خبرگزاری آنا؛ همکاری و ارتباط صنعت و دانشگاه یا به عبارت دیگر ارتباط پژوهشگران دانشگاهی با متخصصان حوزه صنعتی تجاری سابقه‌ای تاریخی دارد. پژوهش‌ها نشان داده که دانشگاه‌ها به عنوان مهم‌ترین مشارکت‌کنندگان در مراکز صنعتی دانش محور به سه شکل به دولت، سازمان‌ها، موسسات و صنعت خدمت‌رسانی می‌کنند که شامل تربیت و تولید دانش‌آموختگان در رشته‌های پراهمیت مرتبط با بخش‌های مورد نیاز صنعت، انجام پروژه‌های پایه و کاربردی، همکاری با سازمان‌ها، مؤسسات و صنعت در راستای نوآوری و خلق فناوری‌های جدید می‌شود.
به‌طور تاریخی از دیدگاه صنعت، دانشگاه محلی برای آموزش و شناسایی کارمندان آینده است که با تحول نظام‌های اقتصادی جهان، شرکت‌ها و صنایع به همکاری با دانشگاه‌هایی تمایل پیدا کرده‌اند و با استفاده از دانش و تکنولوژی به انجام پژوهش می‌پردازند. همکاری و ارتباط صنعت و دانشگاه مزایای فراوانی به همراه دارد.
پایان‌نامه‌ها و تحقیقات دانشگاهی کمتر بر اساس نیاز‌های صنعت طراحی می‌شوند و اغلب به‌صورت تئوری باقی می‌مانند
خبرنگار آنا در همین راستا با فرهاد احمدی مدیرعامل یک شرکت دانش‌بنیان حاضر در رویداد صدرا در دانشگاه آزاد شیراز که در صنعت کشاورزی و باغبانی فعال است گفتوگو کرده تا چگونگی فعالیت‌های این شرکت، ارتباط صنعت و دانشگاه، چالش‌ها و راهکارها را جویا شود. مشروح این گفتوگو را در ادامه می‌خوانیم.
آنا: تعامل و ارتباط فعلی شما با دانشگاه چگونه است؟
احمدی: شرکت از طریق فرصت‌های کارآموزی، همکاری در پروژه‌های تحقیقاتی، استخدام دانش‌آموختگان و شرکت در رویداد‌های دانشگاهی، ارتباط مؤثری با دانشگاه‌ها برقرار کرده و این تعاملات نه تنها به توسعه فناوری‌های نوین در حوزه کشاورزی کمک می‌کند؛ بلکه باعث تقویت مهارت‌های دانشجویان و کاهش فاصله بین آموزش‌های دانشگاهی و نیاز‌های صنعت می‌شود.
آنا: چالش‌های ارتباط صنعت با دانشگاه را چه می‌دانید و راهکارهایتان چیست؟
احمدی: ارتباط صنعت و دانشگاه یکی از عوامل کلیدی در توسعه اقتصادی و فناوری کشورهاست. با این حال در ایران این ارتباط با چالش‌های متعددی مواجه بوده که مانع از تحقق کامل این همکاری می‌شود.
ضعف در ساختار‌های مدیریتی و اجرایی یکی از چالش‌های ارتباط صنعت با دانشگاه است به این دلیل که دفاتر ارتباط با صنعت در دانشگاه‌ها اغلب فاقد توانایی لازم برای عقد قرارداد‌های مؤثر با صنعت هستند. این دفاتر به دلیل نبود سازوکار‌های حقوقی و مالی مناسب، نمی‌توانند به‌طور مؤثر عمل کنند و نبود سیستم مدیریتی کارآمد و انعطاف‌ناپذیری ساختار‌های اداری، باعث کندی در فرآیند‌های همکاری می‌شود.
تطابق نداشتن نیاز‌های صنعت با آموزش‌های دانشگاهی از دیگر چالش‌های ارتباط صنعت با دانشگاه بوده به این صورت که سرفصل‌های درسی دانشگاه‌ها اغلب کاربردی نیستند و با نیاز‌های واقعی صنعت همخوانی ندارند و این مسئله باعث می‌شود صنعت به دانشگاه‌ها اعتماد نکند. پایان‌نامه‌ها و تحقیقات دانشگاهی کمتر بر اساس نیاز‌های صنعت طراحی می‌شوند و اغلب به‌صورت تئوری باقی می‌مانند.
