خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها: استان کرمانشاه به دلیل موقعیت جغرافیایی ویژه، ظرفیت‌های اقتصادی متعدد و نیروی کار جوان، همواره یکی از استان‌های مهم در توسعه اقتصادی کشور بوده است. در سال «جهش تولید»، سیاست‌های مختلفی برای افزایش تولید در بخش‌های کشاورزی، صنعتی و خدماتی اجرا شد که مشارکت مردمی در این مسیر، یکی از عوامل تعیین‌کننده در میزان موفقیت این برنامه‌ها به شمار می‌رود.
در این گزارش، به بررسی چگونگی نقش‌آفرینی مردم در تحقق شعار سال، اقدامات انجام‌شده در استان کرمانشاه و چالش‌هایی که در این مسیر وجود داشته است، پرداخته خواهد شد.
کرمانشاه به عنوان یکی از قطب‌های اقتصادی غرب کشور، دارای ظرفیت‌های متنوعی در بخش‌های کشاورزی، صنایع‌دستی، دامپروری و خدمات است. بسیاری از این بخش‌ها به طور مستقیم با مشارکت مردم در فرآیند تولید و کارآفرینی گره خورده‌اند.
یکی از مهم‌ترین زمینه‌های مشارکت مردمی در جهش تولید، توسعه کسب‌وکارهای خرد و مشاغل خانگی است. در سال‌های اخیر، با حمایت‌های دولتی و تسهیلات ارائه‌شده به کسب‌وکارهای کوچک، بسیاری از مردم کرمانشاه توانسته‌اند با ایجاد مشاغل خانگی، تولیدات بومی خود را افزایش دهند. این امر نه‌تنها به رشد تولید کمک کرده، بلکه زمینه اشتغال‌زایی گسترده‌ای را نیز فراهم کرده است.
همچنین، کشاورزی به عنوان یکی از اصلی‌ترین محورهای اقتصادی استان، نقشی کلیدی در تحقق اهداف جهش تولید دارد. کشاورزان کرمانشاهی با بهره‌گیری از روش‌های نوین کشاورزی و افزایش سطح زیرکشت، توانسته‌اند میزان تولید محصولات استراتژیک را افزایش دهند. در این میان، ارائه تسهیلات به کشاورزان و ایجاد بازارهای فروش محصولات، از جمله اقداماتی بوده که دولت برای حمایت از این بخش انجام داده است.
یکی از راهکارهای مؤثر در افزایش تولید و اشتغال‌زایی، توسعه تعاونی‌های تولیدی است. در کرمانشاه، بسیاری از تعاونی‌های مردمی در بخش‌های کشاورزی، دامپروری، صنایع‌دستی و تولیدات صنعتی فعالیت دارند. این تعاونی‌ها با جذب سرمایه‌های خرد مردمی و بهره‌گیری از دانش فنی، توانسته‌اند نقشی مهم در رشد تولید استان ایفا کنند.
نمونه بارز این مشارکت را می‌توان در تعاونی‌های دامپروری و پرورش طیور مشاهده کرد که با حمایت‌های دولتی، میزان تولید گوشت و محصولات لبنی را افزایش داده‌اند. همچنین، در بخش صنایع‌دستی، تعاونی‌های زنان سرپرست خانوار توانسته‌اند با تولید محصولات سنتی، ضمن حفظ فرهنگ بومی، به اقتصاد خانوارها کمک کنند.
با این حال، برخی مشکلات از جمله ضعف در بازاریابی، عدم دسترسی مناسب به تسهیلات بانکی و چالش‌های صادراتی، همچنان به عنوان موانع پیش روی تعاونی‌های مردمی مطرح هستند.
تأثیر سرمایه‌گذاری‌های مردمی در جهش تولید
سرمایه‌گذاری مردمی یکی از عوامل مهم در تحقق جهش تولید محسوب می‌شود. در کرمانشاه، بسیاری از واحدهای تولیدی و صنعتی با مشارکت سرمایه‌گذاران بومی توسعه یافته‌اند. در سال «جهش تولید»، برخی از صنایع کوچک و متوسط با حمایت‌های دولتی و جذب سرمایه‌های مردمی، توانستند خطوط تولید جدید راه‌اندازی کنند و میزان تولید خود را افزایش دهند.
