به گزارش پایگاه خبری بازار سرمایه ایران (سنا)، کارگزاری فیروزه آسیا در یک گزارش تحلیلی نوشت: اصطلاح «نقره» به فلزی گرانبها اطلاق می‌شود که کاربردهای گسترده‌ای در تولید جواهرات، سکه، لوازم الکترونیک و صنعت عکاسی دارد. این فلز، به دلیل دارا بودن بالاترین رسانایی الکتریکی در میان تمام فلزات، ماده‌ای بسیار ارزشمند به شمار می‌رود.
نقره، علاوه بر کاربردهای صنعتی، در بسیاری از فرهنگ‌ها و ادیان در سراسر جهان، در مراسم آیینی و سنتی مورد استفاده قرار می‌گیرد و به عنوان زیورآلات در مناسبت‌های مهم و ویژه مورد استفاده قرار می‌گیرد. سرمایه‌گذاران می‌توانند به اشکال مختلف، از جمله نگهداری نقره فیزیکی یا سرمایه‌گذاری در ابزارهای مالی پشتیبانی‌شده توسط این فلز گرانبها، در بازار نقره مشارکت داشته باشند.
نقره چطور تعیین قیمت می‌شود؟
جذابیت نقره به عنوان یک سرمایه‌گذاری در طول دهه گذشته به طور چشم‌گیری افزایش یافته است، زیرا سرمایه‌گذاران، با توجه به کمیابی نسبی و تقاضای رو به رشد صنعتی، قیمت آن را کمتر از ارزش واقعی آن می‌دانند. اغلب، نقره به عنوان گزینه مقرون‌به‌صرفه‌تری نسبت به طلا در نظر گرفته می‌شود و فرصتی را برای سرمایه‌گذاری در این فلز گرانبها، پیش از افزایش قابل توجه قیمت آن، فراهم می‌کند. با این حال، چگونگی پیگیری دقیق قیمت نقره و انتخاب نوع مناسب آن، موضوعی حائز اهمیت است.
به طور کلی، ۴ نوع قیمت برای نقره وجود دارد:
- قیمت لحظه‌ای نقره (Spot Price)
- قیمت فیکس نقره (Silver Fix)
- قیمت آتی نقره (Silver Futures)
- قیمت خرید یا فروش مقدار مشخصی از یک کالای نقره‌ای
عرضه و تقاضای نقره
یکی از دلایلی که باعث شده نقره به‌عنوان یک فلز گرانبها مطرح شود، عرضه محدود این فلز است. زمانی که تقاضا از عرضه پیشی بگیرد، قیمت نقره معمولاً افزایش می‌یابد و برعکس، زمانی که تقاضا کاهش پیدا کند، قیمت‌ها نیز معمولاً کاهش می‌یابند.
همچنین ممکن است در برخی مواقع قیمت نقره به‌طور نامتناسب با تغییرات عرضه و تقاضا حرکت کند. برای مثال، اگر کاربرد جدیدی برای این فلز سفید کشف یا معرفی شود، ممکن است باعث افزایش تقاضای خرید و ایجاد فشار صعودی بر قیمت شود.
بیش‌ترین تقاضا برای نقره از کاربردهای صنعتی آن ناشی می‌شود. برای مثال، در گذشته صنعت عکاسی به دلیل خاصیت حساسیت نوری نقره، مقادیر زیادی از این فلز را مصرف می‌کرد.
علاوه بر این، نقره در تولید جواهرات، سکه‌ها و سایر محصولات نقره‌ای که به دلیل ارزش ذاتی‌شان مورد توجه هستند، نیز تقاضای بالایی دارد.
نقره به‌عنوان بهترین فلز هدایت‌کننده برق، در بسیاری از دستگاه‌های الکترونیک مانند تلفن‌های همراه، ابررایانه‌ها و پنل‌های خورشیدی استفاده می‌شود.
تقاضا برای نقره در سال ۲۰۲۳ حدود ۲۰ درصد افزایش یافت و به ۴۴۵ میلیون اونس رسید. بخش بزرگی از این رشد به استفاده فزاینده نقره در فناوری‌های نوین، مانند پنل‌های خورشیدی، بردهای مدار چاپی و تراشه‌های RFID، مربوط می‌شود.
آلیاژهای بریزکاری نقره در صنایع مختلفی از جمله ساخت دستگاه‌های تهویه و خنک‌کننده، یخچال، توزیع برق، خودروسازی و هوافضا به‌کار می‌روند. این آلیاژها به‌ویژه در جوش دادن فلزات با دمای ذوب بالا اهمیت دارند.
