به گزارش خبرنگار رکنا، امنیت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم یکی از مهمترین دغدغههای مردم و مسئولان در هر جامعهای است. در این میان، رسانهها، نهادهای انتظامی و دستگاه قضایی نقش کلیدی در مدیریت افکار عمومی، اطلاعرسانی صحیح و مقابله با جنگ روانی رسانههای معاند دارند.
در وقایع اخیر از جمله قتل مرحوم امیرمحمد خالقی و زورگیری از زن میانسال خیابان پیروزی تهران، تیم رسانهای پلیس و قوه قضاییه با اقدام بهموقع و انتشار سریع، دقیق و شفاف اطلاعات، توانستند تأثیر مهمی بر افکار عمومی بگذارند و مانع از سوءاستفاده رسانههای معاند شوند.
در ادامه این یادداشت، به بررسی ابعاد مختلف این اقدامات و نقش آنها در تقویت امنیت و اعتماد عمومی میپردازیم.
۱. اقدام بهموقع رسانهای و خنثیسازی تحرکات رسانههای معاند
رسانههای معاند همواره در تلاشند با وارونهنمایی اخبار و القای حس ناامنی، سرمایه اجتماعی پلیس و دستگاه قضایی را تضعیف کنند. اما در این موارد، انتشار بهموقع اخبار صحیح و تهیه گزارشهای میدانی، از ایجاد شایعات و تحریف وقایع جلوگیری کرد. اطلاعرسانی درست در این حوادث باعث شد که مردم از روند رسیدگی به پروندهها آگاه شده و در جریان تلاشهای پلیس و قوه قضاییه قرار گیرند.
۲. تأثیر اطلاعرسانی صحیح بر اعتماد عمومی
یکی از دغدغههای مهم مردم، رسیدگی سریع و قاطع به جرائم خشن است. وقتی رسانهها ، پلیس و دستگاه قضایی در کمترین زمان ممکن اقدام به اطلاعرسانی شفاف میکنند، احساس امنیت عمومی افزایش مییابد. در پروندههای اخیر، تلاش ماموران انتظامی و همراهی ویژه قوه قضاییه، بهویژه بازپرس پرونده در صدور سریع کیفرخواست، نشاندهنده هماهنگی مناسب میان این نهادها در پاسخ به مطالبهگری مردم بود. چنین اقداماتی نهتنها حس اعتماد شهروندان به دستگاههای مسئول را افزایش میدهد، بلکه هشداری جدی برای مجرمین بالقوه است که بدانند نظام قضایی و انتظامی کشور، در برخورد با جرائم، مماشات نخواهد کرد.
۳. تعامل سازنده میان پلیس، قوه قضاییه و رسانهها
در این وقایع، یکی از نقاط قوت ، همکاری نزدیک بین پلیس و دستگاه قضایی بود که منجر به تسریع در صدور کیفرخواستها شد. پیگیریهای جدی و اقدام سریع بازپرس پرونده در این حوادث، به شکل محسوسی فرآیند رسیدگی را تسریع کرد و نشان داد که قوه قضاییه با حساسیت بالایی، به مطالبات عمومی در حوزه امنیت پاسخ میدهد. این تعامل سازنده، الگویی قابل تامل برای سایر پروندههاست و نشان میدهد که با همافزایی نهادهای مسئول، میتوان بهسرعت به مطالبات مردمی پاسخ داد. علاوه بر این، رسانهها نیز میتوانند نقش پل ارتباطی میان مردم و مسئولان را ایفا کنند و از طریق بازتاب درست واقعیتها، مسیر تعاملات قانونی را هموار سازند.
۴. مطالبهگری مردمی و اثرگذاری رسانهها در تسریع فرآیندهای قضایی
مردم از دستگاههای مسئول انتظار دارند که در مقابل جرائم خشن، واکنشی سریع و قاطع داشته باشند. رسانهها با انعکاس صحیح خواستههای مردمی، میتوانند بهعنوان یک نیروی پیشران در تحقق عدالت عمل کنند. در پروندههای اخیر، پوشش خبری گسترده باعث شد که نهادهای قضایی با درک حساسیت جامعه، روند رسیدگی را تسریع کنند. تصمیم قاطع قوه قضاییه و بازپرس پرونده در این مسیر، نشان داد که دستگاه قضا علاوه بر حفظ حقوق قانونی، در مواجهه با مجرمین جرائم خشن، اولویت خود را برقراری سریع امنیت عمومی قرار داده است. این موضوع بیانگر آن است که رسانهها میتوانند نقشی کلیدی در مطالبهگری عمومی ایفا کنند و درعینحال، از افتادن در دام سیاهنمایی و القای حس ناامنی توسط رسانههای معاند جلوگیری نمایند.
۵. نقش اطلاعرسانی در بازدارندگی از وقوع جرم
یکی از مهمترین جنبههای اطلاعرسانی سریع و شفاف، اثر بازدارنده آن بر مجرمین بالقوه است. وقتی مردم میبینند که پلیس و دستگاه قضایی در برابر مجرمان بدون تساهل و تسامح برخورد میکنند، انگیزه ارتکاب جرم کاهش مییابد. این مسأله بهخصوص در جرائم خشن که تأثیرات گستردهای بر احساس امنیت جامعه دارند، اهمیت بیشتری پیدا میکند. در این میان، برخورد قاطع و فوری بازپرس پرونده و دستگاه قضا با مجرمان، نقشی کلیدی در افزایش این بازدارندگی ایفا کرد و نشان داد که نظام حقوقی کشور با اقتدار کامل در برابر چنین جرائمی میایستد.
اقدامات رسانهای بهموقع پلیس در پروندههای اخیر، در کنار رسیدگی سریع و قاطع قوه قضاییه ، نقش مهمی در مدیریت افکار عمومی، جلوگیری از سیاهنمایی رسانههای معاند و افزایش اعتماد مردم به نهادهای انتظامی و قضایی داشت. همکاری نزدیک میان پلیس، قوه قضاییه و رسانهها نهتنها موجب تسریع در روند رسیدگی به پروندهها شد، بلکه بهعنوان الگویی موفق برای مدیریت سایر بحرانها نیز مطرح شد.
ازاینرو، استمرار این رویکرد و تمرکز رسانهها بر تقویت مطالبهگری عمومی در چارچوب قانونی، میتواند نقشی اساسی در تأمین امنیت اجتماعی و بازدارندگی از وقوع جرم ایفا کند.
رسانههای داخلی باید همچنان با دقت و حساسیت در برابر تحرکات رسانههای معاند ایستادگی کرده و با انتشار اخبار دقیق و شفاف، مسیر تحقق عدالت و آرامش جامعه را هموار سازند.