به گزارش ایرنا، مرکز ملی مطالعات و تحقیقات دریای خزر از کاهش ۳۸ سانتی‌متری سطح آب دریای خزر در سه سال گذشته خبر می دهد و می گوید که در اثر کاهش ۱۷۰ سانتی متری سطح آب دریای خزر از سال ۱۳۷۴ تاکنون، عقب‌نشینی قابل‌ملاحظه دریا و افزایش عرصه ساحلی در سواحل شمالی کشور رخ داده است.
در این گزارش به نتایج مطالعات میدانی اشاره شد که نه تنها از سال ۱۳۹۳ تا ۱۴۰۰ با کاهش حدود ۵۰ سانتی‌متری سطح آب، حدود ۱۰ تا ۱۰۰ متر پسروی دریای خزر در سواحل مختلف به وقوع پیوسته است و بر مبنای مطالعات اندازه‌گیری دقیق زمینی در ایستگاه‌های شاخص ساحلی دریای خزر، این مسئله موجب افزایش قابل‌توجه محدوده ساحل در طول بیش از ۸۵۰ کیلومتر سواحل شمالی کشورمان شده است. انتظار می‌رود با شدت یافتن روند کاهشی آب، شاهد پسروی بیشتر دریا و خارج شدن بخش‌های بیشتری از بستر دریا در آینده باشیم.
اثرات کاهش سطح آب در مناطق ساحلی، به ایجاد چالش در زیرساخت‌ها و کاربری‌های اقتصادی، اجتماعی و فعالیت بنادر و دریانوردی، خشک‌شدن ذخایر آبی وابسته به دریای خزر (تالاب‌ها، خلیج‌ها)، افزایش عرصه ساحل و دخل و تصرف انسانی به حریم دریا و اثرات منفی بر آبخوان‌های ساحلی شده است و ضروری است که ابعاد مختلف تاثیرات موردتوجه قرار گرفتن و راهکارهای بهینه برای مدیریت چالش‌های احتمالی اندیشیده شود.
۴۷۳ کیلومتر از ساحل دریای خزر در مازندران وجود دارد و این سواحل از مناطق دیدنی و جذاب به شمار می روند که حضور در این مناطق جزو علاقمندی بسیاری از مسافران به این خطه از شمال کشور است.
در همین راستا و برای بهره مندی مسافران از این جاذبه های طبیعی ایجاد زیرساخت های گردشگری از جمله اقداماتی است که با تشویق بخش خصوصی به انجام این کار پیگیری می شود که ایجاد اسکله های گردشگری در برخی نقاط سواحل دریا در مازندران از جمله این زیرساخت های جذاب و پُرطرفدار است.
موضوع پسروی آب دریای خزر را مجموعه تخصصی این امر یعنی اداره کل بنادر و دریانوردی مازندران مهر تایید برآن زده است؛ به حدی که این پسروی و کاهش تراز دریا در کمتر از ۲ دهه اخیر نمایان شده است.
تراز منفی دریای خزر
معاون امور دریایی اداره کل بنادر و دریانوردی مازندران، کاهش ورودی دریای خزر را از علل کاهش سطح تراز دریا عنوان کرد و گفت: ۱۳۰ رودخانه به دریای خزر می‌ریزد که در این میان رودخانه ولگا ۸۰ درصد آب دریای خزر را تامین می‌کند؛ کاهش ورودی آب، تغییرات اقلیمی و تبخیر سریع آب با توجه به افزایش یک تا ۲.۵ درجه حرارت زمین موجب کاهش سطح آب دریایی خزر شده است.
علی اصغر صادقی با اشاره به پسروی آب دریای خزر طی چند سال گذشته، افزود: مدت ۱۰ تا ۱۵ سال گذشته دریای خزر با کاهش سطح مواجه شده که یکی از دلایل اصلی آن تغییرات اقلیمی بوده است.
وی ساخت سد در قسمت شمالی دریای خزر در بالادست را به عنوان عامل انسانی یکی دیگر از عوامل کاهش تراز آب دریای خزر برشمرد و ادامه داد: از آنجایی که آب دریای خزر به نسبت شیرین است برای مصارف کشاورزی استفاده می‌شود که این امر نقش مهمی در کاهش تراز آب دارد.
معاون امور دریایی اداره کل بنادر و دریانوردی مازندران همچنین ادامه داد: طبق آخرین ارزیابی انجام شده تراز دریای خزر منفی ۲۸.۴۶ بوده که نسبت به یک ماه قبل ۱۶ سانتی متر کاهش تراز اتفاق افتاده است.
صادقی، کاهش بارندگی‌ها را از دیگر علل کاهش اعلام کرد و گفت: این کاهش به‌شدت و به صورت مستقیم روی صنعت حمل و نقل دریایی، صنعت کشتیرانی و کشتی سازی تاثیر می‌گذارد.
