهوم «ناترازی سیستم بانکی» فاجعه بارتر از «ناترازی انرژی» به گزارش جماران، این اقتصاددان مفهوم «ناترازی سیستم بانکی» را فاجعه بارتر از «ناترازی انرژی» عنوان کرد و افزود: تحت این عنوان، پرسشی از مقام پولی کشور درباره سکوتش نسبت به زیرپاگذاشتن قوانین موضوعه بانکهای خصوصی، توسط این بانکها، صورت نمی گیرد. بسیار متاسفم که احساس غیرت ملی، به صورتی شبیه همین مفهوم سازی «ناترازی»، در یک اموری کانالیزه شده تا در امور دیگر، کلا مسائلمان را به فراموشی بسپاریم. منحط ترین و عقب افتاده ترین نظام تنظیم گری دربازار پول، متعلق به ایران است بار ربا کمر این جامعه را خرد کرده است مومنی با بیان اینکه مجمع جهانی اقتصاد در چند سال گذشته، در چارچوب گزارشهای سالانه رقابت پذیری چندین بار اعلام کرده که منحط ترین و عقب افتاده ترین نظام تنظیم گری دربازار پول متعلق به ایران است و ایران از نظر تنظیم گری پولی، رتبه آخر را دارد، گفت: در واقع کل سیستم پولی ما به تسخیر رباخوارها درآمده و نظام قاعده گذاری ما قادر نیست قاعده گذاری هایی داشته باشد که بتواند آنها را اعمال کند. بار ربا کمر این جامعه و مردم و تولیدکننده ها را خرد کرده است! این ننگ را ما به کجا ببریم که در گزارشهای رسمی در داخل و بین المللی، می گویند طی ربع قرن گذشته، بهای تمام شده پول برای تولیدکنندگان ایران، همواره بین 5 تا 10 برابر میانگین جهانی بوده است. سلطه ای که ربا در این اقتصاد دارد، در مقایسه با آنجایی که ادعا و شعار فَأْذَنُوا بِحَرْبٍ مِنَ اللَّه را نمی دهند به چنین وضعیتهایی رسیده است. تحت عنوان «ناترازی بانکی»، بی مسئولیتی ها، بی قانونی ها مزدور و عجیر رباخوارها شدن ها را پنهان می کنند وی اضافه کرد: تحت عنوان «ناترازی بانکی» ، تمام بی مسئولیتی ها، بی قانونی ها مزدور و عجیررباخوارها شدن ها را پنهان می کنند و شگفت این که دستگاه های رسمی تبلیغاتی کشور هم همین ها را تکرار می کنند! نهادهای نظارتی، یک آخ نمی گویند که این مفهوم از کجا جعل شدن که ما تمام بحرانهایمان را در آن پنهان می کنیم. بانکهای خصوصی درباره منابع صرف شده برای خودیها، دروغ می گویند این استاد اقتصاد گفت: اکنون گزارشهای رسمی که از سوی مرکز پژوهشهای مجلس منتشر شده تا گزارشگرهای مستقل، نشان می دهد که تمام بانکهای خصوصی، در گزارشی که به بانک مرکزی می دهند درباره اینکه چه میزان از منابعشان را صرف زیرمجموعه خودشان کرده اند، به صورت عریان دروغ می گویند، آن هم دروغ هایی گاه با مقیاسی تا 300 هزار میلیارد تومان تفاوت! بعد بانک مرکزی هم با علم به اینکه این دروغ است، کوچکترین اهتمامی برای واقعی سازی آن نمی کنند. یک بخش از ماجرای شوک درمانی، شیوه های ضدتوسعه ای و ضدعادلانه دولت برای تامین کسری مالی اش است. وجهه اصلی ماجرا این است که فسادها و زیانهایی که این بانکهای خصوصی به صورت انباشته دارند را از این طریق برایشان حل و فصل می کنند. این نشانه تسخیرشدگی چند لایه بسیار فاجعه ساز است که با عبارت «ناترازی» همه این مناسبات را تبدیل به یک مناسبات چرتکه ای می کنند و می گویند فلان عدد با فلان عدد همخوانی ندارد و به حکمت این شکافها نمی