رئیس پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران گفت: در زمینه هوش مصنوعی ایران به لحاظ علمی رتبه ۱۵ جهان را در اختیار داشت که در سال ۲۰۲۳ این رتبه به ۱۳ بهبود یافته است.
ضرورت برگزاری جایزه ملی فناوری اطلاعات
به گزارش خبرنگار علمی برنا، حسن‌زاده در این نشست با اشاره به اهمیت فناوری اطلاعات در دنیای امروز، بیان کرد: "امروزه ما در عصر صنعت ۴ و جامعه ۵ قرار داریم که هر دو مبتنی بر فناوری اطلاعات هستند. زندگی ما بر پایه فناوری اطلاعات می‌چرخد. از این رو، توجه به توسعه و کاربردی‌سازی این حوزه امری ضروری است."
وی افزود: ایران از نظر انتشارات علمی در حوزه علوم کامپیوتر در دنیا جایگاه ۱۸ را دارد، اما در سال ۲۰۲۳ این رتبه به ۲۳ تنزل پیدا کرده است. با این حال، در خاورمیانه، کشورمان همچنان رتبه نخست انتشارات علمی در این حوزه را در اختیار دارد.
در زمینه هوش مصنوعی نیز ایران به لحاظ علمی رتبه ۱۵ جهان را در اختیار دارد و در سال ۲۰۲۳ این رتبه به ۱۳ بهبود یافته است. با این حال، از منظر آمادگی زیرساخت‌های هوش مصنوعی بر اساس گزارش مؤسسه آکسفورد، ایران در سال ۲۰۲۳ رتبه ۹۴ را داشت که با اندکی بهبود در سال ۲۰۲۴ به رتبه ۹۱ ارتقا یافت.
رئیس پژوهشگاه ایرانداک در ادامه تأکید کرد: "این آمار نشان می‌دهد که ما در حوزه تولید علم جایگاه مطلوبی داریم، اما در زمینه تبدیل علم به عمل، دچار ضعف هستیم. از منظر تجاری‌سازی و کاربردی‌سازی فناوری اطلاعات و هوش مصنوعی در دنیا جایگاه مناسبی نداریم و این باعث می‌شود که انتشارات علمی ما به میزان لازم در عمل مورد استفاده قرار نگیرد. در همین راستا، اقداماتی همچون ایجاد انگیزه، ترویج فناوری و حمایت از پژوهشگران و فعالان این حوزه ضروری است و جایزه ملی فناوری اطلاعات نیز با همین هدف برگزار می‌شود."
اهداف و بخش‌های جایزه ملی فناوری اطلاعات
این جایزه با هدف تشویق، ترویج، حمایت و تجاری‌سازی فناوری اطلاعات و هوش مصنوعی برگزار می‌شود و شامل سه بخش اصلی است:
محصولات برتر فناوری اطلاعات:
• شناسایی و تقدیر از پژوهش‌ها و محصولات نوآورانه در حوزه فناوری اطلاعات.
• بررسی و ارزیابی از طریق روش‌های آنلاین، حضوری و میدانی.
• ۹۳ محصول در این بخش پیش‌ثبت‌نام کرده‌اند که ۴۴ محصول به ارزیابی اولیه و ۳۱ محصول به مرحله نهایی راه یافته‌اند.
مدیران برتر فناوری اطلاعات:
• شناسایی و تقدیر از مدیرانی که در توسعه فناوری اطلاعات نقش مؤثری ایفا کرده‌اند.
• تأکید بر نقش فناوری اطلاعات به‌عنوان یک تسهیل‌گر رفاه عمومی.
• ۲۶ مدیر در این بخش ثبت‌نام کرده‌اند که ۱۴ نفر به مرحله اولیه و ۹ نفر به مرحله نهایی راه یافته‌اند.
شرکت‌های تحول‌آفرین:
• معرفی و تقدیر از شرکت‌هایی که نقش مهمی در توسعه فناوری اطلاعات ایفا کرده‌اند.
• معیار‌هایی نظیر مدیریت نوآورانه، تأثیرگذاری در بازار، توسعه پایدار و نقش در تحول دیجیتال مورد بررسی قرار می‌گیرد.
• ۳۷ شرکت در این بخش پیش‌ثبت‌نام کرده‌اند که ۱۳ شرکت به ارزیابی اولیه و ۹ شرکت به مرحله نهایی راه یافته‌اند.
