به گزارش خبرگزاری ایمنا، گردشگری سینما، نوعی از گردشگری است که در سالهای اخیر مورد توجه کشورهای جهان قرار گرفته و توانسته است جذابیتهای طبیعی، فرهنگی و حتی توسعه آنها را به اشتراک بگذارد؛ نامهای آشنایی همچون هالیوود و دیزنی از مثالهایی هستند که میتوان به آنها اشاره کرد.
جاذبههای گردشگری در ایران کم نیست، به ویژه اینکه افراد برجستهای نیز در آنها حضور پیدا کردهاند، بنابراین معرفی آنها از طریق فیلم و سریال، میتواند مخاطبان داخلی و خارجی زیادی را جذب کند؛ هرچند که به برنامهریزی و سرمایه گذاری ویژهای نیاز دارد و دغدغهمندی مسئولان و فیلمسازان را میطلبد.
علاوهبر جاذبههای طبیعی از جمله شمال کشور که در فیلمها مورد توجه قرار گرفته، شهرکهای سینمایی و خانههای تاریخی سراسر کشور که بیشتر آنها از دوران قاجار و پهلوی به یادگار ماندهاند، در سالهای اخیر مورد توجه بیشتری قرار گرفتهاند.
سینما و گردشگری، دو روی یک سکه
رحیم یعقوبزاده، کارشناس حوزه گردشگری به خبرنگار ایمنا اظهار میکند: گردشگری انواع مختلفی دارد و در حال گسترش است، بهطوری که آن را به سمت تخصصیتر شدن پیش میبرد، برای مثال، گردشگری فرهنگی شامل گردشگری ادبی، هنری، و تاریخی است و گردشگری سینما نیز در این دسته قرار میگیرد؛ همانطور که در گردشگری کتاب، مردم از نقاط مختلف به نمایشگاه تهران میآیند، گردشگری و سینما هم ارتباط متقابلی دارند که طی دو دهه اخیر، بیشتر خود را نشان دادهاند.
وی میافزاید: امروزه شاهد تبدیل مکانهایی که محل ضبط بعضی فیلمهای مشهور بوده است، به محلی برای بازدید گردشگران هستیم؛ حمامها یا کافههایی که میزبان افراد بزرگی بودهاند و در سریالهای مختلف نیز مورد استفاده قرار گرفتهاند، مثالهایی از این نوع گردشگری است.
کارشناس گردشگری خاطرنشان میکند: به نظر میرسد که «گردشگریِ سینما» واژه درستی نباشد و بهتر است لفظ «گردشگری و سینما» را به کار برد؛ سفر افراد به جای دیگری برای حضور در جشنوارههای فیلم (همچون سفر به تهران برای حضور در جشنواره فجر برای حضور عوامل فیلم، در حالی که در سایر شهرها هم اکران صورت میگیرد) در دسته گردشگریِ فیلم قرار میگیرد؛ شهرک غزالی که مرحوم حاتمی برای فیلم هزاردستان ساخت، به یک مقصد گردشگری تبدیل شده است که میتواند مثال دیگری برای گردشگری و سینما باشد.
یعقوبزاده بیان میکند: بسیاری از افراد، علاقه دارند که به سینماهای قدیمی و مشهور بروند و اگر بسیاری از سینماها در خیابانهایی همچون لالهزار تهران حفظ میشد، این خیابان بهواسطه سینماها و سالنهای تئاتر، میتوانست به شهرک هالیوودی برای ایرانیها تبدیل شود.
ترکیه و کره جنوبی، مثالی ملموس در حوزه فیلمتوریسم
وی تصریح میکند: آمریکا با شهرک هالیوود یا جذابیتهای سینمایی خود به یکی از مقاصد مهم گردشگری در دنیا تبدیل شده و منطقه ساحلی کن در فرانسه نیز بهعلت جشنواره کن به این ویژگی دست یافته است؛ باید توجه کرد بسیاری از کشورهای اطراف ما از جمله ترکیه، سالهاست که یکی از منابع درآمد ارزی خود را فیلمسازی و ساخت سریال قرار دادهاند و فرهنگ و جاذبههای کشور خود را به جهانیان معرفی میکنند، در این راستا با سرمایهگذاری در ساخت فیلم، این مسیر را تسهیل میکنند.
کارشناس گردشگری میگوید: در ایران به موضوع گردشگری و سینما کمتوجهی شده، این در حالی است که پتانسیل بالای آن، فرصت اکران فیلمها در سایر کشورها را نیز فراهم میکند، حتی میتوانیم حامی این فیلمها برای ضبط بخشی از آن در ایران شویم.