پردازند. تمرکز افراطی روی صنایع بالادست پتروشیمی، از همه نظر مشکوک است مومنی با بیان اینکه درباره ناترازی انرژی، بیش از 10 سال پیش، مرکز پژوهشهای مجلس، در گزارشی، عنوان کرد تمرکز افراطی روی صنایع بالادست پتروشیمی، از همه نظر مشکوک است، توضیح داد: در گزارش 1392 مرکز پژوهش ها می گوید ما در شگفتیم که این کشور، نزدیک به دو، سوم جمعیت در سنین فعالیتش هیچ نقشی در تولید ندارند و جوانان عزیزش که به قیمت هزینه هایی که از محل دارایی های بین نسلی می شود تربیت می شود و چون شغل پیدا نمی کنند با سرخوردگی کشور را ترک می کنند، در صنایع بالادستی پتروشیمی، به ازای هر 940 هزار دلار سرمایه گذاری، یک شغل ایجاد می شود. در همین پتروشیمی ، اگر به جای بالادست بر پایین دست آن سرمایه گذاری کنید، خلق ارزش افزوده بین 3 تا 5 برابر می شود و این درحالی است که در پایین دست پتروشیمی، به ازای هر 21 هزار دلار، می توان یک شغل ایجاد کرد! ببینید در جعل مفاهیم چقدر حساب و کتاب وجود دارد! این فقط ناترازی نیست! برای تامین هزینه های سلامت، اوراق ربوی منتشر می کنند بعد منابع ارزی صرف واردات خودروهای لوکس می شود میانگین استفاده از ظرفیت تولید در صنایع لوازم خانگی، 17 درصد است رئیس موسسه مطالعات دین و اقتصاد با بیان اینکه بخش اعظم آنچه در این مملکت به صورت تورم، خانمان براندازی می کند ، ریشه در طرز عمل بانکهای خصوصی دارد، خاطرنشان کرد: برای تامین هزینه های سلامت، اوراق ربوی منتشر می کنند بعد منابع ارزی، صرف واردات خودروهای لوکس می شود. یکی از پژوهشگران گزارشهای رسمی وزارت صمت را در اختیار من گذاشت که نشان می دهد میانگین استفاده از ظرفیت تولید در صنایع لوازم خانگی، حدود 17 درصد است! یعنی میلیاردها دلار زیرساخت فراهم کردید، ماشین آلات آوردید، ظرفیت تولید ایجاد کردید و از آن 17 درصد استفاده می کنید و بعد یکی از مقامات گرامی وزارت صمت می گوید ما باید راه را برای واردات لوازم خانگی از خارج باز کنیم. تمام اینها سوق دادن این کشور به ذلت و دست نشانده خارجی ها کردن حکومتش است. این میزان ارز را از کجا می خواهید بیاورید!؟ به ازای آن چه چیزی می خواهید بدهید!؟ در آستانه 30 میلیونی شدن جمعیت فقیر قرار گرفته ایم غیرت ما راجع به فقر از بین رفته! به گزارش جماران، مومنی ضمن اشاره به احادیثی که میان فقر و کفر رابطه درنظر می گیرند، گفت: گزارشهای رسمی می گویند سال 89، تعداد فقرای این کشور حدود 10 میلیون نفر و 1395 از 13 میلیون نفر بالاتر رفته و سال 1400 به رقمی بالغ بر 25 میلیون و 600 هزار نفر رسیده است و گزارشهای هنوز انتشار نیافته به لحاظ تحلیلی و برآوردی می گویند ما نزدیک به این می شویم که 30 میلیون نفر از جمعیت زیر خط فقر قرار گیرند. ببینید چقدر شرم آور است! وقتی شما نام مسائل چند وجهی و بحران ساز و مشکوک و فاسد را «ناترازی» می گذارید و باب بحث عمیق عالمانه برای فهم ریشه های گرفتاری را می بندید، آثارش برای مردم با فقرزایی ظاهر می شود. غیرت ما راجع به فقر از بین رفته و سیاستهای فقرزا را نمی بینیم. گویی به طور کلی، یک نگرش راهبردی دورمدت از کل فرایندهای تصمیم گیری و تخصیص منابع ما رخت