در سال ۲۰۲۳، مصرف نقره در این فرآیندها به ۵۰ میلیون اونس رسید که نسبت به سال گذشته، کاهش ۲ درصدی را نشان می‌دهد.
نقره به‌دلیل ویژگی‌های منحصر به‌فرد خود، در بسیاری از صنایع کاربردهای متنوعی دارد. این فلز علاوه بر مواردی که ذکر شد، در صنایع دیگری مانند پزشکی، سیستم‌های تصفیه آب، عکاسی و... نیز به‌طور گسترده‌ای استفاده می‌شود.
کاربرد نقره
نقره به دلیل ویژگی‌های برجسته‌ای مانند بازتابندگی بالا، هدایت الکتریکی و حرارتی قوی، کاربردهای گسترده‌ای در صنایع مختلف دارد:
تقاضای نقره در عکاسی
با گسترش عکاسی دیجیتال و جایگزینی آن به‌جای عکاسی فیلمی، استفاده از فیلم‌های مبتنی بر نقره به‌مرور کاهش یافته است. با این حال، برخی عکاسان همچنان به فیلم‌های نقره‌ای سنتی روی می‌آورند، زیرا باور دارند که این فیلم‌ها جزئیات دقیق‌تر و رنگ‌های طبیعی‌تری ارائه می‌دهند.
برای مثال، در پرتونگاری با اشعه ایکس، همچنان از فیلم‌های نقره‌ای استفاده می‌شود، چرا که این فیلم‌ها تصاویری با دقت بسیار بالا ارائه می‌کنند.
علاوه بر این، در تولید برخی فیلم‌های سینمایی و تبلیغاتی که نیازمند رنگ‌های زنده و وضوح بالا هستند، فیلم‌های نقره‌ای همچنان جایگاه خود را حفظ کرده‌اند.
نقره برای جواهرات و ظروف
با افزایش تقاضا برای جواهرات با قیمت‌های مناسب‌تر، نقره به یکی از فلزات محبوب در طراحی جواهرات تبدیل شده است.
زیبایی، درخشش و انعطاف‌پذیری نقره باعث شده طراحان جواهرات آن را به مصرف‌کنندگان علاقه‌مند معرفی کنند. برای مثال، طراحان ممکن است نقره را با فیروزه یا سنگ‌های نیمه‌قیمتی دیگر ترکیب کنند تا جلوه‌ای شیک و مجلل به‌دست آورند.
نقره در درجات خلوص مختلف عرضه می‌شود. خالص‌ترین نوع آن نقره‌ای با فینس ۰.۹۹۹ است که ۹۹.۹% آن نقره خالص است، اما به دلیل نرمی بیش از حد، برای ساخت جواهرات مناسب نیست. برای همین طراحان معمولاً مس یا سایر فلزات سخت‌تر را به آن اضافه می‌کنند تا استحکام آن را بالا ببرند.
نتیجه این ترکیب، نقره استرلینگ است که ۹۲.۵ درصد آن نقره و ۷.۵ درصد آن مس است. نقره استرلینگ به‌خاطر دوام و کیفیت بالایش، به‌عنوان استاندارد جواهرات در بسیاری از کشورهای جهان شناخته می‌شود و برای ساخت گوشواره‌ها، دستبندها و گردنبندها بسیار مناسب است.
تولید نقره از معادن در سطح جهانی
برترین شرکت های تولید کننده نقره در جهان
عوامل کلان اقتصادی اثرگذار بر نقره
وضع اقتصاد جهانی تأثیر قابل‌توجهی بر قیمت طلا و نقره دارد. در دوران عدم اطمینان اقتصادی یا رکود، سرمایه‌گذاران معمولاً به سمت دارایی‌های امنی مانند طلا و نقره گرایش پیدا می‌کنند و این امر باعث افزایش قیمت آن‌ها می‌شود. دلیل این امر این است که فلزات گرانبها در شرایط بی‌ثباتی اقتصادی ارزش خود را بهتر از سایر دارایی‌ها حفظ می‌کنند.