وی ادامه داد: در این دوره با توجه به ترند جهانی شعار امسال این جایزه، به نام " هوش مصنوعی، کسب و کار ، جامعه و دولت" انتخاب شده است.
مراسم اختتامیه و برنامه‌های جانبی
اختتامیه این جایزه در روز چهارشنبه، ۸ اسفند ۱۴۰۳ برگزار خواهد شد و علاوه بر اهدای جوایز به ۵۰ برگزیده برتر، شامل برگزاری پنل‌های تخصصی در زمینه بیمه و بانکداری خواهد بود.
حسن‌زاده درباره اهداف این جایزه گفت: "هدف ما تنها اهدای جوایز نیست، بلکه ایجاد بستری برای تبادل آرا، آموزش و یادگیری است. افراد برگزیده نیز پس از اختتامیه رها نخواهند شد، بلکه در قالب شبکه‌ای از برگزیدگان با ما در ارتباط خواهند بود و از حمایت‌ها و تسهیلات لازم برخوردار خواهند شد."
وی افزود: پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران با ۶۰ سال سابقه، به‌طور تخصصی در زمینه هوش مصنوعی و فناوری‌های نوظهور فعالیت دارد و در تلاش است که سهمی مؤثر در توسعه علمی و فناوری کشور ایفا کند.
برگزاری این رویداد بدون حمایت نهاد‌ها و سازمان‌های تأثیرگذار در حوزه فناوری کشور امکان‌پذیر نبوده است. در این دوره، مجموعه "سرزمین هوشمند پاد"، هلدینگ "بهپویان امید" و شرکت "آینده‌سازان هوشمند" به‌عنوان حامیان مالی اصلی این جایزه نقش کلیدی در اجرای آن ایفا کرده‌اند.
همچنین، این جایزه از حمایت معنوی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران (ایرانداک) و سایر نهاد‌های علمی و دانشگاهی کشور برخوردار است. از نظر رسانه‌ای نیز پیام‌رسان آی‌گپ به‌عنوان حامی رسانه‌ای اصلی این رویداد، پوشش خبری گسترده‌ای را برای معرفی و انتشار نتایج این جایزه فراهم کرده است.
تاکید بر تداوم و گسترش جایزه ملی فناوری اطلاعات
حسن‌زاده ضمن دعوت از شرکت‌ها و مدیران فناوری کشور برای حضور در این جایزه، تأکید کرد: "برگزاری این جایزه گامی مؤثر در شناسایی، معرفی و حمایت از نوآوری‌های برتر کشور است. با رشد فناوری و تحول دیجیتال، نیاز به ارزیابی و معرفی دستاورد‌های جدید بیش از پیش احساس می‌شود. از این رو، از تمامی شرکت‌ها، مدیران و نوآوران دعوت می‌کنیم تا در دوره‌های آینده این جایزه حضور پررنگ‌تری داشته باشند و به رشد و گسترش این رویداد کمک کنند."
وی در پایان خاطرنشان کرد: "امیدواریم که این جایزه به بستری برای توسعه اکوسیستم فناوری کشور تبدیل شود و با همراهی تمامی بازیگران این صنعت، بتوانیم به توسعه پایدار و ارتقای سطح فناوری اطلاعات در ایران کمک کنیم. هدف نهایی ما این است که جایزه ملی فناوری اطلاعات به یک مرجع معتبر در حوزه فناوری تبدیل شود و شرکت‌های بیشتری برای ارزیابی محصولات، خدمات و استراتژی‌های خود در این جایزه شرکت کنند."
افراد نمی‌توانند پژوهش‌های تدوین شده با هوش مصنوعی را به اسم خود ارائه دهند
وی در پاسخ به این سوال که با هوش مصنوعی مقالات و پایان‌نامه‌ها چه سرنوشتی خواهند داشت، گفت: ما دو نوع هوش مصنوعی داریم؛ آنچه که امروزه در بین مردم به عنوان هوش شناخته می‌شود، هوش مصنوعی مولد می‌باشد که محتوا محور است.
رئیس پژوهشگاه ایرانداک در ادامه تصریح کرد: در حال حاضر هوش مصنوعی مولد، زمینه را برای نگارش، ارائه، تحلیل و مصورسازی فراهم کرده است؛ به‌طوریکه از مجموع صدها مقاله یک مطلب علمی می نویسد؛ اما این مقالات وقتی به مرحله انتشار می‌رسد، باید توسط انسان مورد بررسی قرار بگیرد که در این حوزه مقالات باید نوآوری داشته باشد و این نوآوری باید توسط داوران مورد تایید قرار بگیرد.