فقدان فرهنگ همکاری و اعتماد متقابل را می‌توان یکی دیگر از چالش‌های ارتباط صنعت با دانشگاه نام برد که صنعتگران به دلیل تجربیات ناموفق گذشته به توانایی دانشگاه‌ها در حل مشکلات صنعت اعتماد ندارند. از سوی دیگر، دانشگاه‌ها نیز تمایل چندانی به ورود به پروژه‌های صنعتی ندارند. نبود فرهنگ کار گروهی و همکاری بین دانشگاه و صنعت، مانع از شکل‌گیری ارتباط مؤثر می‌شود.
وابستگی صنعت به فناوری‌های خارجی چالشی دیگر برای ارتباط صنعت با دانشگاه بوده که صنعت ایران به دلیل وابستگی به فناوری‌های وارداتی، تمایل کمتری به سرمایه‌گذاری در تحقیق و توسعه داخلی دارد. این مسئله باعث کاهش تقاضا برای همکاری با دانشگاه‌ها می‌شود.
کمبود منابع مالی و حمایت‌های دولتی در ارتباط صنعت با دانشگاه نقش دارد به این دلیل که سهم تحقیق و توسعه از تولید ناخالص داخلی (GDP) در ایران کمتر از یک درصد بوده در حالی که این رقم در کشور‌های توسعه‌یافته مانند ژاپن و کره جنوبی به ترتیب ۳.۱ درصد و ۴.۲ درصد است. قوانین و تسهیلات دولتی برای حمایت از همکاری‌های صنعت و دانشگاه کافی نیستند و اغلب به‌صورت غیرمستقیم عمل می‌کنند.
سرفصل‌های درسی دانشگاه‌ها اغلب کاربردی نیستند و با نیاز‌های واقعی صنعت همخوانی ندارند و این مسئله باعث می‌شود صنعت به دانشگاه‌ها اعتماد نکند
با توجه به تجربیات این شرکت برای بهبود ارتباط صنعت و دانشگاه می‌توان با تقویت دفاتر ارتباط با صنعت در دانشگاه‌ها، تجهیز آنها به ابزار‌های حقوقی و مالی لازم برای عقد قرارداد‌های مؤثر و ایجاد شورا‌های مشترک بین صنعت و دانشگاه برای تسهیل فرآیند‌های همکاری و کاهش بروکراسی ساختار‌های مدیریتی و اجرایی را اصلاح کرد.
بازنگری در سرفصل‌های درسی و تطبیق آنها با نیاز‌های صنعت با مشارکت فعال صنعتگران در طراحی برنامه‌های درسی و هدفمندسازی پایان‌نامه‌ها و تحقیقات دانشگاهی بر اساس نیاز‌های صنعت و جامعه، می‌تواند راهکاری برای تغییر نظام آموزشی و پژوهشی در راستای تقویت رابطه صنعت و دانشگاه باشد.
برگزاری کارگاه‌ها، کنفرانس‌ها و دوره‌های مشترک بین صنعت و دانشگاه برای افزایش تعامل و اعتماد متقابل و تشویق صنعت به مشارکت در پروژه‌های دانشگاهی از طریق ارائه مشوق‌های مالی و مالیاتی باعث فرهنگ‌سازی و ایجاد اعتماد متقابل خواهد شد.
حمایت از تولید داخلی و تشویق صنعت به استفاده از فناوری‌های بومی توسعه‌یافته در دانشگاه‌ها و ایجاد مراکز تحقیقاتی مشترک بین صنعت و دانشگاه برای توسعه فناوری‌های جدید وابستگی به فناوری‌های خارجی را کاهش می‌دهد.
افزایش سهم تحقیق و توسعه از GDP به حداقل ۲درصد در کوتاه‌مدت و ۴درصد در بلندمدت و طراحی ابزار‌های سیاستی مؤثر برای حمایت از همکاری‌های صنعت و دانشگاه، مانند اعطای گرنت‌های پژوهشی و معافیت‌های مالیاتی موجب افزایش سرمایه‌گذاری در تحقیق و توسعه خواهد شد که در تقویت ارتباط صنعت و دانشگاه نقش مؤثری دارد.