همچنین، ورود سرمایه‌های خرد به بازارهای کارآفرینی، باعث رونق استارت‌آپ‌های صنعتی و کشاورزی در استان شده است. جوانان کارآفرین کرمانشاهی با راه‌اندازی کسب‌وکارهای نوین، توانسته‌اند نقش مؤثری در افزایش بهره‌وری تولید داشته باشند.
با این وجود، مشکلاتی مانند پیچیدگی‌های اداری، کمبود حمایت‌های مالی و نوسانات اقتصادی، همچنان از جمله چالش‌های مهم سرمایه‌گذاری در استان محسوب می‌شود.
علاوه بر تولیدکنندگان، مصرف‌کنندگان نیز نقش مهمی در تحقق جهش تولید دارند. حمایت از کالاهای تولید داخل، یکی از راه‌هایی است که مردم می‌توانند با آن به رشد اقتصادی کمک کنند. در کرمانشاه، بسیاری از مردم با خرید محصولات بومی، زمینه را برای افزایش تولیدات داخلی فراهم کرده‌اند.
ترویج فرهنگ مصرف کالاهای ایرانی و افزایش آگاهی مردم نسبت به اهمیت حمایت از تولید ملی، از جمله برنامه‌هایی بوده که در سال جهش تولید دنبال شده است. برگزاری نمایشگاه‌های تولیدات داخلی، تبلیغات رسانه‌ای و آموزش‌های فرهنگی، نقش مهمی در ترغیب مردم به خرید محصولات ایرانی ایفا کرده‌اند.
با این حال، برخی مشکلات مانند پایین بودن کیفیت برخی از کالاهای داخلی، قیمت‌های نامناسب و ضعف در بسته‌بندی و بازاریابی، از جمله موانعی هستند که در مسیر حمایت از تولید داخلی وجود دارد.
با وجود تمامی اقدامات انجام‌شده، همچنان چالش‌هایی در مسیر مشارکت مردمی در جهش تولید وجود دارد. برخی از این چالش‌ها عبارتند از: افزایش قیمت مواد اولیه، هزینه‌های بالای تولید و کاهش قدرت خرید مردم، از جمله موانعی است که بر روند جهش تولید تأثیر گذاشته، طولانی بودن فرآیندهای اخذ مجوزهای کسب‌وکار و پیچیدگی‌های اداری، باعث کاهش انگیزه سرمایه‌گذاران و کارآفرینان شده، بسیاری از کسب‌وکارهای خرد و تعاونی‌های تولیدی با مشکل کمبود تسهیلات بانکی و سرمایه در گردش مواجه هستند و در پایان عدم دسترسی مناسب به بازارهای داخلی و خارجی، باعث شده است که بسیاری از تولیدکنندگان نتوانند محصولات خود را به درستی عرضه کنند.
برای افزایش مشارکت مردم در جهش تولید، لازم است که حمایت‌های بیشتری از تولیدکنندگان، سرمایه‌گذاران و مصرف‌کنندگان صورت گیرد. برخی از راهکارهای پیشنهادی عبارتند از: برگزاری دوره‌های آموزشی برای کسب‌وکارهای خرد و استارت‌آپ‌ها می‌تواند به افزایش مهارت‌های تولید و مدیریت اقتصادی، تسهیل فرآیندهای اداری و کاهش موانع قانونی برای راه‌اندازی کسب‌وکارها، می‌تواند انگیزه سرمایه‌گذاران را افزایش دهد، ارائه تسهیلات ارزان‌قیمت به تولیدکنندگان و کارآفرینان، نقش مهمی در تقویت تولید داخلی دارد و حمایت از تولیدکنندگان برای حضور در نمایشگاه‌های داخلی و بین‌المللی و ایجاد بازارهای صادراتی، می‌تواند به رشد تولید و افزایش درآمد کمک کند.