تورم و نرخ بهره از جمله عواملی هستند که معمولاً تأثیر قابل توجهی بر قیمت نقره می‌گذارند. با افزایش تورم، قدرت خرید پول کاهش می‌یابد و سرمایه‌گذاران به دنبال دارایی‌هایی هستند که ارزش خود را در طول زمان حفظ کنند. نقره از جمله این دارایی‌هاست که به طور سنتی به‌عنوان پوششی در برابر تورم شناخته می‌شود، بنابراین قیمت آن معمولاً با افزایش نرخ تورم رشد می‌کند. همچنین، نوسانات قیمت ارزها، به‌ویژه دلار آمریکا، بر قیمت این فلز تأثیر می‌گذارد. از آنجا که نقره اغلب با دلار قیمت‌گذاری می‌شود، تضعیف دلار باعث می‌شود این فلز برای سرمایه‌گذاران با ارزهای دیگر ارزان‌تر شود، در نتیجه تقاضا را افزایش داده و قیمت نقره رشد می‌کند.
نرخ بهره نقشی تعیین‌کننده در قیمت نقره دارد. زمانی که نرخ بهره پایین است، هزینه فرصت نگهداری دارایی‌های بدون بازده مانند طلا و نقره کاهش می‌یابد و جذابیت این دارایی‌ها برای سرمایه‌گذاران بیشتر می‌شود. در نتیجه، نرخ بهره پایین معمولاً منجر به افزایش قیمت این فلزات می‌شود. برعکس، با افزایش نرخ بهره، سرمایه‌گذاران ترجیح می‌دهند سرمایه خود را به دارایی‌های با بازده، مانند اوراق قرضه، منتقل کنند که این امر تقاضا برای فلزات گرانبها را کاهش داده و قیمت آن‌ها را پایین می‌آورد.
رونق اقتصادی تأثیر قابل‌توجهی بر افزایش تقاضای نقره دارد، زیرا در این دوره‌ها صنایع برای تولید محصولاتی مانند نیمه‌رساناها، سلول‌های خورشیدی و تجهیزات پزشکی فعالیت بیشتری دارند و مصرف‌کنندگان نیز به خرید کالاهای لوکسی مانند جواهرات و ساعت‌های نقره گرایش پیدا می‌کنند. از سوی دیگر، رکود اقتصادی با کاهش فعالیت‌های صنعتی و قدرت خرید، تقاضا و قیمت نقره را کاهش می‌دهد. بنابراین، وضعیت اقتصادی یکی از عوامل تعیین‌کننده در نوسانات تقاضا و قیمت نقره به شمار می‌رود.
رویدادهای جهانی و بحران‌ها در ۳۰ سال اخیر
بحران حباب دات کام و رکود اقتصادی سال ۲۰۰۱، که با حملات ۱۱ سپتامبر تشدید شد، باعث کاهش تقاضای صنعتی و ایجاد بی‌اعتمادی در بین سرمایه‌گذاران شد و در نهایت، قیمت نقره را در سطحی به‌نسبت پایین نگه داشت.
رکود بزرگ (۲۰۰۷–۲۰۰۹): بحران مالی جهانی که در این دوره رخ داد، نوسانات شدیدی را در بازارها رقم زد. قیمت نقره ابتدا کاهش یافت، اما سپس، با هجوم سرمایه‌گذاران به سوی دارایی‌های جایگزین، به ویژه فلزات گرانبها مانند نقره، به منظور محافظت از سرمایه خود، افزایش یافت.
بحران کرونا (۲۰۲۰): شیوع کرونا و رکود اقتصادی ناشی از آن، همراه با اقدامات حمایتی بانک‌های مرکزی، باعث افزایش شدید قیمت نقره شد، چون سرمایه‌گذاران به دنبال راهی برای حفظ ارزش دارایی‌هایشان بودند.
نقره و دلار آمریکا
رابطه میان نقره و دلار آمریکا اصولاً معکوس است: زمانی که دلار آمریکا تقویت می‌شود، قیمت نقره معمولاً کاهش می‌یابد و برعکس. این به این دلیل است که نقره با دلار آمریکا قیمت‌گذاری می‌شود؛ وقتی دلار قوی‌تر می‌شود، نقره برای دارندگان ارزهای دیگر گران‌تر می‌شود که این امر می‌تواند به کاهش تقاضا و کاهش قیمت نقره منجر شود. برعکس، وقتی دلار ضعیف می‌شود، نقره برای سرمایه‌گذاران خارجی ارزان‌تر می‌شود و این امر موجب افزایش تقاضا و در نتیجه افزایش قیمت نقره خواهد شد.
همان‌طور که پیش‌تر نیز گفته شد، نقره معمولاً به‌عنوان ابزاری برای محافظت در برابر تورم شناخته می‌شود. با تضعیف دلار و افزایش تورم، سرمایه‌گذاران به نقره به‌عنوان یک پناهگاه امن روی می‌آورند. این تقاضای فزاینده می‌تواند به رشد قیمت نقره منجر شود.
