شناسهٔ خبر: 71593802 - سرویس فرهنگی
نسخه قابل چاپ منبع: خبرآنلاین | لینک خبر

به مناسبت سالگرد درگذشت؛

آیت‌الله خسروشاهی، از حوزه علمیه قم تا سفارت ایران در واتیکان

وی با تاسیس دارالتبلیغ اسلامی توسط آیت‌الله شریعتمداری، به همکاری با این مرکز پرداخت و ازجمله برخی از دروس دینی را در آن مرکز تبلیغی تدریس می‌کرد.

صاحب‌خبر -

به گزارش  خبرگزاری خبرآنلاین محمود فاضلی با مروری بر پرونده و کارنامه سید هادی خسروشاهی در اعتماد نوشت: آیت‌الله سید هادی خسروشاهی فرزند سید مرتضی در سال ۱۳۱۷ در تبریز در خانواده‌ای نامدار و عالم به‎ دنیا آمد. ایشان تحصیلات مقدماتی را در تبریز به پایان رسانید و عازم شهر قم شد و در حوزه علمیه آن‌جا چند ماه در درس خارج فقه آیت‌الله سید حسین بروجردی شرکت کرد و سپس از درس خارج فقه و اصول آیات امام‌خمینی و شریعتمداری استفاده کرد. در درس فلسفه، از شاگردان علامه سید محمدحسین طباطبایی بود. خسروشاهی از سال ۱۳۳۲ با جریان‌های انقلابی – اسلامی همکاری داشت و به ‎ویژه با جمعیت فداییان اسلام و آیت ‎الله کاشانی در ارتباط بود.

در سال ۱۳۴۱ و با آغاز نهضت ‎اسلامی به‎ رهبری امام خمینی، به مبارزه با حکومت پهلوی ادامه داد و به‎ خصوص اعلامیه‎ هایی را علیه حکومت پهلوی امضا کرد. سپس از سوی امام‎ خمینی ماموریت یافت پیام ایشان را به علمای تبریز برساند. در قیام ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ هم در قم حضور داشت و در تابستان ۱۳۴۲ هم در تحصن اعتراضی روحانیان مبارز سراسر کشور علیه دستگیری و حبس ایشان در تهران حضور یافت. خسروشاهی بر اثر این مبارزات، بارها توسط ماموران حکومت ساواک دستگیر و زندانی شد. از جمله در فروردین ۱۳۴۳ مدتی دستگیر گردید و مدتی را در زندان‌های حکومت پهلوی گذراند.

وی با تاسیس دارالتبلیغ اسلامی توسط آیت‌الله شریعتمداری، به همکاری با این مرکز پرداخت و ازجمله برخی از دروس دینی را در آن مرکز تبلیغی تدریس می‌کرد. ایشان یکی از نویسندگان حوزه علمیه قم بود و مقالاتی را در نشریات مختلف چون «مکتب اسلام» و سپس «مکتب تشیع» نوشت. برخی از مقالات ایشان در نشریاتی چون «معارف جعفری»، «راه حق»، «ندای حق»، «وظیفه»، «مجموعه حکمت»، «نور دانش»، «آیین اسلام»، «مسلمین»، «آستان قدس»، «نسل نو»، «نسل جوان»، «استوار»، «پیکار اندیشه» و «مهد آزادی» انتشار می‌یافت. خسروشاهی سپس به ‎همراه شماری از همفکران خود نشریه داخلی حوزه علمیه قم را با عنوان «بعثت» منتشر کرد و از اعضای هیات تحریریه آن نشریه بود. سال ۱۳۵۲ «مرکز بررسی‌های اسلامی قم» را به‎ عنوان مرکزی وابسته به حوزه علمیه قم، تاسیس کرد. فعالیت‌های سیاسی ایشان که در مقالات علمی او هم جلوه‌گر می‌شد، باعث شد تا بارها در قم، تهران و تبریز دستگیر، زندانی یا تبعید شود. ازجمله در سال ۱۳۵۲ توسط ساواک در قم دستگیر و به انارک یزد تبعید شد و در آن‌جا با آیت‌الله سید مرتضی پسندیده برادر امام خمینی و آیت‌‎الله مکارم شیرازی دوران تبعید را گذراند.

