به گزارش ایکنا، کنفرانس گفت‌وگوی اسلامی با عنوان «امت واحد، سرنوشت مشترک»، با مشارکت ۶۴ کشور از سراسر جهان از جمله جمهوری اسلامی ایران و با حضور احمد الطیب، شیخ الازهر دیروز اول اسفندماه در بحرین آغاز به کار کرد و همچنان در حال برگزاری است.

 

آیت‌الله احمد مبلغی، عضو مجلس خبرگان رهبری در نشست افتتاحیه این کنفرانس طی سخنانی تصریح کرد: تقریب، ریشه‌ای استوار در سرزمین مصر دارد؛ همان‌جا که دارالتقریب بنیان نهاده شد تا پرچم وحدت و تفاهم را بر افرازد؛ بر همین راه، جمهوری اسلامی ایران گام نهاد و مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی را بنیاد کرد، تا مشعل همگرایی و برادری را روشن نگاه دارد.

 

وی افزود: همه مسلمانان، به سوی الازهر شریف چشم دوخته‌اند، که افقی گسترده و مقامی والا دارد تا همچنان بر صراط تقریب بماند، لوازم آن را به جا آرد و مقتضیاتش را تمام کند و همواره بیرق الفت و همبستگی را افراشته نگاه دارد.

 

استاد درس خارج حوزه علمیه ادامه داد: سه اصل است که اگر بدان پایبند باشیم و در مسیرش گام نهیم ما را به حقیقتی آشکار رهنمون خواهد ساخت که هیچ راهی برای شکوفایی امت و درخشش دین در عرصه جهان، جز برادری اسلامی نیست.

 

وی به این اصول سه‌گانه اشاره کرد و گفت: اصل نخست: پیوند استوار میان شریعت و امت است؛ «لِكُلٍّ جَعَلْنَا مِنكُمْ شِرْعَةً وَمِنْهَاجًا وَلَوْ شَاءَ اللَّهُ لَجَعَلَكُمْ أُمَّةً وَاحِدَةً». امت، بدون شریعت، امت نبود و شریعت نیامد جز آنکه امت را بنیاد نهد و ارکانش را استوار کند.

 

مبلغی افزود: این پیوند، نه‌تنها در پیدایش امت، بلکه در بقای آن نیز نقش دارد؛ چراکه شریعت، ضمانت استواری و شکوفایی آن است، امورش را انتظام می‌بخشد، رشته‌هایش را پیوند می‌دهد و وحدتش را پاس می‌دارد. چنانکه جسم، بی‌روح نمی‌پاید، امت نیز بی‌شریعت دوام نمی‌آورد؛ که آن، غذای جان اوست و دیوار نگهبانش، که بدان استوار می‌ماند و در پرتو آن، به قله‌های عزت و مجد راه می‌جوید.

 

عضو مجلس خبرگان رهبری به اصل دوم پرداخت و گفت: اصل دوم، شریعت، وسیله‌ای برای اقامه و تجلی دین در حیات مردم، بر پایه منهج ربانی است؛ «شَرَعَ لَكُم مِّنَ ٱلدِّينِ مَا وَصَّىٰ بِهِۦ نُوحًا وَٱلَّذِىٓ أَوْحَيْنَآ إِلَيْكَ وَمَا وَصَّيْنَا بِهِۦٓ إِبْرَٰهِيمَ وَمُوسَىٰ وَعِيسَىٰٓ أَنْ أَقِيمُواْ ٱلدِّينَ وَلَا تَتَفَرَّقُواْ فِيهِ» شریعت، ابزار اقامه دین است و حضور آن را در زندگی امت تضمین می‌کند و آرمان‌های والایش را در عدالت، رحمت و هدایت تحقق می‌بخشد.

 

 

وی درباره اصل سوم تأکید کرد: اگر پیوند میان شریعت و امت سست گردد، شریعت از جایگاه خویش فرو افتد، نه‌خادمی برای دین باشد و نه عاملی برای اقامه آن، بلکه از نیرویی وحدت‌بخش، به ابزاری تفرقه‌افکن بدل گردد و از نوری هدایت‌گر، به آتشی که فتنه در آن زبانه کشد، دگرگون شود. در آن هنگام، اختلاف، صرفاً تفاوت در فروع نخواهد بود، بلکه به عاملی بدل خواهد شد که خودِ دین را تضعیف کند، چراکه نزاع، بستری برای رشد دین نیست، بلکه زمینی خشک است که رشته‌های امت را می‌فرساید و هیبت دین را از میان برمی‌دارد.

 

آیت‌الله مبلغی ادامه داد: بزرگ‌ترین خطر آن است که تصورات فرقه‌ای بسته پدید آید که شریعت را از افقی گسترده به قیدی تنگ و محدود مبدل سازد و آن را به‌جای اینکه نیروی پیشرفت باشد، بندی سازد که امت را از حرکت باز دارد.