سیاست‌های پولی فدرال رزرو، به‌ویژه نرخ بهره، تأثیر قابل توجهی بر ارزش دلار دارد. کاهش نرخ بهره معمولاً به تضعیف دلار منجر می‌شود و در نتیجه قیمت نقره افزایش می‌یابد، زیرا سرمایه‌گذاران به دنبال جایگزین‌هایی برای دارایی‌های سودآور هستند.
نقره و طلا
طلا و نقره در طول تاریخ همواره ارتباط نزدیکی با یکدیگر داشته‌اند و هر دو برای ذخیره‌ی ارزش و به عنوان ابزار مبادله‌ای مورد استفاده قرار گرفته‌اند. رابطه این دو فلز معمولاً از طریق نسبت قیمت طلا به نقره نشان داده می‌شود. این نسبت مشخص می‌کند برای برابر شدن با ارزش یک اونس طلا، به چند اونس نقره نیاز است.
این نسبت تحت تأثیر عوامل مختلفی از جمله تقاضای بازار، وضعیت اقتصادی و احساسات سرمایه‌گذاران قرار دارد. برای مثال، در دوره‌های عدم اطمینان اقتصادی، سرمایه‌گذاران ممکن است به طلا به‌عنوان پناهگاه امن روی آورند که بر نسبت طلا به نقره تأثیر می‌گذارد. همچنین، تقاضای صنعتی برای نقره که به تغییرات اقتصادی حساس‌تر از طلا است، می‌تواند بر نسبت قیمت طلا به نقره تأثیر بگذارد.
در واقع می‌توان گفت نقره نسخه «پُرنوسان‌تر» طلا است. اولاً، قیمت نقره و طلا معمولاً همبستگی مثبت قوی با یکدیگر دارند. از سال ۲۰۰۴ تاکنون، همبستگی یک‌ساله تغییرات روزانه قیمت این دو فلز حدود ۰.۸+ بوده است. ثانیاً، نقره نسبت به طلا نوسانات بیشتری را تجربه می‌کند. به همین دلیل، زمانی که قیمت طلا افزایش می‌یابد، نقره معمولاً با سرعت بیشتری رشد می‌کند و نسبت قیمت طلا به نقره کاهش می‌یابد. اما در بازارهای نزولی، این روند معکوس شده و نسبت قیمت طلا به نقره افزایش پیدا می‌کند.
درک این رابطه پیچیده بین طلا و نقره برای سرمایه‌گذاران و اقتصاددانان از اهمیت بالایی برخوردار است، زیرا تغییرات در این نسبت می‌تواند نشانه‌ای از تحولات در شرایط بازار و رفتار سرمایه‌گذاران باشد.
بازده نقره در سال های اخیر
پیشبینی نقره در ۲۰۲۵
تقاضای نقره در صنایع مختلف، به‌ویژه فناوری‌های سبز و خودروهای برقی، رشد چشم‌گیری دارد و پیشبینی می‌شود انرژی خورشیدی تا سال ۲۰۵۰ بین ۸۵ تا ۹۸ درصد ذخایر جهانی نقره را به خود اختصاص دهد. علاوه بر این، توسعه فناوری‌های پیشرفته در خودروها و زیرساخت‌هایی مانند ایستگاه‌های شارژ نیز سهم قابل‌توجهی در این افزایش ایفا کند.
بانک‌های مرکزی، به‌ویژه با تصمیمات مرتبط با نرخ بهره، تأثیر قابل‌توجهی بر بازار نقره خواهند داشت و انتظار می‌رود کاهش نرخ بهره در سال ۲۰۲۵ قیمت این فلز را تقویت کند.
از سوی دیگر، روسیه به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان فلزات گرانبها، اعلام کرده که این کشور قصد دارد در سه سال آینده حدود ۵۳۵ میلیون دلار نقره خریداری کند و این نخستین‌بار است که یک بانک مرکزی در بازار صعودی فعلی فلزات گرانبها، نقره را به‌طور مشخص در برنامه خرید خود قرار می‌دهد.
در سال‌های اخیر، کاهش تولید نقره و تقاضای بیشتر از عرضه، بازار را با کمبود مداوم روبه‌رو کرده است؛ کمبودی که در سال ۲۰۲۳ به ۱۸۴.۳ میلیون اونس رسید. پیشبینی می‌شود این روند ادامه یابد، و این کمبود ایجاد شده احتمالاً باعث خواهد شد تا فشار زیادی بر قیمت‌ها وارد شود و قیمت نقره بالا رود.
