به گزارش ایکنا، احمد پاکتچی؛ نماینده ایران در یونسکو، هشتم اسفندماه در دومین روز از همایش بین‌المللی محیط زیست و فرهنگ و تمدن اسلامی که از سوی انجمن ایرانی مطالعات قرآنی و فرهنگ اسلامی برگزار شد با بیان اینکه خیلی از افراد صرفا محیط زیست را مسئله علوم طبیعی می‌دانند یعنی محیط زیست یا مسئله زیست‌شناسی و زمین‌شناسی، مرتبط با مدیریت و حکمرانی است و از توجه به فرهنگ عمومی و تعالیم دینی غافل هستند، گفت: مواجهه ما با منابع دینی متاسفانه مواجهه تقطیعی و برشی است یعنی بر روی «لا اله» تاکید داریم ولی «الا الله» را نمی‌بینیم لذا یک آموزه دینی ممکن است بر اساس چنین نگاهی معنایی کاملا وارونه داشته باشد و متاسفانه از این وارونگی‌ها کم نداریم.
وی افزود: تمام متن مقدس و آموزه‌های دینی را باید مورد توجه قرار دهیم؛ یکی از مصادیق این وارونگی در حوزه مواجهه انسان با زمین و نعمت‌های روی زمین و کیفیت بهره‌بردای از محیط زیست رخ داده است؛ برخی آموزه‌های قرآن و حتی کتب پیشین را مورد استفاده قرار داده‌ایم و از برخی دیگر غافل بوده‌ایم که منجر به رفتارهای مخرب و فسادآور و موجب کج‌اندیشی از متون مقدس شده است.
پاکتچی با بیان اینکه مطالعه داستان پیدایش آدم بر روی زمین بر اساس متون مقدس، افزود: بر این اساس به انسان قدرت و سلطنت ویژه داده شده است؛ در آیه 26 باب اول صفر پیدایش آمده است؛ و خدا گفت آدم را به صورت ما و موافق با صورت ما بساز تا بر ماهیان دریا و پرندگان و بهائم و همه حشرات حکومت نماید... واژه «حکومت نماید» تا حدی به نظر بنده ترجمه دلخواهی از متون یهودی به زبان عبری است. یهودیان طوری از این عبارت تورات در طول تاریخ برداشت کرده‌اند گویی محیط زیست در اختیار انسان است تا هر کاری دوست دارد انجام دهد.
وی افزود: این موضوع در جهان اسلام و بین مسلمین هم سابقه دارد؛ از جمله در سوره لقمان آیه 20 و آیه 65 سوره حج از مفهوم تسخیر استفاده شده است و برخی با برداشت نادرست از آن چنین نگاهی به طبیعت داشته‌اند؛ مفهوم تسخیر که بارها در قرآن به کار رفته است گاهی تفسیر بی قید و شرط از آن می‌شود. در این راستا متاسفانه در بین یهودیت و مسیحیت و مسلمین تسلط بر طبیعت غلبه داشته است و امروز آثار تخریبی آن را شاهدیم.
پاکتچی با بیان اینکه دو شعار در سالیان اخیر زیاد شنیده می‌شود ولی اقدام جدی برای آن نشده است، تصریح کرد: اول اینکه ما باید دنبال توسعه پایدار در طبیعت باشیم و اگر رفتار لجام‌گسیخته با طبیعت داشته باشیم به مشکل خواهیم خورد؛ در انتخاب اخیر آمریکا بر این مسئله تاکید شد که؛ ای آمریکایی استخراج کن استخراج کن، در کوتاه مدت ممکن است ثروتی به دست آنان برسد ولی در درازمدت چیزی جز فلاکت نخواهد داشت.
نماینده ایران در یونسکو با بیان اینکه این شعار وجود دارد که اگر زندگی و حیات پایدار روی زمین می‌خواهیم باید استفاده بهینه از طبیعت داشته باشیم و شعار دیگر اینکه باید نسبت به نسل‌های بعد احساس مسئولیت داشته باشیم و ما نمی‌توانیم به نسل بعد زمین سوخته تحویل دهیم، گفت: این شعارها با اینکه سخنانی حکیمانه است ولی در پایان آن خودخواهی و خودمحوری انسان دیده می‌شود یعنی باز انسان دلش برای زمین نمی‌سوزد بلکه دلش برای خودش می‌سوزد که بتواند بیشتر بهره‌برداری کند در حالی که آیاتی در قرآن وجود دارد که نشان میدهد انسان، بر روی زمین مسئول است.
وی در ادامه بیان کرد: خدا انسان را خلق نکرده است که فقط از زمین بهره‌برداری کند و باید به مسئولیت خود پایبند باشد؛ آیه 30 سوره بقره در گفت‌وگو میان خدا و ملائکه، انسان را خلیفه روی زمین مطرح کرده است و این خلیفگی دو جنبه دارد؛ یکی اختیاراتی که خدا به او داده و دیگری مسئولیتی که از او می‌خواهد و اینکه زمین و آنچه در آن است امانت خدا به انسان است و انسان نباید در امانت تصرف عدوانی داشته باشد و برخی آیات به صراحت مسئولیت آبادانی زمین را بر دوش او قرار داده است.
پاکتچی در خاتمه تاکید کرد: کنار هم قرار دادن مفاهیمی چون خلافت انسان بر روی زمین، امانت و عمران زمین نشان میدهد ما باید از محیط زیست حفاظت کنیم، نه فقط برای تامین منافع بلکه باید برای خود زمین و مخلوقات آن ارزش قائل باشیم.
انتهای پیام