آنا: دانشگاه تا چه حد توانسته با صنعت ارتباط برقرار کند و راهکارهایتان برای تقویت این ارتباط چیست؟
احمدی: ارتباط بین دانشگاه و صنعت یکی از مهم‌ترین عوامل توسعه اقتصادی و پیشرفت فناوری در هر کشوری است. در سال‌های اخیر، دانشگاه‌ها تلاش کرده‌اند تا از طریق پژوهش‌های کاربردی، کارآموزی، ایجاد مراکز نوآوری و راه‌اندازی شرکت‌های دانش‌بنیان، تعامل خود را با صنعت افزایش دهند؛ اما همچنان چالش‌هایی مانند نبود زبان مشترک میان صنعت و دانشگاه، ضعف در تجاری‌سازی نتایج تحقیقاتی و عدم اعتماد کافی بین دو بخش وجود دارد.
تأسیس مراکز تحقیقاتی مشترک بین دانشگاه و صنعت می‌تواند موجب تولید دانش کاربردی و حل مشکلات صنعتی شود. دانشجویان باید بتوانند از دوره‌های کارآموزی مؤثر در صنایع مرتبط استفاده کنند تا مهارت‌های مورد نیاز بازار کار را به دست آورند. مجموعه دانشگاه آزاد با ایجاد طرح مبتکرانه «پویش» گام بسیار مؤثر و مفیدی در راستای تحقق این امر برداشته و مطمئناً هم در کوتاه‌مدت و هم در بلندمدت نتیجه‌بخش خواهد بود.
دانشگاه‌ها می‌توانند از طریق پارک‌های علم و فناوری و مراکز رشد، بستر لازم را برای توسعه استارت‌آپ‌های فناورانه و تجاری‌سازی تحقیقات فراهم کنند. افزایش پروژه‌های تحقیقاتی سفارشی برای صنایع مختلف می‌تواند هم منابع مالی دانشگاه‌ها را تقویت کند و هم نیاز‌های صنعت را برطرف می‌کند. دولت می‌تواند از طریق مشوق‌های مالیاتی، تسهیلات و قوانین حمایتی، شرکت‌ها را به سرمایه‌گذاری در تحقیق و توسعه دانشگاهی تشویق کند.
همکاری با متخصصان صنعتی به‌عنوان استادان مدعو یا مشاوران پژوهشی می‌تواند پیوند بین آموزش و نیاز‌های واقعی صنعت را تقویت کند. برگزاری رویداد‌های مشترک مانند نمایشگاه‌های فناوری و نشست‌های هم‌اندیشی این نوع رویداد‌ها به دانشگاه‌ها و صنایع فرصت می‌دهد تا نیاز‌ها و توانمندی‌های خود را بهتر بشناسند و زمینه همکاری‌های جدید را ایجاد کنند.
به‌روزرسانی سرفصل‌های درسی بر اساس نیاز‌های روز صنعت و همکاری نزدیک با شرکت‌ها در تدوین محتوای آموزشی می‌تواند دانش‌آموختگان را آماده‌تر برای ورود به بازار کار کند. با اجرای این راهکارها، دانشگاه می‌تواند نقش مؤثرتری در حل مشکلات صنعتی ایفا کند و صنعت نیز از ظرفیت علمی و تحقیقاتی دانشگاه بهره بیشتری ببرد.
آنا: شرکت شما در چه زمینه‌ای فعال بوده و ارتباط دانشجویان با شما چگونه میسر است؟
احمدی: شرکت با تمرکز بر توسعه و بهبود مکانیزاسیون و فناوری‌های کشاورزی و باغبانی و ارائه تجهیزات پیشرفته، نقش مهمی در توسعه صنعت کشاورزی ایران ایفا می‌کند. این شرکت در راستای اشتغال‌زایی جوانان، قطع وابستگی به کالا‌های وارداتی و جلوگیری خروج ارز از کشور، فعالیت خود را در زمینه تولید ماشین‌آلات کشاورزی و صنعتی گسترش داده است.