بر بسته است. هیچ کدام از لوازم تک نرخی کردن ارز، اکنون در اختیار ایران نیست این اقتصاددان گفت: شگفت آور است که فردی مانند رئیس جمهور ما، قبل از اینکه روی کار بیاید، فریاد می زد که در شرایطی که این میزان نیازهای اساسی ما معطل است، چرا برای واردات خودرو راه باز می کنید ، اما وقتی خودش روی کار آمد، جزء اولین کارهایی که در دستورکار قرار داد این بود که چه کار کنیم که واردات خودرو تسهیل شود! رئیس بانک مرکزی مصاحبه می کند که چرا می گویید بازار آزاد ارز، این بازار آزاد نیست و تامین مالی قاچاقچی ها را به عهده دارد اما باز مجوزهای گوناگون برای تزریق ارز به این بازار می گیرد تا قیمت ارز در آن بازار را کنترل کند! شما که خودتان به دست خودتان این بازی شوم و مجعول و مشکوک را با عنوان اینکه می خواهیم ارز را تک نرخی کنیم راه انداختید! شما متوجه نمی شوید که تک نرخی کردن ارز چه لوازمی دارد و هیچ کدام از آن لوازم اکنون در اختیار این کشور نیست!؟ وقتی به موضوع موهومی تکیه می کنید و باب را برای جهش نرخ ارز فراهم می کنید تزریق های وحشتناک ارزی می کنید که مثلا 2درصد نرخ ارز کمتر شود! بعد اسم آن را مدیریت گذاشته اند! وقتی درباره سیاست تورم زا واکنش نشان می دهیم، می گویند چرا عصبانی شدید!؟ مومنی با یادآوری اینکه هر موج تورمی، بزهکاری، سرقت، جرم و جنایت و طلاق را افزایش می دهد، گفت: وقتی درباره سیاست تورم زا واکنش نشان می دهیم، می گویند چرا عصبانی شدید!؟ چگونه عصبانی نشوم وقتی می بینم مردم مظلوم و بی دفاع ما در هر موج تورمی باید شاهد تن فروشی بچه هایشان، طلاق باشند و مرگ عزیزانشان را به دلیل عدم دسترسی به امکانات درمان ببینند! هفته پیش از قول یک مقام رسمی کلیدی کشور دیدیم که سهم پرداخت از جیب برای نظام سلامت، که استاندارد جهانی آن 5 درصد است، به 70 درصد رسیده است! در حالی که در سه برنامه متوالی، هدف گذاری شده بود که این سهم به 30 درصد برسد! بعد در این شرایط مژده می دهند که سال آینده دارو و تجهیزات پزشکی، چگونه افزایش قیمت خواهد داشت. من اینها را مقابل چشمم می بینم و شاهد هستم با این بساط، چه بر سر ایران می آید! حدود 13 بانک عمدتا خصوصی، زیان انباشته نزدیک به 600 هزار میلیارد تومانی گزارش کرده اند به گفته این استاد گروه برنامه ریزی و توسعه اقتصادی دانشگاه علامه طباطبایی؛ در رسانه های رسمی، عنوان شد که با همین داده های دستکاری شده بانکهای خصوصی، حدود 13 بانک عمدتا خصوصی، زیان انباشته نزدیک به 600 هزار میلیارد تومانی گزارش کرده اند! آیا جهش نرخ ارز به فاصله کوتاهی بعد از انتشار این گزارش، واقعا تصادفی است!؟ مومنی ضمن اشاره به فخرفروشی زنان درباری انگلستان نسبت به استفاده از پارچه ایرانی برای لباسهایشان در کتاب شاه لیر «شکسپیر»، افزود: کشوری که چنین پیشینه و صلاحیتی داشته، بساط نیاز به پوشاکش را از کانال سهل انگاری و بی اعتنایی به قاچاق حل و فصل می کنید!؟ ما محاسبه کردیم که با آن ماشین آلات و ظرفیتهای تولیدی و مهارتی که در صنعت پوشاک و نساجی ایران وجود دارد، هر یک میلیارد دلار واردات پوشاک قاچاق، حدود 75 هزار فرصت شغلی در ایران را نابود می کند. اگر مسائل را با همان پیچیدگی هایی که دارند مورد توجه قرار دهید ، افراد از اینکه مناسباتی که این گونه فقر و ذلت و وابستگی را تحمیل می کند را در لفافه مفهومی با عنوان «ناترازی» پنهان کنند. حساسیت زدایی مشکوکی از مسائل حیاتی کشور پدیدار شده انگار نه انگار چنین اعداد و ارقامی منتشر شده! وی با اشاره به بخشهایی از سند لایحه بودجه 1404، ادامه داد: برای اینکه آنها این شیوه بودجه ریزی را اجرا کنند، اهدافی را محقق کرده بودند، اما هیچ کدام از این اهداف هم محقق نشده است. مساله دیگر این است که وقتی شما به اعداد و ارقام بودجه نگاه می کنید، می بینید که تمام آنها دیگر معنای خود را از دست داده اند. اگر قرار بود این ارقام معنی دار باشند، به ازای هر کدام از آنها، ما باید اعلام وضعیت فوق العاده می کردیم، اما چون معنی دار نیست، هیچ اتفاقی نمی افتد! حساسیت زدایی مشکوکی از مسائل حیاتی کشور پدیدار شده و انگار نه انگار چنین اعداد و ارقامی منتشر شده! نه کسی توضیحی می خواهد و نه کسی توضیحی می دهد! نه کسی دلالتها و پیامدهای آن را مورد توجه قرار می دهد! رشد مصارف عمومی در 1404، بالغ بر 93 درصد است! اگر حساب و کتابی در کار بود و فقرا و محرومان و کارمندان و کارگران در نظام تصمیم گیری، صدا و جایگاهی داشتند، می توانستند بپرسند که وقتی شما به واسطه این سیاستهای تورم زا، درباره هزینه های خودتان رشد 93 درصدی را به رسمیت شناختید، چرا وقتی به حقوق و دستمزد ما می رسد، این میزان اهل صرفه جویی می شوید!؟ برای این رشد 93 درصدی در رشد تورم نقشی قائل نمی شوید!؟ عدالتی که عزیزان باور دارند این است!؟ ربا، زودتر از مردم و تولیدکننده ها، گریبان دولت را می فشرد رشد 253 درصدی دارایی های تملک مالی، یعنی سیستم در حال خفه شدن زیر بار ربا است مومنی یادآورشد: در سند بودجه، رشد دارایی های تملک مالی، نسبت به 1403 به 253 درصد رسیده است! یعنی ربا، زودتر از مردم و تولیدکننده ها، گریبان دولت را می فشرد. چون بار اصلی ماجرا این است که اصل و فرع آن اوراق و بدهی هایی که قبلا منتشر کردید را در زمان خود تسویه می کنید. آن زمان که آنها سراغ مالی سازی بدهی های دولت آمدند و به جای اینکه مسائل را ساختاری حل کنند، از طریق انتشار اوراق بحران را به تعویق انداختند، چقدر کارشناسان مظلوم هشدار می دادند. رشد 253 درصدی، یعنی سیستم در حال خفه شدن زیر بار ربا است. اکنون گزارش مرکز پژوهشهای مجلس نشان می دهد بار ربا و بازپرداخت اصل این اوراق و بدهی ها، تقریبا به وزن بار مالی پرداخت حقوق و دستمزد به کارکنان دولت و بار مالی ناشی از پرداخت به بازنشسته ها شانه می زند. این اقتصاددان تاکید کرد: اکنون هم اشتباهاتشان را تصحیح نمی کنند و مناسبات ربوی را متوقف نمی کنند، بلکه می گویند باید گستره و عمق خام فروشی و شدت شوک درمانی را افزایش دهیم، این قعر نابودی است. نباید سازمان برنامه ما گزارشی منتشر کند و بگوید اگر این روند استمرار پیدا کند، چه چشم اندازی مقابل روی خودمان خواهیم داشت!؟ رشد مالیات ستانی را نزدیک به 3 برابر تورم رسما اعلام شده است سهم مالیات بر عایدی های بدون زحمت، نزدیک به صفر به گزارش جماران، رئیس موسسه مطالعات دین و اقتصاد با بیان اینکه لایحه بودجه به مسائل اصلی و همان الزامات برنامه بی کیفیت میان مدت هفتم کمترین اهتمام را دارد و ابعاد عدم شفافیت نشان می دهد آنها گویی نمی خواهند با واقعیت روبرو شوند، گفت: حتی یک تمهید برای برطرف کردن یکی از موانع تولید در این سند برنامه یک ساله را نیاورده اند اما رشد مالیات ستانی را نزدیک به 3 برابر تورمی که ادعا می کنید رسانده اید! در ازای آن، در همه این سالها ، سهم مالیات بر عایدی های بدون زحمت، نزدیک به صفر است. چرا درباره مالیات بر ثروت چنین اهتمامی مشاهده نمی شود!؟ همه اینها دلالتهای اقتصاد سیاسی دارد. تا زمانی که اساس اداره کشور را بر شوک درمانی گذاشته اید، تنها از طریق ضعیف کشی می توانید ارتزاق کنید. بانکهای ورشکسته به شکل صوری، در حسابهایشان سود شناسایی می کنند این استاد دانشگاه ضمن انتقاد از مداخله ها در عزل و نصب در مناطق و همچنین برخی صنایع و شرکتهای بزرگ، افزود: ما به یک بازارایی سیستمی ساختار نهادی نیاز داریم و هر لحظه غفلت از آن، هزینه ها را برای اصلاح بالاتر می برد. نظام پاداش دهی معیوب و کژکارکرد که تا کنون ده ها گزارش منتشر شده که بانکهای ورشکسته به شکل صوری، در حسابهایشان سود شناسایی می کنند و بابت زیانهایی که آفریده اند، پاداش های بزرگ هم دریافت می کنند. این مساله در زیان ده ترین شرکتهای دولتی هم وجود دارد. در تمام آزمونهای کیفی آموزشهای پایه، روندی رو به سقوط و اضمحلال را مشاهده می کنیم مومنی اوضاع و احوالی که در مدارس مشاهده می شود را یکی از تجلی گاه این سیاستها دانست و توضیح داد: ما در تمام آزمونهای کیفی آموزشهای پایه، روندی رو به سقوط و اضمحلال را مشاهده می کنیم. نمی خواهید به هوش بیایید!؟ حکومتی که با شوک درمانی خانوارهایش را فقیر می کند از نقطه عطف 1397 که شوکهای ارزی پیاپی تجربه کردیم تا 1402، توانایی خانواده ها، برای اینکه قادر باشند مخارج تحصیل فرزندانشان را فراهم کنند، 80 درصد سقوط کرده است. اگر نهادهای نظارتی با کیفیت و مسئولیت شناس داشتیم، هر کدام از اینها باید مورد بررسی قرار می گرفتند. اینکه ترک تحصیل و عدم ثبت نام کودکان لازم التعلیم به روندهای نگران کننده می رسد، بازتاب این است که شما خانواده ها را با شوک درمانی فقیر کردید. آنها دیگر قادر نیستند هزینه های تحصیل فرزندانشان را بپردازند. در حالی که خانوارها توانشان سقوط کرده، دولت هم از مسئولیتهای مصرح خود در قانون اساسی در زمینه آموزشهای پایه، طفره می رود. وی گفت: مرکز پژوهشهای مجلس می گوید از 1397 تا 1402، هزینه سرانه دولت برای هر دانش آموز حدود 15 درصد کاهش پیدا کرده است. فقط خدا می داند که ما با آینده این سرزمین چه می کنیم! این گزارش می گوید در همین فاصله نرخ فقر از 24.5 درصد به 30 درصد افزایش پیدا کرده است. در اقتصاد سیاسی توسعه، گفته می شود سند بودجه، سندی است که در آن به وضوح طرز نگاه حکومت به حقوق ملت را می توان مشاهده کرد. این شوک درمانی از همه بیشتر حکومت را دچار افلاس مالی می کند و در نظریه های پیشروی توسعه، گفته می شود آن حضیض شکنندگی یک حکومت، وقتی فرا می رسد که در بهترین حالت فقط می