روز بیست و یکم فوریه مصادف با ۲ اسفند از طرف یونسکو به عنوان روز جهانی زبان و گویش مادری نام‌گذاری شده است.
به‌مناسبت این روز آزاده عباسی جامعه‌شناس و مردم‌شناس در گفت‌و‌گو با میزان درباره اهمیت زبان مادری گفت: ایران سرزمینی است که در جای جای آن زبان و گویش‌ها و لهجه‌های مختلفی وجود دارد و هر کدام به اندازه خود زیبا و جذاب و ارزشمند هستند. زبان بخشی از میراث جوامع محسوب می‌شوند، پس باید برای حفظ آن تلاش کرد. تنوع قومی و تنوع گویش‌ها در کشور ما تهدید نیست، بلکه فرصت است.
وی با بیان اینکه بیش‌از ۳۸ زبان از مجموعه ۷۶ زبان زنده در ایران در خطر نابودی کامل قرار دارد گفت: طبق اعلام یونسکو ایران دارای ۳ زبان آسیب‌پذیر ۱۴ زبان در معرض خطر و سه زبان در شرایط بحرانی و دو زبان منقرض شده در سال‌های اخیر دارد و چنانچه تدابیری مناسب برای آن در نظر گرفته نشود بر تعداد این زبان‌ها افزوده خواهد شد.
عباسی به زبان‌های در معرض انقراض در ایران اشاره و بیان کرد: زبان‌های خوئینی، سناباد، افتری، فرخی، کوه پایه، جوشقانی، کشایی، دری، زرتشتی، گرشی، الویری در معرض خطر شدید هستند و در درجه بعد زبان‌های سرخه‌ای، میامه‌ای، وفسی، باجلانی، ارومیه‌ای، آرامی و تاتی قرار دارند. زبان هرزندی، خوانساری، نطنزی، خلج، گزی، سیوندی، لاری، شاگردی و سوی نیز در معرض خطرند.
وی اشاره‌ای به زبان مادری فارسی داشت و گفت: زبان فارسی از جمله زبان‌های کامل دنیا و آهنگین دنیا است که در رسته زبان‌های کلاسیک جهان دسته‌بندی می‌شود و ارتباطش با سنت‌ها بسیار غنی ایرانی، اسلامی آن را میراث‌‍دار فرهنگی عظیم قرارداده است. شاعران و ادبا بزرگی به واسطه زبان فارسی پرورش یافته‌اند که نام آنان در دنیا شناخته شده است.
وی تاثیر زبان مادری بر ذهن افراد را مورد بررسی قرار داد وتصریح کرد: یافته‌های جدید علمی نشان می‌دهد مغز انسان قبل از تولد شروع به تطبیق خود با زبان مادری یا محلی و محیطی می‌کند به عبارت دیگر مغز کودک انسان از زمانی که در شکم مادر قرار دارد زبان اصلی مورد نظرش را انتخاب کرده و فرایند آماده‌سازی برای آن زبان را شروع می‌کند.
این جامعه‌شناس افزود: تیم مطالعات میان رشته‌ای موسسه پژوهشی ماکس پلانگ آلمان در جدیدترین پژوهش خود، میزان تاثیر زبان مادری بر نحوه تفکر، گویش و همچنین بر نحوه پردازش مغز، ثبت و به یادآوری اطلاعات در مغز مورد آزمایش قرار داده است. مطالعات نشان می‌دهد مغز دو زبان‌ها دیرتر پیر می‌شود و عملکرد شناختی مغز آنهایی که به دو زبان یا بیشتر سخن می‌گویند بسیار بهتر از افراد تک زبانه است.
انتهای پیام/