علاوه بر این، تنش‌های ژئوپولیتیک و تغییرات نظارتی در کشورهای تولیدکننده‌ای مانند روسیه و مکزیک نیز عرضه نقره را با چالش‌های بیشتری مواجه کرده است.
در نهایت باید گفت که نقره به‌عنوان یک دارایی امن در دوران بحران‌های جهانی، جایگاه خود را حفظ کرده است. برای نمونه، در بحران سال ۲۰۲۰، قیمت نقره ۴۷ درصد افزایش یافت.
صندوق‌های سرمایه‌گذاری نقره در جهان
صندوق‌های سرمایه‌گذاری نقره، ابزارهای سرمایه‌گذاری هستند که امکان سرمایه‌گذاری در نقره را بدون نیاز به خرید و نگهداری فیزیکی آن فراهم می‌کنند. این صندوق‌ها به گونه‌ای طراحی شده‌اند که با تغییرات قیمت نقره همگام هستند و به سرمایه‌گذاران اجازه می‌دهند به راحتی از نوسانات قیمت نقره سود ببرند.
یکی از مزایای اصلی سرمایه‌گذاری در این صندوق‌ها این است که سرمایه‌گذاران دیگر دغدغه‌ای بابت نگهداری و تأمین امنیت نقره فیزیکی ندارند. نهاد ارائه‌دهنده‌ی این صندوق، مسئولیت نگهداری و حفاظت از دارایی‌های صندوق را در خزائن امن بر عهده دارد که می‌تواند روشی مقرون به صرفه و راحت برای سرمایه‌گذاری در نقره باشد.
انواع مختلفی از صندوق‌های سرمایه‌گذاری در نقره در بورس وجود دارد که هر کدام استراتژی و ویژگی‌های منحصربه‌فرد خود را دارند.
در ادامه به معرفی انواع رایج این صندوق‌ها می‌پردازیم:
صندوق‌های ETF با پشتوانه نقره فیزیکی: این صندوق‌ها شمش یا سکه‌های نقره را در انبارهای امن نگهداری می‌کنند. هر واحد از این صندوق‌ها نشان‌دهنده‌ی مالکیت مقدار مشخصی نقره است. هدف این صندوق‌ها، دنبال کردن دقیق قیمت لحظه‌ای نقره است و ارزش آن‌ها مستقیماً بر اساس قیمت نقره در بازار جهانی تعیین می‌شود.
صندوق‌های ETF مبتنی بر قراردادهای آتی نقره: این صندوق‌ها به جای سرمایه‌گذاری مستقیم در نقره‌ی فیزیکی، در قراردادهای آتی نقره سرمایه‌گذاری می‌کنند. این روش، امکان کسب سود از نوسانات قیمت نقره را بدون نیاز به نگهداری فیزیکی آن فراهم می‌کند.
صندوق‌های ETF شرکت‌های استخراج نقره: این صندوق‌ها در سهام شرکت‌های فعال در زمینه‌ی اکتشاف، استخراج و تولید نقره سرمایه‌گذاری می‌کنند. اگرچه عملکرد این صندوق‌ها به طور مستقیم به قیمت نقره وابسته نیست، اما عواملی مانند هزینه‌های تولید، موفقیت در اکتشاف معادن جدید و میزان تقاضای جهانی نقره، بر بازدهی آن‌ها تأثیرگذار است.
صندوق‌های ETF با عملکرد اهرمی و یا معکوس نسبت به قیمت نقره: این صندوق‌ها از ابزارهای مشتقه مانند قراردادهای اختیار معامله و قراردادهای آتی برای ایجاد اهرم (مثلاً ۲ یا ۳ برابر) یا موقعیت معکوس (مثلاً ۱- برابر) نسبت به تغییرات روزانه قیمت نقره استفاده می‌کنند. صندوق‌های اهرمی به منظور چند برابر کردن سود طراحی شده‌اند و به همین دلیل برای معامله‌گرانی که به دنبال کسب سود از نوسانات کوتاه‌مدت قیمت هستند، مناسب‌ترند.
۵ صندوق برتر سرمایه گذاری نقره در جهان 
روند تلاطم طلا و نقره در ۳۶ ماه اخیر
روند ظریب همبستگی نقره با عوامل مختلف 