تواند عائله خود را تحت حمایت و پوشش قرار دهد، اکنون 5 سال است که گزارشهای مرکز پژوهشهای محلس نشان می دهد از کل بودجه حمایتی حکومت، بیش از چهار، پنجم نصیب عائله خودش می شود، یعنی دسترسی 90 درصد جمعیت به این حمایتها در حال رسیدن به صفر است. از سوی دیگر زندگی کارمندان و بازنشسته ها را هم ببینید! این مناسبات قابل تداوم نیست این اقتصاددان با بیان این اعتقاد که این قهقرا در حکومتی که به تولید فناورانه پشت کند، ادامه خواهد داشت، گفت: چقدر خوب است که نهادهای نظارتی ما از این آیینه برای آسیب شناسی استفاده کنند. دولتی که فلسفه وجودی اش، برقراری ثبات و امنیت است با شوک درمانی، تمام اهتمامش را برای سوزاندن ریشه های ثبات و امنیت به کار می گیرد. این مناسبات قابل تداوم نیست و ما به یک بازآرایی سیستمی بر محور تولید فناورانه و توسعه عادلانه نیاز داریم. امید تمام این آسیب شناسی ها این است که آنها که باید ببینند و بشنوند این کارها را قبل از مرگ سهراب بکنند. اخبار مرتبط فرشاد مومنی: قدرت خرید یارانه سال 89، به زیر نیم دلار رسیده / 70 درصد جمعیت ایران قادر به تامین مالی نیازهایشان نیستند / بحران خاک در ایران، به مراتب حادتر از بحران آب است فرشاد مومنی: قدرتهای بین المللی در ضعیف تر کردن ایران، با یکدیگر توافق دارند / انقلاب به دنبال انزواجویی و سیاستهای خصمانه با دنیا نبود / مناسبات تنش آمیز زمینه ای برای وابستگی ایران است ارقام عجیب از رشد قیمت خدمات سلامت در سال 1404 / فرشاد مومنی: قیمت تجهیزات پزشکی، سال آینده 9 برابر می شود / شرم می کنند درباره برنامه چشم انداز 1404 حرفی بزنند / پزشکیان در فرهنگستان علوم شوک به نرخ ارز و بنزین را راه حل مسائل اقتصادی اعلام کرد فرشاد مومنی: بازی با نرخ ارز، بازی خطرناکی است/ می گویند می خواهیم از طریق سیاست تورم زا به عدالت برسیم!/تورم شیره جان فقرا را می کشد واکاوی حقایقی تلخ درباره جهش قیمت ارز در ایران/ فرشاد مومنی: در سه سال گذشته، 3 میلیون نفر در ایران فقیر شدند/ غارت نیازهای معیشتی مردم توسط کشورهای همسایه به دلیل افت ارزش پول ملی/ بانک‌های خصوصی از خرید و فروش دلار منع شوند فرشاد مومنی: با این سیاستهای نابخردانه ارزی، سال 1404 خدا به مردم و تولید رحم کند! / به نام اسلام، به اندیشه های منحطی اتکا کردیم / رهبران انقلاب اندیشه ای توسعه گرا و اراده ای صادق برای تحقق وعده هایشان داشتند انتقاد فرشاد مومنی به مسئولان اقتصادی: تصمیم سخت این نیست که با شوک درمانی مردم را فقیر و مفلوک کنید / نیازمند بازنگریهای بنیادی در شیوه اداره کشور هستیم / به اسم توسعه دریامحور مسابقه رانت زمین راه انداخته اند فرشاد مومنی: به اسم صادرات سیب زمینی، سفره فقرا غارت و جیبهای کوچکی، هیولایی شدند / مشارکت مردم بعد از جنگ سقوط کرد / کارنامه 10 سال اول انقلاب افتخارآمیز است ضمن هشدار نسبت به پیامد سیاستهای ارزی تاکید شد؛ فرشاد مومنی: یک بانک خصوصی وام 600 ماهه با نرخ بهره صفر پرداخت کرده است / از تجربه تاریخی فروپاشی پهلوی درس بگیریم / دولت زمان جنگ اجازه بی ثباتی در معیشت مردم و سرنوشت تولیدکننده ها را نمی داد انتهای پیام∎​