حسن زاده ادامه داد: در حال حاضر در دنیا برای اینکه بررسی کنند آیا خلافی در نوشتن مقالات صورت می‌گیرد یا نه ابتدا از خود فرد می‌پرسد و شخص نمی‌تواند آنچه هوش مصنوعی نوشته را به اسم خود منتشر کند.
وی تاکید کرد: ما در ایرانداک متولی همانندجویی تایید و ثبت مقالات و انتشارات علمی هستیم. بر این اساس مطالعاتی را آغاز کردیم و اکنون در حال توسعه ابزارهایی هستیم تا مشخص شود مقالات یا محصول علمی توسط هوش مصنوعی نوشته شده است یا خیر.
شبکه‌سازی علمی در جایزه ملی فناوری اطلاعات با حضور متخصصان و نهاد‌های برتر
در ادامه نشست خبری هشتمین جایزه ملی فناوری اطلاعات، رضا رجبعلی‌بگلو، دبیر علمی این جایزه و دانشیار پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران (ایرانداک)، بر اهمیت شبکه‌سازی علمی و مشارکت گسترده متخصصان در این رویداد تأکید کرد.
وی اظهار داشت: «تلاش ما بر این بوده که یک شبکه علمی و تخصصی شکل دهیم که بتواند در ارزیابی و شناسایی برترین‌های فناوری اطلاعات نقش مؤثری ایفا کند.»
به گفته رجبعلی‌بگلو، کمیته‌های علمی این جایزه با حضور متخصصانی از حوزه‌های کامپیوتر، علوم اطلاعات، مهندسی صنایع و فلسفه فناوری تشکیل شده و در فرآیند ارزیابی نقش بسزایی داشته‌اند. علاوه بر این، نمایندگانی از بیمه، بانک‌ها، شرکت‌های دانش‌بنیان، فناوران و پژوهشگران در این ارزیابی‌ها مشارکت کرده‌اند.
وی مطرح کرد: همچنین دانشگاه‌ها و نهاد‌های علمی معتبری همچون دانشگاه خوارزمی، دانشگاه شهید بهشتی، دانشگاه تربیت مدرس، دانشگاه خاتم، وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، انجمن‌های علمی و بانک‌ها و ... در ارزیابی‌ها حضور داشته‌اند. استفاده از تخصص‌های گوناگون و همکاری میان‌بخشی، این جایزه را به بستری مهم برای سنجش و معرفی برترین‌های فناوری اطلاعات کشور تبدیل کرده است.
توسعه جایزه ملی از سطح ملی به بین‌المللی در آینده
حسن‌زاده درباره استاندارد لازم در برگزاری این جایزه ملی گفت: جایزه ملی، مبنای علمی دارد و در آینده توسعه جایزه از سطح ملی به سطح بین‌المللی را در دستور کار داریم.
علی ولی‌زاده دبیر اجرایی این دوره از جایزه ملی فناوری اطلاعات هم گفت: در این دوره تنوع محصولات را داریم، جایزه‌ای که مبنای علمی منسجمی دارد و در این هفت دوره به پختگی لازم رسیده است.
رئیس هشتمین دوره جایزه ملی فناوری اطلاعات درباره فرایند‌های برگزیدگان این جایزه در ارزآفرینی گفت: هر کشوری شرایط خاص خود را دارد ایران هم از این قاعده مستثنی نیست و یکی از ویژگی‌های مدیر هم به‌روز نگه داشتن آن دستاورد است که در این جایزه هم این موضوع لحاظ شد.
نشست خبری هشتمین جایزه ملی فناوری اطلاعات با حضور محمد حسن‌زاده، رئیس پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران (ایرانداک) در محل این پژوهشگاه برگزار شد. این جایزه که با هدف ارزیابی، معرفی و تجلیل از برترین‌های حوزه فناوری اطلاعات، شرکت‌های تحول‌آفرین و مدیران برتر این حوزه برگزار می‌شود، قرار است در ۸ اسفند ۱۴۰۳ در سالن همایش‌های وزارت کشور برگزار شود.
انتهای پیام/