تحقق جهش تولید در کرمانشاه بدون مشارکت مردم امکان‌پذیر نخواهد بود. از کشاورزان و صنعتگران گرفته تا سرمایه‌گذاران و مصرف‌کنندگان، همه نقش مهمی در این مسیر ایفا می‌کنند. اگرچه چالش‌هایی در این مسیر وجود دارد، اما با برنامه‌ریزی مناسب و رفع موانع موجود، می‌توان گام‌های مؤثری در جهت افزایش تولید و بهبود وضعیت اقتصادی استان برداشت.
در نهایت، تداوم حمایت‌های دولتی، توسعه فرهنگ کارآفرینی و مشارکت گسترده مردم، می‌تواند زمینه‌ساز تحقق کامل اهداف جهش تولید در کرمانشاه باشد.
فرآیند پیچیده و زمان‌بر دریافت مجوزهای کسب‌وکار
یکی از موانع اصلی رشد تولید در کشور، فرآیند پیچیده و زمان‌بر دریافت مجوزهای کسب‌وکار است. بسیاری از کارآفرینان و تولیدکنندگان مردمی در استان کرمانشاه، با مشکلات متعددی در این مسیر مواجه‌اند. در همین راستا، خبرگزاری مهر با علی رضایی، یکی از تولیدکنندگان محلی که برای راه‌اندازی کارگاه تولیدی خود اقدام به دریافت مجوز کرده است، گفتگو کرده تا از نزدیک با چالش‌های این مسیر آشنا شود.
علی رضایی که در زمینه تولید محصولات غذایی خانگی فعالیت دارد، درباره ایده اولیه کسب‌وکارش می‌گوید: «چند سالی است که به همراه خانواده، تولید مرباهای خانگی و ترشیجات سنتی را آغاز کرده‌ایم. استقبال خوبی از محصولات ما شد، اما برای گسترش کار و عرضه قانونی، نیاز به دریافت مجوز داشتیم. تصورم این بود که با ارائه مدارک لازم، ظرف چند هفته مجوز را دریافت می‌کنم، اما در عمل، با فرآیندی طولانی و پیچیده مواجه شدم.»
رضایی درباره مشکلاتی که در مسیر اخذ مجوز با آن مواجه شده، توضیح داد: اولین چالش، پیچیدگی روند اداری است. برای دریافت مجوز بهداشت و استاندارد، باید از چندین اداره مختلف تأییدیه می‌گرفتم. در هر مرحله، یک مدرک جدید درخواست می‌کردند که قبلاً به آن اشاره نشده بود. همچنین، زمان رسیدگی به درخواست‌ها طولانی است و گاهی چندین ماه باید برای یک تأییدیه صبر کرد.
وی ادامه می‌دهد: علاوه بر این، هزینه‌های جانبی دریافت مجوز بسیار زیاد است. از هزینه کارشناسی گرفته تا هزینه‌های مربوط به دریافت استاندارد، همه این‌ها فشار زیادی به تولیدکنندگان کوچک وارد می‌کند. برخی از دوستانم به دلیل همین هزینه‌ها، از دریافت مجوز منصرف شده و به فروش غیررسمی روی آورده‌اند.
این تولیدکننده کرمانشاهی یکی دیگر از مشکلات خود را عدم حمایت مالی مناسب می‌داند، گفت: در بسیاری از موارد، برای دریافت مجوز، نیاز به سرمایه‌گذاری اولیه داریم. بانک‌ها تسهیلاتی را برای تولیدکنندگان در نظر گرفته‌اند، اما دریافت این وام‌ها هم داستان خودش را دارد. ضمانت‌های سنگین و فرآیند طولانی بررسی درخواست، باعث شده که بسیاری از تولیدکنندگان مردمی از دریافت تسهیلات بانکی محروم بمانند.
علی رضایی در پایان این گفت‌وگو، به بیان پیشنهاداتی برای بهبود وضعیت دریافت مجوزهای کسب‌وکار در کرمانشاه می‌پردازد: «اولین درخواست ما از مسئولان، کاهش بروکراسی اداری و تسهیل روند صدور مجوزهاست. اگر قرار است از تولید داخلی حمایت شود، باید مسیر راه‌اندازی کسب‌وکارها هموارتر شود. همچنین، حمایت‌های مالی و تسهیلات بانکی باید به شکل واقعی و بدون پیچیدگی‌های زیاد در اختیار تولیدکنندگان قرار گیرد.»