یعقوبزاده ادامه میدهد: کره جنوبی نسبت به ایران، تاریخ ناچیزی دارد، اما با ساخت سریالی همچون جومونگ، طوری نشان میدهد که در آن زمان امپراتوری بسیار عظیمی داشته است، در حالی که تنها به یک محدوده کوچک ختم میشده و قلمرو حکومت اشکانیان در ایران، تقریباً در سطح جهانی وجود داشته است، با این وجود، فرهنگ، تاریخ، بناهای گردشگری، معماری و طبیعت کشور خود را به این وسیله بازنمایی کرده است.
وی بیان میکند: بهطور کلی هنوز گردشگری سینما آنطور که باید در کشورها جا باز نکرده و جزئی از گردشگری فرهنگی است؛ با این حال پتانسیل زیادی برای فعالیت در این حوزه وجود دارد.
سینما میتواند نمادها، زبان و فرهنگ کشورها را به تصویر بکشد
در ادامه مرتضی خاکسار، کارشناس اقتصاد گردشگری به خبرنگار ایمنا اظهار میکند: از مزایای صنعت گردشگری این است که رفت و آمد افراد در حوزه گردشگری و حتی مبادلات فرهنگی، سیاسی، اجتماعی با سایر کشورها را افزایش میدهد؛ سینماها عنصری فرهنگی هستند که میتوانند نماد فرهنگ، زبان، آداب و رسوم و تاریخ یک کشور باشند و نمونه آن هالیوود و بالیوود است و در سطح داخلی و خارجی مورد استفاده قرار میگیرند.
وی میافزاید: به همین دلیل، استفاده از هتلها، ترانسفرهای زمینی، ریلی و هوایی و خدمات گردشگری نیز افزایش پیدا میکند؛ عنصر فرهنگ سینما یعنی موضوعات بهروز که ثبت تاریخی شدهاند، در کنار فرهنگ به تصویر کشیده شود، در ایران با توجه به کشورهای حوزه خلیجفارس و فرهنگ مشترک کشورهای همسایه پارسیزبان، پتانسیل بالایی برای این کار وجود دارد.
کارشناس گردشگری میگوید: در ایران نیز بهدلیل وجود هنرمندان و فیلمسازانی که در سطح جهان نیز خوش درخشیدهاند و در جشنوارههای مختلف حضور داشتهاند یا بهدلیل موضوعات تاریخی و حتی جنگی همچون داستانهای شاهنامه فردوسی، جنگهای نادرشاه و فتحهای پادشاهان ایرانی، میتوان از این ظرفیت استفاده کرد.
نقش سفارتخانهها برای توسعه فیلمتوریسم
خاکسار خاطرنشان میکند: درآمد حاصل از گردشگری سینما بعد از ساخت فیلم و با فروش بالا در گیشهها هم خود را نشان میدهد، در این راستا، همکاری کشورها در ساخت فیلم میتواند گردشگری و سینما را توسعه بخشد، همچنین حضور تورها در این مسیر میتواند علاوهبر انجام رسالت فرهنگی، به اقتصاد کشور نیز کمک ویژهای کند.
وی تصریح میکند: نهادهای متولی گردشگری با کمک تهیهکنندگان و فیلمسازان میتوانند به ساخت تیزرهای تاریخ طبیعی، حکومتهای تاریخی، نمادهای مذهبی شهرها و حتی موضوعات اجتماعی جامعه بپردازد و حمایت و اشتیاق را در افراد توانمند حوزه گردشگری سینما ایجاد کند.
کارشناس گردشگری عنوان میکند: در این راستا همکاری با سفارتهای کشور خارجی از سوی وزارت امور خارجه، میتواند در تبادلات فرهنگی به وسیله حوزه گردشگری و سینما مؤثر باشد؛ ایران با توجه به تمدن غنی و جاذبههای طبیعی خود میتواند جایگاه خود را در جهان پیدا کند.
خاکسار ادامه میدهد: طرح آمایش گردشگری، باید به این موضوع بپردازد که چرا برخی پتانسیلهای گردشگری از جمله بعضی شهرکهای گردشگری، مکانهایی که مردم با آن خاطره دارند و احساس نوستالژی به آنها دست میدهد، مورد مرمت و استفاده قرار نمیگیرد و برنامهریزی برای آن صورت نمیگیرد، این در حالیست که بسیاری از این موقعیتها میتوانند به موزههای فرهنگی پربازدیدی تبدیل شوند.
به گزارش ایمنا، فیلمتوریسم، مسیری جذاب و پرحاصل در حوزه گردشگری است، بهطوری که در سال ۲۰۱۲، هوش رقابتی گردشگری (Tourism Competitive Intelligence) به این آمار رسید: حدود ۴۰ میلیون گردشگر بینالمللی مقصد خود را به این دلیل انتخاب کردهاند که در آن مکان خاص، فیلمی ساخته شده است، بنابراین باید گفت که نه فقط ستارگان حاضر در فیلمها، بلکه مکان ضبط فیلم برای ماندگاری آن فیلم و کمک به توسعه گردشگری کشور، میتواند تأثیرگذار باشد.