گروه دیپلمااتیک - همشهری آنلاین: فردای جنگ در نوار غزه، چه کسی یا گروهی قرار است این منطقه را اداره کند؟ این پرسشی که بسیاری از ناظران، کشورهای منطقه و فرامنطقه به دنبال پاسخ آن هسستند.
تارنمای میدل ایست مونیتور نوشته: با توجه به چالشهای عظیم و مسائل پیچیده مرتبط با بازسازی ویرانیها، شبکه تونلها، جابهجایی جمعیت فلسطینی و طرحهای جاهطلبانه دونالد ترامپ رئیسجمهور آمریکا برای منطقه. اداره غزه به آزمون سخت و پرهزینهای تبدیل شده است. در این مطلب آمده:
هنوز هیچ برنامه مشخصی وجود ندارد، بهویژه بهخاطر اختلافات داخلی فلسطین مخالفت آشکار حماس که مانع از کنترل نوار غزه توسط تشکیلات خودگردان فلسطین مستقر در رامالله میشود. علاوه بر این، مخالفتهای رژیم صهیونیستی و آمریکا با هر نقشی که حماس پس از جنگ ایفا کند، این موضوع را پیچیدهتر میکند.
شکست طرح اسرائیلی برای اداره غزه
سال گذشته، رژیم صهیونیستی سعی کرد که از رهبران قبیلهای محلی در غزه بهعنوان یک گزینه احتمالی برای اداره پس از جنگ استفاده کند، اما فقدان حمایت مردمی و نفوذ فزاینده گروههای مقاومت، این طرح را به شکست کشاند.
رهبران عربی همسو با تلآویو
مصر تشکیل کمیتهای تکنوکرات مستقل برای اداره غزه را ترجیح میدهد که در چارچوب اجماع فلسطینی عمل کند. این رویکرد اطمینان حاصل میکند که ساختار اداره غزه پس از جنگ همچنان فلسطینی باشد و در عین حال خواسته تلآویو برای عدم حضور حماس در قدرت را برآورده کند.
این تصمیم به نظر میرسد که یک حرکت تاکتیکی برای جلوگیری از فشار خارجی باشد. احتمالا با در نظر داشتن همین چشم انداز بوده که حسام زکی معاون دبیرکل اتحادیه عرب، اخیراً مدعی شده که منافع فلسطین ایجاب میکند حماس از صحنه خارج شود!
واکنش حماس
تلاش صهیونیستها برای کنار زدن حماس و همسویی عربها با این موضع، حماس را برآن داشته تا بر موضع مقاومت تاکید کند. اسامه حمدان یکی از مقامات ارشد حماس، تاکید کرده که فردای جنگ، غزه کاملاً فلسطینی خواهد بود و حماس تحت هیچ توافقی غزه را ترک نخواهد کرد و تحت هیچ فشاری یا اجرای طرحهای خارجی از پروژه فلسطین کنار گذاشته نمیشود.
حمدان گفته: «حماس با هر کسی که بخواهد جای اشغالگران اسرائیلی را در غزه یا هر شهر فلسطینی بگیرد مانند اشغالگر برخورد خواهد کرد.»
ادامه حکمرانی حماس
بلافاصله پس از اجرایی شدن آتشبس، حماس نیروهای پلیس خود را در غزه دوباره مستقر کرد و شهرداریها ارائه خدمات عمومی به مردم را از سر گرفتند که نشاندهنده ادامه حکمرانی حماس بر نوار غزه است، حکمرانی که از پیروزی در انتخابات فلسطین در سال ۲۰۰۶ آغاز شده است.
میدل ایست مونیتور در ادامه مینویسد: واقعیت ادامه حکمرانی در غزه امکانپذیری طرح استقرار نیروی حافظ صلح بینالمللی، از جمله کشورهای عربی، در سراسر غزه را تضعیف میکند.
خلع سلاح مقاومت، شدنی است؟
اجرایی شدن طرح خلع سلاح مقاومت نیز که صهیونیستها قویا به دنبال آن هستند با توجه به جنایاتی که اشغالگران از اکتبر سال ۲۰۲۳ تقریبا ممکن نیست. نیروهای اشغالگر حداقل 50 هزار فلسطینی را به شهادت رسانده و 100 هزار فلسطینی را زخمی کردهاند و فلسطینیها میدانند که باید توانایی دفاع از خود را داشته باشند.
برهمین اساس است که محمد نزال عضو دفتر سیاسی حماس، تأکید کرده خلع سلاح جنبش تحت هیچ شرایطی قابل مذاکره نیست و سلاح مقاومت زمانی از غزه یا هر سرزمین فلسطینی دیگر برچیده خواهد شد که کشور مستقل فلسطینی تشکیل شود.
تونلهای غزه چه خواهد شد؟
علاوه بر این، چشمانداز از بین بردن شبکه تونلهای حماس در غزه یا مشخص کردن دقیق طرح آن، بسیار غیرمحتمل است. تونلها یک مزیت استراتژیک فراهم کردند که نقش مهمی در اطمینان از پایداری مقاومت فلسطین داشت. عبدل غنی ابوشما، کارشناس امور فلسطین، با اشاره به اینکه مقاومت فلسطین به اسرائیل، آمریکا یا هر میانجی دیگری اعتماد ندارد، میگوید: «باورهای ایدئولوژیک و مذهبی حماس، کنار گذاشتن مواضع خود یا انصراف از مقاومت به عنوان یک انتخاب اساسی را غیرممکن میسازد. بله، روشها ممکن است تغییر کنند؛ یک روز سنگ و چاقو و یک روز کلاشینکف و موشک؛ اما هدف همچنان مقابله با اشغالگری است.»
پیچیدگی حکمرانی آینده غزه
اختلافات میان گروههای فلسطینی، درگیری مقاومت و اشغالگران، منافع متضاد کشورهای عربی و آمریکا بهویژه فشار ترامپ جابجایی فلسطینیها به مصر و اردن باعث شده تا ساختار حکمرانی غزه به معادلهای بسیار پیچیده تبدیل شود چون تقریباً غیرممکن است که همه طرفهای درگیر را بتوان راضی کرد.
با این حال یک چیز مشخص است و آن اینکه هیچ خلاء قدرتی در غزه وجود ندارد و حماس همچنان نیروی غالب است که هیچ طرحی بدون توافق با مقاومت در غزه اجرایی نخواهد شد چون حماس همچنان عامل کلیدی در معادله غزه باقی میماند و دیدگاه آن درباره فردای جنگ باید مورد توجه قرار گیرد.