به گزارش ایرنا، کاهش ۴۱ درصدی حجم آب‌های سطحی، نه تنها یک آمار خشک و بی‌روح است، بلکه فریادی است از طبیعتی که به دست بی‌مهری‌های انسان و تغییرات اقلیمی به نابودی کشانده می‌شود.
این بحران آبی، تنها یک هشدار محلی نیست؛ بلکه بخشی از یک پدیده جهانی است که تحت تأثیر تغییرات اقلیمی شدت یافته است. افزایش دمای زمین، کاهش بارندگی‌های موثر و الگوهای نامنظم آب‌وهوایی، همگی دست به دست هم داده‌اند تا استان گلستان را با یکی از سخت‌ترین چالش‌های زیست‌محیطی خود مواجه کنند. با توجه به پیش‌بینی‌های هواشناسی، تابستان پیش رو احتمالاً با خشکسالی شدیدتر و دمای بالاتری همراه خواهد بود، که این موضوع می‌تواند وضعیت بحرانی منابع آبی را به مرز فاجعه برساند.
خشکسالی پیش‌رو نه تنها بر کشاورزی، که ستون فقرات اقتصاد گلستان است، تأثیر می‌گذارد، بلکه زندگی روزمره ساکنان، حیات وحش و اکوسیستم‌های طبیعی را نیز تهدید می‌کند. کاهش ذخایر آبی سدها، خشکیدن چاه‌ها و رودخانه‌ها، و افزایش تقاضا برای آب در فصل گرم، می‌تواند منجر به تنش‌های اجتماعی و اقتصادی شود. کشاورزان که هم‌اکنون نیز با کمبود آب دست و پنجه نرم می‌کنند، ممکن است با از دست دادن محصولات خود، به حاشیه رانده شوند و این موضوع می‌تواند مهاجرت‌های داخلی و ناآرامی‌های اجتماعی را به دنبال داشته باشد.
این بحران، تنها یک هشدار نیست؛ بلکه فریادی است برای بیداری. اگر امروز چاره‌ای اندیشیده نشود، فردا ممکن است دیر باشد. طبیعت گلستان، این گوهر سبز شمال ایران، نیازمند توجه و اقدام فوری است. مدیریت صحیح منابع آبی، سرمایه‌گذاری در فناوری‌های نوین آبیاری، احیای قنات‌ها و چاه‌های قدیمی، و افزایش آگاهی عمومی درباره مصرف بهینه آب، تنها بخشی از راه‌حل‌هایی است که می‌تواند جلوی این روند نگران‌کننده را بگیرد.
در کنار این اقدامات، همکاری بین‌المللی برای مقابله با تغییرات اقلیمی و کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای نیز ضروری است. گلستان تنها یک نقطه از جهان است که تحت تأثیر این تغییرات قرار گرفته، اما سرنوشت آن می‌تواند درس‌هایی برای همه ما داشته باشد. اگر امروز اقدام نکنیم، فردا ممکن است شاهد نابودی نه تنها گلستان، بلکه بسیاری دیگر از مناطق زیبای زمین باشیم. آینده‌ای پایدار برای نسل‌های بعدی تنها با تلاش جمعی و مسئولیت‌پذیری فردی ممکن خواهد بود.
کاهش چشمگیر حجم آب‌های سطحی در گلستان
بر اساس اعلام مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای گلستان، این استان با کاهش قابل توجهی در حجم آب‌های سطحی مواجه شده است. این کاهش نسبت به سال گذشته ۴۱ درصد و در مقایسه با دوره بلندمدت ۶۳ درصد بوده است. از ابتدای سال آبی تا پایان دی‌ماه، حجم آب‌های سطحی استان ۸۹ میلیون مترمکعب کاهش یافته است.
ایرج حیدریان اظهار کرد: این کاهش حجم آب‌های سطحی، تأثیر مستقیمی بر میزان آبگیری سدهای استان داشته است. در برخی حوزه‌های آبریز مانند قره‌سو، میزان آبگیری سدها تا ۱۰ درصد افزایش یافته، اما در سایر حوزه‌ها کاهش چشمگیری مشاهده شده است.
وی به برنامه‌های مدیریت منابع آبی اشاره کرد و از برنامه‌ای با عنوان «سازگاری با کم‌آبی» خبر داد که از سال ۱۴۰۰ تا ۱۴۰۵ اجرایی می‌شود.
به گفته وی این برنامه به‌عنوان یکی از اقدامات مهم برای مدیریت بحران آب در استان در نظر گرفته شده است. در همین راستا، امسال ۴۲۰ حلقه چاه غیرمجاز مسدود شده که ۹۰ حلقه از آن‌ها بدون هزینه برای دولت و با استفاده از امکانات اجرایی استان انجام شده است.
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای گلستان از اجرای سیستم‌های کنترل هوشمند برداشت آب خبر داد و اعلام کرد: طبق برنامه‌ریزی‌ها، ۲ هزار و ۵۰۰ حلقه چاه باید به این سیستم‌ها مجهز شوند که تاکنون ۵۱ درصد از این هدف محقق شده است.
با انسداد چاه‌های غیرمجاز، تاکنون از برداشت غیرمجاز ۶.۸ میلیون مترمکعب آب جلوگیری شده است. این اقدام گامی مهم برای حفظ منابع آبی استان محسوب می‌شود.
حیدریان ادامه داد: در بخش کشاورزی، سال گذشته ۱۵۶ میلیون مترمکعب آب از حوزه آبریز گرگان‌رود برای زمین‌های کشاورزی تأمین شد، اما امسال این میزان به ۱۸ میلیون مترمکعب کاهش یافته است. این کاهش نشان‌دهنده لزوم برنامه‌ریزی دقیق‌تر برای استفاده بهینه از منابع آبی است.
وی بر اهمیت همکاری تمامی نهادهای اجرایی، کشاورزان و مردم برای عبور از بحران کم‌آبی تأکید کرد و از تلاش‌های استانداری و دستگاه‌های اجرایی در این زمینه قدردانی نمود.
وضعیت منابع آبی استان گلستان به‌طور جدی تحت تأثیر کاهش بارش‌ها و تغییرات اقلیمی قرار گرفته است. با این حال، اقداماتی مانند انسداد چاه‌های غیرمجاز، اجرای سیستم‌های کنترل هوشمند و برنامه‌ریزی برای مدیریت بهینه آب، گام‌های مثبتی در جهت مقابله با این بحران هستند. با این وجود، همکاری همه‌جانبه و برنامه‌ریزی دقیق‌تر برای استفاده از منابع آبی ضروری به نظر می‌رسد.
وضعیت منابع آبی استان گلستان در شرایط بحرانی قرار دارد و کاهش ۴۱ درصدی حجم آب‌های سطحی نسبت به سال گذشته و ۶۳ درصدی نسبت به دوره بلندمدت، نشان‌دهنده شدت این بحران است.
این کاهش تاثیر مستقیمی بر آبگیری سدها و تامین آب بخش‌های مختلف، به‌ویژه کشاورزی داشته است. اگرچه اقداماتی مانند انسداد چاه‌های غیرمجاز، اجرای سیستم‌های کنترل هوشمند برداشت آب و برنامه‌ریزی برای مدیریت بهینه منابع آبی در حال انجام است، اما این اقدامات به تنهایی کافی نیستند.
بحران کم‌آبی در گلستان نیازمند عزم جدی، همکاری همه جانبه، برنامه‌ریزی دقیق، آگاهی بخشی و اقدامات فوری است تا از تشدید این مشکل در آینده جلوگیری شود.