وی همچنین بر لزوم ایجاد سامانه‌های یکپارچه و شفاف برای پیگیری وضعیت مجوزها تأکید کرد. گفت: اگر سامانه‌ای ایجاد شود که مراحل اخذ مجوز را شفاف‌سازی کند و از مراجعات غیرضروری به ادارات مختلف جلوگیری شود، قطعاً بسیاری از تولیدکنندگان انگیزه بیشتری برای قانونی کردن فعالیت‌های خود پیدا می‌کنند.»
گفت‌وگوی ما با این تولیدکننده محلی نشان می‌دهد که مسیر دریافت مجوزهای کسب‌وکار، همچنان پر از چالش‌های اداری، مالی و حقوقی است. با وجود تأکیدات فراوان بر حمایت از تولید داخلی، بسیاری از تولیدکنندگان مردمی همچنان با موانعی جدی در راه‌اندازی و توسعه کسب‌وکار خود مواجه‌اند. انتظار می‌رود که با اصلاح قوانین، تسریع فرآیندهای اداری و ارائه حمایت‌های واقعی، زمینه برای رشد تولید و کارآفرینی در کرمانشاه و سایر نقاط کشور فراهم شود.
کاهش نرخ تورم در کرمانشاه
محمود رشیدی‌اقدم مدیرکل اقتصاد و دارایی استان کرمانشاه در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به بهبود وضعیت اقتصادی این استان، اظهار کرد: کرمانشاه که پیش‌تر رتبه پنجم کشوری در نرخ تورم را داشت، اکنون با کاهش قابل‌توجهی به رتبه ۲۴ کشور رسیده است.
وی با اشاره به وضعیت اشتغال در استان، تصریح کرد: نرخ بیکاری کرمانشاه که در سال گذشته ۱۷.۴ درصد بود و بالاترین میزان در کشور محسوب می‌شد، در فصل پاییز ۱۴۰۳ به ۱۱.۸ درصد کاهش یافت و استان را به جایگاه سوم کشور در این شاخص رساند.
رشیدی‌اقدم همچنین درباره شاخص فلاکت در استان گفت: کرمانشاه همچنان رتبه دوم شاخص فلاکت را دارد، اما این شاخص تصویر دقیقی از وضعیت اقتصادی ارائه نمی‌دهد، زیرا بیکاری تأثیر بیشتری نسبت به تورم در آن دارد.
صدور ۳۸ هزار مجوز کسب‌وکار در کرمانشاه
مدیرکل اقتصاد و دارایی استان کرمانشاه با تأکید بر تسریع صدور مجوزهای کسب‌وکار، اعلام کرد: تاکنون بیش از ۸۷ هزار مجوز از طریق سامانه درگاه ملی مجوزها صادر شده است که ۳۸ هزار مورد آن مربوط به سال جاری است.
وی افزود: مجوزهای مشاغل خانگی و اصناف ظرف یک تا سه روز صادر می‌شود و برای سایر کسب‌وکارها نیز حداکثر یک ماه زمان صرف خواهد شد. در صورتی که دستگاهی در موعد مقرر اقدام نکند، وزارت اقتصاد رأساً وارد عمل خواهد شد.
رشیدی‌اقدم در پایان بر ادامه سیاست‌های حمایتی برای بهبود فضای کسب‌وکار و رشد اقتصادی کرمانشاه تأکید کرد.
بررسی شاخص‌های اقتصادی استان کرمانشاه نشان می‌دهد که این استان در مسیر بهبود شرایط اقتصادی قرار گرفته است؛ با وجود این پیشرفت‌ها، همچنان چالش‌هایی مانند بهبود کیفیت اشتغال، افزایش سرمایه‌گذاری، توسعه زیرساخت‌های تولید و کاهش نابرابری‌های اقتصادی نیازمند توجه ویژه مسئولان است. استمرار سیاست‌های حمایتی، اصلاح ساختارهای اقتصادی و رفع موانع اداری، می‌تواند زمینه را برای تحقق رشد پایدار اقتصادی و بهبود رفاه اجتماعی در کرمانشاه فراهم کند.