رویداد صدرا با حضور صنایع مختلف، استادان و دانشجویان، فرصتی را برای ارتباط مستقیم بین آنها فراهم می‌کند. این تعامل به صنایع کمک کرده تا نیرو‌های مورد نیاز خود را از میان دانشجویان شناسایی و جذب کنند
این شرکت در راستای تقویت همکاری با دانشگاه و دانشجویان فعالیت‌های زیادی انجام داده و از دانشجویان علاقه‌مند به حوزه‌های کشاورزی، مهندسی آب و مکانیک برای کارآموزی و کارورزی در قالب طرح پویش استقبال می‌کند. این فرصت‌ها به دانشجویان امکان می‌دهد تا در محیط‌های واقعی کار تجربه کسب کنند.
دانشجویان می‌توانند با ارائه ایده‌های نوآورانه و مشارکت در پروژه‌های تحقیقاتی مرتبط با کشاورزی و تولید ماشین‌آلات کشاورزی و صنعتی با این شرکت همکاری کنند. این همکاری می‌تواند منجر به تجاری‌سازی ایده‌ها و توسعه فناوری‌های جدید شود. این شرکت برای تکمیل کادر خود از دانش‌آموختگان رشته‌های مرتبط مانند حسابداری، مهندسی کشاورزی و مکانیک استفاده می‌کند و در شهر‌های مختلف مانند شیراز و تهران فعالیت دارد و فرصت‌های شغلی متنوعی را ارائه می‌دهد.
دانشجویان می‌توانند با حضور در نمایشگاه‌ها و رویداد‌های مرتبط با کشاورزی و صنعت با شرکت آشنا شده و از فرصت‌های شبکه‌سازی و همکاری استفاده کنند.
آنا: برگزاری رویداد صدرا در دانشگاه آزاد را چگونه ارزیابی می‌کنید و چه تأثیراتی در تعامل صنعت با دانشگاه دارد؟
احمدی: برگزاری رویداد صدرا در دانشگاه آزاد اسلامی به‌عنوان اقدام مؤثر در راستای تقویت ارتباط بین صنعت و دانشگاه ارزیابی می‌شود. این رویداد با هدف ایجاد همگرایی و هم‌افزایی بین جامعه دانشگاهی و صنعت طراحی شده و تأثیرات قابل توجهی در بهبود این تعامل داشته است.
رویداد صدرا با حضور صنایع مختلف، استادان و دانشجویان، فرصتی را برای ارتباط مستقیم بین آنها فراهم می‌کند. این تعامل به صنایع کمک کرده تا نیرو‌های مورد نیاز خود را از میان دانشجویان شناسایی و جذب و از سوی دیگر، دانشجویان می‌توانند با نیاز‌های واقعی صنعت آشنا شوند و مهارت‌های خود را تقویت کنند.
این رویداد با ارائه فرصت‌های کارآموزی و کارورزی، دانشجویان را برای ورود به بازار کار آماده کرده و دانشجویان می‌توانند در محیط‌های واقعی کار حضور یابند و تجربه‌های عملی کسب کنند که این امر به افزایش مهارت آنان کمک می‌کند. جشنواره صدرا به دانشجویان و استادان این امکان را می‌دهد تا ایده‌های نوآورانه خود را نیز به صنایع مختلف ارائه دهند. این ایده‌ها می‌توانند به صنایع معرفی شده و در صورت امکان، تجاری‌سازی شوند.
رویداد صدرا با ایجاد شبکه‌سازی بین دانشجویان و صنایع، فرصت‌های شغلی بیشتری را برای دانشجویان فراهم کرده و به کاهش نرخ بیکاری فارغ‌التحصیلان و افزایش امیدواری آنها به آینده شغلی کمک می‌کند. این رویداد نه تنها به ارتباط دانشگاه و صنعت کمک کرده؛ بلکه با مشارکت جامعه و کارفرمایان، یک تعامل سه‌جانبه ایجاد می‌کند که منجر به حل مسائل و چالش‌های واقعی کشور می‌شود.
به گزارش آنا، رویداد صدرا با حضور شرکت‌های صنعتی و تولیدی و استقبال دانشجویان از ۲۹ بهمن تا اول اسفند ۱۴۰۳ در دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیراز برگزار شد.
گفتوگو: علی‌اکبر نوروزی
انتهای پیام/