همشهری آنلاین - گروه سیاسی: غلامرضا کریمی رئیس دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه خوارزمی در یادداشتی به همشهری گفت:
۳سال پس از جنگ روسیه و اوکراین، ولودیمیر زلنسکی رئیسجمهور اوکراین دچار عاقبت محتوم این نبرد شد. مواجهه با قدرت بزرگی به نام روسیه به پشتوانه حمایت غرب، اشتباه استراتژیک زلنسکی از همان ابتدای به حرکت درآوردن قوای نظامی بود. همین رویکرد زلنسکی و پیش نگرفتن یک سیاست مشخص راهبردی، آسیب جدی به اوکراین وارد کرد و اکنون نیز این کشور باید میلیاردها دلار کمک آمریکا را به مرور از معادن خودش بازپرداخت کند.
دیگر میتوان گفت اکنون چارچوبهای مورد نظر زلنسکی در تقابل با روسیه و اینکه ترامپ با او همکاری میکند، بهکلی فروریخته است. طرحی که ترامپ برای استقرار بازرسان اروپایی در اوکراین پیگیری میکند، شرایط را بهلحاظ سیاسی عادی میکند، ولی سیاستهای اعلامی دولت اوکراین در این جنگ دچار شکست بزرگی شد.
دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا از قبل از انتخابات۲۰۲۴ آمریکا اعلام کرد که میخواهد بحران اوکراین را خاتمه دهد. زلنسکی ابتدا باور نمیکرد این جدیت از سوی ترامپ به خرج داده شود ولی در ادامه مشخص شد ترامپ روی مواضع خودش محکم ایستاده است. او نشان داد اصلا به قواعد قبلی دولتهای آمریکایی پایبند نیست و چارچوبهای خاص خودش را پیگیری میکند.
زلنسکی میراث نسلهای آینده را در ازای اشتباه اعتماد بیش از حد به غرب پیشخور کرد. اما او در نهایت تسلیم درخواستهای ترامپ شد.
رفتارهای دونالد ترامپ در هر ۲دوره ریاستجمهوریاش، قواعد و رویههای معمول روابط بینالملل را تحتتأثیر قرار داده است. او با بسیاری از مکانیسمها و هنجارهای روابط بینالملل آشنایی ندارد و ادبیات آن را نمیشناسد. البته روسایجمهور سابق آمریکا نیز ضرورتا آشناییای با روابط بینالملل نداشتند، ولی مجموعه نظرات اتاق فکرها و چهرههای اصلی روابط بینالملل آمریکا را میپذیرفتند.
ساختارهای روابط بینالملل، اعتبار و اهمیت خودش را در دوره ۴ساله ترامپ از دست میدهد. تاریخ مصرف چارچوبهای ایدئولوژیک آمریکا مثل حقوق بشر و مسائل مربوط به دمکراسیخواهی، تمام شده است و همین موضوع پیچیدگی کار با آمریکا را در این دوره دشوار میکند؛ چون کشورها نمیدانند باید با چه مکانیسمی نسبت به آمریکا برخورد داشته باشند.
ترامپ براساس فهم خودش عمل میکند و شخصا رویکرد اقتصادی مدنظر خود را در صحنه سیاست خارجی پیگیری میکند. این امر نشان میدهد بهرغم فعالیت مقاماتی همچون مقامات وزارت امور خارجه آمریکا و اتاق فکرهای متعدد در آمریکا، خود شخص ترامپ تعیینکننده است و شخصیت، مواضع و قولهای اوست که حجت است. بر همین مبنا نیاز به طراحی استاندارد جدیدی است تا بتوان با ترامپ تعامل کرد.
به لحاظ راهبردی، طی دوران ۴ساله ریاستجمهوری دونالد ترامپ در آمریکا، حتما چالشهای جدیای در نوع روابط بسیاری از کشورها با او وجود خواهد داشت. او روحیه تاجرمسلکی دارد و میخواهد برای آمریکا منافع اقتصادی ویژه کسب کند. ترامپ از منظر اقتصادی به مسائل و روابط بینالملل توجه میکند.
طی دهههای گذشته بیسابقه بوده است که یکی از روسایجمهور آمریکا بگوید هرکس ۵میلیون دلار بدهد، شهروندی آمریکا را کسب میکند؛ این یعنی بیشتر مسئله مالی برای ترامپ اولویت دارد. کشورهایی که چالش جدی با آمریکا دارند، باید بدانند مسئله مالی تعیینکننده است و بر همین مبنا هم دستورکارهای خود را با دوره حضور دونالد ترامپ در کاخ سفید بازتنظیم کنند.