وی خاطرنشان کرد: در صنعت حمل و نقل دریایی علاوه بر کاهش سطح دریا، افزایش رسوبات هم اتفاق افتاده است که این صنعت را با چالش مواجه کرده است.
معاون اداره کل بنادر و دریانوردی مازندران با بیان اینکه کشتی‌ها برای ورود به بندر با یک درافت و آبخوری وارد می‌شوند و وقتی سطح آب کاهش پیدا کند روی حجم بار تاثیر می‌گذارد و مجبورند کمتر بارگیری کنند؛ این موضوع رونق اقتصادی یک بندر را با چالش مواجه می‌کند.
تفریحات دریایی، اولویت سرمایه گذاران
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری مازندران ـ نوشهر نیز اخیرا در گزارشی که در خصوص پسروی آب دریای خزر ارائه کرد گفت: حدود ۱.۵ میلیون مترمربع محدوده شهرستان‌های ساحلی غرب مازندران را خشک کرده است.
مهرداد خزایی پول افزود: طبق دستورالعمل‌های ابلاغی، محدوده ساحلی خشک شده در نوشهر باید به نام دولت ثبت شود.
وی ادامه داد: با گذر زمان در دیگر شهرستان‌های ساحلی خطه غربی استان هم چنین اقداماتی انجام خواهد گرفت و افزون بر آن مهم‌ترین سیاست راهبردی در این بخش واگذاری عرصه به مسوولان محلی به ویژه شوراها و دهیاران به منظور سرمایه‌گذاری برای جذب گردشگران و مسافران است.
خزایی پول توضیح داد: به عنوان نمونه در نوشهر حدود ۲۳ سرمایه‌گذار اعلام آمادگی کردند تا در محدوده ساحلی این شهرستان با ایجاد تاسیسات گردشگری سرمایه‌گذاری کنند که تاکنون با سرمایه گذاری ۱۳ مورد موافقت شده است.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان مازندران ـ نوشهر بیان کرد: بیشترین سرمایه‌گذاری هم در زمینه تفریحات دریایی، ورزش‌های آبی و گردشگری دریایی بوده که پس از ثبت محدوده خشک شده به نام دولت در گام بعدی سعی می شود در این محدوده ساحلی سرمایه‌گذاری شود.
پسروی دریای خزر دامنگیر صنعت گردشگری
سرپرست معاونت هماهنگی امور اقتصادی و گردشگری استانداری مازندران پسروی آب دریای خزر را از چالش های اساسی بیان کرد و گفت: این مسأله در سطح ملی و استانی در حالی پیگیری است.
رضا گنجی افزود: فرهنگ توسعه پایدار گردشگری مازندران به عنوان لازمه توسعه اقتصادی استان مازندران باید پررنگ‌تر دیده شود و جاذبه‌های متنوع گردشگری استان را به گردشگران داخلی و خارجی بشناسانیم.
سرپرست معاونت اقتصادی و گردشگری استانداری مازندران خاطرنشان کرد: ظرفیت گردشگری و کشاورزی در استان مازندران غالب است به طوریکه ۷۰ درصد متقاضیان سرمایه‌گذاری به دفتر جذب سرمایه‌گذاری معاونت اقتصادی استانداری مازندران در بخش گردشگری است.
گنجی ادامه داد: اینکه ما چگونه جاذبه‌های حوزه گردشگری را به این سرمایه‌گذاران علاقه‌مند معرفی کنیم و چگونه رفتار کنیم که اعتمادشان را جلب کنیم، بسیار مهم است.
وی تصریح کرد: در دوره مدیریتی جدید استان مازندران، اراده بر این است که این اعتمادسازی شکل بگیرد و در کنار تسهیل در صدور مجوزها، تغییر نگاه مدیران نیز رقم بخورد.
سرپرست معاونت اقتصادی و گردشگری استانداری مازندران تاکید کرد: این مهم است که مدیران دستگاه‌های متولی در صدور مجوزها، نگاه توسعه گردشگری را لحاظ کنند؛ چرا که گردشگری بال اصلی توسعه اقتصادی استان است.
گنجی در خصوص اقتصاد دریامحور اذعان کرد: در گوشه گوشه استان مازندران ظرفیت‌های فراوان گردشگری وجود دارد اما بحث اقتصاد دریامحور که مورد تاکید مقام معظم رهبری است در دستور کار چه دولت و چه دوره جدید مدیریت استان قرار دارد.
وی گفت: باید بتوانیم از تمامی ظرفیت‌های حوزه دریا چه در حمل‌ونقل دریایی، چه تأسیسات گردشگری و چه در جذب گردشگران و چه در جذب سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی به درستی بهره ببریم.
سرپرست معاونت اقتصادی و گردشگری استانداری مازندران اظهارداشت: یکی از چالش‌های کنونی ما در این بخش موضوع پسروی خزر است که هم در سطح استانی و هم در سطح ملی در دست پیگیری است تا بتوانیم اتفاقات خوبی را در این بخش رقم بزنیم.