 

وی ادامه داد: نتیجه‌ای که از این اصول به‌دست می‌آید، دو امر است: نخست حضور علوم اسلامی در هر مذهب، در پرتو مصلحت امت: اگر تطور دانش در مذاهب از دیدگاه کلانِ وحدت امت به دور باشد، تصورات فقهی‌ای پدید خواهد آمد که روح شریعت را در پیوندش با امت باز نمی‌تاباند و چون شریعت، از امت جدا گردد از دین نیز گسسته خواهد شد و دیگر خادمی برای دین نخواهد بود، بلکه در حصاری محدود فرو خواهد رفت، به‌دور از آن رسالت جامع که خداوند آن را برای آن فرو فرستاد. 

 

مبلغی افزود: پس، شریعت وظیفه خود را جز آن‌گاه که دانش اسلامی با این بینش پیوند یابد، ادا نخواهد کرد: نخست آنکه، شریعت، نظامی جامع برای امت است و هر شناختی که این حقیقت را لحاظ نکند، شریعت را از امت و دین را از شریعت جدا خواهد ساخت. دوم آنکه، شکوه امت، جز با دعوت به مائده اخوت حاصل نخواهد شد.

 

وی به نتیجه دوم اشاره کرد و گفت: امر دوم، پاسداشت سه تمامیت است: سه تمامیت که بر آن، بنای برادری اسلامی استوار می‌شود.

 

عضو مجلس خبرگان رهبری آن سه تمامیت را این‌گونه عنوان کرد: 

۱. تمامیت اوطان:

آن، خاکی است که در آن بالیده و گستره‌ای است که تاریخش در آن جاری است نه خاکش وانهاده گردد و نه دیارش به بازی گرفته شود، که وطن، حصن امت است و هر که دژ خویش را وانهد، خود را به وادی هلاکت افکنده است.

۲. تمامیت ملل:

آن، روح امت و حقیقت پایدار آن است که اگر گرد آید، امت نیرومند گردد و اگر پراکنده شود ارکان آن فرو ریزد. پس امتی نیست بی‌ملل آن و وحدتی نیست، بی‌عواملی که آن را پایدار دارد و از همین رو، باید از قضاياي بزرگ امت به‌ویژه مسئله ظلم گسترده‌ای که بر فلسطین و غزه می‌رود پشتیبانی کرد؛ چراکه آن، آزمونی است برای صدق برادری اسلامی و هر سستی در آن خیانتی است به امت که اتحاد مواضع اسلامی را می‌طلبد و حمایتی در خور عدالت و قداست این مسئله را می‌طلبد.

۳. تمامیت مذاهب:

که آن، پایه‌ای استوار و ستونی است راسخ که اگر پاس داشته شود، بنای امت برقرار ماند و اگر فرو نهاده شود امت از هم گسسته گردد.

 

 

آیت‌الله مبلغی در پایان تصریح کرد: پس نه برادری‌ای است در امتی که اوطانش پریشان است و نه وحدتی است در جماعتی که ملل آن از هم گسسته است و نه اجماعی است در امتی که مذاهب آن پراکنده است. پس اگر خواهان برادری‌ای پربار و وحدتی پایداریم، باید این تمامیت‌ها را پاس بداریم و از فروپاشی آن‌ها پرهیز کنیم، که آن‌ها، شالوده‌ای است استوار و پایه‌ای استوار که هیچ بنایی جز بر آن پایدار نماند.

 

یادآوری می‌شود؛ کنفرانس گفت‌وگوی اسلامی بحرین با هدف تقویت گفت‌وگوی اسلامی ـ اسلامی و تحکیم ارزش‌های تفاهم و همگرایی در میان اجزای جامعه اسلامی برگزار می‌شود و برای این منظور در مورد برجسته‌ترین موضوعات و چالش‌های مشترک بحث و تبادل نظر شده و بر اهمیت تکثرگرایی و تنوع به عنوان منبع قدرت و وحدت میان مسلمانان تأکید می‌شود. 

 

این کنفرانس همچنین به دنبال فعال کردن نقش مراجع و نهادهای دینی و علمی در گسترش تفکر اعتدال‌گرا، کمک به مقابله با چالش‌های موجود بر سر راه وحدت اسلامی و تدوین برنامه اقدام دائمی برای تقویت گفت‌وگوی اسلامی ـ اسلامی و رفع اختلافات است.

 

دستور کار این کنفرانس شامل موضوعات متعددی است که مهم‌ترین آن‌ها عبارتند از: «گفت‌وگوی اسلامی ـاسلامی: دیدگاه، مفاهیم و رویکرد»، «نقش علما و مراجع دینی در غلبه بر موانع تفاهم بین مذاهب اسلامی» و «گفت‌وگوی اسلامی ـ اسلامی  و مباحث شهروندی».