این نشست به دبیری حجت‌الاسلام‌والمسلمین سید محمدعلی حسینی و با ارائه آیت‌الله غلامرضا مصباحی مقدم، حجت‌الاسلام‌والمسلمین سید حسن وحدتی شبیری و دکتر حجت‌الاسلام مرتضوی، در سالن جلسات مدرسه عالی فقاهت عالم آل محمد (ع) برگزار شد و دستورالعمل پیش‌فروش سکه طلای بانک مرکزی در مرکز مبادله که اخیراً ابلاغ شده است، نقد و بررسی شد.
ضرورت بررسی اقدام بانک مرکزی از جنبه فقهی
در ابتدای این نشست، حجت‌الاسلام مرتضوی در خصوص ابعاد اقتصادی و رابطه آن با فقه و حقوق، گفت: در سال ۶۴ رهبر معظم انقلاب فرمودند: «ما می خواهیم بر مبنای فقه اسلام حکومت کنیم و اسلام دارای سیاست های مالی و پولی، جنگ و صلح، مذاکره و نظام کارگری و ... است.
باید کاری کنیم، وقتی کسی رساله عملی را باز کرد ببیند چرا و چگونه باید مالیات بگیرند.
وی ادامه داد: این اقدام بانک مرکزی باید از جنبه فقهی بررسی شود، زیرا، بحث سیاست‌گذاری است.
زمانی که سیاست می‌گذاریم، عده‌ای از افراد نفع و عده‌ای ضرر می‌کنند، آیا این مبتنی بر نظریه عدالت ماست یا خیر؟ این سؤال جدی است که در حوزه اقتصاد حقوق و فقه، باید پاسخ داده شود.
حجت‌الاسلام مرتضوی، تصریح کرد: مهم‌ترین سرمایه هر کشوری سرمایه اجتماعی است، بنابراین باید اعتماد بین ملت و دولت، ایجاد شود.
نقش بانک مرکزی در کاهش نقدینگی
آیت‌الله غلامرضا مصباحی مقدم نیز در ادامه این نشست، با اشاره به دستورالعمل پیش‌فروش سکه طلای بانک مرکزی، گفت: باتوجه‌به اینکه به تبع قیمت ارز، قیمت سکه نیز افزایش‌یافته است، بانک مرکزی در صدد این است که با پیش‌فروش سکه از افزایش قیمت سکه جلوگیری کند.
وی ادامه داد: ما با دو پدیده داخلی و خارجی روبرو هستیم، پدیده داخلی مسئله تورم است که موجب شده مردم نقدینگی خود را به چیزی که ارزشش محفوظ بماند تبدیل کنند و مسئله خارجی و بین‌الملل این است که درسطح جهانی قیمت طلا رو به صعود است و این اتفاقی است ششه، گسترده است.
آیت‌الله مصباحی مقدم، خاطر نشان کرد: بانک مرکزی اعمال سیاست پولی می‌کند تا نقدینگی را کاهش دهد، برای این کار دو شیوه یکی پیش فروش و دیگری حراج سکه راپیش گرفته، که این کار، قیمت سکه را در بازار کنترل و مهار م و حباب را از بین می‌برد.
وی، ادامه داد: بانک مرکزی دائما اقدام به واردات طلا می‌کند، ذخیره طلا و ارز بانک مرکزی بسیار بالاست و جای نگرانی نیست، هدف بانک مرکزی این است که نقدینگی را کاهش دهد و چون تقاضای سکه وجود دارد، می‌تواند این تقاضا را پاسخ دهد، تا بازارها، قیمت سکه را بالا نبرند.
آیت‌الله مصباحی مقدم، تصریح کرد: یکی از مسائلی که تورم را دامن می زند رشد نقدینگی است، از نظر شرعی، دولت مکلف است به مقداری که اقتضای رشد اقتصادی است، نقدینگی را خلق کند، نه کمتر و نه بیشتر.
در واقع، هدف گذاری باید این گونه باشد که رشد نقدینگی، متناسب با رشد اقتصادی صورت گیرد.
پرداختن به چنین راههایی اگر چه در کوتاه مدت راهگشاست، اما تورم را، افزایش می‌دهد.
کفایت سرمایه بانک ها
رئیس مدرسه عالی فقاهت نیز نیزدر ادامه این نشست به بحث کفایت سرمایه بانک‌ها اشاره کرد و گفت: کفایت سرمایه، به معنی ۸ درصد سرمایه به علاوه ۵ درصد سرمایه احتیاطی است که ذخیره اطمینان بخشی به شمار می رود که این مقیاس را باید مرتبا بانک ها، به بانک مرکزی، اعلام کنند.
حجت الاسلام و المسلمین وحدتی شبیری، تصریح کرد: بانک مرکزی مرتب تراز بانک‌ها، منابع و تسهیلات و... را رصد کرده و بانک‌هایی که ناترازی شدید دارند را، کنترل و مهار می‌کند.
وی در پاسخ به این سوال که آیا بانک‌ها حق دارند خلق نقدینی کنند یا خیر؟ گفت: پیشنهاد این است که تنها بانک مرکزی خلق نقدینگی کند و بانک‌های خصوصی حق خلق پول ندارند، زیرا، به نفع مردم نیست.