خسروشاهی پس از پیروزی انقلاب اسلامی مدتی در حزب «خلق مسلمان» عضویت داشت و سپس از آن حزب کناره گرفت. ایشان به ‎مدت دو سال نمایندگی امام خمینی را در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برعهده داشت و سپس به‎ سمت سفیر ایران در واتیکان انتخاب شد و مدت ۵ سال در این سمت به فعالیت پرداخت. تاسیس مرکز فرهنگی اسلامی اروپا در رم و تاسیس دو ماهنامه انگلیسی و هفته‌‎نامه عربی در لندن با همکاری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و ماهنامه ایتالیایی به نام «جهان نو» از فعالیت‌های ایشان در این دوره است. سپس به سمت رئیس نمایندگی جمهوری اسلامی ایران در قاهره مصر منصوب شد و سه سال در مصر حضور داشت.

همچنین مدتی مشاور وزیر امور خارجه بود و در دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی به فعالیت‌های علمی و پژوهشی می‌پرداخت. همزمان در دانشگاه‌های تهران و دانشکده روابط بین‌الملل وزارت امور خارجه تدریس می‌کرد. خسروشاهی در سطح جهانی، با شرکت در کنفرانس‌ها و کنگره‌های اسلامی در کشورهای اروپایی و اسلامی، ازجمله پاکستان، مصر، الجزایر، عربستان، سوریه، قطر، ترکیه، لبنان، انگلیس، آلمان و سوئیس به  عنوان نماینده امام خمینی یا نماینده حوزه علمیه قم فعال بوده است. ایشان از نیم قرن پیش، از پیشگامان مسئله تقریب بین مذاهب اسلامی بود. ایشان علاوه بر حضور در محافل علمی سیاسی و سخنرانی‌ها و مصاحبه‌های تلویزیونی و مطبوعاتی به انتشار ۵۰ جلد کتاب و نشریه درباره انقلاب اسلامی، تشیع و اهل بیت در مصر همت گماشت که خدمت بزرگی در راستای وحدت و تقریب بین مذاهب اسلامی است. کتاب‌های «فداییان اسلام: تاریخچه و عملکرد اثر شهید نواب صفوی»، «سه‌ رساله درباره زندگی» و «مبارزات سید جمال‌الدین»، «واتیکان: دنیای اسلام وغرب»، «شیعه چه می‌گوید»، «مصلح جهانی» و «مهدی موعود از دیدگاه اهل سنت»، «حرکت‌های اسلامی فلسطین از آغاز تا انتفاضه»، «روشنگری انقلاب»، «الجزایر سرزمین قهرمانان اسلامی»، «نبرد با بدبینی درباره کسروی و کسروی‌گری» از تالیفات ایشان است. گذشته از آن ترجمه ده‌ها کتاب دیگر همچون «ما چه می‌گوییم» (اثر سید قطب)، «امام علی (ع) صدای عدالت» اثر جرج جرداق، «انسان، مادی‌گری و اسلام» اثر سید قطب، «اندیشه و عمل سیاسی مسلمین» اثر کلیم صدیقی، «حرکت امام خمینی و تجدید حیات اسلام» اثر راشد غنوشی و... از دیگر فعالیت‌های علمی ایشان است.

خسروشاهی در ۸ اسفند ۱۳۹۸ بر اثر بیماری کووید ۱۹ (کرونا) درگذشت و در ۱۱ اسفند در قبرستان بهشت معصومه قم به‌ خاک سپرده شد. پیکر وی پس از گذشت سه‌ سال، با رعایت موازین شرعی و قانونی به کتابخانه عمومی مرکز بررسی‌های اسلامی واقع در منطقه پردیسان قم منتقل و در مکانی که وصیت کرده بود، آرام گرفت.

۲۵۹